Χρήσιμες πληροφορίες για τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι η παλινδρόμηση του γαστροδωδεκαδακτυλικού περιεχομένου στον οισοφάγο με ή χωρίς φλεγμονή αυτού
Επηρεαζόμενα συστήματα: Γαστρεντερικό
Επικρατέστερη ηλικία: Όλες οι ηλικίες
Επικρατέστερο φύλο: Άνδρες = Γυναίκες
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Επιγαστρικός καύσος (πύρωση) 70-85%
- Αναγωγές 60%
- Δυσφαγία (υποδεικνύει πιθανή στένωση) 15-20%
- Οπισθοστερνικό άλγος σα στηθάγχη 33%
- Βρογχόσπασμος 15-20%
- Λαρυγγίτιδα (δυσφωνία)
- Αίσθημα κόμπου
- Στα βρέφη: επαναλαμβανόμενοι έμετοι, καθυστέρηση ανάπτυξης, σύνδρομο άπνοιας
ΑΙΤΙΑ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Άκαιρη χάλαση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα (ΚΟΣ) (ιδιοπαθής σχετιζόμενη με φάρμακα ή τρόφιμα)
- Εγκυμοσύνη (τα προγεστεροειδή ελαττώνουν την πίεση του ΚΟΣ)
- Σκληρόδερμα (ελαττωμένη συσπαστικότητα του οισοφάγου και ανεπάρκεια του ΚΟΣ)
- Χάλαση της βρεφικής ηλικίας
- Καθυστέρηση της κένωσης του στομάχου (καθυστέρηση της απομάκρυνσης των οξέων)
- Υπερέκκριση οξέων (όπως στο σύνδρομο Zollinger-Ellison)
- Μυοτομία κατά Heller για την αχαλασία του οισοφάγου (στο 30% αναπτύσσεται παλινδρόμηση)
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Τρόφιμα που ελαττώνουν την πίεση του ΚΟΣ (υψηλή ποσότητα λίπους, κίτρινα κρεμμύδια, σοκολάτα, πιπεριά)
- Τρόφιμα που ερεθίζουν τον οισοφαγικό βλεννογόνο (εσπεριδοειδή, πικάντικοι χυμοί τομάτας)
- Κήλη του οισοφαγικού τρήματος – παγίδευση οξέος
- Κάπνισμα
- Υπερκατανάλωση αλκοόλ
- Καφές
- Φάρμακα που ελαττώνουν την πίεση του ΚΟΣ (π.χ. θεοφυλλίνη, αντιχολινεργικά, προγεστερόνη, αναστολείς ασβεστίου, νιφεδιπίνη, βεραπαμίλη, α-αδρενεργικά φάρμακα, διαζεπάμη, μεπεριδίνη)
- Μόνιμος ρινογαστρικός καθετήρας
- Τραυματισμοί του θώρακα
- Στα παιδιά: σύνδρομο Down, διανοητική καθυστέρηση, εγκεφαλική παράλυση, διόρθωση τραχειοοισοφαγικού συριγγίου
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Λοιμώδης οισοφαγίτιδα (candida, έρπης, κυτταρομεγαλοϊός)
- Χημική οισοφαγίτιδα (κατάποση στάχτης)
- Τραυματισμός από ακτινοβολία
- Νόσος του Crohn
- Στηθάγχη προσπαθείας
- Οισοφαγικό καρκίνωμα
- Οισοφαγίτιδα προκαλούμενη από χάπια (π.χ. δοξυκυκλίνη, κινιδίνη, χλωριούχο κάλιο κ.λ.π.)
- Αχαλασία
- Πεπτικό έλκος
ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Οξεία φλεγμονή
- Υπερπλασία (πάχυνση) της βασικής ζώνης του επιθηλίου εμφανίζεται στο 85%
- Επιμήκυνση των αγγειακών καναλιών στις αγγειακές θηλές με αποτέλεσμα να πλησιάζουν την ενδοαυλική επιφάνεια
- Οισοφάγος του Barrett – γαστρικό κυλινδρικό επιθήλιο (εντερική μεταπλασία) μεταναστεύει προς τα άνω, στα κατώτερα οισοφαγικά τμήματα. Μπορεί να συνοδεύεται από στένωση και εξέλκωση, δυσπλασία και κακοήθη εξαλλαγή
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Παρακολούθηση του οισοφαγικού pH (τα αντιόξινα, οι H2 ανταγωνιστές, οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων και άλλοι αντιεκκιτικοί παράγοντες μπορούν να δώσουν εσφαλμένα αρνητικά αποτελέσματα)
- Οισοφαγική μανομετρία (τα αντιχολινεργικά, η θεοφυλλίνη, οι αναστολείς ασβεστίου, η μεπεριδίνη και η διαζεπάμη μπορούν να δώσουν, λανθασμένα, χαμηλές πιέσεις το ΚΟΣ)
- Δοκιμασία έγχυσης οξέος (Bemstein)
- Ανάλυση του γαστρικού υγρού
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Βαριούχο γεύμα: η παρουσία κατ’ επολίσθηση κήλης του οισοφαγικού τρήματος, μπορεί να προβλέψει την παρουσία οισοφαγίτιδας από παλινδρόμηση. Ανώμαλος βλεννογόνος λόγω φλεγμονής και οιδήματος. Εμφανείς επιμήκεις πτυχές, διαβρώσεις, έλκη. Περιγεγραμμένες στενώσεις.
- Ψευδοεκκολπώματα
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Ενδοσκόπηση
ΣΤΑΔΙΟ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
0 | Φυσιολογικός βλεννογόνος |
Ι | Ερύθημα, εύθρυπτος βλεννογόνος |
ΙΙ | Μη συρρέουσες διαβρώσεις |
ΙΙΙ | Συρρέουσες διαβρώσεις, εξίδρωμα |
ΙV | Εξέλκωση, στένωση |
ΣΤΑΔΙΟ % ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
0 | 22 |
I | 32 |
II | 30 |
III | 12 |
IV | 4 |
- Υποψία μετάπλασης σε επιθήλιο του Barrett τίθεται όταν βλεννογόνος χρώματος “σολωμού” επεκτείνεται > 2 cm πάνω από το φυσιολογικό όριο πλακώδους – κυλινδρικού επιθηλίου (εμφανίζεται σε ποσοστό μέχρι 10%)
- Βιοψία βλεννογόνου. Καλύτερα να μη γίνεται
- Κυτταρολογική εξέταση σε υποψία δυσπλασίας Barrett (ή κυτταρομετρία ροής βοηθάει, όταν είναι διαθέσιμη)
- Η μετοκλοπραμίδη μπορεί να δώσει λανθασμένα αρνητικά αποτελέσματα όσον αφορά την κένωση του στομάχου
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Διάγνωση σε εξωτερικό ασθενή (τυπικό ιστορικό πύρωσης έχει προγνωστική αξία > 80% και εγγυάται εμπειρική θεραπεία, όταν απουσιάζουν άλλα συμπτώματα συναγερμού)
- Εισαγωγή στο νοσοκομείο όταν χρειάζεται χειρουργική επέμβαση
ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Ανύψωση της κεφαλής του κρεβατιού
- Αποφυγή σκυψίματος, διπλώματος και στενών ρούχων
- Αποφυγή φαρμάκων που ελαττώνουν την πίεση του ΚΟΣ
- Ελάττωση του σωματικού βάρους
- Αποφυγή πρόκλησης ερυγών
Θεραπεία βήμα προς βήμα:
- Φάση Ι – Τροποποίηση του τρόπου ζωής και της δίαιτας συν την προσθήκη αντιόξινων
- Φάση ΙΙ – Η2 αναστολείς
- Φάση ΙΙΙ – Υψηλή δόση Η2 αναστολέων ή ομεπραζόλη ή Η2 αναστολέας μαζί με σιζαπρίδη, μετοκλοπραμίδη ή σουκραλφάτη
- Φάση IV – Χειρουργική επέμβαση
ΔΙΑΙΤΑ
Αποφυγή σοκολάτας, πιπεριάς, κρεμμυδιών, λιπαρών τροφών, αλκοόλ, καπνίσματος, καφέ, χυμών από εσπεριδοειδή
ΦΑΡΜΑΚΑ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
Οι θεραπείες για το μπορεί να περιλαμβάνουν επιλογές τροφής, αλλαγές στον τρόπο ζωής, φάρμακα και πιθανώς χειρουργική επέμβαση. Η αρχική θεραπεία γίνεται συχνά με αναστολέα αντλίας πρωτονίων, όπως η ομεπραζόλη. Καλύτερα να μη λαμβάνετε φάρμακα. Έχουν πολλές παρενέργειες.
Ορισμένα τρόφιμα μπορεί να την προάγουν. Η μειωμένη πρόσληψη ζάχαρης και η αυξημένη πρόσληψη ινών μπορούν να βοηθήσουν. Συνιστάται η αποφυγή συγκεκριμένων τροφών και η μη κατανάλωση πριν ξαπλώσετε για όσους έχουν συμπτώματα γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Τα τρόφιμα που μπορεί να προκαλέσουν γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: καφές, αλκοόλ, σοκολάτα, λιπαρά τρόφιμα, όξινα τρόφιμα και πικάντικα τρόφιμα. Η απώλεια βάρους μπορεί να είναι αποτελεσματική στη μείωση της σοβαρότητας και της συχνότητας των συμπτωμάτων. Η ανύψωση της κεφαλής ολόκληρου του κρεβατιού ή η χρήση μαξιλαριού που ανυψώνει τους ώμους και το κεφάλι του ατόμου, μπορεί να εμποδίσει την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση όταν κάποιος ξαπλώνει. Αν και η μέτρια άσκηση μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα σε άτομα με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η έντονη άσκηση μπορεί να τα επιδεινώσει. Η αποχή από το κάπνισμα ή το αλκοόλ δε φαίνεται να ανακουφίζει σημαντικά τα συμπτώματα. Τα κύρια φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι αναστολείς αντλίας πρωτονίων, αποκλειστές υποδοχέων Η2 και αντιόξινα με ή χωρίς αλγινικό οξύ.
Αναστολείς αντλίας πρωτονίων
Οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων (PPIs), όπως η ομεπραζόλη, είναι οι πιο αποτελεσματικοί, ακολουθούμενοι από αποκλειστές υποδοχέων Η2, όπως η ρανιτιδίνη. Εάν ένας PPI μία φορά την ημέρα είναι μερικώς αποτελεσματικός, μπορεί να χρησιμοποιείται δύο φορές την ημέρα. Θα πρέπει να λαμβάνονται μισή έως μία ώρα πριν από το γεύμα. Δεν υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ των PPIs. Όταν αυτά τα φάρμακα χρησιμοποιούνται μακροπρόθεσμα, πρέπει να λαμβάνεται η χαμηλότερη αποτελεσματική δόση. Μπορούν, επίσης, να ληφθούν μόνο όταν εμφανίζονται συμπτώματα σε άτομα με συχνά προβλήματα. Οι αποκλειστές των υποδοχέων Η2 οδηγούν σε περίπου 40% βελτίωση.
Αντιόξινα
Τα στοιχεία για τα αντιόξινα είναι ασθενέστερα με όφελος περίπου 10%, ενώ ένας συνδυασμός αντιόξινου και αλγινικού οξέος (όπως το Gaviscon) μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα κατά 60%. Η μετοκλοπραμίδη (προκινητικό φάρμακο) δε συνιστάται μόνη της ή σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες λόγω ανησυχιών σχετικά με τις ανεπιθύμητες ενέργειες. Το πλεονέκτημα του προκινητικού mosapride είναι μέτριο.
Άλλα φάρμακα
Η Sucralfate έχει παρόμοια αποτελεσματικότητα με τους αποκλειστές υποδοχέων Η2. Ωστόσο, η sucralfate πρέπει να λαμβάνεται πολλές φορές την ημέρα, περιορίζοντας έτσι τη χρήση της. Το Baclofen, ένας αγωνιστής του υποδοχέα GABA, αλλά έχει ανεπιθύμητες ενέργειες.
Χειρουργική επέμβαση
Η συνήθης χειρουργική θεραπεία για σοβαρή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι η θολοπλαστική κατά Nissen. Σε αυτήν τη διαδικασία, το άνω μέρος του στομάχου τυλίγεται γύρω από τον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα για να ενισχύσει τον σφιγκτήρα και να αποτρέψει την παλινδρόμηση οξέος και να επιδιορθώσει μια διαφραγματοκήλη. Συνιστάται μόνο για όσους δεν βελτιώνονται με τους PPIs. Η ποιότητα ζωής βελτιώνεται βραχυπρόθεσμα, αλλά υπάρχει αβεβαιότητα στα οφέλη. O oισοφαγογαστρικός διαχωρισμός είναι μια εναλλακτική διαδικασία που μπορεί να έχει χαμηλότερο ποσοστό αποτυχίας και χαμηλότερο ποσοστό επαναλαμβανόμενης παλινδρόμησης. Το 2012, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ενέκρινε μια συσκευή που ονομάζεται LINX, η οποία αποτελείται από μια σειρά μεταλλικών σφαιριδίων με μαγνητικούς πυρήνες που τοποθετούνται χειρουργικά γύρω από τον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα, για εκείνους με σοβαρά συμπτώματα που δεν ανταποκρίνονται σε άλλες θεραπείες. Η βελτίωση των συμπτωμάτων της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης είναι παρόμοια με εκείνη της θολοπλαστικής κατά Nissen. Η συσκευή δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από ασθενείς που θα μπορούσαν να εκτεθούν ή να υποβληθούν σε μαγνητική τομογραφία (MRI) λόγω σοβαρού τραυματισμού του ασθενούς και βλάβης στη συσκευή. Σε εκείνους με συμπτώματα που δεν βελτιώνονται με τη χειρουργική επέμβαση και τους PPIs, γίνεται εγκάρσια τομή και τα οφέλη μπορεί να διαρκέσουν έως και έξι χρόνια.
Εγκυμοσύνη
Κατά την εγκυμοσύνη, οι διατροφικές τροποποιήσεις και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορεί να βοηθήσουν. Αντιόξινα με βάση το ασβέστιο συνιστώνται. Τα αντιόξινα με βάση το υδροξείδιο αργιλίου και μαγνησίου είναι, επίσης, ασφαλή, όπως και η ρανιτιδίνη και οι PPIs.
Μωρά
Τα μωρά μπορεί να δουν ανακούφιση με μικρότερα και συχνότερα γεύματα, τοποθέτηση σε όρθια θέση για 30 λεπτά μετά τη σίτιση, διατηρώντας το κεφάλι ανυψωμένο ή τη διατροφή με γάλα χωρίς λακτόζη. Μπορούν, επίσης, να αντιμετωπιστούν με φάρμακα όπως η ρανιτιδίνη ή οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων. Ωστόσο, έχουν παρενέργειες.
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ
Παρακολούθηση ανάλογα με τα συμπτώματα. Επαναλάβετε την ενδοσκόπηση στις 12 εβδομάδες όταν δεν υποχωρούν τα συμπτώματα. Ετήσια ενδοσκόπηση και βιοψία σε οισοφάγο του Barrett (ανίχνευση δυσπλασίας). Καλύτερα να μη γίνεται βιοψία…
ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Μακροχρόνια αγωγή συντήρησης με Η2 αναστολείς, παράλληλα με τροποποίηση του τρόπου ζωής και της δίαιτας, ώστε να προληφθεί επανεμφάνιση των συμπτωμάτων
- Ετήσια ενδοσκόπηση, βιοψία και κυτταρολογική εξέταση για την ανίχνευση δυσπλασίας στον οισοφάγο του Barrett
- Οι στενώσεις μπορεί να χρειαστούν περιοδικές διαστολές
- Η ομεπραζόλη σε δόση 10-20 mg την ημέρα είναι αποτελεσματική. Προσοχή, έχει πολλές παρενέργειες
- Η χειρουργική διόρθωση της παλινδρόμησης θα πρέπει να γίνεται σε ασθενείς με βαριά νόσο, παρά τη χρόνια φαρμακευτική αγωγή. Καλύτερα να μη γίνεται
ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Πεπτικές στενώσεις (10-15%)
- Αιμορραγία (3%)
- Οισοφάγος Barrett (10%)
- Επιπλοκές από τους πνεύμονες, τα αυτιά, τη μύτη ή το φάρυγγα (5-10%
- Μη καρδιογενές θωρακικό άλγος
- Αδενοκαρκίνωμα προερχόμενο από τον οισοφάγο του Barrett
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ
- Η πλειοψηφία των ασθενών ανταποκρίνεται ικανοποιητικά σε αγωγή με Η2 αναστολείς, δύο φορές την ημέρα
- Τα συμπτώματα και η φλεγμονή συχνά επανέρχονται με τη διακοπή της αγωγής
- Η αγωγή για την πρόληψη των υποτροπών με Η2 αναστολείς/ομεπραζόλη, συχνά, απαιτεί τη διατήρηση της ίδιας δόσης που χρησιμοποιείται και κατά την οξεία φάση
- Χειρουργική επέμβαση για τις επιπλοκές ή την ανθεκτική νόσο
- Υποστροφή του οισοφάγου του Barrett δεν συμβαίνει συνήθως, παρά την επαρκή φαρμακευτική ή χειρουργική αντιμετώπιση
ΔΙΑΦΟΡΑ
ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
- Άσθμα προκαλούμενο από παλινδρόμηση
- Πνευμονική εισρόφηση και πνευμονία εξ εισροφήσεως
- Χρόνιος βήχας για καθάρισμα του λαιμού
- Απώλεια της αδαμαντίνης των δοντιών
- Δυσοσμία του στόματος
- Λαρυγγίτιδα
- Αίσθημα κόμπου
- Κοκκιώματα των φωνητικών χορδών
ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
Παιδιατρικό:
- Τα συμπτώματα της παλινδρόμησης υποχωρούν, συνήθως, μέχρι την ηλικία των 18 μηνών
- Συχνότερα εμφανίζονται έμετοι, απώλεια βάρους, καθυστέρηση ανάπτυξης, παρά πύρωση
- Αντιμετώπιση θέσης – Χρησιμοποιείστε το βρεφικό κάθισμα για 2-3 ώρες μετά τα γεύματα. Κάντε τις τροφές πιο παχύρρευστες
- Φαρμακευτική αντιμετώπιση – αντιόξινα ή Η2 αναστολείς σε υγρή μορφή (π.χ. σιρόπι Zantac)
- Η χειρουργική αντιμετώπιση για τα βαριά συμπτώματα, (άπνοια, πνιγμός, επίμονοι έμετοι) είναι επιτυχής στο 85-95% των περιπτώσεων
Γηριατρικό: Πιθανότερη η εμφάνιση επιπλοκών
ΚΥΗΣΗ
- Πύρωση (πρωτοεμφανιζόμενη): 52% στο πρώτο τρίμηνο, 24% στο δεύτερο και 9% στο τρίτο τρίμηνο της κύησης
- Έχει την τάση να επανεμφανίζεται και στις επόμενες κυήσεις
- Η συμπτωματική αγωγή περιλαμβάνει συχνά μικρά γεύματα, αποφυγή κατάκλισης για 2-3 ώρες μετά τα γεύματα και ανύψωση της κεφαλής του κρεβατιού τη νύχτα
- Τα αντιόξινα και οι Η2 αναστολείς είναι, μάλλον, ασφαλή για χορήγηση κατά το τρίτο τρίμηνο της κύησης, αλλά καλύτερα να μη χρησιμοποιούνται
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Σταματήστε να παίρνετε φάρμακα για το στομάχι
Ποια φάρμακα απαγορεύονται στην μυασθένεια;
Μήπως έχετε γαστροισοφαγική παλινδρόμηση
Αλγινικά φάρμακα για την δυσπεψία
Υπάρχει κίνδυνος από το αλουμίνιο;
Σύνδρομο ραγδαίας κενώσεως στομάχου
Μήπως έχετε πρόβλημα με το στομάχι σας;
Σταματήστε να παίρνετε φάρμακα για την καταστολή των οξέων του στομάχου
Η γέλη πυριτίου στις γαστρεντερικές παθήσεις
Όταν έχετε λειτουργική δυσπεψία
Τα επικίνδυνα φαγητά για τις καούρες
Μάθετε αν η σόδα κάνει καλό στην πέψη