Αλαδανιά. Η αλαδανιά είναι ένα πολύ ευεργετικό κρητικό φυτό κι έχει πολλές θεραπευτικές χρήσεις και πολλά οφέλη για την υγεία
Αλαδανιά
Η αλαδανιά ή αγκίσαρος ή κιστάρι ή κίσθαρος ή ατζίκαρος.
Ο Cistus creticus (Κίστος ο Κρητικός), ανήκει στα Angiosperms στην οικογένεια Cistaceae (Κιστιδών). Αν και έχει, συνήθως, ροζ λουλούδια, διαμέτρου 4,5-5 cm, αυτό το είδος είναι πολύ μεταβλητό. Η οικογένεια αυτή περιλαµβάνει 7 γένη και 160 περίπου είδη, φυτά των παραµεσογείων χωρών και της Αµερικής από τα οποία ενδηµικό στην Ελλάδα είναι το γένος Cistus µε 5 αυτοφυή είδη.
Αυτά ζουν σε ξηρές περιοχές και καλύπτουν µεγάλες εκτάσεις οι οποίες ονοµάζονται κιστώνες. Είναι φυτά ποώδη, θάµνοι πολύκλαδοι πάνω από ένα µέτρο ύψος, µε φύλλα συνήθως κυµατοειδή, απλά αδιαίρετα, αντίθετα η κατ’ εναλλαγή µε παράφυλλα, απλές τρίχες αστεροειδείς ή σε δέσµες.
Τα άνθη είναι µεγάλα, λευκά η ερυθρά, αρρενοθήλεα, ακτινωτά µε τρία ή και περισσότερα σέπαλα, πέντε η σπανίως τρία πέταλα, τα οποία γρήγορα αποσπώνται και δίνουν την εντύπωση απετάλων ανθέων. Οι στήµονες είναι πολλοί και φύονται από την ανθοδόχη. Η ωοθήκη είναι επιφυής, µονόχωρος ή µε 2-10 χώρους και αποτελείται από 3-5 καρπόφυλλα. Οι χώροι µπορεί να είναι πλήρεις η ατελείς, µε δύο η περισσότερους ανεµοβλάστες ορθροτρόπους. Στύλος µε ένα έως τρία στίγµατα. Καρπός, κάψα µε τρείς βαλβίδες ή 3-10 γλωχίνες, πολύσπερµη.
Τα Ελληνικά είδη στην αρχαιότητα ήταν γνωστά µε τα ονόµατα κίσθος, κίσθαρος, ενώ σήµερα υπάρχουν διάφορα ονόµατα, όπως κουνουκλιές, ξισταριές, λαδανιά κ.ά.
Τα αυτοφυή Ελληνικά είδη κίστου είναι: |
Cistus creticus subsp. creticus L. Cistus creticus subsp. eriocephalus L. Cistus parviflorus L. Cistus monspeliensis L. Cistus salviifolίus L. |





Το Cistus creticus L., φύεται σε πολλά µέρη της Ελλάδας και κυρίως, στην Κρήτη, όπου ανθεί από Μάρτιο – Ιούνιο.
Βιότοπος: Φρυγανότοποι και μακκία βλάστηση.
Η ρίζα του είναι πολύ σκληρή, ξυλώδης, λευκή εσωτερικά, κοκκινωπή εξωτερικά, µε πολλά τριχοειδή ριζίδια, από δε τις ρίζες εξέρχονται πολλοί ξυλώδεις βλαστοί. Αυτοί είναι τραχείς, διαιρεµένοι σε πολλούς κοκκινωπούς κλώνους οι πιο τρυφεροί από τους οποίους είναι τριχωτοί µε χρώµα λευκοπράσινο. Τα φύλλα του φυτού είναι αντίθετα, ωολογχοειδή µε κυµατώδη κράσπεδα, τριχωτά, νευρώδη στην άνω επιφάνεια και γυρισµένα προς την βάση µε χρώµα βαθυπράσινο. Τα άνθη είναι πορφυρά όµορφα σα ρόδα φύονται δε στις κορυφές των τρυφερών κλώνων. Η στεφάνη του άνθους έχει πέντε πέταλα στρογγυλά, πλατιά και µακριά. Ο κάλυκας των ανθέων είναι διηρηµένος σε πέντε ωοειδή σέπαλα καλυπτόµενα από µακριές αστεροειδείς τρίχες. Ο καρπός είναι ωοειδής κάψα, σκληρή, µελανή, γεµάτη από κόκκινα σπέρµατα.
Η Κρήτη αναφέρεται σαν ο κύριος γεωγραφικός τόπος όπου εµφανίζεται.
Ιδιότητες και θεραπευτικές χρήσεις κίστου
Ο Ηρόδοτος μας λέει ότι μάζευαν τη ρητίνη, το αλάδανο, από τα πόδια και τα γένια των αιγών πάνω στα οποία προσκολλούνταν. Σήμερα τη μαζεύουμε με τσουγκράνα με λαστιχιένιους ή τρίχινους ιμάντες. Το μάζεμα γίνεται καταμεσήμερο για να μαλακώνει η ρητίνη και να πρoσκολλάται ευκολότερα.
- Άλλοτε με τη ρητίνη έφτιαχναν λιβάνι και αλοιφές.
- Τώρα χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία.
- Θεωρείται καταπραϋντική, στυπτική, θερμαντική, αντικαταρροϊκή, αντισπασμωδική και αποχρεμπτική. Έχει, επίσης, καλά αποτελέσματα κατά τις αϋπνίας, του πονόδοντου και του τετάνου. Με τους καρπούς της αλαδανιάς φτιάχνεται ένα βραστάρι που σταματά τη διάρροια και με τα φύλλα της ένα αρωματικό τσάι.
- Η παράδοση λέει ότι τπ ξύλο της προστατεύει από το κακό μάτι.
- Είναι το καλύτερο καυσόξυλο για να φτιάξετε παξιμάδια σε παραδοσιακό φούρνο.
- Έχει ισχυρές αντικαρκινικές ιδιότητες.
Προσοχή! Το λάβδανο είναι βάμμα οπίου και το αλάδανο ελαιορητίνη του αγκίσαρου.
Τα καλύτερα βότανα για την υγεία σας
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα καλύτερα βότανα για την υγεία σας
Διαβάστε, επίσης,
Πώς να χρησιμοποιείτε τα αιθέρια έλαια
Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με αλαδανιά
Η Ελλάδα διαθέτει μία από τις πιο πλούσιες χλωρίδες του κόσμου