Ο υπολογιστής προβλέπει τις ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων
Οι ερευνητές μπορούν με τον υπολογιστή να προβλέψουν τις παρενέργειες των φαρμάκων.
Η τεχνική αυτή θα μπορούσε να βοηθήσει στην μελλοντική ανάπτυξη και χρήση των φαρμάκων.
Τα φάρμακα μπορούν να αλληλεπιδράσουν με πολλές πρωτεΐνες στο σώμα εκτός από τα μόρια τα οποία στοχεύουν. Οι διάφορες μοριακές αλληλεπιδράσεις μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες που κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές. Η ικανότητα των υπολογιστών να προβλέψουν αυτές τις παρενέργειες εκ των προτέρων, θα βοηθήσει τους γιατρούς να αναπτύξουν στρατηγικές για την αποφυγή ή την καταπολέμησή τους.
Μια ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Dr. Brian K. Shoichet στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο και τον Dr. Laszlo Urban από τη Novartis ανέπτυξαν μια νέα προσέγγιση για να προβλέπουν τις πιθανές παρενέργειες ενός φαρμάκου. Χρησιμοποίησαν μια υπολογιστική μέθοδο που βάσει της χημικής δομής του φαρμάκου, υπολογίζει με τι πρωτεΐνες το φάρμακο θα μπορούσε να αλληλεπιδράσει στο σώμα.
Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μια μεγάλη βάση δεδομένων με φάρμακα-μόρια και πρωτεΐνες που είναι γνωστό ότι αλληλεπιδρούν με τα φάρμακα. Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από το NIH’s National Institute of General Medical Sciences (NIGMS) και το National Institute on Aging (NIA). Η έκθεσή τους παρουσιάστηκε στο διαδίκτυο στις 10 Ιουνίου 2012, στο περιοδικό Nature.
Οι ερευνητές επέλεξαν 656 φάρμακα που έχουν εγκριθεί για ανθρώπινη χρήση και 73 πρωτεΐνες του ανθρώπινου σώματος που είναι γνωστές ότι δημιουργούν ανεπιθύμητες ενέργειες όταν αλληλεπιδρούν με τα φάρμακα. Χρησιμοποιώντας την υπολογιστική αυτή μέθοδο, υπολόγισαν πόσο πιθανό ήταν κάθε φάρμακο να συνδεθεί με τις 73 στόχους πρωτεΐνες. Η μέθοδος αυτή υπολόγισε περίπου 1.600 πιθανές αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στις 47.000 πιθανές συνδέσεις φαρμάκου-πρωτεΐνης και πάνω από 400 από τις αλληλεπιδράσεις ήταν από παλαιότερα γνωστές. Σχεδόν 350 βρέθηκαν σε βάσεις δεδομένων της Novartis.
Οι ερευνητές έλεγξαν περίπου τις 700 υπόλοιπες αλληλεπιδράσεις πειραματικά στη Novartis. Οι δοκιμές επιβεβαίωσαν τις 151 από τις προβλεπόμενες αλληλεπιδράσεις, ενώ οι 65 από αυτές ήταν διφορούμενες. Για να επιβεβαιώσουν κλινικά τις αλληλεπιδράσεις, τις διασταύρωσαν με πληροφορίες από 2.700 φάρμακα, τους γνωστούς τους στόχους και τις αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες και βρήκαν ότι οι 82 από τις 151 νέες αλληλεπιδράσεις είχαν τουλάχιστον μία παρενέργεια. Στο σύνολο, αναγνώρισαν 250 συσχετίσεις με ανεπιθύμητες ενέργειες και αυτές μπορούσαν να εξηγηθούν επιστημονικά.
Η νέα μέθοδος θα μπορούσε να εντοπίσει τα προβλήματα νωρίς στη διαδικασία ανάπτυξης φαρμάκων. Αυτό δίνει ουσιαστικά μια ηλεκτρονική δικλείδα ασφαλείας, έτσι ώστε κάποια μέρα, με τη βοήθεια του υπολογιστή να δωθεί προτεραιότητα στα φάρμακα που είναι πιο ασφαλή, χωρίς να χάνεται χρόνος και χρήμα.
Εκτός από τη βοήθεια στον εξορθολογισμό της ανάπτυξης φαρμάκων, η προσέγγιση αυτή θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει τους ερευνητές να βρουν νέες χρήσεις για τα υπάρχοντα φάρμακα.
Διαβάστε, επίσης,
Η μεγάλη υπόθεση για τη θεραπεία του καρκίνου
Που μπορεί να εφαρμοστεί το μοριακό προφίλ
Θεραπεία του καρκίνου εξατομικευμένα
Τα ελπιδοφόρα μηνύματα στην Ογκολογία
Μάθετε τι είναι οι κλινικές μελέτες
www.emedi.gr
