Δευτέρα, 27 Μαρτίου, 2023

Γαστρίτιδα

Αν νιώθετε ενοχλήσεις στο στομάχι

Η γαστρίτιδα, ICD-10 K29.0-K29.7 είναι η φλεγμονή του βλεννογόνου του στομάχου. Μπορεί να εμφανιστεί ως ένα σύντομο επεισόδιο ή μπορεί να είναι μακράς διάρκειας.

Είναι φλεγμονώδης αντίδραση του στομάχου που τυπικά προσβάλλει το βλεννογόνο και σπάνια όλο το πάχος του γαστρικού τοιχώματος.

Αν νιώθετε καούρες, ξινίλες, φούσκωμα και πόνο που σχετίζονται ή όχι με τη λήψη τροφής και έχει αποκλειστεί κάποια άλλη οργανική βλάβη πιθανόν να πάσχετε από γαστρίτιδα.

Η γαστρίτιδα πιστεύεται ότι επηρεάζει περίπου τους μισούς ανθρώπους. Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν η ασθένεια γίνεται όλο και πιο συχνή και εμφανίζεται μαζί με μια παρόμοια κατάσταση στο πρώτο τμήμα του εντέρου που είναι γνωστή ως δωδεκαδακτυλίτιδα.

Η γαστρίτιδα είναι η φλεγμονή του βλεννογόνου του στομάχου από υπερέκκριση οξέος, η αιτία της οποίας δεν είναι εύκολο να διαπιστωθεί.


Τύποι γαστρίτιδας

Διάχυτη ερυθρότητα του γαστρικού βλεννογόνου: Είναι κοινό γαστροσκοπικό εύρημα, συνήθως, χωρίς ιδιαίτερη σημασία.

-Διαβρωτική γαστρίτιδα: Αντίδραση σε ερεθισμό του γαστρικού βλεννογόνου από βλαπτική χημική ουσία, όπως φάρμακα (μη στερεοειδή αντιφλεγμονώδη και αλκοόλ). 

-Γαστρίτιδα από παλινδρόμηση: Αντίδραση σε παρατεταμένη έκθεση από παλινδρόμηση χολής και παγκρεατικών ενζύμων, συνήθως, σχετίζεται με διαταραχή του πυλωρού και τυπικά περιορίζεται στο πυλωρικό άντρο.

-Αιμορραγική γαστρίτιδα (έλκη του stress): Αντίδραση σε αιμοδυναμικές διαταραχές, όπως σε υπογκαιμία ή υποξία (καταπληξία). Επίσης, είναι συχνή σε μονάδες εντατικής θεραπείας.

-Λοιμώδης γαστρίτιδα: Συνήθως, σχετίζεται με το Helicobacter pylori (δεν είναι βέβαιο αν η λοίμωξη είναι ευκαιριακή ή αν είναι η πραγματική αιτία της γαστρίτιδας). Είναι ιογενής με συστηματική λοίμωξη. Η λοίμωξη από άλλα μικρόβια είναι σπάνια.

-Ατροφία του γαστρικού βλεννογόνου ή ατροφική γαστρίτιδα: Σε διαφορετικό βαθμό στους ηλικιωμένους. Σταθερό εύρημα στην πρωτοπαθή κακοήθη αναιμία.

Η γαστρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και προσβάλλει εξίσου τους άνδρες και τις γυναίκες.


Σημεία και συμπτώματα γαστρίτιδας

Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι το κοιλιακό άλγος στο πάνω μέρος της κοιλιάς ή στο άνω αριστερό τμήμα της κοιλιάς, ακόμη και γύρω από την πλάτη. Μπορεί να είναι ασαφές, να προκαλεί κάψιμο, να είναι βασανιστικό ή απότομο. Μπορεί να υπάρχει άτυπη επιγαστρική δυσφορία που συχνά επιδεινώνεται με τη λήψη τροφής. 

Άλλα συμπτώματα είναι η ναυτία και ο έμετος (διαυγές, πράσινο ή κίτρινο χρώμα, με ραβδώσεις αίματος ή εντελώς αιματηρός, ανάλογα με τη σοβαρότητα της φλεγμονής στομάχου), το φούσκωμα, η απώλεια της όρεξης, ο πρώιμος κορεσμός και η ανεξήγητη απώλεια βάρους.και το κάψιμο στο στομάχι. Τα ρεψίματα (αν υπάρχουν, συνήθως δεν ανακουφίζουν από τον πόνο πολύ).


Αίτια γαστρίτιδας

  • Αλκοόλ
  • Ασπιρίνη και άλλα μη στερεοειδή αντιφλεγμονώδη
  • Παλινδρόμηση χολής
  • Παλινδρόμηση παγκρεατικών ενζύμων
  • Καταπληξία, υπογκαιμία ή υποξία
  • Ακτινοβολία
  • Εξωτοξίνες από τον Staphylococcus aureus
  • Βακτηριακή λοίμωξη
  • Ιογενής λοίμωξη
  • Κακοήθης αναιμία
  • Ατροφία του γαστρικού βλεννογόνου
  • Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού
  • Κάπνισμα
  • Κοκαΐνη
  • Σοβαρή ασθένεια
  • Αυτοάνοσα προβλήματα
  • Νόσος του Crohn

Οι πιο συχνές αιτίες είναι το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και τα ΜΣΑΦ. 

Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού 
Το Helicobacter pylori βρίσκεται σε πάνω από τους μισούς ανθρώπους με αποτέλεσμα χρόνια γαστρίτιδα. έλκος, γαστρική νεοπλασία.

Σοβαρή ασθένεια 
Η γαστρίτιδα μπορεί να εμφανισθεί μετά από μείζονα χειρουργική επέμβαση ή τραυματικές κακώσεις («έλκος Cushing»), εγκαύματα (“έλκος Curling»), ή σοβαρές μολύνσεις. Η γαστρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί και σε όσους έχουν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για απώλεια βάρους και έχουν υποβληθεί σε ανακατασκευή του πεπτικού σωλήνα.


Παράγοντες κινδύνου για γαστρίτιδα

  • Ηλικία πάνω από 60 ετών
  • Έκθεση σε επιβλαβή φάρμακα ή χημικές ουσίες
  • Υπογκαιμία, υποξία, σοκ

Παθοφυσιολογία γαστρίτιδας

  • Οξεία γαστρίτιδα

Η οξεία διαβρωτική γαστρίτιδα τυπικά εμφανίζεται με διακριτές εστίες νέκρωση που οφείλεται σε βλάβη του βλεννογόνου. Τα NSAIDs αναστέλλουν την κυκλοοξυγενάση-1, ή COX-1, ένα ένζυμο που είναι υπεύθυνο για τη βιοσύνθεση των εικοσανοειδών στο στομάχι, το οποίο αυξάνει την πιθανότητα για πεπτικό έλκος. Επίσης, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, όπως η ασπιρίνη, μειώνει μια ουσία που προστατεύει το στομάχι που ονομάζεται προσταγλανδίνη. Αυτά τα φάρμακα όταν χρησιμοποιούνται για μικρό χρονικό διάστημα δεν είναι συνήθως επικίνδυνα. Ωστόσο, η τακτική χρήση μπορεί να οδηγήσει σε γαστρίτιδα. Επιπλέον, τα έλκη από στρες, από σήψη, υποξία, τραύμα, ή χειρουργική επέμβαση, είναι, επίσης, συχνή αιτία  για την οξεία διαβρωτική γαστρίτιδα. Αυτή η μορφή της γαστρίτιδας μπορεί να εμφανιστεί σε περισσότερο από 5% των νοσηλευόμενων ασθενών. Η κατανάλωση αλκοόλ δεν προκαλεί χρόνια γαστρίτιδα, ωστόσο μπορεί να διαβρώσει το βλεννογόνο του στομάχου. Οι χαμηλές δόσεις αλκοόλ διεγείρουν την έκκριση υδροχλωρικού οξέος. Οι υψηλές δόσεις αλκοόλ δεν διεγείρουν την έκκριση των οξέων. 

  • Χρόνια γαστρίτιδα

Η χρόνια γαστρίτιδα αναφέρεται σε ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων των γαστρικών ιστών. Το ανοσοποιητικό σύστημα φτιάχνει πρωτεΐνες και αντισώματα για την καταπολέμηση των λοιμώξεων στο σώμα, για να διατηρήσει την ομοιόσταση. Σε ορισμένες διαταραχές του σώματος στοχεύει το στομάχι σαν να είναι μία ξένη πρωτεΐνη ή παθογόνο και φτιάχνει αντισώματα που βλάπτουν σοβαρά το στομάχι και μπορεί να καταστρέψουν την επένδυση του στομάχου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χολή, που φυσιολογικά χρησιμοποιείται για να βοηθήσει την πέψη στο λεπτό έντερο, εισέρχεται  μέσω της βαλβίδας του πυλωρού του στομάχου και αν έχει αφαιρεθεί κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης ή δεν λειτουργεί σωστά οδηγεί σε γαστρίτιδα. Η γαστρίτιδα μπορεί, επίσης, να προκληθεί και από άλλες ιατρικές καταστάσεις, όπως από HIV / AIDS, νόσο του Crohn, ορισμένες διαταραχές του συνδετικού ιστού, και ανεπάρκεια του ήπατος ή των νεφρών. 

  • Μεταπλασία 

Η μεταπλασία του βλεννογόνου του στομάχου και του εντέρου είναι συχνή (ατροφική γαστρίτιδα). Τα γαστρικά έλκη, όπως το πεπτικό και το δωδεκαδακτυλικό είναι συχνά σε όσους έχουν γαστρίτιδα. Η εντερική μεταπλασία, συνήθως, αρχίζει σε απόκριση σε χρόνια βλάβη του βλεννογόνου στο άντρο, και μπορεί να επεκταθεί και στο σώμα του στομάχου. Ο γαστρικός βλεννογόνος αλλάζει και αρχίζει να μοιάζει με τον εντερικό βλεννογόνο και μπορεί μάλιστα να κάνει και απορρόφηση. Η εντερική μεταπλασία χαρακτηρίζεται ιστολογικά ως πλήρης ή ημιτελής. Η πλήρης μεταπλασία, είναι η μετατροπή του γαστρικού βλεννογόνου σε βλεννογόνο του λεπτού εντέρου, τόσο ιστολογικά και λειτουργικά και απορροφά τα θρεπτικά συστατικά και εκκρίνει  πεπτίδια. Σε μη πλήρη μεταπλασία, το επιθήλιο έχει ιστολογική εμφάνιση πλησιέστερη προς εκείνη του παχέος εντέρου και συχνά συνυπάρχει δυσπλασία. 


Διαφορική διάγνωση γαστρίτιδας

  • Λειτουργικές γαστρεντερικές διαταραχές
  • Πεπτικό έλκος
  • Πλαστική λινίτιδα
  • Έμφραγμα μυοκαρδίου

Διάγνωση γαστρίτιδας

Η ενδοσκόπηση, οι εξετάσεις αίματος, και η εξέταση κοπράνων μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση.

Συχνά, η διάγνωση μπορεί να γίνει με βάση τα συμπτώματα, αλλά και άλλες μέθοδοι  μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επαλήθευση γαστρίτιδας:

-ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΙΜΑΤΟΣ:

  • Γενική αίματος
  • Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού Ιδοκιμασία εισπνοής με 13C ουρία ή ELISA για αντι-H.pylori ανοσοσφαιρίνη G
  • Εξετάσεις ήπατος, νεφρών, χοληδόχου κύστης,  παγκρέατος
  • Ανάλυση ούρων
  • Εξέταση κοπράνων για αίμα στα κόπρανα
  • Ακτινογραφία κοιλίας
  • ΗΚΓ
  • Όταν οφείλεται σε αυτοάνοσα προβλήματα, τα χαμηλά επίπεδα ερυθρών αιμοσφαιρίων οφείλονται στην ανεπάρκεια βιταμίνης Β12, που είναι γνωστή ως κακοήθης αναιμία

Ενδοσκόπηση

Γίνεται γαστροσκόπηση για έλεγχο της φλεγμονής του βλεννογόνου του στομάχου και βιοψία στομάχου. Η παθολογοανατομική εξέταση δείχνει οξεία ή χρόνια φλεγμονώδη διήθηση του γαστρικού βλεννογόνου, συχνά, με παραμόρφωση ή διάβρωση του παρακείμενου επιθηλίου και ίσως, παρουσία του ελικοβακτηριδίου.


Θεραπεία γαστρίτιδας

  • Τα αντιόξινα είναι μια συχνή  θεραπεία για την ήπια γαστρίτιδα. Προτιμούνται σε ρευστή μορφή, 30 ml 1 ώρα μετά το φαγητό και πριν την κατάκλιση και χρησιμεύουν για την ανακούφιση του ασθενούς.
  • Όταν τα αντιόξινα δεν παρέχουν αρκετή ανακούφιση, φάρμακα όπως οι ανταγωνιστές Η2 υποδοχέων και οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων βοηθούν στη μείωση της ποσότητας του οξέος. Οι ανταγωνιστές υποδοχέων π.χ. σιμετιδίνη σε δόση εφόδου 300 mg ενδοφλέβια και στη συνέχεια σταθερή έγχυση 37,5-75 mg ανά ώρα, διαλυμένη στα χορηγούμενα υγρά. Σε πιο ήπιες περιπτώσεις δίνεται σιμετιδίνη από του στόματος 300 mg κάθε 6 ώρες (ή ρανιτιδίνη ή φαμοτιδίνη ή νιζατιδίνη). Επίσης, χορηγούνται αναστολείς αντλίας πρωτονίων, όπως η ομεπραζόλη κ.ά.
  • Κυτταροπροστατευτικοί παράγοντες που προστατεύουν τους ιστούς του στομάχου και του λεπτού εντέρου είναι το sucralfate και η μισοπροστόλη και το  σαλικυλικό βισμούθιο. Δίνεται σουκραλφάτη 1 gr κάθε 4-6 ώρες με άδειο στομάχι. Οι προσταγλανδίνες, όπως η μισοπροστόλη δίνονται σε δοσολογία 100-200 mcg 4 φορές την ημέρα.
  • Αρκετά σχήματα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της λοίμωξης από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Οι περισσότεροι χρησιμοποιούν ένα συνδυασμό  δύο αντιβιοτικών και αναστολέα αντλίας πρωτονίων. Μερικές φορές, βισμούθιο προστίθεται, επίσης, στο σχήμα. Π.χ. βισμούθιο 30 ml σε υγρή μορφή ή 2 χάπια 4 φορές την ημέρα την πρώτη εβδομάδα συν τετρακυκλίνη 250 mg 4 φορές την ημέρα ή αμοξυκιλλίνη 250 mg 3 φορές την ημέρα για 2-4 εβδομάδες. Το βισμούθιο χρωματίζει μαύρα τα κόπρανα.

Επιπλοκές γαστρίτιδας

Οι επιπλοκές είναι η αιμορραγία από εκτεταμένες διαβρώσεις ή εξελκώσεις του βλεννογόνου, έλκη του στομάχου, και καρκίνος του στομάχου.


Παρακολούθηση ασθενούς σε γαστρίτιδα

Επανάληψη της γαστροσκόπησης σε 6 εβδομάδες σε περίπτωση βαριάς γαστρίτιδας ή αν τα συμπτώματα δεν ανταποκρίνονται στην θεραπεία.


Πρόγνωση γαστρίτιδας

  • Οι περισσότερες περιπτώσεις αναρρώνουν αυτόματα όταν εντοπιστεί και αντιμετωπιστεί το αίτιο.
  • Υποτροπή της λοίμωξης με H. pylori απαιτεί επαναληπτική θεραπεία.

Πρόληψη γαστρίτιδας

  • Η πρόληψη είναι η αποφυγή των παραγόντων που προκαλούν γαστρίτιδα. Η θεραπεία περιλαμβάνει φάρμακα  αντιόξινα, Η2 αποκλειστές, ή αναστολείς της αντλίας πρωτονίων.
  • Κατά τη διάρκεια μιας οξείας προσβολής η πόσιμη παχύρρευστη λιδοκαΐνη μπορεί να βοηθήσει.
  • Αν η γαστρίτιδα οφείλεται στα ΜΣΑΦ αυτά πρέπει να διακοπούν. Αν υπάρχει H. pylori χορηγείται ένας συνδυασμός αντιβιοτικών, όπως η αμοξικιλλίνη και κλαριθρομυκίνη. Για εκείνους με κακοήθη αναιμία, τα συμπληρώματα βιταμίνης Β12 συνιστώνται είτε από το στόμα ή με ένεση.
  • Οι άνθρωποι συνήθως συνιστάται να αποφεύγουν τα τρόφιμα που τους ενοχλούν. 
  • Σε εμέτους που εμποδίζουν την πρόσληψη τροφής απαιτείται παρεντερική χορήγηση υγρών και ηλεκτρολυτών.

Δίαιτα για τη γαστρίτιδα

Να κάνετε ελαφριά δίαιτα. Να αποφεύγετε τα βαριά, πικάντικα, λιπαρά φαγητά, με πολλά καρυκεύματα και τον καφέ σε πεπτικό έλκος.

Συνιστάται να αποφεύγετε τα τρόφιμα που σας ενοχλούν, το τσιγάρο, τον καφέ και τα οινοπνευματώδη.

Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για τη γαστρίτιδα

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για τη γαστρίτιδα

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, θα επιλεγούν για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Πεπτικό έλκος

Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με μπανάνα

Τα καλύτερα βότανα για τις στομαχικές διαταραχές

Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με φλόμο

Ιατρικές συνταγές με ψύλλιο

Συμπληρώματα διατροφής για τις παθήσεις του πεπτικού

Τζίνσενγκ

Αιματέμεση

Καντιτίαση

Γεντιανή

Ιατρικές συνταγές με αλόη

Γαστρεντερίτιδα

Άκορος

Μάθετε όλα τα μυστικά του σκόρδου

Σε ποιες ασθένειες χρησιμοποιούνται τα πεπτίδια

Υγρά πεπτίδια

Μήπως έχετε πόνο στο στομάχι;

Μάθετε αν η σόδα κάνει καλό στην πέψη

Χολολιθίαση και πολύποδες της χοληδόχου κύστεως

Καρκίνος Στομάχου

Οι αντικαρκινικές ιδιότητες της κουρκουμίνης

Διάγνωση της ανεπάρκειας της βιταμίνης Β12

Έχετε καταναλώσει πολύ καφέ και τσιγάρα;

Marsdenia cundurango

Διφθερίτιδα

Κνίδωση

Ντομάτα

Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού

Κουρκουμίνη

Δίαιτα για τη γαστρίτιδα

Δυσπεψία

Σύνδρομο Zollinger-Ellison

Ασπιρίνη

www.emedi.gr

Print Friendly, PDF & Email
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Η ενημέρωση των καρκινοπαθών

Η ενημέρωση των καρκινοπαθών. Ένας από τους πιο δύσκολους ρόλους ενός Ογκολόγου είναι η ενημέρωσή τους για την ασθένειά τους Γράφει η  Δρ Σάββη Μάλλιου Κριαρά  Ειδικός...

ΔΗΜΟΦΙΛΗ