Εκκολπωματική νόσος

Χρήσιμες πληροφορίες για την εκκολπωματική νόσο

Η εκκολπωματική νόσος του παχέος εντέρου και οι ποικίλες κλινικές της συνέπειες.

Θεωρείται ότι αποτελεί νόσο των Δυτικών κοινωνιών λόγω ελλείψεων, κύρια διατροφικών

• Εκκολπώματα του παχέος εντέρου: κήλη του εντερικού βλεννογόνου διαμέσου της μυϊκής στιβάδας, συνήθως στη θέση εισόδου κάποιας διατιτραίνουσας αρτηρίας, που βρίσκεται μεταξύ των δύο πετάλων του ορογόνου στο μεσεντερικό χείλος. Είναι πιο συνηθισμένα στο σμιγμοειδές και στο περιφερικό παχύ έντερο και ο αριθμός τους αυξάνεται με την ηλικία
• Εκκολπωματίτιδα: απόστημα  ή περιεκκολπωματική φλεγμονή που αρχίζει από τη ρήξη μικροσκοπικού αποστήματος του βλεννογόνου μέσα στο μεσεντέριο. Οι φλεγμονές αυτές μπορεί να εξελιχθούν σε συρίγγιο με το ουρογεννητικό σύστημα, να προκαλέσουν αποφρακτικά φαινόμενα ή να υποχωρήσουν αυτόματα. Αναπτύσσεται στο 5% περίπου των ατόμων που έχουν εκκολπώματα κάθε χρόνο. Κατά τη διάρκεια της ζωής τους, περίπου οι μισοί από τους ασθενείς που πάσχουν από εκκολπωμάτωση, αναπτύσσουν φλεγμονή.

Επηρεαζόμενα συστήματα: Γαστρεντερικό

Επικρατέστερη ηλικία: Σπάνια πριν τα 40, πιο συνηθισμένη κατά την 6η-8η δεκαετία

Επικρατέστερο φύλο: Άνδρες = Γυναίκες

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

Εκκολπωμάτωση

• Μόνο το 10-25% των ατόμων που έχουν εκκολπώματα θα αναπτύξουν συμπτώματα (πιθανή συσχέτιση με συνυπάρχουσα ερεθιστική εντερική νόσο)
• Πόνος – λόγω τάσης του εντερικού τοιχώματος, κύρια στον αριστερό λαγόνιο βόθρο, επιδεινώνεται με τη λήψη τροφής και υποχωρεί κάπως με τη διέλευση του περιεχομένου και τις εντερικές κινήσεις
• Διάρροια ή δυσκοιλιότητα
• Ψηλαφητή μάζα στον αριστερό λαγόνιο βόθρο, τεταμένη και ευαίσθητη
• Η κοιλιά μπορεί να είναι μετεωρισμένη και να παρουσιάζει τυμπανισμό
• Συνήθως, δεν υπάρχουν σημεία περιτοναϊκής φλεγμονής
• Μέλαινα και αιματοχεσία αν αιμορραγήσουν τα εκκολπώματα

Εκκολπωματίτιδα

• Πόνος – απότομης έναρξης, συνήθως, εντοπισμένος στο αριστερό κάτω τεταρτημόριο της κοιλιάς. Συνήθως, σχετίζεται με ευαισθησία στην ίδια περιοχή
• Πυρετός και ρίγη καθώς αυξάνει η σοβαρότητα
• Ανορεξία, ναυτία, έμετοι
• Δυσκοιλιότητα ή διάρροια
• Παλίνδρομη ευαισθησία, ακούσια σύσπαση, σανιδοειδής σύσπαση
• Ψηλαφητή μάζα – ευαίσθητη, σκληρή σταθερή
• Η κοιλιά μπορεί να είναι μετεωρισμένη και να παρουσιάζει τυμπανισμό
• Μείωση εντερικών ήχων ή αύξηση αν συμβεί απόφραξη
• Δυσουρία, συχνουρία, αν επιπλακεί και η κύστη
• Πνευματουρία, κοπρανουρία αν αναπτυχθεί εντεροκυστικό συρίγγιο
• Η εξέταση από το ορθό μπορεί να δείξει ευαισθησία, σκληρία ή μάζα στον δουγλάσειο

ΑΙΤΙΑ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Τα αίτια είναι υποθετικά και όχι αποδεδειγμένα
• Διαταραχές της εντερικής κινητικότητας και αυξημένη ενδοαυλική πίεση, μερική διάταση του εντέρου μπορεί να συμβεί από πολύ μικρό όγκο κοπράνων
• Διαμερισματοποίηση του εντέρου – μη προωθητικές συσπάσεις που δημιουργούν μικρά διαμερίσματα του εντερικού αυλού με μεγάλη πίεση στο εσωτερικό τους
• Δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε ίνες – αυξάνει τη διαμερισματοποίηση και προκαλεί υψηλότερες ενδοαυλιακές πιέσεις
• Ελλείματα στην ισχύ του εντερικού τοιχώματος
• Τα αίτια αιμορραγίας από τα εκκολπώματα είναι ασαφή και δεν σχετίζονται με εκκολπωματίτιδα, τα εκκολπώματα του δεξιού εντέρου, παρ’ ότι είναι λιγότερο συχνά, ευθύνονται για το 50% όλων των αιμορραγιών από εκκολπώματα

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Ηλικία μεγαλύτερη των 40 ετών
• Δίαιτα με χαμηλό στερεό υπόλειμμα
• Ιστορικό εκκολπωματίτιδας

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Δυσανεξία στη λακτόζη
• Καρκίνος αριστερού παχέος εντέρου
• Ελκώδης κολίτιδα, νόσος του Crohn
• Αγγειοδυσπλασία (για αιμορραγία από το ορθό)
• Ισχαιμική ή μικροβιακή κολίτιδα
• Σκωληκοειδίτιδα
• Άλλες αιμορραγικές και γυναικολογικές διαταραχές

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Λευκά αιμοσφαίρια, φυσιολογικά στην εκκολπωμάτωση, αυξημένα με πολυμορφωπυρηνικό τύπο και άωρες μορφές στην εκκολπωματίτιδα
• Χαμηλή αιμοσφαιρίνη αν στα συμπτώματα περιλαμβάνεται αιμορραγία
• Αυξημένη ταχύτητα καθίζησης στην εκκολπωματίτιδα
• Η εξέταση των ούρων μπορεί να δείξει λευκοκυτταρικούς ή ερυθροκυτταρικούς κυλίνδρους
• Ουροκαλλιέργεια – επίμονη λοίμωξη σε περίπτωση συριγγίου
• Αιμοκαλλιέργεια – θετική σε εκκολπωματίτιδα που έχει εξελιχθεί σε γενικευμένη περιτονίτιδα

Φάρμακα που μπορεί να μεταβάλλουν τα ευρήματα:

• Στερεοειδή
• Άλλα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα

Διαταραχές που μπορεί να μεταβάλλουν τα ευρήματα:

• Ηλικιωμένοι ασθενείς
• Λεμφώματα ή άλλες καταστάσεις που προκαλούν ανοσοκαταστολή
• Σοβαρός υποσιτισμός

ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Προεκκολπωματικό στάδιο – μυόχωση (λέπτυνση της κυκλοτερούς μυϊκής στιβάδας, βράχυνση της κολικής ταινίας, στένωση του αυλού )
• Πολλαπλά εκκολπώματα – σπαστικό έντερο, εκκολπωμάτωση, απλή μαλακής σύστασης εκκολπωμάτωση δεξιού παχέος εντέρου
• Στερεά εκκολπώματα – γιγάντια εκκολπώματα σιγμοειδούς
• Εκκολπωματίτιδα – φλεγμονή, νέκρωση, διάτρηση
• Εκκολπωματίτιδα, πρώιμο στάδιο – ρήξη βλεννογόνου αποστήματος στο μεσεντέριο. Δεν ξεκινάει με απόφραξη του αυχένα όπως η σκωληκοειδίτιδα

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Σπινθηρογράφημα με χρήση ερυθρών σημασμένων με τεχνήτιο 99m για την ανίχνευση αιμορραγίας (χρησιμοποιείται σπάνια) και/ή αγγειογραφία. Καλύτερα να ΜΗ γίνονται
• Λευκοκύτταρα σημασμένα με γάλλιο ή ίνδιο για τον εντοπισμό αποστημάτων (χρησιμοποιείται σπάνια). Καλύτερα να ΜΗ γίνεται

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Απλή ακτινογραφία κοιλίας σε όρθια θέση και σε κατάκλιση, είναι χρήσιμη για τη διάγνωση περιτονίτιδας ή διάτρησης
• Βαριούχος υποκλυσμός – αποτελεί την καλύτερη μέθοδο για τη διάγνωση της εκκολπωμάτωσης. Λιγότερο χρήσιμος στη διάγνωση της εκκολπωματίτιδας
• Τα εκκολπώματα μπορεί να φανούν στην ενδοσκόπηση, αλλά η μέθοδος είναι λιγότερο ευαίσθητη από τον βαριούχο υποκλυσμό
• Υπολογιστική τομογραφία με ή χωρίς σκιαγραφικό – είναι διαγνωστική για απόστημα, συρίγγιο, μέγεθος και εντόπιση φλεγμονώδους μάζας
• Η αγγειογραφία είναι διαγνωστική, αλλά και θεραπευτική σε αιμορραγία από εκκολπώματα
• Συριγγογραφίες

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Κολονοσκόπηση και σιγμοειδοσκόπηση – βοηθά στη διάγνωση της εκκολπωμάτωσης και είναι πολύ μεγάλης αξίας διαφοροδιαγνωστική μέθοδος για τον αποκλεισμό ή την επιβεβαίωση ύπαρξης καρκίνου. Επίσης, είναι χρήσιμες στη διάγνωση ελκώδους ή ισχαιμικής κολίτιδας
• Κυστεοσκόπηση – σε εντεροκυστικό συρίγγιο

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Εξωνοσοκομειακή σε εκκολπωματίτιδα (πόνος, ευαισθησία, λευκοκυττάρωση, αλλά όχι τοξικά ή περιτοναϊκά σημεία)
• Περίπου 2% των ατόμων χρειάζονται εισαγωγή στο νοσοκομείο, λόγω τοξικής κατάστασης, σηψαιμίας, περιτονίτιδας ή λόγω αποτυχίας να ξεπεράσουν την κρίση σε μερικές ημέρες. Περίπου οι μισοί από αυτούς θα χρειαστούν εγχείρηση
• Οι τοξικοί ασθενείς χρειάζονται εισαγωγή στο νοσοκομείο και ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών, τουλάχιστον μέχρι να υπάρξει ανταπόκριση

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Ενδοφλέβια χορήγηση υγρών, αναλγητικά, ρινογαστρικός καθετήρας
• Ενδείξεις χειρουργικής επέμβασης – σοβαρή εκολπωματίτιδα, διάτρηση, απόστημα, συρίγγιο, σοβαρή αιμορραγία (που απαιτεί περισσότερο από 2 lt αίματος το 24ωρο), υποτροπιάζοντα επεισόδια
• Χειρουργικές τεχνικές – εκτομή του εντερικού τμήματος που φέρει τα εκκολπώματα (συνήθως σιγμοειδές ή σιγμοειδές και κατιόν και τελικοτελική αναστόμωση). Αν υπάρχει απόστημα ή συρίγγιο χρειάζεται πιο ριζική επέμβαση, ενώ μπορεί να χρειαστεί κολοστομία

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

Πλήρης δραστηριότητα στην εκκολπωμάτωση, περιορισμένη στην εκκολπωματίτιδα

ΔΙΑΙΤΑ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

Τίποτα από το στόμα κατά τη διάρκεια της εκκολπωματίτιδας, υγρά και τροφή υψηλής περιεκτικότητας σε στερεό υπόλειμμα καθώς επανέρχεται η φυσιολογική εντερική κινητικότητα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗ ΝΟΣΟ

• Ενημέρωση για τη σημασία των φυτικών ινών στη διατροφή, καθώς και για τα συμπτώματα των επιπλοκών σε πρώιμο στάδιο έχει μεγάλη σημασία

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

Εκκολπωμάτωση

• Τα επώδυνα σύνδρομα μπορεί να θεραπευθούν με σπασμολυτικά, βουσπιρόνη 15-30 mg την ημέρα ή μεπεριδίνη 100-150 mg την ημέρα σε συνδυασμό με δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες
• Η διάρροια και η δυσκοιλιότητα αντιμετωπίζονται όπως ενδείκνυται στις περιπτώσεις ευερέθιστου εντέρου

Εκκολπωματίτιδα

• Θεραπεία από το στόμα για ήπια νόσο – μετρονιδαζόλη 250-500 mg την ημέρα κάθε 8 ώρες σε συνδυασμό με αμοξυκιλλίνη (500 mg κάθε 8 ώρες) ή σιπροφλοξασίνη 500 mg x 2. Αναμένεται ανταπόκριση μέσα σε 3 ημέρες. Απαιτείται συνέχιση της θεραπείας για μία εβδομάδα
• Πιο σοβαρές περιπτώσεις στο νοσοκομείο – γενταμυκίνη 3-5 mg/kg την ημέρα σε συνδυασμό με κλινδαμυκίνη 1,8-2,7 mg την ημέρα και αναλγητικά. Η δόση των αμινογλυκοσιδών ποικίλλει ανάλογα με την κάθαρση της κρεατινίνης

Αιμορραγία από εκκολπώματα

Βαζοπρεσσίνη 0,2-0,3 μονάδες/λεπτό μέσω εκλεκτικού αρτηριακού καθετήρα. Χρησιμοποιείται όταν η αιμορραγία είναι εμφανής στην αγγειογραφία

Αντενδείξεις: Αντιδράσεις υπερευαισθησίας

Προφυλάξεις:

• Θα πρέπει να αποφεύγεται η μορφίνη και τα άλλα οπιοειδή, εκτός από τη δεμερόλη
• Προσοχή για νεφροτοξικότητα και ωτοτοξικότητα από τις αμινογλυκοσίδες

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Τομπραμυκίνη και μετρονιδαζόλη, κεφαλοσπορίνες 3ης γενιάς

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗ ΝΟΣΟ

• Μερικοί κλινικοί δεν συνιστούν επεμβατικές μεθόδους ελέγχου. Άλλοι συνιστούν βαριούχο υποκλυσμό, κάθε 3 χρόνια αν τα συμπτώματα δεν είναι συχνά ή απουσιάζουν ή ακολουθούν χειρουργική διόρθωση
• Κολονοσκόπηση – η ένδειξη θα βασιστεί στα παραπάνω

ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

Δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, ψύλλιο, άγαρ, μεθυλσελουλόζη

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Αιμορραγία
• Διάτρηση
• Περιτονίτιδα
• Εντερική απόφραξη
• Απόστημα – παρακολικό, υφηπατικό, υποδιαφραγματικό
• Συρίγγιο – εντεροκυστικό, εντεροκολπικό, εντεροδερματικό

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

• Η πρόγνωση είναι καλή αν γίνει έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση των επιπλοκών
• Από εκείνους που το πρώτο τους επεισόδιο εκκολπωματίτιδας αντιμετωπίστηκε συντηρητικά με επιτυχία, το 67% δεν θα παρουσιάσει προσβολή που να απαιτεί ενδονοσοκομειακή αντιμετώπιση και το 33% θα υποτροπιάσει. Δύο ή τρεις υποτροπές σε 1-2 χρόνια αποτελούν ένδειξη για χειρουργική αφαίρεση του υπεύθυνου τμήματος του παχέος εντέρου
• Από αυτούς που παρουσίασαν αιμορραγία ένα 20% θα επανααιμορραγήσει σε διάστημα από μήνες έως χρόνια

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Συχνά υπάρχουν σε συνδυασμό με ευερέθιστο έντερο

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Παιδιατρικό:

• Πολύ σπάνια
• Αν υπάρχουν είναι πιο επιθετικά και υποτροπιάζουν σε νεαρή ηλικία

Γηριατρικό:

• Πιο συνηθισμένα
• Μερικές φορές μπορεί να είναι δύσκολο να διαγνωσθούν

ΚΥΗΣΗ

Θα πρέπει να γίνει διαφοροδιάγνωση από έκτοπη κύηση

Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για το πεπτικό σας σύστημα

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για την υγεία του πεπτικού σας συστήματος

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό

Διαβάστε, επίσης,

Το έντερο υπεύθυνο για όλες τις ασθένειες

Οξεία αιμορραγία κατώτερου πεπτικού

Οι καλύτερες εξετάσεις για τις παθήσεις του παχέος εντέρου

Εκκολπωματική νόσος

Ορθομοριακή αποτοξίνωση του γαστρεντερικού συστήματος

Κόλπα για να απαλλαγείτε από την δυσκοιλιότητα

Δίαιτα για την εκκολπωματίτιδα

www.emedi.gr