Ενδομητρίωση: Μια γυναικεία πάθηση

Ενδομητρίωση είναι το έκτοπο ενδομήτριο στο σώμα

Ενδομηρίωση είναι οι ετεροτροπικές νησίδες βλεννογόνου της μήτρας (ενδομήτριο) που βρίσκονται σε διάφορες τοποθεσίες

• Πυελικές περιοχές – επιφάνειες περιτοναίου, κύστης, τοιχώματα πυέλου, πλατείς σύνδεσμοι, ιερομητρικοί σύνδεσμοι, σάλπιγγες, μήτρα, λεμφαδένες, ωοθήκες, έντερο
• Απομακρυσμένες περιοχές – κόλπος, τράχηλος, κοιλιακά τοιχώματα, βραχίονες, πόδια, πλευρές, πνεύμονας, διάφραγμα, νεφροί, σπλήνας, χοληδόχος κύστη, ρινικός βλεννογόνος, νωτιαίος σωλήνας, στόμαχος, μαστός

Επηρεαζόμενα συστήματα: Αναπαραγωγικό

Επικρατέστερη ηλικία: Γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας

Επικρατέστερο φύλο: Μόνο γυναίκες

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

• Αδυναμία συλλήψεως (30-40% των ασθενών με ενδομητρίωση)
• Δυσπαρευνία
• Δυσμηνόρροια
• Επώδυνες κενώσεις
• Χρόνιος πυελικός πόνος
• Προεμμηνορρυσιακή σταγονοειδής αιμόρροια
• Αυτόματη αποβολή
• Σύνδρομο αρρήκτου ωοθυλακίου

ΑΙΤΙΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

• Παλίνδρομη έμμηνος ρύση (θεωρία του Sampson)
• Λεμφικές/αγγειακές μεταεντοπίσεις (θεωρία του Halban)
• Άμεση εμφύτευση
• Επιθηλιακή μεταπλασία με μετατροπή σε λειτουργικό ενδομήτριο

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

• Οικογενής/γενετική προδιάθεση
• Χαρακτήρας προσωπικότητας (δημιουργικός, εγωκεντρικός, υπεραγχώδης, ανικανοποίητος, ευφυής, ισχνός)
• Όψιμη τεκνοποίηση
• Σύνδρομο αρρήκτου ωοθυλακίου (τα κύτταρα της κοκκιώδους στιβάδας οδηγούνται σε ωχρινοποίηση, αλλά δεν επισυμβαίνει αληθής ρήξη ωοθυλακίου, πράγμα που προδιαθέτει σε ελαττωμένη έκκριση προγεστερόνης μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα, ώστε να είναι δυνατή η εμφύτευση και ανάπτυξη των ενδομητρικών κυττάρων τα οποία αποκολλώνται)

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ 

Η διαφορική διάγνωση πυελικού πόνου περιλαμβάνει όλες τις αιτίες οξείας κοιλίας μαζί με τις επιπλοκές ενδομήτριας και εξωμήτριας κυήσεως, λοιμώξεις ουροποιητικού, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ελκώδη κολίτιδα, νόσο του Crohn, συμφύσεις πυέλου, οξεία σαλπιγγίτιδα, ρήξη ωοθηκικής κύστης και άλλες καταστάσεις

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ 

Χωρίς ειδική αξία, η εξέταση για CA-125

ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

Βιοψία βλαβών με ιστολογία ενδομητρίου συνήθως καταδεικνύει ενδομητρικούς αδένες και στρώμα

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

Κολπική/κοιλιακή υπερηχοτομογραφία (αποκαλύπτει μόνο ενδομητριώματα των ωοθηκών)

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Λαπαροσκόπηση

ΘΕΡΑΠΕΙΑ  ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

Διαγνώστε και θεραπεύστε “το νωρίτερο” για να αποφύγετε επιπτώσεις, όπως στείρωση και πόνους πυέλου

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

• Τη στιγμή της λαμπαροσκόπησης, επιχειρείστε τη διάλυση των μεταμφυτεύσεων βλεννογόνου με laser, την εκτομή ωοθηκικών ενδομητριωμάτων και τη λύση των πυελικών συμφύσεων
• Εξετάστε την πιθανότητα εκτομής του ιεροκοκκυγικού συνδέσμου με laser ή εκτομής του ιερού πλέγματος για σοβαρό πόνο και δυσμηνόρροια. Ίσως, είναι αναγκαία μικροχειρουργική των σαλπίγγων, εξωσωματική γονιμοποίηση ή μεταφορά των γαμετών στις σάλπιγγες, όταν άλλες μέθοδοι, όπως η επαγωγή ωορρηξίας με ανθρώπινες γοναδοτροπίνες ή η τεχνητή ενδομητρική σπερματέγχυση έχουν αποτύχει

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Μπορεί να είναι περιορισμένη, αυτό εξαρτάται από τη σοβαρότητα του πυελικού πόνου

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

Αγωνιστές της ορμόνης απελευθερώσεως γοναδοτροπινών (GnRH), όπως:

• Ναφαρελίνη (Synarel) 400 mg/ημέρα διαιρεμένα σε 2 εισπνοές την ημέρα, μία σε κάθε ρώθωνα. Αν ο ασθενής έχει έμμηνο ρύση μετά θεραπεία 2 μηνών, η δόση αυξάνεται στα 800 mg
• Leuprolide acetate (Leupron, Depolupron) 0,5-1,0 mg/ημέρα ή 3,75-7,5 mg/μήνα, αντιστοίχως
• Gosereline acetate implant (Zoladex) 3,6 mg υποδορίως κάθε 4 εβδομάδες για 6 μήνες

Συντήρηση:

• Μετά 6-9 μήνες θεραπείας μπορεί να αρχίσει προγραμματισμένη προσπάθεια για εγκυμοσύνη  ή συντήρηση με από του στόματος αντισυλληπτικά
• Υποστήριξη με ασβέστιο 1.000-1.500 mg/ημέρα συνιστάται όταν χορηγούμε θεραπεία με ανάλογα GnRH επειδή οι γυναίκες που μπαίνουν σε αυτή τη θεραπεία γίνονται έντονα υποοιστρογοναιμικές και χάνουν ασβέστιο

Αντενδείξεις:

Κάθε αντένδειξη του φαρμάκου καθ’ εαυτού ή της υποοιστρογοναιμίας

Προφυλάξεις: 

• Απώλεια ασβεστίου δευτεροπαθής σε υποοιστρογοναιμία
• Εξάψεις δευτεροπαθείς της υποοιστρογοναιμίας
• Παραισθησίες στο πρόσωπο και στα άνω άκρα
• Μέτρα αντισύλληψης πρέπει να λαμβάνονται στις σεξουαλικά ενεργείς γυναίκες, γιατί με τα ανάλογα GnRH μπορεί να σταματά η έμμηνος ρύση, αλλά, όχι αναγκαστικά και η ωορρηξία

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

• Danazol (Danocrine) 400-800 mg/ημέρα για 6-9 μήνες
• Οξεική μεδροξυπρογεστερόνη (Provera) 30 mg/ημέρα για 6-9 μήνες
• Οξεική μεγκεστρόλη (Megace) 40 mg/ημέρα για 6-9 μήνες
• Συνεχή από του στόματος αντισυλληπτικά (Lo/Ovral ή Ovral) μέχρι να αρχίσουν προσπάθειες για εγκυμοσύνη

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ

• Παρακολουθήστε τα επίπεδα οιστραδιόλης ορού εκτός και αν είναι κάτω από 10 pg/ml (37 pmol/It) όταν χρησιμοποιείτε ανάλογα GnRH
• Παρακολουθήστε την απόκριση του πόνου στους ασθενείς, με ιστορικό και φυσική εξέταση κάθε 6-12 εβδομάδες
• Παρακολουθήστε το μέγεθος ενδομητριωμάτων των ωοθηκών με υπερηχοτομογραφία κάθε 8-12 εβδομάδες
• Για πολλούς ασθενείς μπορεί να απαιτείται επιπλέον χειρουργική επέμβαση- πράγμα που εξαρτάται από την κατάσταση γονιμότητας του ασθενούς και/ή την παρουσία πυελικού πόνου

ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

• Η κύηση φαίνεται να έχει μόνο μία παροδική επίπτωση στην ύφεση της νόσου
• Η ενδομητρίωση είναι γενικά μια υποτροπιάζουσα νόσος που μπορεί να παραμένει ακόμη και μέχρι την πρώιμη φάση της εμμηνόπαυσης

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

• Αδυναμία συλλήψεως
• Στειρότητα
• Χρόνιος πόνος πυέλου
• Ολική κοιλιακή υστερεκτομία και ωοθηκεκτομή

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

• Εγκυμοσύνη μπορεί να λάβει χώρα αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από τη βαρύτητα της νόσου
• Σημεία και συμπτώματα γενικώς υφίενται με την έναρξη της εμμηνόπαυσης, αλλά, μπορούν συνήθως να ελεγχθούν και κατά τα χρόνια της αναπαραγωγικής ζωής

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

• Πυελική ενδομητρίωση, σπανίως, σχετίζεται με ενδομητριοειδές καρκίνωμα ωοθηκών
• Αιματουρία με προσβολή κύστης
• Αιμορραγία ορθού με προσβολή εντέρου
• Αιμόπτυση με προσβολή πνεύμονα

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Γηριατρικό: Μπορεί να υπάρχει μέχρι τα πρώτα χρόνια της εμμηνόπαυσης και μπορεί να υποτροπιάσει με θεραπεία υποκατάστασης οιστρογόνων

Άλλα: 

• Ενδομητρίωση στο ισθμικό τμήμα των ωαγωγών μπορεί να προκαλέσει απόφραξη και αδυναμία συλλήψεως
• Η αδυναμία συλλήψεως μπορεί να οφείλεται όχι μόνο στην αλλαγή των πυελικών δομών, αλλά και στην απελευθέρωση των περιτοναϊκών μακροφάγων που προδιαθέτουν σε φαγοκυττάρωση των γαμετών
• Ανοσολογικές νόσοι με παραγωγή αντιενδομητρικών αντισωμάτων μπορεί να συμμετέχουν στην επιδείνωση της ικανότητας για σύλληψη

ΚΥΗΣΗ

Αντιμετώπιση από ειδικό γυναικολόγο ή ενδοκρινολόγο αναπαραγωγής ειδικό σε μελέτη αδυναμίας συλλήψεως

Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για την ενδομητρίωση

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για την ενδομητρίωση

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Εντερική απόφραξη

Επίσταξη ή ρινορραγία

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για την ενδομητρίωση

Καταμήνιος πνευμοθώρακας

Για πoιους λόγους δεν μπορείτε να κάνετε παιδί

Ενδομήτριες συμφύσεις

Σε ποιες ασθένειες χρησιμοποιούνται τα πεπτίδια

Πονάτε κατά την σεξουαλική επαφή;

Κύστη ωοθηκών

Έκτοπη κύηση

Ο καρκινικός δείκτης CA-125

Ενδομητρίωση

Δυσμηνόρροια

Γιατί μια γυναίκα δεν μπορεί να μείνει έγκυος;

Λεμφαγγειολειομυομάτωση

www.emedi.gr