Κολονοσκόπηση. Η εξέταση της κολονοσκόπησης, είναι σε θέση να ανιχνεύει έγκαιρα στο παχύ έντερο, αρκετές παθήσεις.
Ειδικός Παθολόγος-Ογκολόγος, MD, PhD
Κολονοσκόπηση
Η προετοιμασία για την κολονοσκόπηση
Η διαδικασία αυτή είναι σημαντική για την ταχεία πλύση και προετοιμασία του γαστρεντερικού συστήματος, για την ορθή διαγνωστική εξέταση της κολονοσκόπησης ή για χειρουργικές επεμβάσεις που απαιτούν καθαρό έντερο, π.χ. (περιεδρικό συρίγγιο ή απόστημα, βαριούχος υποκλυσμός ή εκτομή εντέρου).
Η εξέταση της κολονοσκόπησης είναι σε θέση να ανιχνεύει έγκαιρα στο παχύ έντερο πολύποδες που έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε καρκίνο του παχέος εντέρου και μπορεί να γίνει, απλώς για πρόληψη μετά τα 50 έτη ή όταν υπάρχει ιστορικό οικογενούς αδενωματώδους πολυποδίασης ή εάν την έχει συμβουλεύσει ο θεράπων ιατρός σας, για κάποιο νόσημα του εντέρου που υποψιάζεται.
Η κολονοσκόπηση είναι μια εξέταση η οποία επιτρέπει στον γιατρό να εξετάζει απευθείας το εσωτερικό του παχέος εντέρου και του τελικού ειλεού, που είναι το τελικό τμήμα του λεπτού εντέρου.
Το ενδοσκόπιο είναι ένας μικρός κι εύκαμπτος σωλήνας που έχει το πάχος, περίπου, του δείκτη του χεριού, με ένα δυνατό φως στην άκρη του. Η εικόνα από το εσωτερικό του προβάλλεται στην οθόνη της τηλεόρασης και την παρακολουθεί ο γιατρός. Η κάμερα μεταδίδει βίντεο από το εσωτερικό του παχέος εντέρου σε μια οθόνη (το οποίο θα έπρεπε να δίνεται στον ασθενή…). Συνήθως, τελευταία, ο γιατρός τραβάει φωτογραφίες από το εσωτερικό του εντέρου από την κάμερα που υπάρχει στην άκρη του κολονοσκοπίου και αυτές παραδίδονται στον ασθενή.
Οδηγίες προετοιμασίας για την κολονοσκόπηση
Η σωστή προετοιμασία του έντερου πριν την κολονοσκόπηση εξαρτάται, κυρίως, από εσάς. Ένα σωστά προετοιμασμένο έντερο βοηθά τον ιατρό στην καλύτερη και λεπτομερέστερη εξέταση κατά την κολονοσκόπηση.
Προσοχή: Εάν είστε διαβητικός ή αν παίρνετε αντιπηκτικά φάρμακα (Sintrom, Panwarfin, Warfarin, κ.α.) ενημερώστε τον ιατρό σας για να σας δώσει ειδικές οδηγίες.
• 5 ημέρες πριν την κολονοσκόπηση
Εάν παίρνετε σκευάσματα που περιέχουν σίδηρο, ασπιρίνη, Salospir, Sintrom ή λαμβάνετε φάρμακα για τη διάρροια σταματήστε τα μέχρι να γίνει η κολονοσκόπηση. Εάν παίρνετε άλλα φάρμακα να τα λαμβάνετε κανονικά (καλύτερα να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε).
• 3 ημέρες πριν την κολονοσκόπηση
Τρώτε κανονικά καθ’ όλη τη διάρκεια την ημέρας αλλά αποφεύγετε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες (π.χ. φρούτα, λαχανικά, ψωμί ολικής αλέσεως και δημητριακά τύπου All Bran, κ.α.).
• 2 ημέρες πριν την κολονοσκόπηση
Συνεχίστε να τρώτε, όπως, την προηγούμενη ημέρα μέχρι τις 2 μμ. Κατόπιν, πρέπει να σταματήσετε να τρώτε στερεά για το υπόλοιπο της ημέρας. Μπορείτε και πρέπει να πίνετε άφθονα υγρά (υπολογίστε 1-2 ποτήρια υγρά την ώρα). Κατάλληλα υγρά εκτός από το νερό είναι τα αναψυκτικά (αεριούχα και μη – εκτός των φυσικών χυμών και αεριούχων ποτών τύπου cola). Επιτρέπεται να πίνετε ακόμα: τσάι, καφέ ελληνικό χωρίς γάλα, μπύρα, κρασί. Μπορείτε, επίσης, να τρώτε ζελέ (χωρίς φρούτα).
Προσοχή: Απαγορεύεται να πιείτε γάλα, εάν παίρνετε φάρμακα, τα λαμβάνετε κανονικά (καλύτερα να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε).
• 1 ημέρα πριν την κολονοσκόπηση
Τελευταίο γεύμα στη 1 το μεσημέρι. Στις 4 το απόγευμα πρέπει να ξεκινήσετε να παίρνετε το διάλυμα Klean-Prep PEG+E (συσκευασία τεσσάρων φακέλων, ενώ κάθε φακελάκι θα πρέπει να διαλυθεί σε 1 λίτρο νερό) ή καλύτερα 2 κουταλάκια του γλυκού οξείδιο του μαγνησίου μαζί με 1000 mg Βιταμίνης C. Το Klean-Prep PEG+E το πίνετε με ρυθμό 250 ml κάθε 10 με 15 λεπτά. Πρέπει να πιείτε και τα 4 λίτρα ώστε να γίνει σωστός καθαρισμός του παχέος εντέρου. Το σύνολο των 4 λίτρων πρέπει να καταναλωθεί το αργότερο μέχρι τις 9 το βράδυ. Το διάλυμα πίνεται πιο ευχάριστα αν είναι παγωμένο και αν προσθέστε λίγη πορτοκαλάδα χωρίς ανθρακικό, τύπου μπλε.
Προσοχή: Η κρυσταλλική σκόνη του Klean-Prep PEG+E περιέχει ασπαρτάμη (υποκατάστατο ζάχαρης κατάλληλη και για διαβητικούς). Απαγορεύεται η λήψη από πάσχοντες εκ φαινυλκετυνουρίας.
Καλύτερα να κάνετε καθαρισμό του εντέρου με οξείδιο του μαγνησίου
• Την ημέρα της κολονοσκόπησης
Συνεχίστε να πίνετε πολλά υγρά μέχρι και 2 ώρες πριν την εξέταση, τα φάρμακα σας το πρωί της εξέτασης να τα λαμβάνετε κανονικά (καλύτερα να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε).
Υπάρχει κι εναλλακτικός τρόπος καθαρισμού του εντέρου. Πατήστε, εδώ.
Προτεινόμενα γεύματα πριν τη εξέταση
Για τις 2 τελευταίες ημέρες πριν την εξέταση (2 ημέρες πριν και 1 ημέρα πριν την κολονοσκόπηση) προτείνονται τα εξής γεύματα προς αποφυγήν λάθους.
Πρωινό γεύμα:
• Τσάι με ακατέργαστη ζάχαρη ή χωρίς.
• Καφές ελληνικός με ακατέργαστη ζάχαρη ή χωρίς, προσοχή χωρίς γάλα.
• Φρυγανιές σίτου (ή φρυγανισμένο ψωμί) και μέλι.
Μεσημεριανό γεύμα:
• Κρέας μοσχάρι ή κοτόπουλο ή ψάρι ψητό ή βραστό.
• Φρυγανιές σίτου (ή φρυγανισμένο ψωμί).
Σημείωση: Πριν εκτελέσετε τη διαδικασία καθαρισμού του γαστρεντερικού συστήματος, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον θεράποντα ιατρό σας.
Την ηµέρα της κολονοσκόπησης
Συνεχίστε να πίνετε πολλά υγρά µέχρι και 2 ώρες πριν από την εξέταση. Τα φάρµακά σας το πρωί της εξέτασης να τα πάρετε κανονικά (καλύτερα να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε).
Ο ασθενής μέσα στην αίθουσα ενδοσκοπήσεων ξαπλώνει στο αριστερό πλευρό. Του χορηγείται, ενδοφλέβια, υπναγωγό φάρμακο για να είναι ήρεμος (μέθη). Ο γιατρός βάζει λίγο αέρα στο έντερο, ώστε να διατείνονται τα τοιχώματά του.
Αφαίρεση πολύποδων και βιοψία παχέος εντέρου
Ο γιατρός κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης μπορεί να αφαιρέσει πολύποδες οι οποίοι εξετάζονται μετά στο μικροσκόπιο για να φανεί εάν έχουν οποιαδήποτε σημεία καρκίνου. Πολλοί γαστρεντερολόγοι αναγνωρίζουν οπτικά αν οι πολύποδες είναι επικίνδυνοι για κακοήθη εξαλλαγή. Οι πολύποδες υπάρχουν, συχνά, σε ενήλικες και συνήθως είναι ακίνδυνοι. Μπορείτε, καλύτερα, να ζητήσετε να δείτε τις φωτογραφίες της κολονοσκόπησης και μετά να αποφασίσετε αν επιθυμείτε τη βιοψία εντέρου, σε επόμενη κολονοσκόπηση.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της βιοψίας παχέος εντέρου;
-Αντίδραση στο ηρεμιστικό (μέθη) που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της εξέτασης.
-Αιμορραγία από το σημείο όπου ελήφθη δείγμα ιστού (βιοψία) ή αφαιρέθηκε ένας πολύποδας ή άλλος μη φυσιολογικός ιστός.
-Ρήξη στο τοίχωμα του παχέος εντέρου ή του ορθού (διάτρηση)
Λέγεται ότι οι περισσότεροι καρκίνοι του παχέος εντέρου ξεκινούν ως πολύποδες. Για αυτό, προτείνεται, ότι η αφαίρεση, νωρίς, των πολύποδων είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Εκτός από την αφαίρεση πολύποδων, ο γιατρός μπορεί, επίσης, να πάρει βιοψίες από ιστούς που φαίνονται παθολογικοί κατά την κολονοσκόπηση. Η εξέταση αργότερα στο μικροσκόπιο των δειγμάτων αυτών μπορεί να δείξει εάν υπάρχει ή όχι κάποια πάθηση, αλλά συνήθως, οι βλάβες φαίνονται και με το ενδοσκόπιο και η βιοψία σε ένα υγιές έντερο οπτικώς δεν απαιτεί βιοψία (νόσος Crohn, ελκώδης κολίτιδα και άλλα φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου).
Ιδιαίτερα, οι αδενωματώδεις πολύποδες που είναι οι πιο συχνοί πολύποδες παχέος εντέρου, όταν αφαιρούνται υποτροπιάζουν, συχνά…
Η λήψη βιοψίας και η αφαίρεση πολύποδων από το παχύ έντερο γίνεται με τη βοήθεια πολύ μικρών εργαλείων που χρησιμοποιούνται μαζί με το κολονοσκόπιο. Εάν υπάρξει αιμορραγία ο γιατρός μπορεί να τη σταματά με ειδικό ηλεκτρικό χειρουργικό εργαλείο ή με φάρμακα δια μέσου του κολονοσκοπίου.
Η αφαίρεση πολύποδων, η διενέργεια βιοψίας και οι θεραπείες που χρησιμοποιούνται για να σταματά η αιμορραγία είναι, συνήθως, ανώδυνες.
Η ανάκαμψη του ασθενούς μετά την κολονοσκόπηση
Η κολονοσκόπηση διαρκεί περίπου 30 έως 60 λεπτά. Στη μία ώρα που ακολουθεί την εξέταση, ο ασθενής δυνατόν να έχει πόνο ή φούσκωμα. Το ηρεμιστικό φάρμακο χρειάζεται χρόνο για να αποβληθεί.
Ο ασθενής χρειάζεται να μένει στο ιατρείο ή στο νοσοκομείο για 1 έως 2 ώρες μετά την εξέταση. Η πλήρης ανάκαμψη αναμένεται την επόμενη μέρα. Οι οδηγίες του γιατρού που δίνονται μετά την απόλυση του ασθενούς πρέπει να ακολουθούνται.
Ασθενείς οι οποίοι παρουσιάζουν οποιεσδήποτε από τις πιο κάτω σπάνιες επιπλοκές μετά από κολονοσκόπηση, να επικοινωνούν άμεσα με το γιατρό τους:
1. Δυνατός πόνος στην κοιλιά
2. Πυρετός
3. Αιμορραγικές κενώσεις
4. Ζαλάδες
5. Αδυναμία
Να θυμάστε τα ακόλουθα σημεία:
• Η κολονοσκόπηση είναι εξέταση που χρησιμοποιείται για να εξετάζει ο γιατρός το εσωτερικό του παχέος εντέρου
• Όλα τα στερεά πρέπει να αποβάλλονται από το γαστρεντερικό σωλήνα και ο ασθενής χρειάζεται μια ειδική ελαφριά υγρή δίαιτα για 1 έως 3 ημέρες πριν την εξέταση
• Κατά την κολονοσκόπηση, η χορήγηση ηρεμιστικών και πιθανόν αναλγητικών φαρμάκων βοηθούν στο να μένουν οι ασθενείς χαλαρωμένοι
• Ο γιατρός κατά την κολονοσκόπηση μπορεί να αφαιρέσει πολύποδες ή να κάνει βιοψίες από ιστούς που φαίνονται παθολογικοί
• Η οδήγηση δεν επιτρέπεται κατά τις 24 ώρες που ακολουθούν την κολονοσκόπηση, διότι ο χρόνος αυτός χρειάζεται για να περάσει η δράση του ηρεμιστικού φαρμάκου
Ενδείξεις κολονοσκόπησης
–Προληπτικά μετά τα 50 έτη
-Νωρίτερα από τα 50 έτη όταν κάποιος ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, όπως σε κληρονομικό ιστορικό
-Διερεύνηση ανεξήγητης αναιμίας
-Απώλεια αίματος από το ορθό
-Χρόνια διάρροια
-Ανεξήγητος κοιλιακός πόνος
-Ευρήματα από το παχύ έντερο, όπως σε βαριούχο υποκλυσμό ή αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία
-Παρακολούθηση μετά από κολεκτομή σε καρκίνο παχέος εντέρου
–Παρακολούθηση πολυπόδων και καρκίνου παχέος εντέρου, όταν ο ασθενής δε θέλει να χειρουργηθεί και να αφαιρέσει τους πολύποδες και τον καρκίνο παχέος εντέρου
Κυτταρολογική ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου
Γίνεται κυτταρολογική ανίχνευση καρκίνου του παχέος εντέρου μετά από χορήγηση στοματικού διαλύματος πλύσης. Είναι απλή τεχνική (μέθοδος Παπανικολάου) ή μπορεί να γίνει και PCR-αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης, όπως το Test Pap. Έχει 100% ευαισθησία και 94,5% ειδικότητα και είναι χρήσιμη για έγκαιρη ανίχνευση είτε για πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Υπάρχει και νέο τεστ κοπράνων για τον καρκίνο
Η εξέταση DNA/Deoxyribonucleic acid/Δεοξυριβονουκλεϊκό οξύ κοπράνων είναι ένας νεότερος τύπος μη επεμβατικής εξέτασης με βάση τα κόπρανα για τον έλεγχο του καρκίνου του παχέος εντέρου. Αναζητά ορισμένες DNA ή γενετικές αλλαγές με ανοσοϊστοχημεία ή γίνεται μοριακό ή γονιδιακό προφίλ που μπορεί να υποδηλώνουν προκαρκινικές καταστάσεις ή καρκίνους του εντέρου. Τα τρία τέταρτα των ανθρώπων προτιμούν να κάνουν αυτό το τεστ κοπράνων παρά την κολονοσκόπηση για τον τακτικό έλεγχο του καρκίνου του παχέος εντέρου, σύμφωνα, με μια νέα μελέτη (Cedars-Sinai).
Υπάρχει και η Αξονική Εικονική Κολονοσκόπηση και η Μαγνητική Εικονική Κολονοσκόπηση που είναι ενδοσκοπική μελέτη του εντέρου στον αξονικό τομογράφο ή στον μαγνητικό τομογράφο, με χρήση τεχνητής νοημοσύνης (artificial intelligence). Μπορούν πια να βρεθούν όλοι οι πολύποδες διαμέτρου 5-10 mm με χρήση αξονικής τομογραφίας (CT/Computed Tomography) ή μαγνητικής τομογραφίας (MRI/Magnetic resonance imaging).
Υπάρχει και η κολονοσκόπηση με τη βοήθεια μαγνητικής απεικόνισης που αποτελείται από ηλεκτρομαγνητικά πηνία γεννήτριας ενσωματωμένα μέσα στο κολονοσκόπιο που παράγουν ένα μαγνητικό πεδίο που ανιχνεύεται από ειδικούς εξωτερικούς αισθητήρες, το οποίο στη συνέχεια δημιουργεί μια εικόνα που δημιουργείται από υπολογιστή του σχήματος και της θέσης του ενδοσκοπίου, ενώ βρίσκεται μέσα στο σώμα του ασθενούς.
Βιβλιογραφία:
- National Digestive Diseases Information Clearinghouse
- National Cancer Institute
- Cancer Prevention and Education Society
Να προτιμάτε τις φυσικές θεραπείες για τον καρκίνο, σύμφωνα με το Μοριακό Προφίλ του Όγκου
Η ζωή είναι πολύτιμη.
Η ζωή είναι δική σας. Πάρτε την στα χέρια σας!
Το μοριακό προφίλ του όγκου είναι απαραίτητο και χρήσιμο εργαλείο για τη θεραπευτική σας απόφαση.
Ζητείστε την εξέταση πριν κάνετε οποιαδήποτε θεραπεία. Η ζωή σας είναι πολύτιμη.
Ζητήστε από την EMEDI πληροφορίες για το μοριακό προφίλ του όγκου.
Γράφει η
Δρ Σάββη Μάλλιου Κριαρά
Ειδικός Παθολόγος- Ογκολόγος, MD, PhD
Διαβάστε περισσότερα για την Σάββη Μάλλιου Κριαρά
Εμπιστευθείτε τους διατροφικούς συμβούλους της EMEDI
Εμπιστευθείτε το ογκολογικό συμβούλιο της EMEDI
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον ορθοκολικό καρκίνο
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον ορθοκολικό καρκίνο
Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για το έντερο
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για το έντερο
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, θα επιλεγούν για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Ακτινολογικές εξετάσεις για έλεγχο του λεπτού εντέρου
Οι καλύτερες εξετάσεις για τις παθήσεις του παχέος εντέρου
Προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του παχέος εντέρου
