Δεϋδροεπιανδροστερόνη (DHEA)

Ποιοι πρέπει να παίρνουν δεϋδροεπιανδροστερόνη

Η δεϋδροεπιανδροστερόνη ή DHEA ή διυδροεπιανδροστερόνη ή ανδροστερόνη είναι μια ενδογενής στεροειδής ορμόνη και παράγεται στα επινεφρίδια, στις γονάδες, και στον εγκέφαλο, όπου λειτουργεί κατά κύριο λόγο σαν ένα μεταβολικό ενδιάμεσο στη βιοσύνθεση της ανδρογόνων και οιστρογόνων των στεροειδών του φύλου.

Ωστόσο, η DHEA έχει, επίσης, μια ποικιλία πιθανών βιολογικών αποτελεσμάτων από μόνη της, και συνδέεται με μια σειρά από υποδοχείς της πυρηνικής και κυτταρικής επιφάνειας και ενεργεί ως νευροστεροειδές.

Η DHEA παράγεται από τη χοληστερόλη μέσω δύο ενζύμων του κυτοχρώματος P450. Η χοληστερόλη μετατρέπεται σε πρεγνενολόνη από το SCC ένζυμο P450 (διάσπασης πλευρικής αλυσίδας) και το ένζυμο, CYP17A1, που μετατρέπει την πρεγνενολόνη σε 17α-υδροξυπρεγνενολόνη και στη συνέχεια σε DHEA.

Παρόλο που κατά κύριο λόγο λειτουργεί σαν ένας ενδογενής πρόδρομος για τα ανδρογόνα, όπως η τεστοστερόνη και η DHT-διυδροτεστοστερόνη, η DHEA έχει κάποιο βαθμό ανδρογονικής δραστηριότητας από μόνη της και είναι μερικός αγωνιστής των υποδοχέων ανδρογόνων και ανταγωνιστής ανάλογα με κυκλοφορούσα τεστοστερόνη και τα επίπεδα της διυδροτεστοστερόνης και ως εκ τούτου να δρα και σαν αντιανδρογόνο. Ωστόσο, η συγγένεια της για τον υποδοχέα είναι πολύ χαμηλή.

Εκτός από την συγγένειά της για τον υποδοχέα ανδρογόνων, η DHEA, επίσης, συνδέεται και ενεργοποιεί τους υποδοχείς οιστρογόνων α και β. Είναι μερικός αγωνιστής του υποδοχέα α με μέγιστη αποτελεσματικότητα 30-70% και πλήρης αγωνιστής του υποδοχέα β με μια μέγιστη απόκριση παρόμοια ή ελαφρώς μεγαλύτερη από εκείνη της οιστραδιόλης, και τα επίπεδά της στην κυκλοφορία και τους τοπικούς ιστούς στο ανθρώπινο σώμα είναι αρκετά υψηλά για να ενεργοποιούν τον υποδοχέα στον ίδιο βαθμό, όπως τα κυκλοφορούντα επίπεδα οιστραδιόλης. Πράγματι, όταν συνδυάζεται με την οιστραδιόλη η DHEA αυξάνει τη δραστικότητά της.

Η DHEA δεν δεσμεύεται και δεν ενεργοποιεί την προγεστερόνη, τα γλυκοκορτικοειδή, ή τους υποδοχείς αλατοκορτικοειδών.

Άλλοι στόχοι των πυρηνικών υποδοχέων της DHEA είναι οι PPARα, PXR, και CAR και δρουν απευθείας σε αρκετούς υποδοχείς της μεμβράνης, όπως, στον υποδοχέα NMDA ως θετικός αλλοστερικός ρυθμιστής, στον υποδοχέα GABAA ως αρνητικός αλλοστερικός ρυθμιστής, και στον υποδοχέα σ1 σαν ένας αγωνιστής. Γι’ αυτό είναι ένα νευροστεροειδές. Τέλος, η DHEA ρυθμίζει άλλες πρωτεϊνες μέσω έμμεσων, γονιδιωματικών μηχανισμών, και ένζυμα απαραίτητα για την βιοσύνθεση των γλυκοκορτικοειδών με αντιγλυκοκορτικοειδές επιδράσεις.

Η DHEA και άλλα ανδρογόνα των επινεφριδίων, όπως η ανδροστενεδιόνη, είναι υπεύθυνα για τις ανδρογόνες επιδράσεις, για την ηβική και μασχαλιαία τριχοφυΐα, την οσμή σώματος, την αυξημένη λιπαρότητα των μαλλιών και του δέρματος, και την ήπια ακμή.

Οι γυναίκες με σύνδρομο πλήρης έλλειψης ευαισθησίας στα ανδρογόνα, οι οποίες έχουν μη λειτουργικό υποδοχέα ανδρογόνων (AR) και έχουν ανοσία στις ανδρογόνες επιδράσεις της DHEA και άλλα ανδρογόνα, δεν έχουν ηβική και μασχαλιαία τριχοφυϊα και έχουν αραιά μαλλιά αποδεικνύοντας το ρόλο της DHEA, της τεστοστερόνης, και άλλων ανδρογόνων στην ανάπτυξη των τριχών του σώματος.

H δεϋδροεπιανδροστερόνη (ή DHEA) είναι ασθενές ανδρογόνο που παράγεται κυρίως στο φλοιό των επινεφριδίων και συγκαταλέγεται στις φυσικά παραγόμενες στεροειδείς ορμόνες. Είναι από τα σπουδαιότερα στεροειδή που κυκλοφορούν στον ανθρώπινο οργανισμό καθώς έχει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση από τα υπόλοιπα, και έτσι έχει μεγάλη βιολογική σημασία, παρόλη την ασθενή δραστικότητά της. Η ανδρογονική ισχύς της είναι τουλάχιστο 20 φορές πιο ασθενής από αυτήν της τεστοστερόνης.

Πολλοί υποστηρίζουν πως είναι ελιξήριο της ζωής…

Η παραγωγή της DHEA στα επινεφρίδια γίνεται και ως ελεύθερη ορμόνη αλλά και ως ένωση με μια θειική ρίζα, οπότε και αναφέρεται ως DHEA-S. Η τελευταία μορφή της, με τη θειική ρίζα, έχει βραδύτερο μεταβολισμό από την ελεύθερη ορμόνη, περίπου 100 φορές, με αποτέλεσμα στο αίμα να εμφανίζεται σε τεράστια πυκνότητα σε σχέση με την ελεύθερη μορφή της (περίπου 220 προς 1) ή και σε σχέση με τα υπόλοιπα ανδρογόνα. Η παραγωγή της DHEA-S στο μέσο άνθρωπο είναι περίπου 10-20 mg ανά ημέρα, ενώ της ελεύθερης DHEA είναι 6-12 mg και συμβαίνει τις πρώτες πρωινές ώρες. Η DHEA είναι από τις ελάχιστες ορμόνες που η παραγωγή της δε ρυθμίζεται από ομοιοστατικούς μηχανισμούς ανατροφοδότησης, δηλαδή, δεν υπάρχουν υποδοχείς που ανιχνεύουν και ρυθμίζουν τα επίπεδά της στο αίμα και η ημερήσια παραγωγή της είναι συνάρτηση της ηλικίας στον άνθρωπο: τις πρώτες μέρες της ζωής του έξω από το σώμα της μητέρας οι συγκεντρώσεις της δεσμευμένης μορφής της είναι πολύ υψηλές, κατόπιν αμέσως σχεδόν μηδενίζονται, σιγά σιγά στην εφηβική ηλικία επανακάμπτουν και κορυφώνουν στα 25 περίπου έτη, από όπου και η πορεία της φθίνει δραματικά και φτάνει σε μηδενικά σχεδόν επίπεδα κοντά στο τέλος της ζωής του ανθρώπου. Η παραγωγή της DHEA ξεκινά με βάση τη χοληστερόλη που μεταβολίζεται, με τη βοήθεια ειδικών ενζύμων, σταδιακά σε πρεγνονολόνη, έπειτα σε 17α-Υδροξυπρεγνονολόνη και τελικά σε DHEA.

Η DHEA-S καταβολίζεται στο ήπαρ σε DHEA και η τελευταία μπορεί να μετατραπεί σε ποσοστό 5-7% σε Δ4-Ανδροστενδιόνη που με τη σειρά της μπορεί να μετατραπεί σε τεστοστερόνη. Η παραγωγή της τεστοστερόνης στο ήπαρ από τα επινεφριδικά ανδρογόνα έχει μεγάλη βιολογική αξία, καθώς είναι πολύ δραστικό ανδρογόνο, και το ποσοστό της που παράγεται εξαρτάται από την ποσότητα των διαθέσιμων αντιδραστηρίων, των επινεφριδικών ανδρογόνων, δηλαδή και των κατάλληλων ενζύμων για τη μετατροπή. Η παραγωγή αυτή της τεστοστερόνης, που λαμβάνει χώρα εκτός των γονάδων, είναι σημαντική στις γυναίκες και πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν, ενώ στους άνδρες είναι σχεδόν ασήμαντη η διαφορά, καθώς, η παραγωγή της από τους όρχεις είναι κατά μια τάξη μεγέθους μεγαλύτερη. Η τεστοστερόνη τέλος μετατρέπεται με τη σειρά της μέσω του αρωματισμού στα οιστρογόνα οιστριόλη και οιστραδιόλη.

Πέραν της σημαντικής της ιδιότητας να μετατρέπεται τελικά σε τεστοστερόνη και οιστρογόνα από τη μη δραστική μορφή της που βρίσκεται αποθηκευμένη στον ανθρώπινο οργανισμό σε σημαντικές ποσότητες, η DHEA είναι ανταγωνιστής της κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες. Επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η DHEA έχει αντικαταθλιπτική δράση και προστατεύει από τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης που συσσωρεύονται στον οργανισμό. Σε μακρές περιόδους έντονου στρες η συγκέντρωση της DHEA-S μπορεί να φτάνει σε οριακά χαμηλά επίπεδα για την υγεία του οργανισμού, καθώς καταναλώνεται από την κορτιζόλη.

Ως νευροστεροειδές, η DHEA έχει σημαντικές επιπτώσεις στη νευρολογική και ψυχολογική λειτουργία.

Η DHEA είναι ένα στερεοειδές που είναι αντιγηραντική ορμόνη.

Λαμβάνεται για την ανάπτυξη των μυών, τη μείωση του σωματικού βάρους, τη βελτίωση της σεξουαλικής επιθυμίας και την όξυνση της μνήμης.

Ποιοι πρέπει να παίρνουν δεϋδροεπιανδροστερόνη (DHEA)

-Καρκίνος

Χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση και στην πρόληψη του καρκίνου.

-Δύναμη

Χρησιμοποιείται για την αύξηση της αντοχής σε ηλικιωμένους, στην αύξηση της μυϊκής μάζας, τη δύναμη και στην απώλεια βάρους.

-Μνήμη

Βελτιώνει τη λειτουργία της μνήμης σε φυσιολογικούς μεσήλικες ή ηλικιωμένους ενήλικες.

–Νόσος του Αλτσχάιμερ

-Καρδιαγγειακές νόσοι

Τα χαμηλά επίπεδα DHEAS στον ορό συνδέονται με στεφανιαία νόσο στους άνδρες.

-Λύκος

Χρησιμοποιείται στη θεραπεία του συστηματικού ερυθηματώδη λύκου.

-Διαμόρφωση του σώματος

Αύξηση απόδοσης στην άθληση, αν και απαγορεύεται από πολλούς αθλητικούς οργανισμούς.

-Στην κατάλιψη

-Στην αντιγήρανση

–Αυξάνει τα ποσοστά ινσουλίνης

-Βελτιώνει την ποιότητα ζωής

Τα συμπληρώματα σε ηλικιωμένους άνδρες έχουν θετική επίδραση στη σύνθεση του σώματος που εξαρτάται αυστηρά από τη μετατροπή των DHEA σε βιοδραστικούς μεταβολίτες, όπως τα ανδρογόνα ή τα οιστρογόνα.

Παρενέργειες DHEA

Σε δόση 200 mg / ημέρα για 24 εβδομάδες παρατηρούνται ελαφρές ανδρογόνες επιδράσεις.

Τα συμπληρώματα DHEA θα μπορούσαν να αυξήσουν τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού, καρκίνο του προστάτη, για καρδιακές παθήσεις, για διαβήτη, και για εγκεφαλικό επεισόδιο.

Τα DHEA μπορεί να διεγείρουν την ανάπτυξη όγκων σε τύπους καρκίνου που είναι ευαίσθητοι στις ορμόνες, όπως καρκίνο του μαστού, της μήτρας και του προστάτη.

Η DHEA μπορεί να αυξήσει το οίδημα του προστάτη στους άνδρες με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη.

Η DHEA είναι μια στεροειδής ορμόνη. Οι υψηλές δόσεις μπορεί να προκαλέσουν επιθετικότητα, ευερεθιστότητα, δυσκολία στον ύπνο, και την ανάπτυξη του σώματος ή τριχοφυϊα στις γυναίκες.

Επίσης, μπορεί να σταματήσει την έμμηνο ρύση και να μειώσει τα επίπεδα της HDL ( «καλής» χοληστερόλης), η οποία αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου.

Άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν την ακμή, τα προβλήματα του καρδιακού ρυθμού, τα ηπατικά προβλήματα, την απώλεια μαλλιών (από το τριχωτό της κεφαλής), και το λιπαρό δέρμα.

Μπορεί επίσης να μεταβάλλει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα.

Η DHEA δεν πρέπει να χρησιμοποιείται με ταμοξιφένη, καθώς μπορεί να προωθήσει την αντίσταση σε αυτήν.

Οι μετρήσεις στο αίμα DHEAS / DHEA είναι χρήσιμες για την ανίχνευση της δραστηριότητας των επινεφριδίων, όπως στον καρκίνο ή την υπερπλασία των επινεφριδίων. Οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών έχουν αυξημένα επίπεδα DHEAS.

Η αύξηση της ενδογενούς παραγωγής της DHEA

Η τακτική άσκηση είναι γνωστό ότι αυξάνει την παραγωγή DHEA στο σώμα. Ο περιορισμός θερμίδων έχει επίσης αποδειχθεί ότι αυξάνει την DHEA και προκαλεί αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Ένας συνδυασμός ακετυλο-καρνιτίνης και προπιονυλο-καρνιτίνη σε 1:1 βελτιώνει επίσης την ενδογενή παραγωγή DHEA και την απελευθέρωση λόγω της άμεσης χολινεργικής διέγερσης απελευθέρωσης της CRH και αύξηση της έκφρασης IGF-1, αντίστοιχα.

Ο όρος “δεϋδροεπιανδροστερόνη” είναι διφορούμενος χημικά επειδή δεν περιλαμβάνει τις συγκεκριμένες θέσεις εντός της επιανδροστερόνης στις οποίες λείπουν τα άτομα υδρογόνου. Η DHEA έχει μια σειρά από φυσικά ισομερή που μπορεί να έχουν παρόμοιες φαρμακολογικές δράσεις. Ορισμένα ισομερή της DHEA είναι η 1-δεϋδροεπιανδροστερόνη και η 4-δεϋδροεπιανδροστερόνη.

Το συμπλήρωμα DHEA παρασκευάζεται από το εκχύλισμα μεξικάνικης άγριας γλυκοπατάτας.

Διαβάστε, επίσης,

Ελέγξτε τις ορμόνες της σεξουαλικής ορμής

Οι καλύτερες διαγνωστικές εξετάσεις για το ενδοκρινικό σύστημα και τον μεταβολισμό

Κετογενική δίαιτα

Έλεγχος της ισορροπίας του ανοσοποιητικού συστήματος

Πολυκυστική νόσος ωοθηκών

Σεξουαλικό τονωτικό

Η ορμόνη που ανεβάζει την ερωτική διάθεση στην εμμηνόπαυση

Ο ορμονολογικός εργαστηριακός έλεγχος αίματος

Ντοπαμίνη

Καρκίνος προστάτη