Πώς θα καταλάβετε ότι κάνετε κατακράτηση υγρών

Σαββούλα Μάλλιου Κριαρά

28 Σεπτεμβρίου 2015

Λύσεις και κόλπα για να μην κάνετε κατακράτηση υγρών

Νιώθετε συχνά φουσκωμένοι;

Αισθάνεστε πρησμένοι;

Το βάρος σας αυξάνεται από 1-3 κιλά μέσα σε μία ημέρα χωρίς να έχετε φάει;

Τότε κάνετε κατακράτηση υγρών

Το τεστ για την κατακράτηση υγρών

Πιέστε δυνατά με το εσωτερικό του αντίχειρα τα σημεία που αισθάνεστε πρησμένα, ένα ένα κάθε φορά.

Απομακρύνετε το δάχτυλο και παρατηρήστε το σημείο πίεσης.

Εάν έχει αφήσει ένα ορατό λευκό σημάδι που μένει αναλλοίωτο για πάνω από δύο δευτερόλεπτα, τότε έχετε κατακράτηση υγρών

Τι είναι η κατακράτηση υγρών

Ο οργανισμός που είναι φυσιολογικός διατηρεί σταθερό το υδατικό του ισοζύγιο, αποβάλλοντας καθημερινά ίση ποσότητα υγρών με αυτήν που προσλαμβάνει. Μερικές, όμως, φορές εξαιτίας διάφορων λόγων, ο οργανισμός αναγκάζεται να κρατήσει περισσότερα υγρά από όσα χρειάζεται και να αποβάλλει λιγότερα και έτσι γίνεται κατακράτηση υγρών.

Είδη κατακράτησης υγρών και αιτίες

Μικρής διάρκειας: Διαρκεί από μερικές ώρες έως 1 ημέρα και προκαλείται από την υπερβολική απορρόφηση νατρίου ή νερού, εξαιτίας υπερβολικής κατανάλωσης φαγητού, μεγάλης κόπωσης, κακής ξεκούρασης ή αϋπνίας, αλλά και από κάποια φλεγμονή από τραυματισμό, ασθένεια ή έντονη σωματική άσκηση.

Περιοδική, μέσης διάρκειας: Διαρκεί περισσότερες από 2 ημέρες και μέχρι 1 εβδομάδα. Οφείλεται, κυρίως, σε ορμονικές μεταβολές που σχετίζονται με το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο στις γυναίκες. Εμφανίζεται 3 ημέρες περίπου πριν την περίοδο και διαρκεί όλες τις ημέρες της εμμήνου ρύσεως.

Μακράς διάρκειας: Είναι σπάνια σε υγιή άτομα που κάνουν ισορροπημένη διατροφή. Μπορεί να οφείλεται σε φλεβική ανεπάρκεια, καρδιοπάθειες, παθήσεις του θυρεοειδούς, νεφρική νόσο, ηπατική νόσο. ενδοκρινικές ανωμαλίες, παρατεταμένη μικρή λήψη νερού, ανεπαρκή λήψη θρεπτικών συστατικών, μακροχρόνια υπερβολική λήψη νατρίου, υδατανθράκων και αλκοόλ, αλλά και καφεϊνης ή ακόμα και σε χρόνια λήψη φαρμάκων ή συμπληρωμάτων διατροφής, όπως αναβολικά, αντισυλληπτικά, αγχολυτικά, κορτιζόνη, κρεατίνη κ.α

Θεραπεία κατακράτησης υγρών

Αν δεν παίρνετε φάρμακα και δεν έχετε προβλήματα υγείας η πρόληψη της κατακράτησης γίνεται με σωστή διατροφή, την επαρκή κατανάλωση νερού και την αποφυγή της καθιστικής ζωής.

Αν όμως έχετε προβλήματα υγείας θα πρέπει να λάβετε ειδικά μέτρα.

Θεραπεία και πρόληψη κατακράτησης υγρών ανάλογα με την αιτία

Ορμονικές διαταραχές

Οι ορμονικές διαταραχές είναι γνωστό ότι επηρεάζουν τα επίπεδα ηλεκτρολυτών και υγρών στον οργανισμό κι έτσι οι νεφροί κατακρατούν περισσότερο νερό και νάτριο από το φυσιολογικό για να επανέλθει η ισορροπία. Οι ορμονικές διαταραχές μπορεί να οφείλονται σε προβλήματα στο θυρεοειδή, στα επινεφρίδια, σε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, στην κλιμακτήριο, στην εμμηνόπαυση και στο προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο και όπου αλλού παρατηρούνται ιδιαίτερα υψηλά ποσά οιστρογόνων. Αν κάνετε σωστή διατροφή πριν και κατά την περίοδο τα 2-3 κιλά θα χαθούν μετά από μερικές ημέρες. Μην ανησυχείτε.

Μέτρα για πρόληψη και θεραπεία κατακράτησης υγρών σε ορμονικές διαταραχές:

-Περιορίστε την πρόσληψη νατρίο και αλατισμένων φαγητών μία εβδομάδα πριν την εμφάνιση της εμμήνου ρύσεως

-Ελαττώστε την πρόσληψη τροφίμων με πολλές θερμίδες, λιπαρά και σάκχαρα

-Μην πίνετε πάνω από δύο φλιτζάνια καφέ την ημέρα

-Αυξήστε την κατανάλωση νερού και φάτε τρόφιμα πλούσια σε κάλιο

-Βάλτε στην διατροφή σας τρόφιμα με διουρητικές ικανότητες και πίνετε νερό με λίγο νάτριο

-Αποφύγετε το αλκοόλ και πιείτε ένα ποτήρι μπύρα που είναι διουρητική και ανακουφίζει

Κυκλοφορικές διαταραχές

Η διόγκωση και το αίσθημα καύσου στις φλέβες, η αυξημένη κόπωση, η κατακράτηση υγρών και το πρήξιμο, κυρίως, στα κάτω άκρα και στους αστραγάλους, μετά από παρατεταμένη ακινησία ή ορθοστασία δείχνουν κακή κυκλοφορία του αίματος και της λέμφου.

Μέτρα για πρόληψη και θεραπεία κατακράτησης υγρών σε κακή κυκλοφορία αίματος

–Αποφύγετε το κάπνισμα, την καθιστική ζωή, την παρατεταμένη ακινησία, αλλά και την πολύωρη ορθοστασία, την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο και τη ζέστη, τις πηγές θερμότητας, τα πολύ στενά ρούχα, τα ψηλά τακούνια και το σταύρωμα των ποδιών

-Μην παραμένετε ακίνητοι για πολλές ώρες, αλλά κατά τακτά χρονικά διαστήματα να ανασηκώνεστε στις μύτες των ποδιών σας

-Να φοράτε ελαστικές κάλτσες ή καλσόν με διαβαθμισμένη πίεση που διευκολύνουν την κυκλοφορία

-Να κάνετε τακτικά ποδόλουτρα και υδρομασάζ ποδιών με δροσερό νερό

-Να χρησιμοποιείτε ειδική κρέμα με καταπραϋντικές και ενισχυτικές της κυκλοφορίας ιδιότητες

-Να τοποθετείτε τα πόδια σας ψηλότερα όταν ξεκουράζεστε

-Να κάνετε γυμναστική, κολύμπι και διατάσεις ποδιών, όσο αντέχετε

-Να χάσετε κιλά αν είστε υπέρβαροι

-Να τρώτε πολλά φρούτα που έχουν βιταμίνη C και φλαβονοειδή και λαχανικά που έχουν φυτοθρεπτικά και λιπαρά ψάρια που έχουν πολλά ω-3 λιπαρά οξέα

Ανεπαρκής πρόσληψη υγρών

Για να διατηρείτε την υδατική ισορροπία του οργανισμού σας καθημερινά πρέπει να πίνετε τόσα υγρά όσα χάνετε. Αν δεν τα πίνετε το σώμα θα χάσει υγρά έξω από τα κύτταρά του. Γι΄αυτό πρέπει να πίνετε παραπάνω νερό από αυτό που χάνετε.

Μέτρα για πρόληψη και θεραπεία κατακράτησης υγρών σε ανεπαρκή πρόσληψη υγρών

-Πίνετε πολύ νερό για να ουρείτε 5 φορές ημερησίως και να βγάζετε πολλά ούρα διαφανή ή λίγο κιτρινωπά (αν παίρνετε βιταμίνες φάρμακα ή τρώτε ορισμένα τρόφιμα χρωματίζουν τα ούρα). Προσοχή σε προβλήματα υγείας, υπερβολική πρόσληψη νατρίου και υδατανθράκων το πολύ νερό μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση υγρών

-Να πίνετε περισσότερο νερό όταν κάνει ζέστη και όταν γυμνάζεστε

-Εάν θέλετε προσθέτετε λεμόνι στο νερό

-Να πίνετε νερό πηγής ή χυμούς λαχανικών καλύτερα ή κάποιο αφέψημα χωρίς ζάχαρη

-Να τρώτε πολλά φρέσκα, εποχιακά και βιολογικά φρούτα, λαχανικά και χόρτα που έχουν πολύ νερό

-Να πίνετε ζωμούς χωρίς νάτριο πολύ και σούπες

-Να τρώτε καλύτερα τα τρόφιμα ωμά ή βραστά παρά τηγανητά ή ψητά για να διατηρούν τα υγρά τους

-Να μην πίνετε αλκοόλ γιατί αφυδατώνει, όπως και τα τρόφιμα με πολλές θερμίδες, τα επεξεργασμένα αφυδατωμένα τρόφιμα, τα πολλά σάκχαρα, το αλάτι και τα εξευγενισμένα φυτικά τρόφιμα

-Τα αφυδατωμένα τρόφιμα, όπως τα παξιμάδια, τις φρυγανιές και τα αποξηραμένα φρούτα μπορείτε να τα ενυδατώνετε πριν τα καταναλώσετε

Μειωμένη πρόσληψη καλίου

Η έλλειψη καλίου αυξάνει τα επίπεδα νατρίου και προκαλείται κατακράτηση υγρών, ενώ η επαρκής πρόσληψη καλίου απομακρύνει την περίσσεια νατρίου και βοηθά στη διατήρηση φυσιολογικού ισοζυγίου ύδατος. Η αποβολή του καλίου αυξάνεται με το αλκοόλ, τον καφέ, την περίσσεια ζάχαρη, την ανεπαρκή πρόσληψη μαγνησίου και ορισμένα φάρμακα, όπως διουρητικά. Επίσης, θέλει προσοχή, γιατί όταν η πρόσληψη καλίου είναι υπερβολική και κάποιος έχει νεφρική νόσο και δεν μπορεί να το αποβάλλει μπορεί να πάθει υπερκαλιαιμία που είναι απειλητική για την καρδιά.

Μέτρα για πρόληψη και θεραπεία κατακράτησης υγρών σε ανεπαρκή πρόσληψη καλίου

-Να τρώτε καθημερινά τρόφιμα πλούσια σε κάλιο, δηλαδή φρούτα, λαχανικά και όσπρια, όπως μπανάνες, πορτοκάλια, δαμάσκηνα, πεπόνι, σταφίδες, ντομάτες, μανιτάρια, λάχανο, πατάτες, σπανάκι και φασόλια

-Να πίνετε χυμούς φρούτων και λαχανικών, ψάρια, οστρακοειδή, ηλιόσπορους και ξηρούς καρπούς ανάλατους

-Αν ιδρώνετε πολύ ή έχετε υπερβολική διούρηση ή γυμνάζεστε να πίνετε νερό πηγής ή ηλεκτρολύτες, αλλά με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο και γλυκόζη

Υπερκατανάλωση υδατανθράκων

Η μεγάλη κατανάλωση υδατανθράκων, ιδίως, απλών σακχάρων, με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη και φτωχών σε φυτικές ίνες αυξάνει την κατακράτηση υγρών μέσα στα κύτταρα και στον υποδόριο ιστό.

Μέτρα για πρόληψη και θεραπεία κατακράτησης υγρών από υπερκατανάλωση υδατανθράκων

–Να τρώτε υδατάνθρακες με άμυλο, που καίγονται αργά και έχουν και φυτικές ίνες, όπως μη επεξεργασμένα προϊόντα βρώμης, κριθαριού, σίκαλης και σιταριού και ρύζι αναποφλοίωτο, καθώς και όσπρια, όπως φάβα, φακές φασόλια και ρεβίθια

-Να τρώτε τρόφιμα χαμηλά σε σάκχαρα και υδατάνθρακες

-Να μην καταναλώνετε τυποποιημένα τρόφιμα και ροφήματα που έχουν σουκρόζη, δεξτρόζη και σιρόπι καλαμποκιού ή φρουκτόζη

-Να σταματήσετε να τρώτε ζάχαρη. Να μην τρώτε γλυκά με ζάχαρη

-Να μην τρώτε υδατάνθρακες μετά το απόγευμα ειδικά αν δεν γυμναστείτε εκείνη την ημέρα

Υπερκατανάλωση αλατιού

Κάθε γραμμάριο αλατιού που είναι βασική πηγή νατρίου δεσμεύει 70 γραμμάρια νερού μέσα στους ιστούς. Η υπερκατανάλωσή του προκαλεί κατακράτηση υγρών και πρηξίματα σε πόδια και πρόσωπο. Μπορεί να συμβεί και κατακράτηση υγρών από τη μακροχρόνια έλλειψη νατρίου. Καθημερινά πρέπει να τρώτε 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι (2.400 mg).

Μέτρα για πρόληψη και θεραπεία κατακράτησης υγρών από υπερκατανάλωση αλατιού

Να τρώτε περισσότερα νωπά και ανεπεξέργαστα τρόφιμα

-Αν καταναλώνετε τυποποιημένα προϊόντα να προτιμάτε αυτά που είναι χαμηλά σε νάτριο

-Περιορίστε τα αλμυρά τρόφιμα, όπως τα τυριά, τα αλλαντικά, τα παστά, τα καπνιστά, τις κονσέρβες, τα γαριδάκια, τα τσιπw, τα νάτσος και τα ποπκόρν, τις έτοιμες σάλτσες, τις έτοιμες σούπες και τα κράκερς

-Ελαττώστε το πρόχειρο φαγητό, το έτοιμο, όπως πίτσες, μπέργκερ, σουβλάκια, αρτοσκευάσματα, πίτες κ.α που είναι έτοιμα γιατί περιέχουν πολύ αλάτι και βελτιωτικά γεύσης με νάτριο. Μην τρώτε ποτέ προτηγανισμένες πατάτες

-Αντικαταστήστε το αλάτι με πολύ λεμόνι, με μπαχαρικά και μυρωδικά

Να μην χρησιμοποιείτε αλάτι επεξεργασμένο, αλλά ανεπεξέργαστο θαλασσινό αλάτι ή αλάτι Ιμαλαϊων ή κάποιο υποκατάστατο αλατιού που έχει πιο πολύ κάλιο παρά νάτριο

Να προσέχετε την προσθήκη μαγειρικής σόδας και κύβων γεύσης ή το μπέικιν πάουντερ στα φαγητά και στα γλυκά

Τρόφιμα που έχουν διουρητικές ιδιότητες

Ενεργούν ως ήπια διουρητικά