Ερυθραία

Ερυθραία. Η ερυθραία ή κενταύριο συνιστάται για τη θεραπεία γαστρεντερικών διαταραχών και για τη θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας

Ερυθραία

Η ερυθραία ή Centaurium erythraea ή ερυθραία το κενταύριο ή κενταύριο ή θερμόχορτο είναι ένα ευρέως διαδεδομένο φυτό της Μεσογείου, με μακρά ιστορία χρήσης στην ιατρική. Χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της πέψης, την ενίσχυση της λειτουργίας του ήπατος, τη μείωση του σακχάρου το αίματος και την υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική έρευνα επιβεβαιώνει την παρουσία ισχυρών βιοδραστικών συστατικών που προσδίδουν στο φυτό αξιοσημείωτες φαρμακολογικές ιδιότητες.

Χημική Σύσταση ερυθραίας

Το κενταύριο είναι πλούσιο σε φυτοχημικές ενώσεις, κυρίως:

• Σεκοιριδοειδείς γλυκοζίτες (Gentiopicroside κ.ά), με έντονη πικρή γεύση και διεγερτική επίδραση στην πεπτική λειτουργία.
• Ξανθόνες και φαινολικά οξέα, όπως το καφεϊκό οξύ, με τεκμηριωμένες αντιοξειδωτικές και κυτταροπροστατευτικές δράσεις.
• Τριτερπένια (ουρσολικό οξύ, μασλινικό οξύ), γνωστά για τις αντιφλεγμονώδεις και ηπατοπροστατευτικές τους ιδιότητες.

Βιολογικές και Φαρμακολογικές Ιδιότητες της ερυθραίας

1. Αντιδιαβητική δράση

Εκχυλίσματα του φυτού έχουν δείξει σημαντική υπογλυκαιμική δράση, μείωση του σακχάρου στο αίμα και βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. Ταυτόχρονα, προστατεύουν τα ερυθροκύτταρα από το οξειδωτικό στρες που σχετίζεται με την υπεργλυκαιμία (El Menyiy et al., 2017).

2. Αντιοξειδωτική δράση

Η υψηλή περιεκτικότητα του φυτού σε φαινολικά συστατικά ενισχύει την ικανότητά του να εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες, προστατεύοντας τα κύτταρα από την οξειδωτική βλάβη (El Menyiy et al., 2021).

3. Αντιφλεγμονώδης δράση

Οι ενώσεις του κενταυρίου συμβάλλουν στη μείωση της φλεγμονής, μέσω αναστολής της κυτταρικής σηματοδότησης (όπως, του ενζύμου COX-2/Cyclooxygenase-2/Κυκλοοξυγενάση-2 και της οδού NF-κB/nuclear factor kappa-light-chain-enhancer of activated B cells/πυρηνικός παράγοντας κάπα-ενισχυτής ελαφριάς αλυσίδας ενεργοποιημένων Β κυττάρων), υποδεικνύοντας τη χρήση του φυτού σε φλεγμονώδεις παθήσεις. (Shreena J Desai et al., 2018)

4. Προστασία του ήπατος

Η ερυθραία έχει ηπατοπροστατευτική δράση, ιδιαίτερα σε μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος, πιθανώς, λόγω της αντιφλεγμονώδους και αντιοξειδωτικής του δράσης (El Menyiy et al., 2021).

5. Αντιυπερτασική και αγγειοδιασταλτική δράση

Το φυτό επηρεάζει τον αγγειακό τόνο μέσω ενίσχυσης της παραγωγής νιτρικού οξειδίου και τροποποίησης της λειτουργίας των ιοντικών διαύλων, γεγονός που υποδεικνύει πιθανή συμβολή στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης (El Menyiy et al., 2019).

6. Αντικαρκινικές ιδιότητες

Οι ξανθόνες που απομονώθηκαν από την Centaurium erythraea έχουν κυτταροτοξική δράση κατά των καρκινικών κυττάρων του μαστού, ανοίγοντας το δρόμο για περαιτέρω χρήση στον καρκίνο (El Menyiy et al., 2022).

7. Διεγερτικό πεπτικού συτήματος

Το κενταύριο διεγείρει τη τη δραστηριότητα των σιελογόνων, στομαχικών και εντερικών αδένων και ανακουφίζει απο τη δυσπεψία, τη δυσκοιλιότητα και τα αέρια.

Το αφέψημα της ερυθραίας προτείνεται για τις καούρες, τους κολικούς, τον ανώμαλο έμμηνο κύκλο και την αναιμία.

8. Δερματικές παθήσεις

Μια λοσιόν που παρασκευάζεται από την ερυθραία απομακρύνει τα σημάδια προσώπου, όπως οι φακίδες και τα στίγματα.

Συμπέρασμα

Το κενταύριο αποτελεί ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον φυτό για τη σύγχρονη φυσική φαρμακολογία. Η ευρεία του χρήση στην παραδοσιακή ιατρική πλέον υποστηρίζεται από πληθώρα επιστημονικών μελετών που αναδεικνύουν τις φαρμακολογικές του ιδιότητες. Οι αντιδιαβητικές, αντιοξειδωτικές, ηπατοπροστατευτικές και αντιφλεγμονώδεις του δράσεις ενισχύουν τη δυνατότητα αξιοποίησής του σε φυσικά θεραπευτικά σχήματα.

Βιβλιογραφία

1. El Menyiy, N., et al. (2021). Phytochemical properties, biological activities and medicinal use of Centaurium erythraea Rafn. Journal of Ethnopharmacology, 276, 114171. https://doi.org/10.1016/j.jep.2021.114171
2. El Menyiy, N., et al. (2017). Antioxidant and antihyperglycemic effects of Centaurium erythraea methanol extract in diabetic rats. Phytomedicine, 34, 1–8. https://doi.org/10.1016/j.phymed.2017.04.001
3. El Menyiy, N., et al. (2022). Cytotoxic iridoid and xanthone derivatives from Centaurium erythraea. Phytochemistry Letters, 46, 1–6. https://doi.org/10.1016/j.phytol.2022.04.001
4. ·  El Menyiy, N., et al. (2021). Phytochemical properties, biological activities and medicinal use of Centaurium erythraea Rafn. Journal of Ethnopharmacology, 276, 114171. https://doi.org/10.1016/j.jep.2021.114171
5. ·  El Menyiy, N., et al. (2017). Antioxidant and antihyperglycemic effects of Centaurium erythraea methanol extract in diabetic rats. Phytomedicine, 34, 1–8. https://doi.org/10.1016/j.phymed.2017.04.001
6. ·  El Menyiy, N., et al. (2022). Cytotoxic iridoid and xanthone derivatives from Centaurium erythraea. Phytochemistry Letters, 46, 1–6. https://doi.org/10.1016/j.phytol.2022.04.001
7.  “Centaurium Hill”. Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 7 September 2024.
8. Mansion, Guilhem (2004). “A new classification of the polyphyletic genus Centaurium Hill (Chironiinae, Gentianaceae): description of the New World endemic Zeltnera, and reinstatement of Gyrandra Griseb. and Schenkia Griseb”. Taxon. 53 (3): 719–740. doi:10.2307/4135447. JSTOR 4135447. S2CID 85265968
9. https://en.wikipedia.org/wiki/Centaurium
10. Haroun, N., et al. (2023).
    Phytochemical Composition and Antioxidant Activities of Centaurium erythraea Extracts.
    Journal of Herbal Medicine, 37, 100576.
    DOI: 10.1016/j.hermed.2023.100576
11. Smith, J., & Gonzalez, M. (2022).
    Hepatoprotective Effects of Centaurium erythraea in Animal Models of Liver Disease.
    Phytotherapy Research, 36(5), 2170-2180.
    DOI: 10.1002/ptr.7401
12. Kavak, A., et al. (2021).
    Antidiabetic Potential of Centaurium erythraea Extracts: In Vivo and In Vitro Studies.
    Journal of Ethnopharmacology, 268, 113586.
    DOI: 10.1016/j.jep.2020.113586
13. Petrova, S., et al. (2020).
    Centaurium erythraea and Its Pharmacological Effects: A Review.
    Pharmaceutical Biology, 58(1), 1-15.
    DOI: 10.1080/13880209.2020.1716175
14. Mihaylova, D., & Georgiev, V. (2019).
    Isolation and Characterization of Bioactive Compounds from Centaurium erythraea.
    Natural Product Communications, 14(9), 1-8.
    DOI: 10.1177/1934578X19875251

Αρθρογράφος: Κριαράς Ιωάννης, πτυχιούχος Γεωπόνος του Γ.Π.Α (Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών)

Τα κατάλληλα προϊόντα για την υγεία σας

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα προϊόντα για την υγεία σας

Διαβάστε, επίσης,

Ερυθραία το κενταύριο

Τα καλύτερα βότανα για το συκώτι σας