Ο ιός της ευλογιάς είναι βιολογικό όπλο. Υπάρχει κίνδυνος επανεμφάνισης της νόσου που είναι βαριά κι έχει μεγάλη θνησιμότητα;
Η ευλογιά είναι οξεία ιογενής λοιμώδης νόσος που χαρακτηρίζεται από ψηλό πυρετό, βαριά γενική κατάσταση και χαρακτηριστικό καθολικό εξάνθημα αρχικά κηλιδοβλατιδώδες και μετά φλυκταινώδες σταδιακά. Η νόσος είναι βαριά με μεγάλη θνησιμότητα.
Εκτός από τον ιό της ευλογιάς που προσβάλλει τον άνθρωπο με τη φυσική οδό, υπάρχουν δύο άλλοι παρεμφερείς ιοί που τον προσβάλλουν. Ο ιός της δαμαλίτιδας από εμβολιασμό (δαμαλισμός που δε γίνεται πια) και ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων (mpox virus/monkeypox virus) που μολύνει τα χέρια όσων έρχονται σε επαφή με μολυσμένα ζώα. Νόσηση από έναν από τους ιούς αυτούς προσφέρει προστασία από τους άλλους δύο.
Ο ιός είναι μεγάλου μεγέθους ορατός σε αθροίσματα με μικροσκόπιο (σωμάτια Guarnieri). Χαρακτηριστικό του είναι η μεγάλη αντοχή και διατηρείται σε ρούχα και κλινοσκεπάσματα για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά η μεταδοτικότητά του είναι μικρότερη από αυτή του ιού της ιλαράς και της ανεμοβλογιάς και γίνεται, κυρίως, μέσω της αναπνευστικής οδού. Ο εισερχόμενος ιός πολλαπλασιάζεται στο λεμφικό σύστημα και ακολουθεί ιαιμία και μετά μεταφέρεται στο δέρμα και σε όλα τα όργανα.
Η μολυσματική δόση που είναι αναγκαία για να μεταδώσει την ασθένεια, με μορφή ψεκασμού, είναι πολύ μικρή. Επιπρόσθετα, ο ιός είναι πολύ σταθερός σε τέτοια μορφή γεγονός που δείχνει πόσο επικίνδυνα μεταδοτικός είναι.
Η επώαση της νόσου είναι 12-14 ημέρες
Κλινική εικόνα ευλογιάς
Η νόσος εισβάλλει απότομα με ψηλό πυρετό, κεφαλαλγία, οσφυαλγία και φωτοφοβία και εμφανίζεται το ερυθηματώδες και πετεχειώδες εξάνθημα στις βουβωνικές, στις μασχαλιαίες χώρες και στο στήθος.
Την 3η-4η μέρα εμφανίζεται εξάνθημα που επεκτείνεται στο πρόσωπο και στο υπόλοιπο σώμα και στα καλυμμένα σημεία είναι λιγότερο συρρέον (στην ανεμοβλογιά στα καλυμμένα μέρη είναι περισσότερο συρρέον). Σε 24 ώρες το εξάνθημα γίνεται βλατιδώδες και μετά από 2 ημέρες φυσαλιδώδες και μετά επιμολύνεται με βακτήρια και γίνεται φλυκταινώδες. Μετά από 8 ημέρες αποξηραίνεται και σχηματίζονται εξελκώσεις και εσχάρες. Η όλη νόσος διαρκεί 15 ημέρες, αλλά, επειδή, οι εσχάρες περιέχουν ζώντες ιούς, ο ασθενής πρέπει να μείνει σε απομόνωση μέχρι να αποπέσουν τελείως (αρκετές εβδομάδες).
Σε 10% των περιπτώσεων ασθενών με ευλογιά υπάρχουν οι ακόλουθες μορφές:
-Αιμορραγική ή κεραυνοβόλος ευλογιά με θάνατο την 2η με 3η μέρα
-Επίπεδη ευλογιά με εξάνθημα σα βελούδο που πολύ αργά γίνονται φυσαλίδες και ο θάνατος είναι πιθανός τη 2η εβδομάδα
-Ελαφριά μορφή με ταχύτερο και αραιότερο εξάνθημα και μοιάζει με την ανεμοβλογιά και ο ασθενής μεταδίδει τη νόσο, γιατί δεν είναι κλινήρης
Η ευλογιά χτυπά, κυρίως, τα μικρά αιμοφόρα αγγεία του δέρματος, καθώς και του στόματος και του λαιμού. Στο δέρμα, προκαλεί χαρακτηριστικά ερυθηματώδη εξανθήματα και αργότερα φουσκάλες γεμάτες υγρό. Ο ιός variola major virus προκαλεί πιο σοβαρή μορφή της νόσου και έχει συνολικό ποσοστό θνησιμότητας 30-35%. O variola minor ή alastrim virus προκαλεί μια πιο ήπια μορφή ευλογιάς, που σκοτώνει περίπου το 1% των προσβαλλόμενων.
Οι μακροπρόθεσμες επιπλοκές από την μόλυνση με τον V. major συμπεριλαμβάνουν χαρακτηριστικές ουλές, συνήθως, στο πρόσωπο, που απαντώνται περίπου στο 60-65% των επιζόντων. Λιγότερο συχνές επιπλοκές είναι η τύφλωση από έλκη στον κερατοειδή και η παραμόρφωση των άκρων λόγω αρθρίτιδας και οστεομυελίτιδας και παρουσιάζονται περίπου στο 2-5% των περιπτώσεων. Επίσης, επιπλοκές είναι η βρογχοπνευμονία, η μέση πυώδης ωτίτιδα και η καρδιακή ανεπάρκεια και σπάνια η εγκεφαλίτιδα μεταξύ 8ης και 15ης ημέρας.
Πρόγνωση ευλογιάς
Θνητότητα 20%
Διάγνωση ευλογιάς
Γίνεται βάσει της κλινικής εικόνας και πρέπει να διαφοροδιαγνωστεί από την ανεμοβλογιά.
Η ανεμοβλογιά εμφανίζεται ταχέως, αμέσως μετά τον πυρετό και είναι συρρέουσα στα καλυμμένα μέρη του σώματος και οι δερματικές βλάβες ανευρίσκονται σε όλα τα στάδια εξέλιξης και η διάρκειά της είναι 48 ώρες. Τέλος, στην ψηλάφηση τα εξανθήματα ευλογιάς είναι σκληρά, ενώ της ανεμοβλογιάς μαλακά. Το μικροσκόπιο βοηθά.
Διαφοροδιάγνωση πρέπει να γίνει και από τον έρπητα
Eπιβεβαίωση της διάγνωσης με καλλιέργεια του ιού σε υγρό των φυσαλίδων ή με PCR/polymerase chain reaction/αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης είναι εφικτή σε ειδικά ερευνητικά εργαστήρια.
Πρόληψη ευλογιάς
Δεν υπάρχει. Ο δαμαλισμός έχει καταργηθεί γιατί προκαλεί νόσηση (με το υλικό των φυσαλίδων).
Θεραπεία ευλογιάς
Δεν υπάρχει μέχρι σήμερα θεραπεία εναντίον του ιού της ευλογιάς που να είναι αποτελεσματική. Οι έρευνες για την κατασκευή ενός φαρμάκου εναντίον του ιού αυτού συνεχίζονται.
Για τους ασθενείς με ευλογιά μπορεί να δοθεί υποστηρικτική θεραπεία με ενδοφλέβια υγρά, φάρμακα κατά του πυρετού και του πόνου. Επίσης, μπορούν να χορηγηθούν αντιβιοτικά στις περιπτώσεις εκείνες που υπάρχει δευτερογενής επιμόλυνση από βακτηρίδια.
Η ιστορία της ευλογιάς
-Η ευλογιά πιστεύεται ότι άρχισε να προσβάλλει τον άνθρωπο περίπου το 10.000 π.Χ. Η ασθένεια προκαλούσε το θάνατο σε περίπου 400.000 Ευρωπαίους κάθε χρόνο κατά το 18ο αιώνα (ανάμεσα στους οποίους πέντε εν ενεργεία μονάρχες) και ήταν υπεύθυνη για το ένα τρίτο του συνόλου των τυφλώσεων. Ένα ποσοστό ανάμεσα στο 20-60% όσων προσβάλλονταν -και πάνω από το 80% των παιδιών- πέθαιναν.
-Η ευλογιά ήταν, επίσης, υπεύθυνη για την κατάρρευση του πολιτισμού των Ίνκας, καθώς και της αποδυνάμωσης της αυτοκρατορίας των Αζτέκων, όπως και για το θάνατο ενός πολύ μεγάλου αριθμού ιθαγενών της βόρειας Αμερικής.
-Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα υπολογίζεται ότι η ευλογιά προκάλεσε 300-500 εκατομμύρια θανάτους.
-Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 υπολογίζεται ότι εμφανίζονταν περίπου 50 εκατομμύρια περιστατικά κάθε χρόνο, παγκοσμίως.
-Το 1967 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολόγιζε ότι εκείνη τη χρονιά 15 εκατομμύρια άνθρωποι προσβλήθηκαν από την ασθένεια και 2 εκατομμύρια πέθαναν.
-Μετά από επιτυχημένα προγράμματα εμβολιασμού κατά τη διάρκεια των 19ου και 20ού αιώνα, ο ΠΟΥ ανακοίνωσε την εξάλειψη της ευλογιάς το 1980. Μέχρι σήμερα, η ευλογιά είναι η μοναδική νόσος του ανθρώπου που έχει εξαλειφθεί, πλήρως. Σήμερα, ο ιός της ευλογιάς δεν απαντάται ελεύθερος στη φύση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, παρόλο που είχε εξαγγείλει την καταστροφή των τελευταίων γνωστών δειγμάτων του ιού, το 2002 αποφάσισε να τα διατηρήσει για ερευνητικούς σκοπούς, καθώς και για την περίπτωση που ξεσπάσει μια μελλοντική επιδημία.
Ο ιός της ευλογιάς είναι βιολογικό όπλο
Τα δείγματα του ιού διατηρούνται σε δυο μόνο σημεία, στο Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (CDC/Centers for Disease Control and Prevention) στις ΗΠΑ και το Κρατικό Κέντρο Βιοτεχνολογίας του Κόλτσοβο, στη Ρωσία, όπου φυλάσσονται από στρατιωτική δύναμη ενός συντάγματος. Στο Κόλτσοβο παλαιότερα ο ιός της ευλογιάς είχε παρασκευαστεί και ως βιολογικό όπλο και υπάρχει φόβος ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί.
Βιβλιογραφία
who.int
Υψηλής Ποιότητας Συμπλήρωμα Διατροφής για την ευλογιά
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε το υψηλής ποιότητας συμπλήρωμα διατροφής για την ευλογιά
Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για τις λοιμώξεις
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τις λοιμώξεις
Διαβάστε, επίσης,
Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με κολχικό
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τα βακτήρια
