Επιδημιολογικά δεδομένα για τον καρκίνο

Ο καρκίνος μαστίζει

Γράφει η 

Δρ Σάββη Μάλλιου Κριαρά 

Ειδικός Παθολόγος-Ογκολόγος, MD, PhD

Ο καρκίνος είναι μια από τις κύριες αιτίες θανάτου.

Τα επιδημιολογικά δεδομένα θα πρέπει να αναφέρονται σε ετήσια βάση κατά είδος νεοπλάσματος.

Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα πρόβλεψης για τον αναμενόμενο αριθμό νέων περιπτώσεων τα προσεχή χρόνια.

Τα στοιχεία αυτά είναι ικανά να δώσουν ορισμένες κατευθύνσεις σχετικά με την πρόληψη του καρκίνου.

Για την εκτίμηση των επιδημιολογικών δεδομένων στον καρκίνο λαμβάνονται υπόψη δύο παράμετροι:

-Η θνησιμότητα: Η θνησιμότητα υπολογίζεται από τα πιστοποιητικά θανάτου ενός έτους, τα οποία αναγράφουν αιτία τον καρκίνο και εκφράζεται σε θανάτους ανά 100.000 πληθυσμό.

-H επίπτωση: Η επίπτωση καταγράφεται με βάση τον αριθμό νέων περιπτώσεων με καρκίνο. Η επίπτωση εκφράζεται σε νέες περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμό.

–Η έκφραση του απόλυτου αριθμού θανάτων από καρκίνο σε ένα έτος και σε μια χώρα που ο πληθυσμός είναι δεδομένος και σταθερός.

-Η έκφραση των νέων περιπτώσεων ενός τύπου καρκίνου σε ένα έτος και στη συγκεκριμένη χώρα που ο πληθυσμός είναι δεδομένος και σταθερός.

Δυστυχώς, οι διάφορες υπηρεσίες στην Ελλάδα που ασχολούνται με τα στατιστικά δεδομένα δεν μπορούν να συντονιστούν για να μας δώσουν αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με τον καρκίνο.

Ο καρκίνος εξακολουθεί να έχει μεγάλα ποσοστά θνησιμότητας.

“Globocan Project” της Διεθνούς Υπηρεσίας για την Έρευνα στον Καρκίνο (International Agency for Research on Cancer – IARC) του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). 

Οι υπολογισμοί βασίζονται στο 2012, που είναι και η τελευταία διαθέσιμη χρονιά τέτοιας παγκόσμιας στατιστικής αποτύπωσης του καρκίνου. Με μαθηματικά μοντέλα και εξειδικευμένους αλγόριθμους, αυτά τα νούμερα εφαρμόζονται στον πληθυσμό κάθε χώρας και παρουσιάζονται εκτιμήσεις για το 2016 και προβλέψεις για τα επόμενα χρόνια.

Τα στοιχεία σε κάθε περίπτωση αφορούν ενήλικο πληθυσμό μόνο (ηλικίας 15 ετών και άνω).

O πιο συχνός καρκίνος στην Ελλάδα είναι ο καρκίνος του πνεύμονα (6.884 νέα κρούσματα και 6.434 θάνατοι το 2012) και ακολουθούν ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, ο καρκίνος του προστάτη και ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης.

Ποσοστιαία απεικόνιση όλων των καρκίνων στην Ελλάδα ανά 100.000 πολίτες της χώρας.

 

Πρόβλεψη για τα κρούσματα καρκίνου στην χώρα μας μέχρι το 2025. Με κίτρινο χρώμα βλέπετε το επίπεδο που ήταν τα στοιχεία το 2012 και με γαλάζιο χρώμα την πρόβλεψη/αύξηση για το 2025.

Υπάρχει θεραπευσιμότητα του καρκίνου με τη χημειοθεραπεία;

Δυστυχώς, είναι λίγα και συγκεκριμένα τα νεοπλάσματα στα οποία μπορεί να επιδιωχθεί ίαση με την εφαρμογή χημειοθεραπείας. Οι περισσότεροι όγκοι απλώς ανταποκρίνονται, αλλά δεν ιώνται και ελάχιστοι ανταποκρίνονται στη χημειοθεραπεία σε προχωρημένα στάδια.

Όγκοι πιθανώς ιάσιμοι με χημειοθεραπεία σε προχωρημένα στάδια

Άλλοι ιώνται σε μεγάλη αναλογία (χοριοεπιθηλίωμα, νόσος Hodgkin) σε ποσοστά μεγαλύτερα από 90%.

Άλλοι ιώνται σε ποσοστό μικρότερο από 3% (μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα).

Χοριοκαρκίνωμα ή χοριοεπιθηλίωμα

Οξεία λεμφοκυτταρική λευχαιμία

Νόσος Hodgkin

Επιθετικό μη Hodgkin λέμφωμα

Όγκοι όρχεος ή όγκοι από γεννητικά κύτταρα

Οξεία μυελογενής λευχαιμία

Νεφροβλάστωμα ή όγκος Wilms

Εμβρυϊκό ραβδομυοσάρκωμα

Σάρκωμα Ewing

Νευροβλάστωμα

Μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα

Καρκίνος ωοθηκών

Τα ποσοστά αύξησης της επιβίωσης από τη χημειοθεραπεία είναι μικρότερα του 3%.

-Συμπληρωματική χημειοθεραπεία γίνεται σε:

Καρκίνο μαστού

Οστεοσάρκωμα

Σαρκώματα μαλακών μορίων

Καρκίνος εντέρου

Τα ποσοστά αύξησης της επιβίωσης από τη χημειοθεραπεία είναι μικρότερα του 3%.

-Ποσοστά ίασης σε προχωρημένα στάδια χημειοευαίσθητων νεοπλασμάτων, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι περενέργειες και η ποιότητα ζωής:

Παιδιά

Οξεία λεμφογενής λευχαιμία > από 50%

Μη Hodgkin λέμφωμα > από 50%

Λέμφωμα Burkitt > από 50%

Όγκος Wilms > από 50%

Σάρκωμα Ewing > από 50%

Εμβρυϊκό ραβδομυοσάρκωμα > από 50%

Ενήλικες:

Τροφοβλαστικό χοριοκαρκίνωμα > από 90%

Καρκίνος όρχεος > από 75%

Νόσος Hodgkin > από 50%

Επιθετικό μη Hodgkin λέμφωμα > από 50%

Οξεία μυελογενής λευχαιμία 25-50%

Καρκίνος των ωοθηκών 10-20%

-Όγκοι μετρίως ανταποκρινόμενοι απλώς σε προχωρημένα στάδια:

Καρκίνος μαστού

Καρκίνος ουροδόχου κύστεως

Χρόνια μυελογενής λευχαιμία

Χρόνια λεμφογενής λευχαιμία

Λευχαιμία εκ τριχωτών κυττάρων

Πολλαπλούν μυέλωμα

Μη Hodgkin λέμφωμα

Καρκίνος στομάχου

Καρκίνος κεφαλής τραχήλου

Καρκίνος ενδομητρίου

Καρκίνος επινεφριδίου

Μυελοβλάστωμα

Αληθής ερυθρά πολυκυτταραιμία

Καρκίνος προστάτη

Πολύμορφο γλοιοβλάστωμα

Ινσουλίνωμα

Καρκινοειδείς όγκοι

Δεν υπάρχει όφελος επιβίωσης, αλλά μερική ανταπόκριση.

-Όγκοι ελάχιστα ή καθόλου ανταποκρινόμενοι απλώς σε προχωρημένα στάδια:

Οστεοσάρκωμα

Καρκίνος παγκρέατος

Καρκίνος νεφρού

Καρκίνος θυρεοειδούς

Καρκίνος πέους

Καρκίνος κόλπου

Καρκίνος εντέρου

Κακόηθες μελάνωμα

Ηπατοκυτταρικός καρκίνος

Δεν υπάρχει όφελος επιβίωσης, και ελάχιστη έως καθόλου ανταπόκριση.

Υπάρχει θεραπευσιμότητα του καρκίνου με την ακτινοθεραπεία;

Η ανταπόκριση των διαφόρων τύπων καρκίνου στην ακτινοθεραπεία είναι διαφορετικοί. Άλλοι όγκοι ανταποκρίνονται αρκετά στην ακτινοθεραπεία και άλλοι είναι ακτινοάντοχοι. 

Ακτινοϊατότητα είναι ότι η σχέση μεταξύ όγκου και φυσιολογικών ιστών είναι τέτοια, ώστε θεραπευτικές δόσεις ακτινοβολίας μπορούν να χορηγηθούν στον όγκο, χωρίς να προκαλέσουν εκσεσημασμένες βλάβες στους φυσιολογικούς ιστούς.

Δυνητικά ακτινοϊατοί όγκοι είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, ο καρκίνος του λάρυγγα, ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του προστάτη, η νόσος Hodgkin και το σεμίνωμα, όμως δυστυχώς η ακτινοθεραπεία όταν δεν είναι στοχευμένη προκαλεί εκσεσημασμένες βλάβες στους φυσιολογικούς καρκίνους και δευτεροπαθή καρκίνο.

Ακτινοανταπόκριση είναι όταν προκαλείται μείωση του μεγέθους του όγκου με μέτριες δόσεις ακτινοβολίας.

Ακτινοευαισθησία είναι όταν ο όγκος ανταποκρίνεται με μεγάλες δόσεις.

Ακτινοαντοχή είναι όταν δεν υπάρχει ανταπόκριση του όγκου, ακόμη και με μεγάλες δόσεις ακτινοβολίας.

Δόσεις στην ακτινοθεραπεία

Οι μετρήσεις των δόσεων γίνονται σε Gray-Gy και σε centiGray-cGy. 1cGy+=1 rad ή 2000rad=2000 cGy ή 20Gy.

-2.000-3.000 rad

Σεμίνωμα

Όγκοι κεντρικού νευρικού συστήματος

Οξεία λεμφοκυτταρική λευχαιμία

-3.000-4.000 rad

Σεμίνωμα

Όγκος Wilms ή νεφροβλάστωμα

Νευροβλάστωμα

-4.000-4.500 rad

Νόσος Hodgkin

Λεμφοσάρκωμα (μη Hodgkin λέμφωμα)

Σεμίνωμα

Ιστικουτταρικό σάρκωμα

Καρκίνος δέρματος (βασικοκυτταρικό και ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα)

-5.000-6.000 rad

Μεταστατική λεμφαδενίτιδα

Πλακώδες Ca πνεύμονα

Καρκίνος κεφαλής και τραχήλου

Καρκίνος μαστού

Καρκίνος ωοθηκών

Μυελοβλάστωμα

Σάρκωμα Ewing

Ρετινοβλάστωμα

-6.000-6.500 rad

Καρκίνος λάρυγγα

Καρκίνος μαστού σε ογκεκτομή

-7.000-7.500 rad

Καρκίνος στοματικής κοιλότητας

Ρινοφαρυγγικός καρκίνος

Λαρυγγικός καρκίνος

Καρκίνος ουροδόχου κύστεως

Καρκίνος μήτρας

Καρκίνος ωοθηκών

Μεταστατική λεμφαδενίτιδα 1-3 cm

Καρκίνος πνεύμονα μικρότερος από 3 cm

-> από 8.000 rad

Καρκίνος κεφαλής και τραχήλου πάνω από 4 cm

Καρκίνος μαστού πάνω από 5 cm

Γλοιοβλάστωμα

Οστεοσάρκωμα

Κακόηθες μελάνωμα

Σάρκωμα μαλακών μορίων πάνω από 5 cm

Καρκίνος θυρεοειδούς

Μεταστατική λεμφαδενίτιδα από 6cm

TCD95: Η δόση εκείνη που έχει πιθανότητα 95% να επιτύχει θεραπεία του όγκου.

Ιδανικά η δόση ακτινοβολίας καλύτερα να κλασματοποιείται, δηλαδή να γίνεται κατάτμηση της δόσης για βελτιστοπόιηση του αποτελέσματος.

Η ευαισθησία των κυττάρων μπορεί να αυξηθεί προς την ακτινοβολία με την χορήγηση κυτταροστατικών ουσιών πριν την ακτινοβόληση.

Απαιτούνται νέες τεχνικές για βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων και στην ελαχιστοποίηση των ανεπιθύμητων δράσεων της ακτινοβολίας.

Η στερεοτακτική ακτινοθεραπεία σε περισσότερες δόσεις και η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική που εφαρμόζεται σε 1 συνεδρία, χρησιμοποιείται σε πολλόυς όγκους σήμερα.

Η στερεοτακτική βραχυθεραπεία εφαρμόζει ενδοϊστικά ραδιενεργό υλικό.

Επίσης, υπάρχει η τρισδιάστατη σύμμορφη ακτινοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία μεταβαλλόμενης δέσμης κ.ά

Να χρησιμοποιείτε φυσικές θεραπείες για τον καρκίνο σας

Η ζωή είναι πολύτιμη.

Η ζωή είναι δική σας. Πάρτε την στα χέρια σας!

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, θα επιλεγούν για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Όλο το βάρος στην πρόληψη καρκίνου

Πώς η βιοψία και το χειρουργείο βοηθούν στην εξάπλωση του καρκίνου

Θεραπεία του μεταστατικού καρκίνου

Όταν κάνετε πρόληψη για τον καρκίνο

Γνωστοί παράγοντες που προκαλούν καρκίνο

Επιδημιολογία του καρκίνου

www.emedi.gr