Τα νεράντζια έχουν πολλά οφέλη για την υγεία μας
Η πορτοκαλιά, η νεραντζιά, η κτρομηλιά, η μανταρινιά, η λεμονιά, ο κίτρος, το γκρέιπφρουτ και το περγαμόντο ανήκουν στην οικογένεια των Ρουτιδών και είναι εσπεριδοειδή (citrus pergamina).
Τα εσπεριδοειδή είναι χειμερινά φρούτα, αλλά υπάρχουν όλο το χρόνο, γιατί διατηρούνται.
Η νεραντζιά ή Circus vulgaris Risso είναι παρόμοια με την πορτοκαλιά, αλλά με μικρότερες διαστάσεις και φύλλα πιο ανθεκτικά με μίσχο πτερυγωτό. Ο καρπός της μοιάζει με πορτοκάλι, αλλά είναι πιο πεπιεσμένος στους πόλους και έχει γεύση πικρόξινη και η φλούδα είναι γεμάτη με αδένες με αιθέριο έλαιο. Ζει πολλά χρόνια. Έχει μικρά άνθη με λεπτό άρωμα.
Είναι καλλιεργούμενο δένδρο και χρησιμοποιείται ως υποκείμενο για τα άλλα εσπεριδοειδή και για δενδροστοιχίες κατά μήκος των δρόμων. Σε αντίθεση με τα άλλα εσπεριδοειδή αντέχει στα ασβεστούχα εδάφη, στη ξηρασία, στο πολύ κρύο και τις ασθένειες (κομμίωση). Η κομμίωση είναι ο σχηματισμός μιας κολλώδους ουσίας -υπό την μορφή μπαλώματος- στην επιφάνεια ορισμένων φυτών, ιδιαίτερα οπωροφόρων δέντρων, κυρίως στο γένος προύμνη (Prunus). Επίσης απαντά στα γένη ακακία (Acacia), αστράγαλο (Astragalus) και κιτρέα (Citrus). Η κομμίωση προσβάλλει κυρίως, τον κορμό, τα κλαδιά, τους καρπούς και, σπανιότερα, τα φύλλα. Αυτό συμβαίνει όταν οι κολλώδεις χυμοί στάζουν από τις πληγές ή τα έλκη ως αντίδραση στα εξωτερικά ερεθίσματα, όπως δυσμενείς καιρικές συνθήκες, λοιμώξεις, προβλήματα εντόμων, μηχανική βλάβη. Από το προσβεβλημένο μέρος εκρέει ένα κολλώδες, άχρωμο, κεχριμπαρόχρωμο, φαιό ή σκουρόχρωμο υγρό, που αποτελείται στο μεγαλύτερό του μέρος από ενώσεις σακχάρων και οξέα. Τα μέρη που προσβάλλονται από την ασθένεια νεκρώνονται και σιγά σιγά αποβάλλονται από το φυτό. Σε ορισμένες περιπτώσεις προσβολής του κορμού καταστρέφεται ολόκληρο το φυτό. Το κόμμι από το γένος ακακία (Acacia) και κυρίως από το είδος Ακακία η σενεγάλειος (Acacia senegal) είναι το γνωστό Κόμμι το αραβικόν. Η κομμίωση θεωρείται μια ψυχολογική φυτική νόσος.
Η νεραντζιά χρησιμοποιείται ως υποκείμενο για να εμβολιάζονται πάνω της άλλα εσπεριδοειδή (λεμονιά, πορτοκαλιά).
Από τη φλούδα του καρπού της νεραντζιάς, τα άνθη και τους μικρούς καρπού παράγονται ευωδιαστά γλυκά του κουταλιού και μαρμελάδες.
Η νεραντζιά είναι καλλωπιστικό δέντρο και τα νεράντζια χρησιμοποιούνται στη ζαχαροπλαστική και στην ποτοποιία.
Το ξύλο της νεραντζιάς χρησιμεύει στη λεπτοξυλουργική.
Όταν βράζει ο μούστος αν βάλετε στην τρύπα του βαρελιού τρυφερά κλωνάρια νεραντζιάς γίνεται μυρωδάτο το κρασί.
Τα χρήσιμα μέρη της νεραντζιάς
Χρήσιμα μέρη είναι τα άνθη και τα φύλλα του δένδρου και τα πράσινα και κίτρινα νεράντζια (σάρκα, φλούδα, σπόροι).
Δραστικές ουσίες νεραντζιάς
Τα εσπεριδοειδή περιέχουν φλαβονοειδή, αιθέριο έλαιο, βιταμίνες Α, Β1, Β2, Β3, Β6, C, E, P, οργανικά οξέα, φυλλικό οξύ, σάκχαρα, ανόργανα άλατα ασβεστίου, καλίου, φωσφόρου, μαγνησίου, νατρίου, σιδήρου και κοβαλτίου.
Το αιθέριο λάδι τους περιέχει τερπενικούς υδατάνθρακες, αλκοόλες, λεμονένιο και ανθρανιλικό μεθύλιο.
Τα φύλλα περιέχουν ένα γλυκοσίδιο, την εσπεριδίνη και μια πικρή ουσία τη λεμονίνη.
Τα άνθη τους περιέχουν αιθέριο λάδι από υδατάνθρακες, αλκοόλες και ανθρανιλικό μεθύλιο.
Η πράσινη φλούδα των καρπών περιέχει αιθέριο λάδι με λεμονένιο, πικρές ουσίες, αουραντιαμαρίνη και εσπεριδίνη.
Η κίτρινη φλούδα περιέχει τέφρα, πηκτίνη, οργανικά οξέα, όπως κιτρικό και μηλικό οξύ, φλαβονοειδή γλυκοσίδια, όπως εσπεριδίνη, ναριγγίνη και αιθέριο λάδι.
Τα πράσινα νεράντζια περιέχουν αιθέριο έλαιο με λεμονένιο, πικρές ουσίες, την εσπεριδίνη και την αουραντιαμαρίνη, δεψικές ουσίες, κιτρικό και μηλικό οξύ.
Τα κίτρινα νεράντζια και η κίτρινη φλούδα τους περιέχει αιθέριο έλαιο το Petigrain που αποτελείται από τερπενικούς υδατάνθρακες, λεμονένιο, αλκοόλες, πηκτίνη, κιτρικό και μηλικό οξύ και φλαβονοειδή γλυκοσίδια, την εσπεριδίνη και ναριγγίνη.
Τα άνθη της νεραντζιάς περιέχουν αιθέριο λάδι το Neroli και αποτελείται από υδαντάνθρακες, αλκοόλες και ανθρανιλικό μεθύλιο.
Ιδιότητες και ενδείξεις νεραντζιάς
Τα άνθη και τα φύλλα του φυτού είναι χωνευτικά, εφιδρωτικά, καταπραϋντικά, σπασμολυτικά, μαλακτικά, αντιλοιμώδη, καταπολεμούν τη γρίπη, μειώνουν τα αέρια στο έντερο, μαλακώνουν τον βήχα, καταπραϋνουν τα νεύρα, ανακουφίζουν τον στομαχόπονο, ρίχνουν το σάκχαρο αίματος στους διαβητικούς και βοηθούν στην αϋπνία.
Τα εσπεριδοειδή χρησιμοποιούνται ως φρούτα, στη ζαχαροπλαστική, στη μαγειρική, στην ποτοποιία και στην αρωματοποιία.
Στη φαρμακευτική ο χυμός όλων των εσπεριδοειδών έχει εξαιρετικές διουρητικές ιδιότητες, είναι φάρμακο για νεφρικές και ηπατικές παθήσεις, βελτιώνει τις περισταλτικές κινήσεις του εντέρου και είναι χωνευτικός, αποτοξινωτικός, αντιοξειδωτικός και αντιλοιμώδης.
Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με νεράντζια
- Αφέψημα: Για όλες τις παραπάνω ιδιότητες ετοιμάζετε αφέψημα, βράζοντας καλά μια χούφτα φρέσκα άνθη και φύλλα σε ένα λίτρο νερό και πίνετε 3 φλιτζάνια την ημέρα. Είναι σπασμολυτικό, χωνευτικό, ηρεμεί τα νεύρα, βοηθά στην αϋπνία, ανακουφίζει από τον στομαχόπονο και το βήχα, κατεβάζει το σάκχαρο σε διαβητικούς.
- Αφέψημα φύλλων: Όταν δεν είναι εποχή ανθοφορίας και δεν έχετε ξηράνει άνθη, πίνετε αφέψημα φύλλων βράζοντας ένα κουταλάκι του καφέ για κάθε φλιτζάνι και πίνετε 3 φλιτζάνια ημερησίως.
- Αφέψημα από άνθη νεραντζιάς: Βράζετε μια πρέζα άνθη για κάθε ποτήρι νερό και πίνετε 3 ποτήρια την ημέρα.
- Το γλυκό από άνθη της νεραντζιάς είναι ότι πρέπει για την δυσκοιλιότητα και ανοίγει την όρεξη. Βράζετε μόνο τα πέταλα από τα άνθη για να μαλακώσουν και τα δένετε με ανάλογη ζάχαρη. Πριν το αφαιρέσετε από τη φωτιά προσθέτετε λίγο χυμό λεμονιού.
- Το αιθέριο λάδι από τα άνθη, το Neroli χρησιμοποιείται σαν βάση για την κολόνια. Το νερολί έχει αντικαταθλιπτικές, αντισηπτικές, αντισπασμωδικές, αφροδισιακές και ηρεμιστικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται στην αρωματοθεραπεία. Συστήνεται για συναισθηματικά προβλήματα, για το στρες, τις εξετάσεις, σε σοκ, σε υστερία, αϋπνία με μασάζ, θεραπευτικά μπάνια και αρωματισμό του χώρου. Ακόμη είναι ευεργετικό για την περιποίηση της επιδερμίδας και βοηθά στον καθαρισμό της και στην ανανέωση των κυττάρων και είναι κατάλληλο για ευαίσθητα δέρματα.
- Το ζουμί στο οποίο βράζετε ολόκληρα νεράντζια κατεβάζει την πίεση όταν το πίνετε.
Προσοχή! Γιατί έχουν φωτοδυναμικές ιδιότητες και σε έντονη ηλιοφάνεια τα αιθέρια έλαια των εσπεριδοειδών προκαλούν ερεθισμό, γι΄αυτό πρέπει να αποφεύγονται τους καλοκαιρινούς μήνες.
Τι να κάνετε με τα πράσινα νεράντζια:
- Γλυκό που είναι ευστόμαχο και τονωτικό.
- Οι διαβητικοί βράζουν πράσινα νεράντζια μέχρι να μαλακώσουν, τα στίβουν καλά, βγάζουν το ζουμί τους και πίνουν ένα μικρό φλιτζανάκι 3 φορές την ημέρα πριν το φαγητό.
Τι να κάνετε με τα ώριμα νεράντζια:
- Το γλυκό είναι ευστόμαχο, τονωτικό, ορεκτικό, κάνει καλό σε αναιμίες και το σιρόπι σε δυσκοιλιότητα.
- Τα ώριμα νεράντζια γιατρεύουν τις χιονίστρες και την αμυγδαλίτιδα. Τα κόβετε σε φέτες, τα πασπαλίζετε με κύμινο, τα ψήνετε σε κάρβουνα και τα βάζετε πάνω στις χιονίστρες και γύρω από το λαιμό.
- Βράστε ολόκληρα νεράντζια και πιείτε το ζουμί για να κατέβει η πίεση σε υπέρταση.
- Ο χυμός των νεραντζιών είναι φάρμακο για τους διαβητικούς και για τα αρθριτικά. Συστήνεται το πρωί νηστικοί να πίνουν ένα φλιτζανάκι του καφέ φρεσκοστιμμένο χυμό.
- Φέτες από ώριμα νεράντζια, πασπαλισμένες με κύμινο και ψητές στο φούρνο, συστήνονται ως εξωτερικά επιθέματα σε χιονίστρες και σε αμυγδαλίτιδα.
- Το ζουμί των ώριμων βρασμένων συστήνεται σε όσους έχουν πίεση υψηλή.
- Για τον βήχα: Ώριμο νεράντζι και κόβετε μια φέτα με τη φλούδα και την τρώτε νηστικοί, πριν το πρωινό, το μεσημεριανό και το βραδινό.
Μην ξεχνάτε! Η νεραντζιά χρησιμοποιείται σαν υποκείμενο εμβολιασμού για όλα τα άλλα είδη εσπεριδοειδών.
Διαβάστε, επίσης,
