Διαφορική διάγνωση πλευρίτιδας

Το διίδρωμα και το εξίδρωμα, τα αίτια και η κλινική εξέταση

Η υγρή πλευρίτιδα είναι η παθολογική συγκέντρωση υγρού στον υπεζωκότα και είναι εκδήλωση συστηματικών και ενδοθωρακικών νόσων.

Σε φυσιολογικές συνθήκες η κοιλότητα του υπεζωκότα περιέχει μικρή ποσότητα ορώδους υγρού που κάνει τις επιφάνειες του υπεζωκότα να γλιστρούν. Η ποσότητα και η σύνθεση του υγρού διατηρούνται υπό φυσιολογικές συνθήκες σταθερές με τη λεπτή ισορροπία της υδροστατικής πίεσης και της ωσμωτικής και της σχετικής διαβατότητας των τριχοειδών του υπεζωκότα και των λεμφικών αγγείων.

Η ελαττωμένη ωσμωτική πίεση του πλάσματος ευνοεί την ανάπτυξη πλευριτικού υγρού αν και άλλοι παράγοντες συμμετέχουν. Η αυξημένη τριχοειδική διαβατότητα σε τοπική φλεγμονή ή κυκλοφορούμενες τοξικές και αγγειoδραστικές ουσίες παίζουν ρόλο σε νόσους κολλαγόνου, αγγειίτιδες, παγκρεατίτιδα, πνευμονική εμβολή κ.α. Σε ανεπάρκεια των λεμφικών αγγείων μπορεί να εμφανίζεται υγρό σε διάφορες καταστάσεις.

Όταν αθροίζεται υγρό κάτω από παθολογικές συνθήκες μπορεί να είναι διίδρωμα ή εξίδρωμα.

Διίδρωμα

Συμβαίνει όταν η υδροστατική πίεση είναι αυξημένη, όπως σε καρδιακή ανεπάρκεια ή συμπιεστική περικαρδίτιδα είτε όταν η ωσμωτική πίεση είναι ελαττωμένη ως επί νεφρωσικού συνδρόμου, κιρρώσεως ήπατος και άλλων αιτιών που προκαλούν υπολευκωματιναιμία. Το διίδρωμα έχει χαμηλό ειδικό βάρος (<1015) και περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη κάτω των 3 gr/100ml. Είναι διαυγές, υδαρές, ανοιχτού κίτρινου χρώματος. Είναι, συνήθως, αμφοτερόπλευρο αν και σε καρδιακή ανεπάρκεια είναι ετερόπλευρο.

Εξίδρωμα

Σε αυξημένη διαβατότητα των υποεπιθηλιακών τριχοειδών του υπεζωκότα ως επί φλεγμονής ή νεοπλασίας, το υγρό είναι πλουσιότερο σε πρωτεΐνη (άνω των 3 gr/100ml) και με ειδικό βάρος άνω των 1015. Το υγρό είναι κίτρινου χρώματος, συνήθως ελαφρώς θολό και πήγνυται ταχέως μετά την συλλογή. Ο προσδιορισμός της γαλακτικής αφυδρογονάσης (LDH) βοηθάει στην διάκριση διιδρώματος και εξιδρώματος. Σε εξίδρωμα η τιμή LDH είναι πάνω από 200 μονάδες ενώ η σχέση LDH πλευριτικού υγρού/ LDH πλάσματος είναι > από 0,6.

Αντικειμενικά ευρήματα σε πλευριτική συλλογή

Όταν το πλευριτικό υγρό εντός της ελεύθερης κοιλότητας του υπεζωκότα είναι > από 500 ml βρίσκονται τα εξής σημεία:

• Αμβλύτητα στην επίκρουση.
• Εξασθένηση ή κατάργηση του αναπνευστικού ψυθιρίσματος.
• Εξασθένηση ή κατάργηση της απηχήσεως της φωνής κατά την ακρόαση.
• Με την ψηλάφηση υπάρχει ελάττωση των δονήσεων της φωνής.
• Στο άνω τμήμα του υγρού ακούγεται πολλές φορές το πλευριτικό φύσημα, που διαφέρει από το σωληνώδες στο ότι είναι ηπιότερο και πιο απομακρυσμένο.
• Επίσης, παράγεται το σημείο της αιγοφωνίας, που η απήχηση της φωνής κατά την ακρόαση έχει ρινική χροιά.
• Όταν το υγρό είναι άφθονο, η έκπτυξη του ημιθωρακίου είναι περιορισμένη κατά την εισπνοή, η δε τραχεία και η καρδιά έχουν μετακινηθεί προς το υγιές ημιθωράκιο.
• Όταν το υγρό είναι εντοπισμένο στις σχισμές δεν δίνει σημεία.
• Υγρό μεταξύ διαφράγματος και βάσεως πνεύμονα παρέχει ανύψωση και ακινησία διαφράγματος.

Τα κυριότερα αίτια εξιδρωματικής πλευρίτιδας:

• Φυματίωση
• Βρογχογενές καρκίνωμα
• Όγκος υπεζωκότα κακοήθης (μεσοθηλίωμα)
• Πνευμονία
• Πνευμονικό έμφρακτο
• Λέμφωμα
• Μεταστατικοί όγκοι
• Νόσοι κολλαγόνου και κυρίως γενικευμένος ερυθηματώδης λύκος
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Φλεγμονή κάτω από το διάφραγμα
• Παγκρεατίτιδα (Συνήθως, αριστερά)
• Νεοπλάσματα κάτω από το διάφραγμα, όπως υπερνέφρωμα
• Μετεμφραγματικό σύνδρομο
• Σύνδρομο Meigs, που είναι νεόπλασμα καλόηθες της ωοθήκης με πλευριτικό εξίδρωμα
• Τραύμα

Διαβάστε, επίσης,

Παρακέντηση υπεζωκότα

Πλευρίτιδα

www.emedi.gr