Δευτέρα, 13 Ιανουαρίου, 2025
ΑρχικήΚλασική ΙατρικήΟγκολογίαΕίναι κατάλληλη η χημειοθεραπεία για τον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου;

Είναι κατάλληλη η χημειοθεραπεία για τον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου;

Χρήσιμες πληροφορίες για τη θεραπεία με φάρμακα του καρκίνου κεφαλής και τραχήλου

Γράφει η 

Δρ Σάββη Μάλλιου Κριαρά 

Ειδικός Παθολόγος-Ογκολόγος, MD, PhD

Ένας αριθμός φαρμάκων χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του πλακώδους καρκίνου κεφαλής και τραχήλου, όπως methotrexate, cisplatin, carboplatin, fluorouracil, paclitaxel, docetaxel και ifosfamide. Τα gemcitabine, vinolerbine, bleomycin και topotecan χρησιμοποιούνται λιγότερο συχνά. Η ανταπόκριση ποικίλλει, ανάλογα με το αν οι ασθενείς ήταν προθεραπευόμενοι ή όχι και από το αν τα φάρμακα χρησιμοποιούνται ως μονοθεραπεία ή συνδυαστικά. 

Το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο σχήμα είναι ο συνδυασμός cisplatin και fluorouracil με αναφερόμενη πλήρη και μερική ανταπόκριση 60-90% σε μη προθεραπευόμενους, σε προχωρημένη νόσο και τοπικοπεριοχικούς όγκους, αλλά με κλινική πλήρη ανταπόκριση μόνο 20-50%. Σε υποτροπιάζουσα νόσο η δραστηριότητα αυτού του συνδυασμού είναι μόνο 30-40% και οι πλήρεις ανταποκρίσεις σπάνιες. Σε μονοθεραπεία οι μερικές και πλήρεις ανταποκρίσεις είναι οι μισές από τις παραπάνω και για τα υπόλοιπα φάρμακα κυμαίνονται μόνο από13-31%.

Η χρήση της χημειοθεραπείας για ασθενείς με δυνητικά θεραπεύσιμο, προχωρημένο, τοπικοπεριοχικό καρκίνο πρέπει να διαφοροποιείται από αυτή σε ασθενείς με μη θεραπευόμενο, υποτροπιάζον και μεταστατικό καρκίνο.

Σε ασθενείς με δυνητικά θεραπεύσιμο καρκίνο κεφαλής και τραχήλου οι ασθενείς χωρίζονται σε 3 κύριες ομάδες:

  • Σε αυτούς στους οποίους γίνεται διαδοχική χορήγηση της χημειοθεραπείας, με χειρουργική επέμβαση και ακτινοθεραπεία (προεγχειρητική, συμπληρωματική ή συνδυασμός τους)
  • Σε αυτούς που κάνουν ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία σε μη εγχειρήσιμους καρκίνους κεφαλής και τραχήλου
  • Και σε αυτούς που απαιτούνται τεχνικές για τη διατήρηση των οργάνων και του λάρυγγα.

Διαδοχική χημειοθεραπεία σε καρκίνο κεφαλής και τραχήλου

Η προεγχειρητική χημειοθεραπεία είναι πιο καλά ανεκτή από τη συμπληρωματική μετεγχειρητική με τα ίδια φάρμακα και επίσης επιτρέπεται στους γιατρούς να κατανοήσουν αν ο όγκος είναι ευαίσθητος στα συγκεκριμένα φάρμακα. Όμως, δυστυχώς η τοξικότητα καθυστερεί τη θεραπεία και η βιολογία του όγκου μπορεί να μεταβληθεί και ο καρκίνος να γίνει πιο ανθεκτικός στην επόμενη θεραπεία με φάρμακα και δεν έχει όφελος ούτε στον έλεγχο της νόσου ούτε στην επιβίωση.

Σε ασθενείς με προχωρημένη νόσο, χειρουργήσιμη, Μ0 η χημειοθεραπεία ωφελεί ίσως ελάχιστα τους ασθενείς με Ν2 νόσο μετά το χειρουργείο και την ακτινοθεραπεία, αλλά οι παρενέργειες είναι πολλές.

Σε ασθενείς που ο όγκος τους έχει εξαιρεθεί πλήρως και είναι προχωρημένος και Μ0  η χημειοθεραπεία μπορεί να γίνει αντί την ακτινοθεραπεία σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο για απομακρυσμένες μεταστάσεις.

Σε στάδια III & IV της στοματικής κοιλότητας, του στοματοφάρυγγα και υποφάρυγγα και των παραρρινίων κοιλοτήτων η προσθήκη χημειοθεραπείας ελαττώνει λίγο τον κίνδυνο για απομακρυσμένες μεταστάσεις. 

Γενικά τα οφέλη από την προεγχειρητική και συμπληρωματική χημειοθεραπεία δεν μεταφράζονται σαφώς σε όφελος στην επιβίωση. 

Σε ασθενείς με νόσο Ν2-Ν3 και σε πρωτοπαθείς όγκους με μεγάλο κίνδυνο απομακρυσμένων μεταστάσεων και για τους ασθενείς που αρχικά έχουν όγκους μη χειρουργήσιμους ή απαιτείται η διατήρηση του οργάνου θα μπορούσε η χημειοθεραπεία να προσφέρει, αλλά μόνο με επιλογή των φαρμάκων μετά από μοριακό προφίλ του όγκου.


Ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία σε καρκίνο κεφαλής και τραχήλου

Σαφώς η μέθοδος αυτή έχει αντικαταστήσει την διαδοχική χημειοθεραπεία. Όμως η εστίαση γίνεται σε φάρμακα που έχουν δράση όχι μόνο κατά του όγκου αλλά αυξάνουν και την ακτινοευαισθησία του όγκου, όπως η cisplatin και η fluorouracil.

Τρεις στρατηγικές ακολουθούνται στην ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία

Ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία με ένα φάρμακο και συνεχή ακτινοθεραπεία

Συνδυασμένη χημειοθεραπεία και κάποιο σχέδιο ακτινοθεραπείας ενδιάμεσα

Γρήγορα εναλλασσόμενα σχήματα χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας.

Η χρήση αυτών των μεθόδων σε μη εξαιρέσιμου όγκους αυξάνει την τοπική τοξικότητα από ότι η ακτινοθεραπεία μόνη της και γι΄αυτό πρέπει να αποκλείονται οι ασθενείς με καλύτερη πρόγνωση.

Πάντως οι μελέτες αδυνατούν να δώσουν όφελος στην επιβίωση (8% -11% στα 5 έτη) ενώ η βλεννογονίτιδα, η απώλεια βάρους, η ανάγκη για σωλήνα σίτισης και η αιματολογική τοξικότητα εκμηδενίζουν το όφελος.

Η χρήση υπερκλασματοποιημένης ακτινοβολίας με χημειοθεραπευτικά σχήματα ελαττώνει τις παρενέργειες.


Διατήρηση οργάνου και λάρυγγα σε καρκίνο κεφαλής και τραχήλου

Η προεγχειρητική χημειοθεραπεία συνήθως χρησιμοποιείται και τελευταία και η ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία.

Συνήθως, όσοι ανταποκρίνονται στην χημειοθεραπεία ανταποκρίνονται στην ακτινοθεραπεία και αντίθετα. Τα ποσοστά επιβίωσης δεν βελτιώνονται, αλλά η διατήρηση του οργάνου προσφέρει καλύτερη ποιότητα ζωής, γιατί αποφεύγεται η ολική λαρυγγεκτομή.

Συμπερασματικά η χρήση ταυτόχρονης χημειοακτινοθεραπείας για ασθενείς με τοπικά προχωρημένο πλακώδες καρκίνωμα του λάρυγγα, του υποφάρυγγα ή του στοματοφάρυγγα οδηγεί σε καλύτερο έλεγχο της νόσου όταν συγκρίνεται με την ακτινοθεραπεία μόνο αλλά με περισσότερη τοξικότητα, πρέπει να γίνεται μόνο σε καρκίνο του λάρυγγα και του στοματοφάρυγγα, αλλά δεν υπάρχει κανένα όφελος στην επιβίωση.

Θεωρώντας ότι η διατήρηση της λειτουργικότητας του σώματος αλλά και η διατήρηση μιας καλής ποιότητας ζωής είναι πρωταρχικής σημασίας, άλλες θεραπευτικές προσεγγίσεις απαιτούνται.


Υποτροπιάζουσα και μεταστατική νόσος σε καρκίνο κεφαλής και τραχήλου

Οι περισσότεροι ασθενείς με μη θεραπεύσιμη νόσο έχουν τοπικοπεριοχική υποτροπή και όχι απομακρυσμένες μεταστάσεις.

Η καρωτιδική συγκοπή είναι ασυνήθης αλλά πιθανή επιπλοκή σε ασθενείς με ογκώδη νόσο από διογκωμένους τραχηλικούς λεμφαδένες.  Οποιαδήποτε χημειοθεραπεία δεν έχει καλά αποτελέσματα. Μερικοί πιστεύουν ότι η συνδυασμένη θεραπεία πρέπει να προτιμάται, αλλά και η μονοθεραπεία έχει μικρότερη τοξικότητα και προσφέρει καλύτερη ποιότητα ζωής με ίδια ποσοστά επιβίωσης.

Ο Επιδερμικός Αυξητικός Παράγοντας υπερεκφράζεται σχεδόν σε όλους τους πλακώδεις καρκίνους της κεφαλής και τραχήλου και η έκφραση συνδέεται αντίστροφα με τη πρόγνωση. Οι θεραπείες που στοχεύουν αυτό τον υποδοχέα και τα γεγονότα που έπονται στον καταρράκτη του καρκινικού μονοπατιού έδωσε την ευκαιρία στη cetuximab που είναι ένα χιμαιρικό αντίσωμα ανοσοσφαιρίνης G να δεσμεύει τον υποδοχέα EGF όπως και οι φυσικοί δεσμευτές. Ο αναστολέας τυροσινικής κινάσης  και οι γονιδιακές θεραπείες  που διορθώνουν την κατάσταση του p53 των καρκινικών κυττάρων και μεταφέρουν θεραπευτικά φάρμακα με ιούς και η απευθείας έγχυση ουσιών που καταστρέφουν τους όγκους μελετούνται και θα αποτελέσουν στο μέλλον όπλα για την εξατομικευμένη θεραπεία του καρκίνου κεφαλής και τραχήλου.

Να προτιμάτε τις φυσικές θεραπείες για τον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου, σύμφωνα με το Μοριακό Προφίλ του Όγκου

Η ζωή είναι πολύτιμη.

Η ζωή είναι δική σας. Πάρτε την στα χέρια σας!

 

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα  για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Αρχές της ακτινοθεραπείας στον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου

Οι αρχές της χειρουργικής θεραπείας στον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου

Οι βασικές αρχές της θεραπείας του καρκίνου κεφαλής και τραχήλου

Συμπτώματα, διάγνωση και σταδιοποίηση του καρκίνου κεφαλής και τραχήλου

Καρκίνος κεφαλής και τραχήλου

Πρόληψη καρκίνου κεφαλής και τραχήλου

Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου

Καρκίνος του στόματος

Τι περιέχει ένα τσιγάρο

Το εμβόλιο για τον καρκίνο EGF

Καρκίνος του λάρυγγα

Απεικονιστικός έλεγχος στην ογκολογία

Το PET-CT SCAN είναι σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο 

Σταδιοποίηση στον καρκίνο

Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο που σχετίζονται με την εργασία

Πρώιμη διάγνωση καρκίνου με PET-CT 

Μονοκλωνικά αντισώματα

Μήπως έχετε βραχνάδα;

Δυσγευσία 

H βλεννογονίτιδα

Προσυμπτωματικός έλεγχος καρκίνου του πνεύμονα 

Για όσους έχουν κίνδυνο για καρκίνο από το κάπνισμα

Γνωστοί παράγοντες που προκαλούν καρκίνο

Συνθετικές φωνητικές χορδές

Το καλύτερο φάρμακο για την ξηροστομία

Οι βλαπτικές ουσίες του τσιγάρου 

Νοσήματα Σιελογόνων Αδένων

Εκστρατεία ενημέρωσης για τον HPV

Λεµφοεπιθηλιακό καρκίνωμα φάρυγγα

TomoTherapy

H διατροφή για την πρόληψη καρκίνου του στόματος 

Καρκίνος της γλώσσας

Θεραπεία καρκίνου λάρυγγα με χρήση λέιζερ

Τα ελπιδοφόρα μηνύματα στην Ογκολογία

Λευκοπλακία στόματος

Τα μυστικά του στοματικού έρωτα

Η ακετυλοκυστεϊνη είναι ασφαλής;  

 

Print Friendly, PDF & Email
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Θρακιώτικοι χοροί

Θρακιώτικοι χοροί. Οι Θρακιώτικοι χοροί είναι ξεχωριστοί με ιδιαίτερο ύφος, μελωδία και κίνηση και διαφέρουν από αυτούς της υπόλοιπης Ελλάδας Θρακιώτικοι χοροί Τα τρία τμήματα της...

ΔΗΜΟΦΙΛΗ