Συμπτώματα έλλειψης βιταμινών
Ειδικά συμπτώματα και σημεία υπάρχουν για τις πιο πολλές ελλείψεις βιταμινών, ιδιαίτερα αν τα επίπεδα της βιταμίνης είναι σοβαρά μειωμένα.
Η σωστή ιατρική εξέταση θα αναδείξει την έλλειψη βιταμινών
Παρατηρώντας την επιδερμίδα, το στόμα, τα μάτια, την γαστρεντερική οδό και το νευρικό σύστημα μπορείτε να πάρετε πληροφορίες για την έλλειψη βιταμινών. Επίσης, αλλαγές στις αιματολογικές εργαστηριακές εξετάσεις, τα αιμοφόρα αγγεία, την καρδιά, τα οστά και το αναπαραγωγικό σύστημα συνδέονται με ελλείψεις βιταμινών.
-Η επιδερμίδα
Βιταμίνη Α: Όταν υπάρχει έλλειψη βιταμίνης Α υπάρχει μια επιδερμίδα διάστικτη με κουκίδες, σαν επιδερμίδα φρύνου. Η ίδια κατάσταση μπορεί να οφείλεται σε έλλειψη πολυακόρεστων λιπαρών οξέων. Ακόμη, οι μικρές, υπερυψωμένες δερματικές αλλοιώσεις είναι σκληρές και έντονα χρωματισμένες και οφείλονται σε έλλειψη της βιταμίνης Α. Αλλά και οι μικροερεθισμοί της επιδερμίδας και αυτοί που μοιάζουν σαν έκζεμα, ακμή ή ψωρίαση αντιδρούν στην θεραπεία με βιταμίνη Α, τόσο από το στόμα όσο και τοπικά και αυτό οφείλεται, σε έλλειψη της βιταμίνης Α.
Βιταμίνη Ε: Όταν υπάρχει έλλειψη βιταμίνης Ε υπάρχουν πληγές που δεν επουλώνονται ή ουλώδης ιστός επώδυνος ή ραβδώσεις στο δέρμα που δεν εξαφανίζονται.
Βιταμίνη Κ: Πορφυρόχρωμες κηλίδες κάτω από την επιδερμίδα, όπως στη πορφύρα, που μπορεί να δείχνουν έλλειψη προθρομβίνης, από έλλειψη βιταμίνης Κ.
Βιταμίνη C: Σε έλλειψη υπάρχουν μικρές εκχύσεις αίματος κάτω από την επιδερμίδα, δηλαδή πετέχειες σκορπισμένες με διάχυτο τρόπο. Τα σκληρά εξανθήματα εμφανίζοντσι πάνω στα θυλακίδια των τριχών, ιδιαίτερα στις μασχάλες και τους γλουτούς και μπορεί να υποδεικνύουν έλλειψη βιταμίνης C. Τότε οι τρίχες η δεν φυτρώνουν ή παίρνουν ελικοειδές σχήμα.
Πυριδοξίνη: Η έλλειψη πυριδοξίνης προκαλεί φολιδωτό, ξηρό δέρμα και υπερβολική χαλαρότητα και μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια του τριχώματος του σώματος. Υπερβολική έκκριση των σμηγματογόνων αδένων εμφανίζεται γύρω από τα μάτια, τα χείλη και το στόμα, ενώ κάποιες φορές επεκτείνεται στα φρύδια και τα αυτιά. Οι κοκινινίλες στις υγρές επιφάνειες του σώματος είναι και αυτές σημείο έλλειψης πυριδοξίνης. Η φολιδώδης, κεχρωσμένη δερματίτιδα εμφανίζεται γύρω από το λαιμό, στους βραχίονες, στους αγκώνες και στους μηρούς όταν υπάρχει έλλειψη πυριδοξίνης.
Ριβοφλαβίνη: Η έλλειψη της ριβοφλαβίνης προκαλεί σκασίματα, ραγάδες στα χείλη και τις γωνίες του στόματος, τις χειλώσεις, στεατόρροια της μύτης και των χειλιών, δερματίτιδα στους όρχεις και στο αιδοίο και έλκη του στόματος και της γλώσσας.
Νικοτινικό οξύ: Οι σοβαρές ελλείψεις του νικοτινικού οξέος προκαλούν πελάγρα, που αρχικά εμφανίζεται σαν προσωρινή κοκκινίλα σαν να έχει γίνει ένα έγκαυμα από τον ήλιο. Έπειτα η κοκκινίλα φεύγει και στη θέση της εμφανίζονται βαθυκόκκινες κηλίδες, που συμφύονται και σχηματίζουν ένα σκούρο κόκκινο ή πορφυρό ερύθημα που ακολουθείται από φολιδώσεις και λέπια και τελικά σε απώλεια της επιδερμίδας. Συνήθως, το πρόσωπο, ο λαιμός, τα χέρια και τα πόδια επηρεάζονται πιο πολύ και συνυπάρχουν οιδήματα και εξελκώσεις. Στα χέρια εμφανίζονται αφοριζόμενες και τραχείες κηλίδες, που είναι σαν μπαλώματα και γι΄αυτό ονομάζονται ”γάντια της πελάγρας”.
Βιοτίνη: Η έλλειψη βιοτίνης προκαλεί φολιδωδη, απολεπιστική δερματίτιδα σε βρέφη και νήπια.
Παντοθενικό οξύ: Η έλλειψη παντοθενικού οξέος προκαλεί γκριζάρισμα στα μαλλιά και εξελκώσεις στην επιδερμίδα. Το σύνδρομο των καυτών ποδιών στις πατούσες είναι, επίσης, αποτέλεσμα της έλλειψης του παντοθενικού οξέος.
-Το στόμα
Νικοτινικό οξύ: Σε έλλειψη νικοτινικού οξέος η γλώσσα πρήζεται και παίρνει το κόκκινο χρώμα ωμού βοδινού κρέατος. Η έλλειψη προκαλεί φλεγμονή στα ούλα, στο στόμα και στην ίδια τη γλώσσα.
Ριβοφλαβίνη: Η γλώσσα πονάει και τα χείλη και οι γωνίες του στόματος σκάνε και κάποιες φορές αυτές οι βλάβες συνοδεύονται από εξελκώσεις. Η γλώσσα γίνεται βαθυκόκκινη, με βαθιές σχισμές και μικρά υπερυψωμένα εξογκώματα και θηλώματα.
Πυριδοξίνη: Η έλλειψη πυριδοξίνης χαρακτηρίζεται από σκάσιμο στα χείλη και τις γωνίες του στόματος, καθώς και φλεγμονή στη γλώσσα. Τα συμπτώματα αυτά παρατηρούνται και σε γενικευμένη έλλειψη του συμπλέγματος των βιταμινών Β.
Βιταμίνη Β12: Η μαλακιά και ευαίσθητη και επώδυνη γλώσσα αποτελεί χαρακτηριστικό της έλλειψης της βιταμίνης Β12, αλλά και της κακοήθους αναιμίας.
Βιταμίνη C: Σε σοβαρή έλλειψη παρατηρείται αιμορραγία των ούλων και φλεγμονή και χαλάρωση των δοντιών και μικρές τοπικές αιμορραγίες εμφανίζονται στο στόμα.
Βιοτίνη: Υπάρχει ξηρότητα της επιφάνειας του στόματος, μαζί με την δερματίτιδα και παρατηρείται, συνήθως, σε βρέφη.
-Το γαστρεντερικό σύστημα
Θειαμίνη: Η έλλειψη θειαμίνης χαρακτηρίζεται από διάρροια και διάταση της κοιλιάς, αλλά και στομαχικό πόνο.
Νικοτινικό οξύ: Η έλλειψή του προκαλεί διάρροιες.
Παντοθενικό οξύ: Η έλλειψή του προκαλεί μετεγχειρητικό παραλυτικό ειλεό και παράλυση των τμημάτων του εντερικού σωλήνα και τα συμπτώματα είναι κοιλιακή δυσφορία και διάταση με αδυναμία διέλευσης των κοπράνων.
Γενικά η έλλειψη βιταμινών του συμπλέγματος Β μπορεί να προκαλέσει διαταραχή στην γαστρεντερική οδό.
-Τα μάτια
Βιταμίνη Α: Είναι γνωστή η νυχτερινή τύφλωση που προκαλείται από την έλλειψη της βιταμίνης Α και χαρακτηρίζεται από δύσκολη προσαρμογή του ματιού σε χαμηλό φωτισμό.
Ριβοφλαβίνη: Το λευκό του ματιού κοκκινίζει λόγω των αιμοφόρων αγγείων. Η φλεγμονή των βλεννογόνων από την επιπεφυκίτιδα, είναι, επίσης, συχνή, στα κάτω βλέφαρα, μαζί με ένα τσούξιμο στα μάτια, δακρύρροια και μείωση της όρασης.
Θειαμίνη: Η έλλειψη θειαμίνης προκαλεί θολή όραση, αυτόματες ρυθμικές κινήσεις των βολβών των ματιών, νυσταγμό, κόπωση των μυών του ματιού και παράλυση με απώλεια της καθαρότητας της όρασης.
Νικοτινικό οξύ: Προκαλεί ίδια συμπτώματα στα μάτια, όπως η έλλειψη θειαμίνης.
Βιταμίνη C: Η έλλειψη βιταμίνης C προκαλεί αιμορραγίες στο μάτι και αυτές εμφανίζονται πριν τις αιμορραγίες στην επιδερμίδα.
Βιταμίνη Κ: Από έλλειψη της βιταμίνης Κ προκαλούνται αιμορραγίες στον αμφιβληστροειδή.
-Το κεντρικό νευρικό σύστημα
Θειαμίνη: Η μεγάλη έλλειψή της προκαλεί διανοητική σύγχυση και κώμα. Ηπιότερες ελλείψεις προκαλούν νυσταγμό, δηλαδή μη ηθελημένες ρυθμικές κινήσεις των οφθαλμικών βολβών και διανοητική σύγχυση. Επίσης, η έλλειψή της προκαλεί ψυχονοητικά συμπτώματα, με αφηγήσεις φανταστικών εμπειριών και πολυνευρίτιδα και πτώσεις των ποδιών και των καρπών, όταν εμπλέκονται τα κινητήρια νεύρα.
Πυριδοξίνη: Η έλλειψη πυριδοξίνης προκαλεί σπασμούς λόγω των χαμηλών επιπέδων GABA (γάμμα αμινοβουτυρικό οξύ) στον εγκέφαλο. Από την έλλειψη πυριδοξίνης πολύ συχνή είναι η περιφερική νευρίτιδα από γενικευμένη φλεγμονή των νεύρων, η οποία χαρακτηρίζεται από σουβλιές, μουδιάσματα, καυτό πόνο και απώλεια αίσθησης της δόνησης.
Νικοτινικό οξύ: Τα σημεία έλλειψης είναι η περιφερική νευρίτιδα και η εγκεφαλοπάθεια με φλεγμονή του εγκεφάλου. Στη συνέχεια παρατηρείται προϊούσα παράνοια με φοβίες, σύγχυση, αναστάτωση και μανιακές εκρήξεις.
Βιταμίνη Β12: Τα συμπτώματα έλλειψης της βιταμίνης Β12 είναι μια αίσθηση τσιμπημάτων, σα νυγμοί από ακίδες και βελόνες, στα πόδια και στα χέρια, αδυναμία στα μέλη, δυσκαμψία ποδιών, λήθαργος, αστάθεια και κόπωση. Ακόμη παρατηρούνται παραληρήματα και διανοητική σύγχυση, αλλά εξασθένηση της αφής και μείωση των αντανακλαστικών.
Φυλλικό οξύ: Σε έλλειψη φυλλικού οξέος παρατηρείται ψύχωση, διανοητικές διαταραχές, σύγχυση και απώλεια της ικανότητας περιγραφής και μη συνειδητοποίηση της κακής κατάστασης και όσων συμβαίνουν γύρω.
Γενικά, η έλλειψη των βιταμινών του συμπλέγματος Β προκαλούν συμπτώματα που σχετίζονται με τα νεύρα.
-Το αίμα
Η έλλειψη βιταμινών είναι ευρέως γνωστό ότι προκαλεί αναιμίες διαφόρων τύπων.
Τα συμπτώματα όλων των αναιμιών είναι χλωμάδα, κόπωση, λήθαργος, δύσπνοια, αδυναμία, ατονία, ίλιγγος, πονοκέφαλος, εμβοές και θόρυβος στο κεφάλι, οπτικές κηλίδες στα μάτια, ζάλη, ευερεθιστότητα, αμμηνόρροια, απώλεια της λίμπιντο και δέκατα, γαστρεντερικές ενοχλήσεις και καρδιακή ανεπάρκεια.
Οι αναιμίες απαιτούν εξετάσεις αίματος και πολλές φορές του μυελού των οστών για να γίνει σωστή διάγνωση.
Η υπόχρωμη αναιμία είναι η αναιμία στην οποία απογυμνώνονται τα ερυθρά αιμοσφαίρια από την αιμοσφαιρίνη και προκαλείται από έλλειψη πυριδοξίνης και ριβοφλαβίνης. Στις περιπτώσεις αυτές παράγονται μικρά ερυθρά αιμοσφαίρια και γι΄αυτό η αναιμία αυτή ονομάζεται υπόχρωμη μικροκυτταρική αναιμία.
Η μεγαλοβλαστική αναιμία είναι η αναιμία που χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη μέσα στο αίμα υπερβολικού αριθμού ανώριμων ερυθροκυττάρων που δεν μπορούν να μεταφέρουν οξυγόνο και μπορεί να προκληθεί από έλλειψη φυλλικού οξέος και βιταμίνης Β12.
Η σιδηροπενική αναιμία χαρακτηρίζεται από ανικανότητα παραγωγής αιμοσφαιρίνης εξαιτίας της έλλειψης σιδήρου. Αν ο οργανισμός έχει έλλειψη βιταμίνης C, ο σίδηρος δεν μπορεί να απορροφηθεί ή να ενσωματωθεί στην αιμοσφαιρίνη. Η έλλειψη βιταμίνης C προκαλεί, επίσης, αιμορραγίες και αυτό συμβάλλει στην πρόκληση αναιμίας.
Η αιμολυτική αναιμία χαρακτηρίζεται από αστάθεια των ερυθρών αιμοσφαιρίων που διαλύονται εύκολα και έχουν σύντομη ζωή. Η αιμολυτική αναιμία μπορεί να προκληθεί και από έλλειψη βιταμίνης Ε.
-Η καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία
Η έλλειψη θειαμίνης προκαλεί εξασθένηση στους μυς της καρδιάς και αυτό οδηγεί σε κυκλοφορική ανεπάρκεια. Η καρδιά διευρύνεται πάρα πολύ. Η έλλειψη σε βιταμίνη Β6 μπορεί να προκαλέσει μαζική εναπόθεση λιπών στην καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία, δηλαδή αθηροσκλήρυνση.
-Τα οστά
Αλλαγές στα οστά που οφείλονται σε ελλείψεις βιταμινών μπορούν, συνήθως, να διαπιστωθούν μόνο με διάγνωση με ακτίνες Χ και με κλινική διάγνωση.
Βιταμίνη C
H έλλειψη της βιταμίνης C προκαλεί ανώμαλη ασβεστοποίηση, η οποία γίνεται φανερή μόνο με ακτίνες Χ.
Βιταμίνη D
Η έλλειψη της βιταμίνης D στα παιδιά προκαλεί ραχίτιδα και τα πιο φανερά σημάδια της είναι η ανησυχία και η νευρικότητα και η αϋπνία. Ακόμη, παρατηρείται καθυστέρηση στην ικανότητα του μωρού να σηκωθεί καθιστό, να μπουσουλίσει ή να περπατήσει και καθυστερημένη σύγκλειση και σκλήρυνση των οστών του κρανίου που οφείλεται σε έλλειψη μεταλλοποίησης. Τα μακρά οστά αποτυγχάνουν να οστεοποιηθούν και δεν μπορούν να συγκρατήσουν το βάρος του παιδιού και λυγίζουν, δημιουργώντας στραβά πόδια και βουλιαγμένα γόνατα. Μπορεί να υπάρχει και προτεταμένο στήθος (στήθος περιστεράς).
Η έλλειψη βιταμίνης D στους ενήλικες οδηγεί σε οστεομαλάκυνση, διαφορετική από τη ραχίτιδα. Στους ενήλικες συμβαίνει απομετάλλωση όλου του οργανισμού, παρά αδυναμία εναπόθεσης μεταλλικών στοιχείων στα οστά. Τα οστά που προσβάλλονται είναι αυτά της σπονδυλικής στήλης, της λεκάνης και των κάτω άκρων. Καθώς τα οστά μαλακώνουν, τα πόδια στραβώνουν, οι σπόνδυλοι κονταίνουν και παρατηρείται μείωση του ύψους και τα οστά της λεκάνης πλαταίνουν.
-Το αναπαραγωγικό σύστημα
Οι ελλείψεις βιταμινών προκαλούν αλλαγές στα όργανα αναπαραγωγής. Η έλλειψη βιταμίνης Β12 ή βιταμίνης Ε μπορεί να προκαλέσει στειρότητα στους άντρες και δυσκολίες συγκράτησης του εμβρύου στις γυναίκες και αυτά είναι αντιστρέψιμα με την θεραπεία με βιταμίνες.
Διαβάστε, επίσης,
Ομάδες πληθυσμού που πρέπει να παίρνουν συμπληρώματα διατροφής
Όλα όσα μπορείτε να κάνετε για δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα
Οι βιταμίνες για την εγκυμοσύνη
Σημεία έλλειψης βιταμινών και μετάλλων
Οι καλύτερες συμβουλές διατροφής από την EMEDI
Τι μπορεί να πάθετε από την έλλειψη βιταμινών
Ουσίες που εξουδετερώνουν τις βιταμίνες
Οι βασικές βιταμίνες για τη σύνθεση του DNA
Οι βιταμίνες για αποτοξίνωση από τα βαρέα μέταλλα
Τι πρέπει να προσέχουμε με τις βιταμίνες
Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για προστασία από τις ιώσεις
Συμπληρώματα διατροφής για να κάψετε λίπος κατά την άσκηση
Ξεκινήστε να παίρνετε συμπληρώματα διατροφής
Πώς να παραμείνετε για πάντα νέοι
Είναι απαραίτητες οι βιταμίνες στο αδυνάτισμα;
www.emedi.gr