Ιλαρά

Ιλαρά. Η ιλαρά προσβάλλει αποκλειστικά τα παιδιά, είναι πολύ μεταδοτική οξεία νόσος και χαρακτηρίζεται από κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα.

Η ιλαρά είναι ένα οξύ, επιδημικό, ιογενές εξάνθημα που κλασσικά παρουσιάζεται ως συρρέον ερυθηματώδες και κηλιδοβλατιδώδες που αρχίζει εμφανιζόμενο από την κεφαλή κι εκτείνεται κατωφερώς με προσβολή του κορμού και των άκρων. Πριν το εξάνθημα προηγείται η τριάδα βήχας, συνάχι κι επιπεφυκίτιδα μαζί με ένα παθογνωμικό εξάνθημα (κηλίδες του koplik).

Η ιλαρά είναι πολύ μεταδοτική οξεία νόσος, προσβάλλει αποκλειστικά τα παιδιά και χαρακτηρίζεται από κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα και καταρροϊκά φαινόμενα από τα μάτια και το αναπνευστικό σύστημα.

Ο ιός της ιλαράς RNA/Ribonucleic acid/Ριβονουκλεϊκό οξύ τύπου, ανήκει στους παραμυξοϊούς.

Ο ιός της ιλαράς μπαίνει στον οργανισμό από τη μύτη ή το στόμα και κυκλοφορεί σε ολόκληρο τον οργανισμό. Ακολουθεί ιαιμία. Βρέφη μικρότερα των 6 μηνών δεν αρρωσταίνουν, γιατί έχουν ακόμη αντισώματα εναντίον της ιλαράς από τη μητέρα τους. Η επώαση είναι 10-12 ημέρες.

Η νόσος είναι μεταδοτική στο πρόδρομο στάδιο πριν το εξάνθημα και 4-5 ημέρες μετά την εμφάνιση αυτού.

Η ιλαρά απαντά σε όλο τον κόσμο, όλο το έτος, με εξάρσεις την άνοιξη.

Ιστολογικά παρατηρούνται μεγάλα πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα στον βλεννογόνο του φάρυγγα και των βρόγχων, στις αμυγδαλές, στους λεμφαδένες, στο σπλήνα και στα άλλα λεμφοειδή όργανα.

Η νόσος προσβάλλει, εξίσου, τους άνδρες και τις γυναίκες.

Αίτια ιλαράς

Ένας απλός αντιγονικός τύπος ενός RNA ιού της οικογένειας των παραμυξοϊών

Ποια τα συμπτώματα της ιλαράς; 
Στην αρχή της αρρώστιας, ο ασθενής δίνει την εικόνα ενός κοινού κρυολογήματος. Έχει, δηλαδή, ρινική καταρροή, πυρετό, κόκκινα μάτια που “τρέχουν” και βήχα. Την τέταρτη περίπου μέρα, ο πυρετός είναι πιο ψηλός και εμφανίζεται το εξάνθημα, πρώτα στο κεφάλι και σταδιακά επεκτείνεται προς το υπόλοιπο σώμα. Το εξάνθημα αποτελείται από κόκκινες κηλίδες που σε πολλά σημεία ενώνονται μεταξύ τους. Το εξάνθημα διαρκεί περίπου 5-6 μέρες και αρχίζει να φεύγει με την ίδια σειρά που εμφανίστηκε. Στα σημεία του δέρματος που το εξάνθημα φεύγει μπορεί να παρουσιαστεί ελαφρό ξεφλούδισμα. Μια μέρα πριν την εμφάνιση του εξανθήματος, μπορεί ο άρρωστος να παρουσιάσει τις κηλίδες Koplik. Πρόκειται για μικρές άσπρες κηλίδες, που στην περιφέρεια τους έχουν κόκκινη ζώνη και βρίσκονται μέσα στο στόμα, στη μέσα πλευρά από τα μάγουλα.

Περίοδος επωάσεως ιλαράς

8-12 ημέρες πριν από την έκθεση μέχρι τα συμπτώματα

7-14 ημέρες περίπου από την έκθεση μέχρι την εμφάνιση εξανθήματος

Οι ασθενείς μολύνουν άλλους με επαφή από 1-2 ημέρες πριν από τα συμπτώματα (3-5 ημέρες πριν το εξάνθημα) μέχρι 4 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος. Οι ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς είναι μολυσματικοί μέχρι την πλήρη ίαση.

Πρόδρομη περίοδος ιλαράς

Διαρκεί 2-4 ημέρες

Κλασσική τριάδα είναι ξηρός βήχας, συνάχι κι επιπεφυκίτιδα

Πυρετός

Αδιαθεσία

Φωτοφοβία

Εξάνθημα με κηλίδες του koplik: Μικρότατες, λευκωπές κηλίδες στο βλεννογόνο των παρειών και των χειλέων, που ο αριθμός τους, ταχέως, αυξάνεται και συρρέουν σε μια ενιαία επιφάνεια. Ο υποκείμενος βλεννογόνος είναι λαμπερά ερυθρός και κοκκιώδης. Οι κηλίδες εμφανίζονται 2 ημέρες πριν το εξάνθημα και υφίενται 3 ημέρες μετά την έναρξη του εξανθήματος.

Περίοδος εξανθήματος ιλαράς

Αρχίζει πίσω από τ΄αυτιά και στο περίγραμμα της κόμης

Εκτείνεται φυγόκεντρα από την κεφαλή στα πόδια

Ερυθρό, ιλαροειδές, λευκωπό εξάνθημα

Διακριτές κηλίδες τείνουν να συρρέουν

Το συρρέον του εξανθήματος είναι περισσότερο εμφανές στο άνω ήμισυ του σώματος στον κορμό

Η ύφεση του εξανθήματος αρχίζει μετά από 3-4 ημέρες

Το εξάνθημα γίνεται ερυθρόφαιο κι όχι πλέον λευκωπό

Ο πυρετός υφίεται 2-3 ημέρες μετά την έναρξη του εξανθήματος

Φαρυγγίτιδα

Λεμφαδενοπάθεια

Μεμβράνες, έμετος και διάρροια σε μικρά παιδιά

Οι ασθενείς μολύνουν άλλους 2 ημέρες πριν, μέχρι 4 ημέρες μετά την είσοδο του εξανθήματος

Τροποποιημένη νόσος ιλαράς

Αδρανοποιημένη ιλαρά σε μερικώς ανοσοποιημένο ασθενή

Προηγηθείσα χορήγηση γ-σφαιρίνης, διαπλακουντιανή διέλευση αντισώματος κατά της ιλαράς, αποτυχία εμβολίου με ζώντα ή αδρανοποιημένο ιό

Άτυπη ιλαρά

Οι περισσότερες περιπτώσεις είναι δευτεροπαθείς σε φυσική λοίμωξη που ακολουθεί εμβολιασμό με νεκρό ιό

Κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα με έναρξη στα άνω άκρα κι επέκταση κεντρικά

Το εξάνθημα είναι πετεχειώδες, πορφυρικό ή ουρτικαριοειδές

Υπάρχει πνευμονική συμμετοχή σε όλες τις περιπτώσεις

Διαφορική διάγνωση ιλαράς

–Τυπική ιλαρά

Κάθε ερυθηματώδες κηλοβλατιδώδες εξάνθημα

-Εξανθήματα δευτεροπαθή

Φάρμακα

Λοιμώδης μονοπυρήνωση

Μυκόπλασμα πνευμονίας

Ερυθρά

Λοιμώδες ερύθημα

Roseola

Εντεροϊοί

-Άτυπη ιλαρά

Κηλιδώδης πυρετός των βραχωδών ορέων

Εξάνθημα από φάρμακα

Αναφυλακτοειδής πορφύρα

Λοίμωξη από μυκόπλασμα της πνευμονίας

Διάγνωση ιλαράς

Απομόνωση του ιού σε καλλιέργεια ιστού

Προσδιορισμός αντιγόνου ιλαράς σε αποφολιδωμένα κύτταρα με ανοσοφθορισμό

Προσδιορισμός ειδικού IgM/Immunoglobulin M/Ανοσοσφαιρίνη Μ αντισώματος ιλαράς ή επακόλουθη αύξηση ειδικών IgG/Immunoglobulin G/Ανοσοσφαιρίνη G τίτλων μεταξύ οξείας φάσεως και φάσεως αναρρώσεως

Τα ευρήματα μπορεί να μεταβληθούν σε πρωτοπαθή βαριά ανοσοανεπάρκεια και σε επίκτητη ανοσοανεπάρκεια, λόγω λοίμωξης με HIV/human immunodeficiency virus/ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας ή χημειοθεραπεία σε καρκίνο

Τα παθολογοανατομικά ευρήματα δείχνουν πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα

Τύπος δικτυοενδοθηλιακών κυττάρων σε λεμφοειδείς ιστούς (Warthin-Finkeldey)

Επιθηλιακά γιγαντοκύτταρα στο δέρμα και αναπνευστικό βλεννογόνο

Βλάβες αναπνευστικού κροσσωτού επιθηλίου

Επιπλοκές ιλαράς

Το 30% περίπου των περιστατικών με ιλαρά αναπτύσσει μία ή περισσότερες επιπλοκές:

-Αναπνευστικό σύστημα:

• Ρινόρροια
• Τραχειοβρογχίτιδα
• Φαρυγγίτιδα
• Λαρυγγίτιδα
• Λαρυγγοτραχειίτιδα
• Βρογχιολίτιδα
• Βρογχοπνευμονία ή ιογενής πνευμονία ή βακτηριακή πνευμονία. Η πνευμονία είναι η πιο συχνή αιτία θανάτου από ιλαρά σε μικρά παιδιά. Ακτινολογικά στο 20-60% των ασθενών ανευρίσκονται ευρήματα διάμεσης ιογενής πνευμονίας. Μπορεί να συμβεί και δευτερογενής βακτηριακή πνευμονία στην ακμή του εξανθήματος ή μετά την πάροδο αυτού (χρυσίζων σταφυλόκοκκος, στρεπτόκοκκος, πνευμονιόκοκκος και αιμόφιλος της γρίπης). Η γιγαντοκυτταρική πνευμονία του Hecht επί ιλαράς, χαρακτηρίζεται από διάμεσο και κυψελιδικό εξίδρωμα με άφθονα γιγαντοκύτταρα με πολλούς πυρήνες και έγκλειστα πρωτοπλασματικά και πυρηνικά. Προσβάλλει, κυρίως, παιδιά κάτω των 5 ετών με προϋπάρχουσα νόσο, όπως η κυστική ίνωση, η λευχαιμία, η συγγενής ανοσοανεπάρκεια ή τα άτομα που είναι υπό θεραπεία με ανοσοκατασταλτικά. Η βαριά ανοσολογική ανεπάρκεια φαίνεται από το ότι αυτοί που αναπτύσσουν γιγαντοκυτταρική πνευμονία δεν κάνουν εξάνθημα.

-Διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος:

-Οξεία εγκεφαλίτιδα 2-7 ημέρες από την εμφάνιση εξανθήματος, αλλά και αργότερα μέχρι την 20η ημέρα είτε από τον ιό είτε από άνοση αντίδραση στα άνοσα συμπλέγματα νευρικού ιστού-ιού. Χαρακτηρίζεται από κεφαλαλγία, εμέτους, ανησυχία, σπασμούς, λήθαργο ή κώμα, με παραγκεφαλιδικές, μυελικές και πολυνευριτικές εκδηλώσεις.

-Υποξεία σκληρυντική παρεγκεφαλίτιδα, με διαταραχές συμπεριφοράς, διανοητική έκπτωση, εξωπυραμιδικά σημεία και μυοκλονίες και τελικό στάδιο αποφλοίωσης, σαν όψιμο κατάλοιπο της ιλαράς με διήθηση του εγκεφάλου από πλασματοκύτταρα 4-17 έτη μετά την προσβολή από ιλαρά, από ανασολογική διαταραχή.

-Σκλήρυνση κατά πλάκας.

-Μέση ωτίτιδα συμβαίνει σε 1 περίπου ανά 10 περιπτώσεις ιλαράς και μπορεί να εμφανιστεί μόνιμη απώλεια ακοής.

-Βλεφαρίτιδα, επιπεφυκίτιδα και κερατίτιδα.

-Διάρροια εμφανίζεται, περίπου, σε 8% των περιπτώσεων.

-Θρομβοπενική πορφύρα. Αιμορραγικές βλάβες δέρματος και εντέρου ή μαύρη ιλαρά.

-Μυοκαρδίτιδα και περικαρδίτιδα.

-Πρωτοπαθής ιλαρά σε ανοσοκατεσταλμένο ασθενή με λευχαιμία ή λοίμωξη HIV ή χημειοθεραπεία μπορεί να παρουσιάζεται με ή χωρίς εξάνθημα και γιγαντοκυτταρική πνευμονίτιδα.

-Επανενεργοποίηση δευτεροπαθούς φυματίωσης σε ιλαρά.

-Υπάρχει αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα εμβρύου μετά λοίμωξη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Θεραπεία ιλαράς

Συμπτωματική θεραπεία, για παράδειγμα αντιπυρετικά, αποσυμφορητικά, εφύγρανση, λήψη υγρών από το στόμα.

Απομόνωση μέχρι και 4 ημέρες μετά την έναρξη του εξανθήματος. Οι ανοσοκατεσταλμένοι πρέπει να απομονώνονται καθ΄όλη τη διάρκεια της νόσου τους.

Πολλές φορές, δίνουν εμβόλιο από ζώντα ιό 72 ώρες μετά την έκθεση.

Άλλες φορές, χορηγείται ανοσοσφαιρίνη 6 ημέρες μετά την έκθεση, η οποία μπορεί να προλάβει ή να τροποποιήσει τη λοίμωξη από ιό ιλαράς (0,25ml/kg μέγιστη δόση 15 ml έως 0,5 ml για ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.

Ασθενείς με συμπτωματική λοίμωξη HIV ή που έχουν κάνει χημειοθεραπείες ή έγκυες γυναίκες πρέπει να πάρουν ανοσοσφαιρίνη IgG ανεξαρτήτως προηγούμενης ανοσοποιήσεως.

Αντενδείκνυνται τα στερεοειδή φάρμακα.

Βιταμίνη Α 200.000 IU/ημέρα για 2 ημέρες (100.000 IU 6-12 μηνών).

Χορηγείται ριμπαβαρίνη σε βαριές περιπτώσεις.

Πατήστε, εδώ, για να διαβάσετε για τη ριμπαβαρίνη και τις παρενέργειές της

• Η θεραπεία είναι συμπτωματική με ανάπαυση, αποφυγή φωτός, χορήγηση άφθονων υγρών και αντιπυρετικά. Δίνεται αντιβίωση σε βακτηριδιακές επιπλοκές. Απαιτείται απομόνωση για 5 ημέρες από την εμφάνιση εξανθήματος.
• Ο εμβολιασμός με το εμβόλιο ερυθράς ιλαράς και παρωτίτιδας γίνεται στην παιδική ηλικία. Η νόσος είναι σπάνια, οπότε ο εμβολιασμός μπορεί να μη γίνεται.
• Ο προληπτικός εμβολιασμός περιλαμβάνει το εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς. Το εμβόλιο έχει παρενέργειες: πυρετός έως 12 ημέρες μετά, εξανθήματα στο 5% των εμβολιασμένων και σπασμοί.

Υψηλής Ποιότητας Συμπλήρωμα Διατροφής για την ιλαρά

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε το υψηλής ποιότητας συμπλήρωμα διατροφής για την ιλαρά

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τις λοιμώξεις

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τις λοιμώξεις

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό

Διαβάστε, επίσης,

Εμβόλιο ιλαράς-παρωτίτιδας-ερυθράς

Μέτρα σε μεταδοτικά νοσήματα

Εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών

www.emedi.gr