Πρόκειται για μια ιατρογενή ασθένεια από την θεραπεία με βηματοδότη
Το σύνδρομο του βηματοδότη είναι μια ασθένεια που αντιπροσωπεύει τις κλινικές συνέπειες του ανεπαρκούς κολποκοιλιακού (AV) συγχρονισμού ή το δυσυγχρονισμό των κόλπων και των κοιλιών, ανεξάρτητα από τον τρόπο βηματοδότησης, μετά την εμφύτευση βηματοδότη.
Η αναφερόμενη συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου βηματοδότη κυμαίνεται από 2% σε 83%.
Πρόκειται για μια ιατρογενή ασθένεια με αρνητικές επιπτώσεις που προκύπτουν από την ιατρική θεραπεία. Σε γενικές γραμμές, τα συμπτώματα του συνδρόμου είναι ένας συνδυασμός από τη μειωμένη καρδιακή παροχή, την απώλεια της κολπικής συμβολής στην κοιλιακή πλήρωση, την απώλεια της απόκρισης στην ολική περιφερική αντίσταση και τα μη φυσιολογικά κύματα πίεσης.
Τα άτομα με χαμηλό καρδιακό ρυθμό πριν από την εμφύτευση βηματοδότη διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης του συνδρόμου βηματοδότη. Κανονικά, το πρώτο τμήμα της πλήρωσης της καρδιάς είναι χαλαρό, επιτρέποντας την κοιλία να γεμίσει πριν τους κόλπους. Κατά το χρονικό διάστημα του δυσυγχρονισμού, λιγότερο αίμα παραδίδεται σε κάθε παλμό. Οι ασθενείς που αναπτύσσουν το σύνδρομο του βηματοδότη μπορεί να απαιτήσουν προσαρμογή του χρόνου βηματοδότη ή να τοποθετηθεί άλλη απαγωγή για να ρυθμιστεί ο συγχρονισμός των κόλπων και των κοιλιών ξεχωριστά.
Συμπτώματα του συνδρόμου βηματοδότη
Τα συμπτώματα συνήθως κατατάσσονται ανάλογα με την αιτιολογία:
• Νευρολογικά – Ζάλη, συγκοπτικό επεισόδιο, και σύγχυση.
• Καρδιακή ανεπάρκεια – Δύσπνοια, ορθόπνοια, παροξυσμική νυκτερινή δύσπνοια και οίδημα.
• Υπόταση – Επιληψία, ψυχικές διαταραχές, εφίδρωση, και σημεία ορθοστατικής υπότασης και σοκ.
• Χαμηλή καρδιακή παροχή – Κόπωση, αδυναμία, δύσπνοια στην κόπωση, λήθαργος, και ζάλη.
• Αιμοδυναμικά – Παλμός στον τράχηλο και στην κοιλιά, αίσθημα πνιγμού, πόνος στο σαγόνι, πόνο στο στήθος και κεφαλαλγία.
Ελέγξτε για προειδοποιητικά σημεία του συνδρόμου βηματοδότη
• Η καρδιακή συχνότητα σχετίζεται με το αίσθημα παλμών και τις αρρυθμίες.
• Τα ζωτικά σημεία μπορεί να αποκαλύψουν υπόταση, ταχυκαρδία, ταχύπνοια, ή χαμηλό κορεσμό οξυγόνου. Ο παλμός μπορεί να ποικίλλει, και η αρτηριακή πίεση μπορεί να έχει διακυμάνσεις.
• Ψάξτε για διάταση φλεβών του τραχήλου και σφαγιτιδικά κύματα στις φλέβες του τραχήλου.
• Οι πνεύμονες μπορεί να έχουν ακροαστικά.
• Η καρδιακή ακρόαση μπορεί να αποκαλύψει μεταβλητότητα των ήχων της καρδιάς.
• Η ψηλάφιση του ήπατος μπορεί να είναι παλμική, και ασκίτης μπορεί να υπάρχει σε σοβαρές περιπτώσεις.
• Τα κάτω άκρα μπορούν να είναι οιδηματώδη.
Αιτίες του συνδρόμου βηματοδότη
Η αιτιολογία είναι ελάχιστα κατανοητή. Ωστόσο, διάφοροι παράγοντες κινδύνου συνδέονται με το σύνδρομο του βηματοδότη.
Οι παράγοντες κινδύνου του συνδρόμου βηματοδότη
-Κατά την προεμφυτευτική περίοδο, δύο μεταβλητές προδιαθέτουν στο σύνδρομο. Πρώτον είναι ο χαμηλός ρυθμός των κόλπων, και το δεύτερο είναι ένα υψηλότερο προγραμματισμένο κατώτερο όριο ρύθμισης στο βηματοδότη.
-Στην μετά την εμφύτευση περίοδο, ένα αυξημένο ποσοστό κοιλιακού ρυθμού είναι η μόνη μεταβλητή που επηρεάζει σημαντικά την ανάπτυξη του συνδρόμου βηματοδότη.
-Ασθενείς με άθικτο κολποκοιλιακό κόμβο διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανάπτυξη συνδρόμου βηματοδότη. Περίπου το 90% των ασθενών με διατηρημένη AV (κολποκοιλιακή) αγωγιμότητα έχουν άθικτη VA (κοιλιοκολπική) αγωγιμότητα, και περίπου 30-40% των ασθενών με πλήρες AV μπλοκ έχουν άθικτη VA αγωγιμότητα. Η άθικτη VA αγωγιμότητα μπορεί να μην είναι εμφανής κατά το χρόνο της εμφύτευσης βηματοδότη ή ακόμη μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε στιγμή μετά την εμφύτευση.
-Ασθενείς με μη καλά συστέλλουσες κοιλίες και διαστολική δυσλειτουργία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στην απώλεια της κολπικής συμβολής στην κοιλιακή πλήρωση, αυξάνοντας σε μεγάλο βαθμό την πιθανότητα ανάπτυξης του συνδρόμου. Αυτό περιλαμβάνει ασθενείς με μυοκαρδιοπάθεια (υπερτασικοί, υπερτροφική καρδιοπάθεια, περιοριστική καρδιοπάθεια) και ηλικιωμένα άτομα.
-Άλλοι παράγοντες που συσχετίζονται με την ανάπτυξη του συνδρόμου βηματοδότη περιλαμβάνουν την μείωση του όγκου παλμού, μειωμένη καρδιακή παροχή, και μειωμένο αριστερά κολπικό συνολικό κλάσμα εξωθήσεως που σχετίζεται με την κοιλιακή βηματοδότηση.
Παθοφυσιολογία του συνδρόμου βηματοδότη
Η απώλεια του φυσιολογικού συγχρονισμού των κολπικών και κοιλιακών συστολών, μερικές φορές ονομάζεται AV δυσυγχρονισμός, και οδηγεί σε διαφορετικούς μηχανισμούς παραγωγής συμπτωμάτων. Αυτή η αλλοιωμένη κοιλιακή συστολή θα μειώσει την καρδιακή παροχή, και με τη σειρά του θα οδηγήσει σε συστημική υποτασική αντανακλαστική απόκριση με ποικίλα συμπτώματα.
◊Απώλεια κολπικής συστολής
Η ακατάλληλη βηματοδότηση σε ασθενείς με μειωμένη συμμόρφωση κοιλίας, η οποία μπορεί να προκαλείται από ασθένειες, όπως η υπερτασική μυοκαρδιοπάθεια, υπερτροφική καρδιομυοπάθεια, περιοριστική καρδιομυοπάθεια, και η γήρανσης, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της κολπικής συστολής και μειώνει σημαντικά την καρδιακή παροχή. Σε τέτοιες περιπτώσεις οι κόλποι υποχρεούνται να παρέχουν το 50% της καρδιακής παροχής, το οποίο κανονικά παρέχει μόνο το 15% – 25% της καρδιακής παροχής.
◊Σφαγιτιδικά κύματα Α (Cannon Waves)
Η κολπική συστολή έναντι κλειστής βαλβίδας τριγλώχινας μπορεί να προκαλέσει παλμούς στον τράχηλο και στην κοιλιά, πονοκέφαλο, βήχα, και πόνο στο σαγόνι.
◊Αυξημένη κολπική πίεση
Η κοιλιακή βηματοδότηση σχετίζεται με αυξημένh δεξιά και αριστερή κολπική πίεση, καθώς και αυξημένη πνευμονική φλεβική και πνευμονική αρτηριακή πίεση, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε συμπτωματική πνευμονική και ηπατική συμφόρηση.
◊Aυξημένη παραγωγή νατριουρητικών πεπτιδίων
Οι ασθενείς με σύνδρομο βηματοδότη έχουν αυξημένα επίπεδα στο πλάσμα ΑΝΡ (νατριουρητικών πεπτιδίων). Αυτό είναι λόγω της αύξησης της πίεσης του αριστερού κόλπου και της πίεσης πλήρωσης της αριστερής κοιλίας, η οποία οφείλεται σε μειωμένη καρδιακή απόδοση που προκαλείται από τον δυσυγχρονισμό στην κολπική και κοιλιακή συστολή. Τα ΑΝΡ και ΒΝΡ είναι ισχυρά αρτηριακά και φλεβικά αγγειοδιασταλτικάπου μπορεί να υπερισχύσουν των τασεοϋποδοχέων της καρωτίδας και της αορτής που προσπαθούν να αντισταθμίσουν την μειωμένη πίεση του αίματος. Συνήθως, οι ασθενείς με μεγάλα κύματα Α έχουν υψηλότερα επίπεδα στο πλάσμα ΑΝΡ από εκείνους χωρίς κύματα.
◊VA αγωγιμότητα
Μια σημαντική αιτία του AV δυσυγχρονισμού είναι η VA αγωγιμότητα. H VA αγωγιμότητα, μερικές φορές αναφέρεται ως ανάδρομη αγωγή, που οδηγεί σε καθυστερημένο, μη φυσιολογικό συγχρονισμό της κολπικής συστολής σε σχέση με την κοιλιακή συστολή. Αυτό θα μειώσει περαιτέρω την αρτηριακή πίεση, και θα προκαλέσει δευτερογενή αύξηση των ΑΝΡ και ΒΝΡ.
Πρόληψη του συνδρόμου βηματοδότη
Κατά τη στιγμή της εμφύτευσης βηματοδότη, ο κολποκοιλιακός συγχρονισμός πρέπει να βελτιστοποιηθεί για την πρόληψη της εμφάνισης του συνδρόμου βηματοδότη. Οι ασθενείς με βελτιστοποιημένο κολποκοιλιακό συγχρονισμό έχουν δείξει εξαιρετικά αποτελέσματα της εμφύτευσης και πολύ χαμηλή συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου βηματοδότη από εκείνους με υποβέλτιστο συγχρονισμό AV.
Θεραπεία και Διατροφή στο σύνδρομο βηματοδότη
Η δίαιτα από μόνη της δεν μπορεί να θεραπεύσει το σύνδρομο του βηματοδότη, αλλά μια κατάλληλη δίαιτα για τον ασθενή, εκτός από τις αναφερόμενες άλλες θεραπευτικές αγωγές, μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα του ασθενούς.
• Για τους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, δίαιτα χαμηλή σε αλάτι ενδείκνυται.
• Για τους ασθενείς με ανεπάρκεια του αυτόνομου, μια υψηλής περιεκτικότητας σε αλάτι διατροφή μπορεί να είναι κατάλληλη.
• Για τους ασθενείς με αφυδάτωση, η ενυυδάτωση είναι απαραίτητη
Φάρμακα για το σύνδρομο βηματοδότη
Δεν χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα φάρμακα για τη θεραπεία του συνδρόμου βηματοδότη άμεσα, διότι η θεραπεία αποτελείται από την αναβάθμιση ή τον επαναπρογραμματισμό του βηματοδότη.
-Για ορισμένους ασθενείς με κοιλιακή βηματοδότηση, συνήθως, η προσθήκη μιας κολπικής απαγωγής βελτιστοποιεί τον AV συγχρονισμό.
-Σε ασθενείς με άλλους τρόπους βηματοδότησης, εκτός από κοιλιακή βηματοδότηση, τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν μετά την προσαρμογή και τον επαναπρογραμματισμό των παραμέτρων του βηματοδότη, όπως η ρύθμιση της AV καθυστέρησης, αλλαγή της μετακοιλιακής κολπικής ανερέθιστης περίοδου, το αισθητηριακό επίπεδο, και το όριο τάσης βηματοδότησης. Οι βέλτιστες τιμές των παραμέτρων αυτών για κάθε άτομο διαφέρουν. Έτσι, η επίτευξη των βέλτιστων τιμών γίνεται μετά από πειραματισμό με διαδοχικό επαναπρογραμματισμό και με μέτρηση των σχετικών παραμέτρων, όπως η αρτηριακή πίεση, καρδιακή παροχή, και η συνολική περιφερική αντίσταση, καθώς και με παρατήρηση της συμπτωματολογίας.
-Σε σπάνιες περιπτώσεις, για τη διατήρηση του AV συγχρονισμού μπορεί να βοηθήσει για την ανακούφιση των συμπτωμάτων σε κοιλιακό βηματοδότη η αναστολή του ρυθμού (VVI) ασθενείς με την προϋπόθεση ότι έχουν άθικτη λειτουργία του φλεβοκόμβου. Η υστέρηση μειώνει την ποσότητα του χρόνου που δαπανάται στην βηματοδότηση, η οποία μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα, ιδιαίτερα όταν ο τρόπος βηματοδότησης παράγει AV δυσυγχρονισμό.
-Αν τα συμπτώματα επιμένουν μετά από όλες αυτές τις μορφές θεραπείας, η αντικατάσταση του βηματοδότη είναι επωφελής και μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα.
-Η ιατρική περίθαλψη περιλαμβάνει υποστηρικτική θεραπεία, σε περίπτωση που οποιαδήποτε από τις ακόλουθες επιπλοκές συμβεί. Πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν την καρδιακή ανεπάρκεια, υπόταση, ταχυκαρδία, ταχύπνοια, και το έλλειψη οξυγόνωσης.
-Χειρουργική φροντίδα. Μερικές φορές η χειρουργική επέμβαση είναι απαραίτητη. Μετά από ηλεκτροφυσιολογικό έλεγχο, ενδεχομένως, μια πρόσθετη τοποθέτηση βηματοδότη να είναι απαραίτητη, η οποία τελικά να ανακουφίσει ορισμένα από τα συμπτώματα.
Επιπλοκές του συνδρόμου βηματοδότη
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι ασθενείς με σύνδρομο βηματοδότη και/ή με σύνδρομο νοσούντος φλεβοκόμβου διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν θανατηφόρες επιπλοκές και απαιτείται οι ασθενείς να παρακολουθούνται προσεκτικά στη ΜΕΘ.
Οι επιπλοκές περιλαμβάνουν την κολπική μαρμαρυγή, τα θρομβοεμβολικά επεισόδια και την καρδιακή ανεπάρκεια.
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το σύνδρομο βηματοδότη
Πατήστε, εδώ,να παραγγείλετε, τα κατάλληλα συμπληρώματα για το σύνδρομο βηματοδότη
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Αιφνίδιος θάνατος σε νέους άνδρες
Οδηγίες για τον εμφυτεύσιμο απινιδωτή
Αρρυθμιογόνος μυοκαρδιοπάθεια της δεξιάς κοιλίας
Οδοντιατρικές επεμβάσεις και ενδοκαρδίτιδα
Κίνδυνος από βηματοδότες και απινιδωτές
www.emedi.gr
