Το bulling

20 Φεβρουαρίου 2015

Εκφοβισμός παιδιών, εφήβων, νέων και ενηλίκων

Bulling είναι ”η συμπεριφορά του νταή”. Στην Ελλάδα το bulling, συχνά, ταυτίζεται με τον σχολικό εκφοβισμό και είναι η κατάσταση κατά την οποία ένα άτομο ή μια ομάδα ατόμων απειλεί με βίαιο και επιθετικό εξαναγκασμό να κυριαρχήσει σε ένα άλλο άτομο, βάσει μιας κοινωνικής ή σωματικής ανισότητας ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Το bulling βέβαια αναφέρεται σε οποιοδήποτε κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αλληλεπιδρούν οι άνθρωποι (σχολείο, πανεπιστήμια, σχολές, οικογένεια, εργασία, γειτονιά και ίντερνετ).

Τι είναι όμως αυτό που οδηγεί κάποιους να ασκούν bulling;

Όλοι όσοι ασκούν bulling, όπως ισχυρίζονται ψυχίατροι και ψυχολόγοι έχουν κρυμμένα συναισθήματα ζήλιας, αλλά και οργής, αλλά και αλαζονείας, αυταρχισμού και ναρκισσισμού και προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή με εκφοβισμό. Αισθάνονται κατά βάθος ντροπή και ενοχές και προσπαθούν να ανεβάσουν την αυτοεκτίμησή τους και να κερδίσουν την εκτίμηση από άλλους τρίτους με επιβολή της εξουσίας τους σε κάποιον άλλο, τον οποίο θεωρούν υποτιμημένο. Πολλοί θεωρούν υπεύθυνη την ελλιπή διαπαιδαγώγηση και τις έντονες συγκρούσεις του οικογενειακού περιβάλλοντος.

Ποιοι ασκούν bulling;

Νταήδες είναι τα αγόρια, αλλά και τα κορίτσια της προσχολικής, της μέσης σχολικής και εφηβείας, αλλά παρατηρείται και σε νέους και σε ενήλικες.

Ο εκφοβισμός εκδηλώνεται με σπρωξίματα, κλωτσιές, χτυπήματα, βρισιές, απειλές αλλά και με υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς, με κουτσομπολιά και ρατσιστικούς χαρακτηρισμούς, ώστε να τονιστεί η διαφορετικότητα του θύματος. Όμως, μπορεί να γίνει και ηλεκτρονικά μέσω του διαδικτύου (ask.fm).

Είδη bulling

Σωματική βία: χτύπημα, σπρώξιμο, κλοπή, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων ή και απειλές για την άσκηση βίας και εξαναγκασμός του θύτη προς το θύμα να κάνει κάτι χωρίς τη θέλησή του.
Λεκτική βία: προσβλητικές και υποτιμητικές προσφωνήσεις, κακοφημίες, κουτσομπολιά και εξαναγκασμός του θύτη στο θύμα να δράσει διαφορετικά από τη θέλησή του.
Συναισθηματική βία: συναισθηματική εκμηδένιση από εκφοβιστικές πράξεις ταπείνωσης και απομόνωση του θύματος.

Με τον ορισμό του bulling γίνεται κατανοητό ότι ο εκφοβισμός, η ενδοοικογενειακή βία και η σεξουαλική κακοποίηση μπορεί να είναι ταυτόσημα. Το bulling μπορεί να γίνει στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο, σε κάποια σχολή, στην οικογένεια, στην εργασία, στον γάμο, στην σχέση των δύο φύλων και σε όλα τα επίπεδα και σε όλες τις ηλικίες.

Πώς θα καταλάβετε ότι το παιδί σας είναι θύμα του bulling

Όταν το παιδί σας είναι λυπημένο και μελαγχολικό και αγχωμένο, όταν ξαφνικά πέφτει η επίδοσή του στο σχολείο, όταν παραπονείται για αδιαθεσία, αϋπνία, ανορεξία ή πολυφαγία, δεν έχει διάθεση να επικοινωνήσει με τους συμμαθητές του, δεν βγαίνει μαζί τους και ακόμη χειρότερα γυρίζει σπίτι με σχισμένα ρούχα ή τραυματισμένο πρέπει να υποψιαστείτε ότι έχει πέσει θύμα εκφοβισμού.

Έχουν ανάγκη τα παιδιά την ψυχολογική υποστήριξη;

Το παιδί θύμα χρήζει σε κάποιες περιπτώσεις ψυχολογικής υποστήριξης για να επανακτήσει την αυτοπεποίθησή του και την αυτοεκτίμησή του. Τα παιδιά που είναι θύματα του σχολικού εκφοβισμού έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και γι΄αυτό γίνονται στόχος άλλων παιδιών και αυτό τα κάνει να απομονωθούν και να πάθουν κατάθλιψη. Ακόμη, τα παιδιά θύματα οδηγούνται σε κοινωνική απομόνωση και έχουν πολύ λίγους φίλους ή καθόλου και αυτό ευνοεί το να γίνουν στόχοι επίθεσης από άλλα παιδιά. Λόγω του ότι το παιδί δεν θέλει να πηγαίνει σχολείο, συχνά προφασίζεται ασθένειες, θέλει να αλλάξει σχολείο ή πέφτει απότομα η επίδοσή του στο σχολείο. Έχει παρατηρηθεί ότι τα παιδιά που πέφτουν συχνά θύματα εκφοβισμού, έχουν μελλοντικά χαμηλή αυτοεκτίμηση και παθαίνουν κατάθλιψη. Βραχυπρόθεσμα τα παιδιά θύματα κατακλύζονται από συναισθήματα άγχους, φόβου, ντροπής και ενοχής και προσπαθούν να αμυνθούν. Μακροπρόθεσμα η διαρκής έκθεση σε bulling θα του δημιουργήσει κατάθλιψη, χαμηλή αυτοεκτίμηση, συστολή, απομόνωση, απόσυρση, διαταραχές ύπνου, αίσθημα μοναξιάς, αδυναμία εμπιστοσύνης, κατάχρηση ουσιών και αυτοκτονικές τάσεις. Το σύνδρομο της Στοκχόλμης είναι το σύνδρομο που το θύμα ταυτίζεται με τον θύτη του, με την ιδέα ότι δεν θα τον βλάψει αν συνεργάζεται μαζί του και αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχολογία του θύματος.

Αν τα παιδιά σας είναι θύματα bulling

-Αν παρατηρήσετε αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού σας, έχουν πέσει οι επιδόσεις του στο σχολείο, είναι σκεπτικό και εκνευρισμένο ζητήστε του να σας μιλήσει και να σας εμπιστευθεί. Όταν το παιδί σας μιλήσει πρέπει να του εξηγήσετε ότι δεν φταίει αυτό για την συμπεριφορά των συμμαθητών του και ότι είναι συνηθισμένο φαινόμενο στην κοινωνία και ότι θα πρέπει να μπορεί να μιλήσει στους καθηγητές του και στον διευθυντή του σχολείου για να το βγάλει από την δύσκολη θέση.

-Δεν πρέπει να ενθαρρύνετε το παιδί σας να ανταποδώσει το bulling γιατί αυτό μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη σωματική του δραστηριότητα.

-Ενθαρρύνετε το παιδί σας να μιλήσει με το πιο καλό παιδί των εκφοβιστών και να του εξηγήσει ότι δεν είναι σωστό.

-Ενθαρρύνετε το παιδί σας να έχει φίλους και παρέες, όπου πηγαίνει και να μην είναι μόνο του πουθενά.

-Απαιτήστε από τους καθηγητές και τον διευθυντή να μιλήσει στους γονείς των παιδιών εκφοβιστών.

-Να έχετε πάντα στο μυαλό σας πως το παιδί θύμα μπορεί να μην λέει πάντα την αλήθεια και όλος ο εκφοβισμός να είναι τεχνητός, ώστε να εκδικηθεί κάποιον άλλον ή κάποιους άλλους με τους οποίους έχει προηγούμενα ή να είναι αποτέλεσμα κάποιας συναισθηματικής και ψυχολογικής αστάθειας.

Αν τα παιδιά σας είναι θύτες bulling

-Και τα παιδιά αυτά θέλουν βοήθεια για να μην αποκτήσουν αντικοινωνική συμπεριφορά. Να λαμβάνετε σοβαρά υπόψη το θέμα, ιδίως, αν επαναλαμβάνεται συχνά.

-Συζητήστε με το παιδί σας και αναζητήστε τις αιτίες αυτής της συμπεριφοράς του.

-Ελέγξτε προσεκτικά όσα έχει να σας πει και μην βασίζεστε στις αιτιολογίες που θα σας δώσει και δώστε του να καταλάβει ότι δεν είναι σωστή η επιθετική συμπεριφορά και να κατανοήσει τις ευθύνες του.

-Να είστε αυστηροί μαζί του και να του δώσετε να καταλάβει ότι δεν εγκρίνετε αυτή την συμπεριφορά και να το βοηθήσετε να την εγκαταλείψει.

-Να παρακολουθείτε το παιδί σας, τις δραστηριότητές του και να το συμβουλεύετε, να επιβραβεύεται το παιδί όταν έχει καλή συμπεριφορά και να βρίσκεστε σε άμεση επικοινωνία με τους καθηγητές και το διευθυντή.

-Προσπαθήστε να συμμορφώσετε το παιδί σας και να του αποβάλλεται την επιθετική και βίαιη συμπεριφορά, δίνοντας το καλό παράδειγμα. ΜΗΝ ασκείτε λεκτική ή σωματική βία στα παιδιά σας, γιατί αυτό οδηγεί τα παιδιά σας, ώστε να γίνουν κι αυτά βίαια και επιθετικά.

Πρόληψη του bulling

-Οι γονείς πρέπει να είναι ήρεμοι στο σπίτι και τα παιδιά να νιώθουν αγάπη και προστασία.

-Μην συγκρίνετε τα παιδιά σας με άλλα παιδιά και μην τα υποεκτιμάτε.

-Να μιλάτε μαζί τους ανοιχτά για όλα τα θέματα.

-Να μην είστε αυταρχικοί γονείς.

-Να ελέγχετε τα προγράμματα που βλέπουν στην τηλεόραση. Οι σκηνές βίας επηρεάζουν αρνητικά.

-Να τα επιβραβεύετε όταν έχουν καλή συμπεριφορά.

-Να καλείτε συχνά τους συμμαθητές και τους φίλους των παιδιών σας στο σπίτι.

Ο ανταγωνισμός σήμερα είναι μεγάλος.

Όλοι κάποτε στη διάρκεια της ζωής τους πέφτουν θύματα ή γίνονται θύτες.

Σκοπός είναι να καταλάβουμε πως δεν πρέπει να ξεχωρίζουμε τους ανθρώπους με βάση τις φυλετικές, θρησκευτικές, σεξουαλικές ή πολιτικές πεποιθήσεις του ή ακόμη και τις χαμηλές επιδόσεις του στο σχολείο ή στην εργασία ή λόγω κάποιας διαφορετικότητας του.

Όλοι οι άνθρωποι έχουν κάποιες συναισθηματικές και ψυχολογικές αντοχές και θα πρέπει να ερχόμαστε και στη θέση του άλλου για να το κατανοήσουμε.