Η ορμόνη του ευτυχισμένου γάμου
Βαζοπρεσίνη είναι η αντιδιουρητική ορμόνη ή αγγειοπιεσίνη ή βαζοπρεσσίνη (ADH).
Είναι πεπτιδική ορμόνη. Είναι ένα μικρό σχετικά πεπτίδιο με 9 αμινοξέα που παράγεται στον υποθάλαμο, αλλά εκκρίνεται από τον οπίσθιο λοβό της υπόφυσης.
Φυσιολογικά η ADH εκκρίνεται όταν αυξάνεται η ωσμωτικότητα του εξωκυττάριου υγρού ως αποτέλεσμα της αύξησης των ηλεκτρολυτών στο αίμα ή όταν ελαττώνεται ο όγκος του εξωκυττάριου χώρου, όπως συμαβαίνει στην αιμορραγία.
Υποδοχείς της ADH βρίσκονται σε κύτταρα των αθροιστικών σωληναρίων του νεφρού και βοηθούν στην επαναρρόφηση του νερού και έτσι παράγονται πιο πυκνά ούρα και εξοικονομείται νερό.
Η έλλειψη παραγωγής της ορμόνης (κεντρικός) ή η αδυναμία πρόσληψης της από τους νεφρούς (νεφρογενής) οδηγεί στον άποιο διαβήτη με συμπτώματα πολυδιψία, πολυουρία και αφυδάτωση.
Η ονομασία βαζοπρεσίνη δόθηκε αρχικά στην ορμόνη όταν ανακαλύφθηκε ότι προκαλεί σύσπαση των περιφερειακών αγγείων, με αποτέλεσμα την αύξηση της πίεσης του αίματος.
Στα περισσότερα ζώα και στους ανθρώπους, η βαζοπρεσίνη αποτελείται από τα αμινοξέα κυστεΐνη, τυροσίνη, φαινυλαλανίνη, γλουταμίνη, ασπαραγίνη, κυστεΐνη, προλίνη, αργινίνη και γλυκίνη. Τα πέντε πρώτα σχηματίζουν έναν δακτύλιο, ο οποίος κλείνει με μια δισουλφιδική γέφυρα μεταξύ των δύο κυστεϊνών, ενώ τα υπόλοιπα τρία κλείνουν με μια πλευρική αλυσίδα.
Η έκκρισή της ρυθμίζεται από δύο παράγοντες, την ωσμωμοριακότητα του πλάσματος και τον όγκο του αίματος. Αύξηση της ωσμωμοριακότητας και ελάττωση του όγκου του αίματος προκαλούν την απελευθέρωση της ορμόνης. Διαταραχές της έκκρισης της βαζοπρεσίνης, διαφορετικής αιτιολογίας, όπως κρανιακή κάκωση, προκαλούν κάποιο είδος διαβήτη, κατά τον οποίο αυξάνεται έντονα η αποβολή αραιών ούρων.
Η βαζοπρεσίνη μπορεί, επίσης, να απελευθερωθεί άμεσα στον εγκέφαλο και παίζει σημαντικό ρόλο στην κοινωνική συμπεριφορά, το σεξουαλικό κίνητρο, την προσκόλληση στο σύντροφο και στο στρες στη μητέρα. Έχει μια πολύ βραχεία ημιζωή 16-24 λεπτών.
Η αγγειοπιεσίνη απελευθερώνεται εντός του εγκεφάλου με ένα κιρκαδικό ρυθμό από νευρώνες του υπερχιασματικού πυρήνα. Απελευθερώνεται από νευρώνες κεντρικά του υποθαλάμου και εμπλέκεται στην επιθετικότητα, την ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, καθώς και την ρύθμιση της θερμοκρασίας.
Είναι πιθανό ότι η αγγειοπιεσίνη να δρα σε συνδυασμό με την ορμόνη απελευθέρωσης της κορτικοτροπίνης και ρυθμίζουν μαζί την απελευθέρωση των κορτικοστεροειδών από τα επινεφρίδια σε απόκριση στο στρες, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της κύησης και της γαλουχίας.
Ο επιλεκτικός αποκλεισμός AVPr1a έχει αποδείξει ότι η βαζοπρεσίνη είναι ζωτικής σημασίας για την συντροφικότητα.
Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η αγγειοπιεσίνη μπορεί να έχει και αναλγητικές επιδράσεις. Τα αποτελέσματα αναλγησίας της αγγειοπιεσίνης εξαρτώνται τόσο από το στρες όσο και από το φύλο.
Η ακριβής κατανομή των υποδοχέων στον εγκέφαλο σχετίζεται με τα πρότυπα κοινωνικής συμπεριφοράς (μονογαμικότητα, απιστία, επιθετικότητα στους άνδρες). Ο εγκέφαλος των ανδρών χρησιμοποιεί την βασοπρεσίνη ως ανταμοιβή για το σχηματισμό δεσμών με ένα σύντροφο, και άνδρες με ένα ή δύο αλληλόμορφα είναι πιο πιθανό να είναι άπιστοι και να χωρίζουν εύκολα.
Οι υποδοχείς βαζοπρεσίνης στον εγκέφαλο κατανέμονται κατά μήκος της διαδρομής του κυκλώματος ανταμοιβής, στην κοιλιακή ωχρά σφαίρα, και ενεργοποιούνται όταν η βαζοπρεσίνη απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, όπως το ζευγάρωμα. Η ενεργοποίηση του κυκλώματος ανταμοιβής ενισχύει αυτή τη συμπεριφορά, οδηγώντας σε μονογαμία και σε ευτυχισμένο γάμο.
Η αγγειοπιεσίνη εκκρίνεται από τον οπίσθιο αδένα της υπόφυσης σε απόκριση στη μείωση του όγκου του πλάσματος, σε απόκριση στην αύξηση της ωσμωτικότητας του πλάσματος, και σε απόκριση στη χολοκυστοκινίνη που εκκρίνεται από το λεπτό έντερο.
-Η έκκριση σε απόκριση στον ελαττωμένο όγκο του πλάσματος ενεργοποιείται από τους υποδοχείς πίεσης στις φλέβες στα ιγμόρεια, στους κόλπους και στην καρωτίδα.
-Η έκκριση σε αύξηση της ωσμωτικής πίεσης του πλάσματος προκαλείται από ωσμωϋποδοχείς στον υποθάλαμο.
-Η έκκριση σε απόκριση σε αυξήσεις της χολοκυστοκινίνης του πλάσματος προκαλείται από έναν άγνωστο μονοπάτι.
-Η έκκριση στον εγκέφαλο γίνεται στους υποθαλαμικές υπεροπτικούς πυρήνες και στον παρακοιλιακό πυρήνα και είναι οι ίδιοι ωσμωϋποδοχείς, αλλά επίσης να λαμβάνουν συναπτική εισροή από άλλους υποδοχείς που βρίσκονται σε περιοχές που γειτνιάζουν με το πρόσθιο τοίχωμα της τρίτης κοιλίας.
Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την έκκριση της αγγειοπιεσίνης:
-Η αιθανόλη (οινόπνευμα) μειώνει την έκκριση της αντιδιουρητικής ορμόνης που είναι εξαρτώμενη από το ασβέστιο αναστέλλοντας τους τασεοελεγχόμενους διαύλους ασβεστίου στις νευρικές απολήξεις.
-Η αγγειοτενσίνη II διεγείρει την έκκριση της βαζοπρεσίνης.
-Το νατριουρητικό πεπτίδιο των κόλπων αναστέλλει την έκκριση βαζοπρεσίνης, εν μέρει μέσω αναστολής της αγγειοτενσίνης II που προκαλείται από διέγερση της εκκρίσεως της βαζοπρεσίνης.
Το κύριο ερέθισμα για την έκκριση της βαζοπρεσσίνης είναι η αύξηση της ωσμωτικότητας του πλάσματος. Ο μειωμένος όγκος του εξωκυτταρικού υγρού έχει, επίσης, αυτό το αποτέλεσμα, αλλά είναι λιγότερο ευαίσθητος μηχανισμός.
Υψηλά επίπεδα έκκρισης βαζοπρεσίνης μπορεί να οδηγήσουν σε υπονατριαιμία.
-Σε πολλές περιπτώσεις, η έκκριση βαζοπρεσίνης είναι κατάλληλη (λόγω σοβαρής υπογκαιμίας), και η κατάσταση χαρακτηρίζεται “υπογκαιμική υπονατριαιμία”.
-Σε ορισμένες νοσηρές καταστάσεις (καρδιακή ανεπάρκεια, νεφρωσικό σύνδρομο), ο όγκος του υγρού του σώματος αυξάνεται, αλλά η παραγωγή βαζοπρεσίνης δεν καταστέλλεται για διάφορους λόγους. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται “υπερογκαιμική υπονατριαιμία”.
Σε ένα ποσοστό περιπτώσεων υπονατριαιμίας δεν υπάρχει ούτε υπερογκαιμία ούτε υπογκαιμία, όπως σε έλλειψη της κορτιζόλης ή θυροξίνης ή σε χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες δίαιτα –σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης (SIADH).
Το SIADH μπορεί να προκληθεί πολλές μορφές καρκίνου ιδιαίτερα το μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα και άλλες ασθένειες που επηρεάζουν τον εγκέφαλο ή τον πνεύμονα (μολύνσεις, αιμορραγία). Ένας αριθμός φαρμάκων έχει συσχετισθεί με το SIADH, όπως ορισμένα αντικαταθλιπτικά (αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης και τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά), η καρβαμαζεπίνη, η ωκυτοκίνη (που χρησιμοποιείται για την τόνωση) και η βινκριστίνη που είναι χημειοθεραπευτικό φάρμακο, αλλά και οι φθοροκινολόνες (σιπροφλοξασίνη και μοξιφλοξασίνη).
Οι ανταγωνιστές των υποδοχέων βαζοπρεσίνης.
Η υπονατριαιμία μπορεί να αντιμετωπίζεται φαρμακευτικώς με ανταγωνιστές των υποδοχέων της αγγειοπιεσίνης.
Οι αγωνιστές αγγειοπιεσίνης χρησιμοποιούνται θεραπευτικά σε διάφορες καταστάσεις. Το μακράς δράσης συνθετικό ανάλογο δεσμοπρεσσίνη χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις με χαμηλή έκκριση της βαζοπρεσσίνης, καθώς και για τον έλεγχο της αιμορραγίας (νόσος von Willebrand και σε ήπια αιμορροφιλία Α) και στην ενούρηση στα παιδιά. H Terlipressin χρησιμοποιείται ως αγγειοσυσταλτικό. Τα ανάλογα της βαζοπρεσσίνης χρησιμοποιούνται και για κιρσούς οισοφάγου.
Εγχύσεις αγγειοπιεσίνης χρησιμοποιούνται επίσης ως θεραπεία δεύτερης γραμμής σε ασθενείς με σηπτικό σοκ που δεν ανταποκρίνεται στις εγχύσεις κατεχολαμινών (π.χ., ντοπαμίνη ή νορεπινεφρίνη).
Ο ρόλος της βαζοπρεσίνης σε καρδιακή ανακοπή
Η χρήση της βαζοπρεσσίνηςσε καρδιακή ανάνηψη αυξάνει την στεφανιαία ροή και βελτιώνει τη νευρολογική εικόνα. Η βασοπρεσίνη σε αντίθεση με την επινεφρίνη σε καρδιακή ανακοπή δεν αυξάνει τις απαιτήσεις του μυοκαρδίου και του εγκεφάλου σε οξυγόνο. Στην Καρδιοαναπνευστική Αναζωογόνηση και στην καρδιολογική φροντίδα η αγγειοσυσπαστική θεραπεία γίνεται με επινεφρίνη σε ενήλικες ασθενείς με καρδιακή ανακοπή. Η αγγειοπιεσίνη μπορεί να αντικαταστήσει είτε την πρώτη ή τη δεύτερη δόση της επινεφρίνης στη θεραπεία της καρδιακής ανακοπής.
Συμπερασματικά
Η αγγειοπιεσίνη είναι μία ορμόνη που σχηματίζεται στο υποθάλαμο και εκκρίνεται από την υπόφυση σε θηλαστικά.
Η ορμόνη έχει μια ποικιλία επιδράσεων όταν απελευθερώνεται, αν και χρησιμοποιείται, κυρίως, για τον έλεγχο της κατακράτησης του νερού μέσω της μείωσης της παραγωγής ούρων.
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η βασοπρεσίνη παίζει ρόλο στην συντροφικότητα.
Όταν το σώμα είναι αφυδατωμένο, χρησιμοποιεί την αγγειοπιεσίνη για τη ρύθμιση του νερού στο σώμα. Με τη μείωση του ποσού των ούρων που αποβάλλονται, η ορμόνη βοηθά το σώμα να απορροφήσει εκ νέου νερό.
Αν υψηλές ποσότητες αγγειοπιεσίνης απελευθερώνονται στο σώμα μέσω της υπόφυσης, προκαλείται αγγειοσύσπαση, στενεύουν τα αιμοφόρα αγγεία και αυξάνεται προσωρινά η πίεση του αίματος. Σε σοκ, από τραύμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο, η αρτηριακή πίεση μπορεί να μειωθεί σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα. Η απελευθέρωση της βαζοπρεσσίνης μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση της φυσιολογικής αρτηριακής πίεσης και την πρόληψη ή τη μείωση των επιπτώσεων του σοκ.
Ορισμένες πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η ορμόνη βαζοπρεσίνη μπορεί να προκαλέσει μια ποικιλία από ενδιαφέρουσες νευρολογικές επιδράσεις (σεξουαλική ζωή, ζευγάρωμα, συμπεριφορές παιδιών, επιθετικές συμπεριφορές, όπως μητρική ή προστατευτική συμπεριφορά).
Όσοι είναι μονογαμικοί εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα βαζοπρεσσίνης από τους πολυγαμικούς. Υψηλά επίπεδα της ορμόνης παρατηρούνται σε όσους έχουν έναν ευτυχισμένο γάμο.
Οι κοινωνικές σχέσεις με άλλους ανθρώπους έχουν αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του ανθρώπου. Οι άνθρωποι έχουν την τάση να συνδέουν την αγάπη ή τη δέσμευσή τους με τους άλλους, ως αποτέλεσμα των συναισθημάτων τους. Η επίδραση των ορμονών, όπως της αγγειοπιεσίνης στη δημιουργία στενών συναισθηματικών σχέσεων είναι θέμα επιστημονικής μελέτης.
Το γεγονός ότι μια ορμόνη που χρησιμοποιείται κυρίως για τον έλεγχο της λειτουργίας των νεφρών θα μπορούσε επίσης να σας βοηθήσει να έχετε ένα ευτυχισμένο γάμο, είναι απλώς άλλο ένα παράδειγμα της αποτελεσματικότητας του ανθρώπινου συστήματος.
Η εξασφάλιση ισχυρού δεσμού μεταξύ των συντρόφων αυξάνει την πιθανότητα ενός ευτυχισμένου γάμου και μιας ευτυχισμένης οικογένειας και τα παιδιά μεγαλώνουν με δύο γονείς για την παροχή και την προστασία τους, ως εκ τούτου, αυξάνονται οι πιθανότητες επιβίωσης.
Η βαζοπρεσσίνη, εκτός εκτός από την ικανότητά της να ρυθμίζει τη λειτουργία των νεφρών και να εξασφαλίζει την αναγκαία αγγειοσυστολή, μπορεί επίσης να είναι ένας μυστικός πράκτορας που εργάζεται για να σας βοηθήσει να αγαπήσετε τον σύντροφό σας, αλλά και όλους τους ανθρώπους.
Η αγάπη είναι η επιλογή!
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον εγκέφαλο
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον εγκέφαλο
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό
Διαβάστε, επίσης,
Βρέθηκε το γονίδιο της απιστίας
Κόλπο για να βγει αρνητικό το αλκοτεστ
Μάθετε να αξιολογείτε την γενική ούρων
Ο ορμονολογικός εργαστηριακός έλεγχος αίματος
Οι ενδοκρινολογικές αιτίες πυρετού
Οι γυναίκες πονάνε περισσότερο από τους άνδρες
