H Nόσος εξ ονύχων γαλής είναι μια καλοήθης λοιμώδης νόσος που προκαλείται από το ενδοκυτταρικό βακτήριο Bartonella henselae.
H νόσος εξ ονύχων γαλής προκαλείται από τα νύχια ή τα δόντια της γάτας
Η νόσος εξ ονύχων γαλής ή νόσος εξ αμυχής γαλής (Cat scratch) ή καλοήθης δικτυοενδοθηλίωση ή μπαρτονέλλωση, ICD-10 A28.1, είναι μια καλοήθης λοιμώδης νόσος που προκαλείται από το ενδοκυτταρικό βακτήριο Bartonella henselae ένα gram-αρνητικό βακτήριο. Είναι πιο συχνή σε παιδιά μετά από μια γρατζουνιά ή δάγκωμα από μια γάτα μέσα σε περίπου μία έως δύο εβδομάδες.
Συμπτώματα νόσου εξ ονύχων γαλής
• Γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια
• Πυρετός
• Αδιαθεσία/Κόπωση
• Κεφαλαλγία
• Ανορεξία/Έμετος
• Δυσλειτουργία σπλήνα
• Πόνος λαιμού
• Εξανθήματα
• Φλεγμονή επιπεφυκότα
• Οίδημα παρωτίδας
Οι εκδηλώσεις της νόσου διακρίνονται σε κλασικές και άτυπες.
Η νόσος εξ ονύχων γαλής εμφανίζεται με επώδυνους και πρησμένους τοπικούς λεμφαδένες, δηλαδή, με περιφερική λεμφαδενοπάθεια. Μπορεί, να υπάρξει μια βλατίδα στη θέση της αρχικής λοίμωξης. Ενώ, μερικοί ασθενείς έχουν πυρετό και άλλα συστηματικά συμπτώματα, πολλοί άλλοι δεν έχουν. Άλλα συμπτώματα είναι ο πονοκέφαλος, τα ρίγη, ο πόνος στην πλάτη και το κοιλιακό άλγος. Μπορεί να χρειαστούν 7 έως 14 ημέρες ή και δύο μήνες, πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα. Οι περισσότερες περιπτώσεις είναι καλοήθεις και αυτοπεριοριζόμενες, αλλά η λεμφαδενοπάθεια μπορεί να διαρκέσει για αρκετούς μήνες και μετά εξαφανίζονται τα άλλα συμπτώματα. Σε γενικές γραμμές, η πρόγνωση είναι ευνοϊκή. Στα εύκρατα κλίματα, οι περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζονται το φθινόπωρο και το χειμώνα. Η νόσος, συνήθως, υποχωρεί αυτόματα, σε ένα μήνα. Σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς πιο σοβαρές επιπλοκές εμφανίζονται μερικές φορές.
Άτυπες μορφές της νόσου εξ ονύχων γαλής
- Οφθαλμοαδενικό σύνδρομο Parinaud: είναι μία κοκκιωματώδης επιπεφυκίτιδα με ταυτόχρονη διόγκωση των λεμφαδένων κοντά στο αυτί.
- Οπτική νευρίτιδα: συμμετοχή του αμφιβληστροειδούς και νευροπάθεια.
- Δικτυωτή πελίωση: προκαλείται από την Bartonella henselae. Είναι μια αγγειακή βλάβη του δέρματος που μπορεί να επεκταθεί στα οστά ή να είναι παρούσα σε άλλες περιοχές του σώματος. Ο ασθενής έχει τον ιό HIV/human immunodeficiency virus/ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας ή άλλη σοβαρή ανοσολογική δυσλειτουργία. Το ήπαρ και ο σπλήνας κατά κύριο λόγο επηρεάζονται.
- Οξεία εγκεφαλοπάθεια: εμφανίζεται μηνιγγίτιδα, με πυρετό, κεφαλαλγία και διαταραχή της όρασης (λόγω οιδήματος των οπτικών νεύρων). Παρά τη σοβαρότητα της αρχικής εμφάνισης, η πρόγνωση είναι ευνοϊκή.
- Διόγκωση σπλήνα και πόνος στο λαιμό μπορεί επίσης να εμφανιστούν σε σπάνιες περιπτώσεις.
Η μετάδοση της νόσου εξ ονύχων γαλής
Τα γατάκια είναι πιο πιθανό να μεταφέρουν τα βακτήρια στο αίμα τους και μπορούν, συνεπώς, να είναι πιο πιθανό να μεταδώσουν την ασθένεια από ό, τι οι ενήλικες γάτες. Ωστόσο, οι ψύλλοι χρησιμεύουν ως φορέας για τη διαβίβαση των Β. henselae μεταξύ των γατών και πιστεύεται ότι ένα πιθανό μέσο μετάδοσης του Β. henselae από γάτες σε ανθρώπους μπορεί να είναι ο εμβολιασμός με ψύλλους από κόπρανα τα οποία περιέχουν Β. henselae.
Παθολογία νόσου εξ ονύχων γαλής
Αυτή είναι μια κοκκιωματώδης φλεγμονή. Η πρωτογενής βλάβη, η δερματική αποτελείται από μια κόκκινη βλατίδα στο χώρο του ενοφθαλμισμού, 1-2 εβδομάδες μετά την επαφή, η οποία μπορεί να γίνει φλυκταινώδης ή με κρούστα, ακολουθεί διόγκωση των περιφερειακών λεμφαδένων (τραχηλικοί και μασχαλιαίοι). Κάτω από το μικροσκόπιο, η βλάβη του δέρματος καταδεικνύει μια περιεγραμμένη εστίαση νέκρωσης, περιβάλλουσα από ιστιοκύτταρα και πολυπύρηνα γιγαντιαία κύτταρα, λεμφοκύτταρα και ηωσινόφιλα. Οι περιφερειακοί λεμφαδένες έχουν υπερπλασία των ωοθυλακίων με κεντρική νέκρωση, είναι αστεροειδείς με ουδετερόφιλα και περιβάλλονται από πασσαλοειδή ιστιοκύτταρα (πυώδη κοκκιώματα) και με μονοκυτταροειδή Β κύτταρα, συνήθως, χωρίς περιθυλακική διήθηση.
Διάγνωση νόσου εξ ονύχων γαλής
Η Warthin-Starry χρώση μπορεί να είναι χρήσιμη για να δείξει την παρουσία της Bartonella henselae. Η καλύτερη διαγνωστική μέθοδος που διατίθενται σήμερα είναι η αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR/Polymerase chain reaction), η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί σε φρέσκο δείγμα ή σε δείγματα παραφίνης. Σπάνια, σε άτυπες ή αδιάγνωστες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να γίνει βιοψία λεμφαδένα ή και ιστολογική εξέταση άλλων ιστών, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η διάγνωση (καλύτερα να μη γίνεται).
Οι απεικονιστικές εξετάσεις (ΜRI/Magnetic Resonance Imaging/Απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού, CT/Computed tomography/Αξονική τομογραφία) μπορεί να δείξουν μικροαποστήματα στο ήπαρ και το σπλήνα ή οστεολυτικές βλάβες. Αυτά όμως τα ευρήματα δεν είναι παθογνωμονικά και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για την εκτίμηση της έκτασης της νόσου και του εντοπισμού των θέσεων πραγματοποίησης της βιοψίας.
Θεραπεία νόσου εξ ονύχων γαλής
Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι θα αυτοϊαθούν. Αζιθρομυκίνη, σιπροφλοξασίνη, δοξυκυκλίνη, και πολλά άλλα αντιβιοτικά έχουν χρησιμοποιηθεί, αλλά με ασαφή οφέλη. Η αζιθρομυκίνη χρησιμοποιείται στην εγκυμοσύνη για να αποφευχθούν οι παρενέργειες της δοξυκυκλίνης.
Αντιβιοτικά με τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα έναντι της Β. henselae είναι η TMP-SMX-Τριμεθοπρίμη/σουλφαμεθοξαζόλη, οι μακρολίδες, η ριφαμπικίνη, η δοξυκυκλίνη, η σιπροφλοξασίνη και η γενταμυκίνη. Σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς με βακτηριακή αγγειωμάτωση και βακτηριακή πελίωση τα αντιβιοτικά που επιβάλλεται να χορηγηθούν είναι η ερυθρομυκίνη ή η δοξυκυκλίνη, μόνες τους ή σε συνδυασμό με ριφαμπικίνη ή γενταμυκίνη.
Στους διαπυημένους λεμφαδένες μπορεί να γίνει παρακέντηση με βελόνη. Η παρακέντηση ανακουφίζει από τον πόνο και συγχρόνως προσφέρει υλικό για κυτταρολογική και/ή ιστολογική εξέταση. Η εκτομή και η παροχέτευση αυτών των λεμφαδένων δε συνιστώνται, εξαιτίας του κινδύνου δημιουργίας συριγγίων. Η χειρουργική εκτομή γίνεται μόνο σε περιστατικά με αβέβαιη διάγνωση, και άτυπη ή παρατεταμένη κλινική πορεία (καλύτερα να μη γίνεται).
Υπάρχουν αναφορές περιπτώσεων ασθενών οι οποίοι παρουσίασαν βελτίωση των συμπτωμάτων τους μετά τη λήψη κορτικοστεροειδών και ειδικά σε περιστατικά με συμμετοχή των οφθαλμών ή με εγκεφαλοπάθεια ή ηπατοσπληνική νόσο που δε βελτιώθηκαν μετά από τη χορήγηση αντιβιοτικών (καλύτερα να μη χορηγούνται).
Πρόληψη νόσου εξ ονύχων γαλής
Όπως, έχει αναφερθεί η μόλυνση του ανθρώπου γίνεται μετά από επαφή με τις γάτες. Για αυτό θα πρέπει να αποφεύγεται το έντονο παιχνίδι που μπορεί να οδηγήσει σε γρατσουνιές, ενώ αν αυτές συμβαίνουν τότε θα πρέπει να ακολουθείται έντονο σαπούνισμα της περιοχής του σώματος και καλό ξέπλυμα με νερό. Τέλος, τελευταία γίνεται λόγος ότι η νόσος μπορεί να μεταφερθεί στον άνθρωπο και από τσίμπημα των ψύλλων που μεταφέρει η γάτα για αυτό θα πρέπει η οικιακή γάτα να δέχεται όλες τις απαραίτητες περιποιήσεις υγιεινής από τον ιδιοκτήτη τους.
Υψηλής Ποιότητας Συμπλήρωμα Διατροφής για τη νόσο εξ ονύχων γαλής
Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για τις λοιμώξεις
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τις λοιμώξεις
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Δηλητηρίαση από μανιτάρια Amanita phalloides
Χρήσιμες πληροφορίες για το σύνδρομο Guillain – Barre
Τα μέταλλα που περιέχει το ανθρώπινο σώμα
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τα βακτήρια
Η γέλη πυριτίου στις γαστρεντερικές παθήσεις
