Το έμφραγμα μυοκαρδίου είναι η ταχεία νέκρωση του μυοκαρδίου
Το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου αποτελεί μια ταχεία εκδήλωση νέκρωσης του μυοκαρδίου σαν αποτέλεσμα επίμονης και πλήρους ελαττώσεως της ροής του αίματος σ’ ένα τμήμα του μυοκαρδίου η οποία προκαλείται λόγω θρόμβωσης που δημιουργείται σε προϋπάρχουσα αθηρωματική πλάκα των στεφανιαίων αγγείων.
- Κλινικές επιπτώσεις – εξαρτώνται από την θέση και το μέγεθος της ισχαιμίας και την ταχύτητα με την οποία είναι δυνατόν να επιτευχθεί η επαναιμάτωση της περιοχής είτε με φάρμακα είτε με μηχανικούς χειρισμούς
- Αποτελέσματα ερευνών δείχνουν ότι η νέκρωση του μυοκαρδίου σαν αποτέλεσμα αποφράξεως ολοκληρώνεται σε 4-6 ώρες. Μελέτες δείχνουν ότι η ροή του αίματος στην ισχαιμική περιοχή πρέπει να είναι πάνω από το 40% της ροής πριν την απόφραξη ώστε να μην νεκρωθεί η περιοχή
- Τα εμφράγματα μπορεί να διαιρεθούν σε εμφράγματα με Q-κύματα και χωρίς Q-κύματα. Τα πρώτα είναι διατοιχωματικά και συσχετίζονται με πλήρη απόφραξη της υπεύθυνης αρτηρίας ενώ τα δεύτερα δεν είναι διατοιχωματικά και συσχετίζονται με μη απόφραξη αλλά με μεγάλη στένωση της υπεύθυνης αρτηρίας
- Η πλήρης απόφραξη της αριστερής κύριας στεφανιαίας αρτηρίας, η οποία αρδεύει το 70% της αριστερής κοιλίας είναι καταστροφική και επιφέρει τον θάνατο μέσα σε λεπτά ή ώρες
Επηρεαζόμενα συστήματα: Καρδιαγγειακό
Επικρατέστερη ηλικία: Πάνω από 40
Επικρατέστερο φύλο:
- Ηλικία 40-70: Άνδρες > Γυναίκες
- Πάνω από 70: Άνδρες = Γυναίκες
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
- Πόνος – στην κοιλιά, το βραχίονα, τη ράχη, τη γνάθο, το λαιμό, το στήθος
- Άγχος
- Υψηλά, οξύαιχμα σφαγιτιδικά κύματα Α (εάν υπάρχει αποκλεισμός ή δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια)
- Αίσθημα βάρους ή συσφιγκτικό στο στήθος
- Βήχας, εφίδρωση, δύσπνοια, τρίζοντες, συριγμός
- Πυρετός
- Καλπαστικός ρυθμός, φύσημα, ταχυκαρδία, βραδυκαρδία, εναλλακτικός σφυγμός, περικαρδιακός ήχος τριβής
- Υπέρταση, υπόταση
- Διάταση σφραγίτιδων
- Φωτοφοβία, ωχρότητα, αδυναμία, συγκοπή
- Ναυτία, έμετος
- Ορθόπνοια
ΑΙΤΙΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
- Θρόμβωση στεφανιαίων – η συχνότερη αιτία
- Σπασμός στεφανιαίας αρτηρίας
- Αρτηριΐτιδα
- Τραύμα (π.χ. θλάση θώρακα)
- Μεταβολική νόσος (π.χ. αμυλοείδωση)
- Εμβολή
- Συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων αγγείων
- Οξυγόνωση – μεγάλη διαταραχή ισορροπίας, δηλητηρίαση με μονοξείδιο του άνθρακα
- In situ θρόμβωση – λόγω αιματολογικής διαταραχής (π.χ. ιδιοπαθής πολυκυτταραιμία)
- Κοκαΐνη
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
- Υπερχοληστερολαιμία (αυξημένη LDL, ελαττωμένη HDL)
- Υπερτριγλυκεριδαιμία
- Οικογενής πρώιμη εμφάνιση στεφανιαίας νόσου (πριν την ηλικία των 55 χρόνων)
- Κάπνισμα
- Υπέρταση
- Παχυσαρκία
- Καθιστική ζωή
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Ηλικία
- Άγχος
- Επιθετική, εριστική προσωπικότητα που προβάλλεται π.χ. με την επικίνδυνη οδήγηση
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
- Ασταθής στηθάγχη – διαδοχικά ΗΚΓ και μετρήσεις ενζύμων για την διάγνωση
- Ρήξη αορτής
- Πνευμονική εμβολή
- Περικαρδίτιδα – διαφοροδιαγιγνώσκεται από το ιστορικό βελτίωσης του πόνου και του πλευρικού στοιχείου με την αλλαγή της θέσης, από την παρουσία περικαρδιακού ήχου τριβής και από την ανάσπαση με το κοίλο προς τα πάνω του διαστήματος ST στο ΗΚΓ
- Σπασμός οισοφάγου – δεν υπάρχουν ΗΚΓ διαταραχές ή αυξήσεις ενζύμων
- Παγκρεατίτιδα και χολοκυστοπάθεια
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
- Η κρεατινική φωσφοκινάση (CK) και τα ισοένζυμα αυτής είναι τα πρώτα που αυξάνονται μετά το έμφραγμα, η CK αρχίζει να αυξάνεται 4-8 ώρες μετά το έμφραγμα, φτάνει την μέγιστη τιμή σε 24 ώρες και υποχωρεί σε 3-4 ημέρες. Αποτελεί τον πιο ευαίσθητο δείκτη νέκρωσης του μυοκαρδίου. Το ποσοστό ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων είναι 15%
- Ανάλυση των ισοενζύμων της CK – ΜΜ, ΜΒ και ΒΒ τύποι αναγνωρίζονται στους σκελετικούς μύες, ο ΒΒ στον εγκέφαλο και τους νεφρούς και οι ΜΒ και ΜΜ στον καρδιακό μυ. Αύξηση του CK-ΜΒ στον ορό μπορεί να θεωρηθεί διαγνωστική για το έμφραγμα του μυοκαρδίου εκτός και αν υπάρχει πρόσφατο ιστορικό τραυματισμού ή χειρουργικής επέμβασης στον εγκέφαλο, στους νεφρούς ή τους μύες
- Η LDH αυξάνεται 24 ώρες μετά το “Ε”, φτάνει σε μέγιστη τιμή σε 3-6 ημέρες και επιστρέφει στις φυσιολογικές τιμές σε 8-12 ημέρες . Μπορεί να βοηθήσει στον χρονικό προσδιορισμό πρόσφατου οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου ακόμη και όταν έχει παρέλθει το οξύ επεισόδιο
- ΤΚΕ – αυξάνει σε 3 ημέρες και μπορεί να παραμείνει αυξημένη για αρκετές εβδομάδες
- Λευκοκυττάρωση – εμφανίζεται μέσα σε ώρες μετά την εγκατάσταση του εμφράγματος, φτάνει την μέγιστη τιμή σε 2-4 ημέρες και υποχωρεί σε 1 εβδομάδα
ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
Νέκρωση του μυοκαρδίου στις περιοχές που στερούνται αιμάτωσης
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ
Ηλεκτροκαρδιογράφημα
- Ανάσπαση του διαστήματος ST σε ορισμένες απαγωγές – τυπική οξείας διατοιχωματικής ισχαιμίας του μυοκαρδίου
- Κατάσπαση του διαστήματος ST με αναστροφή του κύματος Τ – τυπική υπενδοκάρδιας ισχαιμίας
- Η ανάσπαση και η κατάσπαση του διαστήματος ST αποτελούν πρώιμα ευρήματα της ισχαιμίας και της κάκωσης του μυοκαρδίου. Ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών όταν προσέρχονται στο γιατρό έχουν μη-ειδικά ευρήματα όπως οξύαιχμα κύματα Τ και ανάσπαση του διαστήματος ST μικρότερη από 0,1 mV. Ένα πολύ μικρό ποσοστό ασθενών με διατοιχωματική ισχαιμία όταν προσέρχονται στον γιατρό έχουν φυσιολογικό ηλεκτροκαρδιογράφημα
- Τα κύματα Q που χαρακτηρίζουν την διατοιχωματική νέκρωση του μυοκαρδίου εμφανίζονται σε 24-48 ώρες
Ηχοκαρδιογράφημα
- Το ηχοκαρδιογράφημα τύπου Μ 2 διαστάσεων βοηθάει στην εκτίμηση της κινητικότητας του τοιχώματος σε έμφραγμα του μυοκαρδίου καθώς και στην εκτίμηση της συνολικής λειτουργικότητας της αριστερής κοιλίας
- Χρήσιμη στην περιγραφή και εκτίμηση των μηχανικών επιπλοκών
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
Ακτινογραφία θώρακος
- Τα ευρήματα εξαρτώνται από την βαρύτητα και την εξέλιξη του εμφράγματος του μυοκαρδίου
Ραδιοϊσοτοπικές μελέτες
- Σπινθηρογράφημα με πυροφωσφορικό
- Σπινθηρογράφημα με θάλλιο
- Σπινθηρογράφημα με τεχνήτιο – 99 – μη επεμβατικός τρόπος εκτίμησης της λειτουργικότητας των κοιλιών
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
Η αγγειογραφία αποτελεί την πρώτη μέθοδο επανεκτίμησης της διαβατότητας των στεφανιαίων
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
Νοσηλεία στην μονάδα εμφραγμάτων
ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
- Βασίζονται σε ορισμένες βασικές αρχές: Αναλγησία, πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών ηλεκτρικών και μηχανικών, περιορισμός του μεγέθους του εμφράκτου και διάσωση του μυοκαρδίου
- Χορήγηση Ο2 για τις πρώτες 24-48 ώρες σαν μέσο πρόληψης της συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας, της βραδυκαρδίας και του κολποκοιλιακού αποκλεισμού
- Ενδοαορτικός καθετήρας για την μέτρηση των πιέσεων
- Κοιλιακή ταχυκαρδία – αντιμετώπιση με απινίδωση, λιδοκαΐνη και/ή προκαϊναμίδη (Pronestyl)
- Κοιλιακή μαρμαρυγή – αντιμετώπιση με κανονική απινίδωση και επανειλημμένες απινιδώσεις, αν δεν έχει αποτέλεσμα τότε καρδιοαναπνευστική ανάνηψη με φάρμακα, μηχανικό αερισμό και επανάληψη της απινίδωσης
- Κολπικός πτερυγισμός ή μαρμαρυγή – δακτυλίτιδα ή ΕΦ βεραπαμίλη. Εάν υπάρχει αιμοδυναμική καταστολή – ηλεκτρική απινίδωση ή άμεση βηματοδότηση
- Κολποκοιλιακή βραδυκαρδία – δεν χρειάζεται θεραπεία εκτός κι αν συνοδεύεται από υπόταση ή αιμοδυναμική καταστολή. Τότε χορήγηση ατροπίνης και αν δεν έχει αποτελέσματα, ηλεκτρική βηματοδότηση
- Κολποκοιλιακός αποκλεισμός – στον πλήρη αποκλεισμό σε περίπτωση κατώτερου εμφράγματος και αν ο ασθενής είναι αιμοδυναμικά κατασταλμένος απαιτείται τοποθέτηση βηματοδότη μέσω καθετηριασμού αγγείων εάν ο ασθενής είναι αιμοδυναμικά κατασταλμένος. Σε περίπτωση πρόσθιου εμφράγματος συνήθως χρειάζεται τοποθέτηση βηματοδότη γιατί ο παλμός διαφυγής είναι ασταθής και ξαφνικά μπορεί να εμφανισθεί κοιλιακή ασυστολία
Επίτευξη της διαβατότητας των στεφανιαίων
- Μια σχετικά πρόσφατη θεραπευτική προσέγγιση για να εξασφαλίσουμε την επαναιμάτωση του μυός που ισχαιμεί. Περιλαμβάνει ενδοφλέβια θρομβόλυση με τους παρακάτω παράγοντες (κανένας δεν υπερέχει των άλλων).
- Στρεπτοκινάση – έχει συστηματική δράση εκτός από την τοπική θρομβόλυση
- Ενεργοποιητής του ιστικού πλασμινογόνου (ΤΡΑ) – πιο αποτελεσματικός λυτικός παράγοντας με μεγαλύτερο ποσοστό διάνοιξης 90 λεπτά μετά την χορήγηση συγκριτικά με την στρεπτοκινάση. Έχει μικρότερη συστηματική λυτική δράση και υψηλότερο ποσοστό υποτροπής της απόφραξης
- Επείγουσα διαδερμική διαυλική αγγειοπλαστική (PTCA) – εξασφάλιση της ροής των στεφανιαίων με μηχανικό τρόπο. Δεν υπάρχουν συγκριτικές μελέτες που να δείχνουν ότι αυτή η τεχνική είναι ανώτερη από την ενδοφλέβια θρομβόλυση
- Επείγουσα χειρουργική παρέμβαση για την επίτευξη της διαβατότητας – μπορεί να γίνει με μικρό ποσοστό θνησιμότητας. Θα πρέπει να γίνει μέσα σε 4 ώρες από την έναρξη του γεγονότος. Πολλοί πιστεύουν ότι αυτή η τεχνική σπανίως ενδείκνυται
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
- Κατάκλιση για τις πρώτες 24 ώρες
- Σταδιακή επαναδραστηριοποίηση σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού
ΔΙΑΙΤΑ
Τίποτε από το στόμα μέχρι να σταθεροποιηθεί. Αργότερα δίαιτα μικρής περιεκτικότητας σε λίπη και αλάτι
ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
- Ενδοφλέβια χορήγηση νιτρωδών 5 mcg/λεπτό, αυξάνουμε αργά. Η αρτηριακή πίεση να μην είναι χαμηλότερη από 20 mm Hg
- Λιδοκαΐνη 1-2 mg/kg εφ’ απαξ και μετά 1-4 mg/λεπτό. Χορηγείται μόνο σε αρρυθμίες. Δεν προφυλάσσει από την εμφάνιση αρρυθμιών
- Μικρή δόση ηπαρίνης
- Ο2 με ρινικό καθετήρα (2-4 L το λεπτό)
- Οξαζεπάμη 10 mg από το στόμα κάθε 6 ώρες εάν χρειάζεται καταστολή
- Οποιούχα για αναλγησία – ιδιαίτερα μορφίνη 2 mg ΕΦ σε 15 λεπτά για έντονο πόνο
B-blockers (διαλέξτε 1) – αντενδείκνυται σε αρχόμενη συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
- Μετοπρολόλη 5 mg ΕΦ x 3 σε μεσοδιάστημα περίπου 2 λεπτών, μετά 50 mg κάθε 6 ώρες x 48 ώρες. Μετά 100 mg δύο φορές την ημέρα. Εάν δεν είναι ανεκτή αυτή η δόση χορηγήστε μικρότερη δόση από το στόμα
- Ατενολόλη 5 mg ΕΦ σε 5 λεπτά. επαναλαμβάνουμε την δόση 10 λεπτά αργότερα. Στη συνέχεια 50 mg σε 10 λεπτά από το στόμα μετά την 2η ΕΦ δόση. Μετά κάθε 12 ώρες για τουλάχιστον 7 ημέρες
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
Καθορίζεται από την κατάσταση του ασθενούς
ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ
Αποφυγή των παραγόντων κινδύνου για στεφανιαία νόσο
ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
- Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
- Καρδιογενής καταπληξία
- Ρήξη μυοκαρδίου
- Ανεύρυσμα αριστερής κοιλίας
- Σχηματισμός θρόμβου στην αριστερή κοιλίας και περιφερική εμβολή
- Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση και πνευμονική εμβολή
- Περικαρδίτιδα
- Αρρυθμίες
- Ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας
- Βλάβη κοιλιακού διαφράγματος
- Σύνδρομο Dressler
- Καρδιακή ανακοπή
- Θάνατος
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
Η συνολική θνητότητα κυμαίνεται περίπου στο 10% κατά τη διάρκεια της νοσηλείας με αύξηση περίπου 10% κατά τον επόμενο χρόνο. Πάνω από το 60% των θανάτων συμβαίνουν μέσα στην πρώτη ώρα από την εμφάνιση του επεισοδίου
Κατάταξη κατά Killip
- Κατηγορία Ι – χωρίς ενδείξεις συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας, θνητότητα < 5%
- Κατηγορία ΙΙ – ήπια έως μέτριας βαρύτητας συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, τρίζοντες στις βάσεις άμφω και/ή S3 καλπαστικός ρυθμός, πνευμονικό οίδημα, θνητότητα 30%
- Κατηγορία ΙV – καρδιογενής καταπληξία, ΑΠ < 90 mm Hg (< 12 kPa) και σημεία συστηματικής ελάττωσης της αιμάτωσης, π.χ. ολιγουρία, σύγχυση, υγρό ψυχρό δέρμα, θνητότητα 80-100%
ΔΙΑΦΟΡΑ
ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
- Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής
- Εξωκρανιακή εγκεφαλοαγγειακή νόσος
- Αθηρωματική νόσος περιφερικών αγγείων
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το καρδιοαγγειακό σας σύστημα
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Συμβουλές για την υγεία της καρδιάς σας
Κάνναβη και καρδιοαγγειακά νοσήματα
Οι αγγειακές βλάβες που προκαλούνται από τις χημειοθεραπείες
Βελτιώστε την υγεία της καρδιάς σας
Θέλετε να έχετε τις υγιέστερες αρτηρίες;
Προστατευτείτε από τη στεφανιαία νόσο
Οι μορφές των εκδηλώσεων της στεφανιαίας νόσου
Οι βιταμίνες που πρέπει να παίρνουν όσοι έχουν στεφανιαία νόσο
Οι στατίνες σας κόβουν χρόνια ζωής
Ελέγξτε αν κινδυνεύετε από καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό
Να προτιμάτε τις ενδοαγγειακές επεμβάσεις για τις αγγειακές παθήσεις
Τρώτε φρούτα για την μείωση του καρδιοαγγειακού κινδύνου
Πεπτίδια για ανάρρωση από καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό
Σκορ κινδύνου για καρδιακή νόσο κι εγκεφαλικό επεισόδιο
Σύγχρονη εργαστηριακή διάγνωση της αθηροσκλήρωσης
Μη αποφρακτική νόσος των στεφανιαίων αρτηριών
Ο ασθενής με δύσπνοια στα επείγοντα
Η χειρότερη ημέρα της εβδομάδας για την καρδιά σας
Θεραπεία σε οξέα στεφανιαία σύνδρομα χωρίς ανάσπαση ST
Το ΤΙΜΙ τεστ για την πρόγνωση των οξέων στεφανιαίων συνδρόμων
Το TIPI τεστ για το έμφραγμα του μυοκαρδίου
Σε υποψία εμφράγματος πάρτε ασπιρίνη
Προειδοποιητικά σημάδια του εμφράγματος
Τι είναι ο αθηρωματικός δείκτης;
Nanopatch που επιδιορθώνει τις καρδιακές βλάβες
Πρέπει οι παχύσαρκοι να παίρνουν ω-3 λιπαρά οξέα;
Κόλπο για να απαλλαγείτε από το μεταβολικό σύνδρομο
Κόλπο για να αυξήσετε την καλή χοληστερόλη
Ποια είναι η καλύτερη στατίνη;
Πολικοζανόλη για τη χοληστερίνη
Ο πόνος που μοιάζει με αυτόν του εμφράγματος
Οι βιταμίνες για την αθηροσκλήρωση