Κλασική Ιατρική Παθολογία Παιδιατρική Πνευμονολογία

Άσθμα

12 Ιανουαρίου 2021

Χρήσιμες πληροφορίες για το άσθμα

Το άσθμα είναι μια διαταραχή του τραχειοβρογχικού δέντρου που χαρακτηρίζεται από ήπιο έως σοβαρό εμπόδιο στους αεραγωγούς.

Τα συμπτώματα ποικίλουν από βήχα έως δύσπνοια και είναι γενικά επεισοδιακά ή παροξυσμικά αλλά μπορεί να είναι επίμονα.

Το κλινικό διαφοροδιαγνωστικό σημείο είναι ο συριγμός, αλλά ο βήχας μπορεί να είναι το προεξάρχον σύμπτωμα.

Συνήθως, διαγιγνώσκεται λανθασμένα ως “υποτροπιάζουσα πνευμονία” ή “χρόνια βρογχίτιδα”.

Οξέα συμπτώματα – χαρακτηρίζονται από στένωση των μεγάλων και μικρών αεραγωγών λόγω του σπασμού των λείων βρογχικών μυών, οιδήματος και φλεγμονής του βρογχικού βλεννογόνου και της παραγωγής βλέννας
Εμφανίζεται σ’ ένα “σκηνικό” στο οποίο το άσθμα είναι πιθανό, αλλά και άλλες καταστάσεις έχουν εξαιρεθεί

Επηρεαζόμενα συστήματα: Πνευμονικό

Γενετική: Μη γνωστό οικογενειακό πρότυπο, αν και υπάρχει οικογενειακή συσχέτιση αντιδραστικής αναπνευστικής νόσου, ατοπικής δερματίτιδας και αλλεργικής ρινίτιδας

Επικρατέστερη ηλικία:

50% των περιπτώσεων είναι παιδιά κάτω των 10 ετών
Νεαροί ενήλικες (16-40 ετών), αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία

Επικρατέστερο φύλο:

Παιδιά κάτω των 10 ετών: Άρρεν > Θήλυ
Εφηβεία: Θήλυ = Άρρεν
Νεαροί ενήλικες: Θήλυ > Άρρεν

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Ποικιλία στη μορφή των συμπτωμάτων. Παροξυσμικά, συνεχή, μη φυσιολογικές πνευμονικές δοκιμασίες χωρίς συμπτώματα

Συριγμός
Βήχας
Περιοδικότητα συμπτωμάτων
Παράταση εκπνοής
Υπερηχηρότητα (υπερήχηση)
Ελαττωμένοι αναπνευστικοί ήχοι
Νυχτερινά επεισόδια
Παράδοξος σφυγμός
Κυάνωση
Ταχυκαρδία
Χρήση επικουρικών αναπνευστικών μυών
Επιπέδωση διαφράγματος
Ρινικοί πολύποδες. Βρίσκονται στην κυστική ίνωση και σε υπερευαισθησία στην ασπιρίνη
Στο άσθμα δεν ανευρίσκεται πληκτροδακτυλία
Η ανάπτυξη είναι συνήθως φυσιολογική

ΑΙΤΙΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Αλλεργικοί παράγοντες:

Γύρη μεταφερόμενη από τον αέρα
Μύκητες
Σκόνη σπιτιού (άκαρι)
Πιτυρώδη λέπια από τρίχες ή φτερά ζώων
Πουπουλένια μαξιλάρια

Άλλοι παράγοντες:

Καπνός και άλλοι παράγοντες μόλυνσης
Λοιμώξεις κυρίως ιογενείς
Ασπιρίνη, τρυγικά
Άσκηση
Κολπίτιδες (παραρρινοκολπίτιδες)
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Ύπνος (μέγιστη εκπνευστική ροή συχνά χαμηλότερη στις 4 π.μ.)
Τρέχουσες έρευνες στοχεύουν σε φλεγμονώδη αντίδραση (συμπεριλαμβανομένης μη φυσιολογικής απελευθέρωσης χημικών διαβιβαστών, ηωσινόφιλων χημειοτακτικών παραγόντων, ουδετερόφιλου χημειοτακτικού παράγοντα και άλλων)

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Θετικό οικογενειακό ιστορικό
Ιογενείς λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Εισπνοή ξένου σώματος
Υποτροπιάζουσα πνευμονική εμβολή
Ιογενείς αναπνευστικές λοιμώξεις (ψευδομεμβρανώδης λαρυγγίτιδα, βρογχιολίτιδα)
Επιγλωττίτιδα
Κυστική ίνωση
Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
Χρόνια αποφρακτική πνευμονική νόσος
Πνευμονίτιδα από υπερευαισθησία
Βρογχοπνευμονική ασπεργίλλωση
Φυματίωση
Σύνδρομο υπεραερισμού
Πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας
Βήχας από συνήθεια

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Φυσιολογικό CBC
Ηωσινόφιλα ρινός
Ανοσοσφαιρίνες

Έλεγχος για ανοσοανεπάρκεια
Αυξημένη IgE στην αλλεργική βρογοπνευμονική ασπεργίλλωση

Αέρια αίματος σε ασθματική κατάσταση (οξύ βαρύ άσθμα)

ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Υπερπλασία λείων μυϊκών ινών
Οίδημα βλεννογόνου
Παχυμένη βασική μεμβράνη
Φλεγμονώδης αντίδραση
Υπερδιογκωμένοι πνεύμονες (υπερδιαύγαση)
Βλεννώδη βύσματα
Βρογχεκτασία δεν ανευρίσκεται παρά μόνο σε συσχέτιση με αλλεργική βρογοπνευμονική ασπεργίλλωση
Αυξημένη αντίσταση αεραγωγών
Ελαττωμένα ποσοστά ροής αέρα
Διάσταση αερισμού – διάχυσης

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Παρακολούθηση στο σπίτι της μέγιστης ροής – αναφέρετε εάν πέσει κάτω από το 70% του μέσου όρου
Δοκιμασίες πνευμονικής λειτουργίας. Αντιστρεπτή απόφραξη αεραγωγού
Αλλεργικές δοκιμασίες
Μantoux μια φορά το χρόνο
Δοκιμασία ανοχής άσκησης

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Ακτινογραφία θώρακος:

Υπεραερισμός (υπερδιαύγαση)
Ατελεκτασία
Διαφυγή αέρος

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Βρογχοσκόπηση: Σπάνια ενδείκνυται
Σπιρομετρία: ελαττωμένο FEV1 (Βίαια εισπνεόμενος όγκος σε 1 sec)
Ακτινογραφία θώρακος: κάντε τουλάχιστον μία, αλλά όχι απαραιτήτως με κάθε υποτροπή (επιδείνωση/κρίση)

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Εξωνοσοκομειακός ασθενής
Ενδονοσοκομειακός ασθενής σε βρογχόσπασμο που δεν ανακουφίζεται με β-αγωνιστές και στεροειδή

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Ελαχιστοποιήστε τους ερεθιστικούς παράγοντες
Η πληροφόρηση είναι βασική
Κατάλληλη προφυλακτική θεραπεία με αντιφλεγμονώδη, όπως cromolyn, εισπνεόμενα στερεοειδή
Αυξημένοι β-αγωνιστές ως απάντηση στα συμπτώματα
Σκεφτείτε απευαισθητοποίηση

Τα κάτωθι ΔΕΝ συνιστώνται:

Μεγάλες ποσότητες υγρών
Αναπνευστικές ασκήσεις
IPPB – διαλείπουσα αναπνοή θετικής πίεσης

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Η πρώιμη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία διευκολύνει την χωρίς περιορισμό δραστηριότητα

ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Πέντε κυρίως κατηγορίες φαρμάκων χρησιμοποιούνται:

Χρωμογλυκικό (νάτριο) lomudal και nedocromil
Στεροειδή (βεκλομεθαζόνη – Becotide – πρεδιζόνη κ.λ.π.)
β-αγωνιστές (τερβουταλίνη, αλβουτερολή, κ.λ.π.
Μεθυλξανθίνες (θεοφυλλίνη)
Αντιχολινεργικά (ατροπίνη βρωμιούχο ιπρατρόπιο)

Ήπιο άσθμα: σύντομος συριγμός μία ή δύο φορές την εβδομάδα

Διαλείπουσα χρήση β-αγωνιστών (δοσιμετρικό αεροσόλ και αεροθάλαμο με βαλβίδα)
β-αγωνιστές από το στόμα ή θεοφυλλίνη μπορεί να ληφθούν υπ’ όψη, αλλά έχουν περισσότερες παρενέργειες

Μέτριο άσθμα: εβδομαδιαία συμπτώματα, που επηρεάζουν τον ύπνο ή την άσκηση, σποραδικές ER επισκέψεις PEFR 60-80% του προβλεπόμενου

Συνηθισμένο πρόγραμμα συντήρηση
Cromolyn (χρωμολίνη) τέσσερις φορές ημερησίως ή nedocromil δύο φορές την ημέρα
Σκεφτείτε στεροειδή εισπνεόμενα (διπροπιονική βεκλομεθαζόνη 400 mg/ημέρα)
Εάν δεν ελέγχεται με μέτρια δόση εισπνεόμενων στερεοειδών (600 mg/ημέρα) σκεφτείτε αύξηση ή βραδείας αποδέσμευσης ξανθίνες από το στόμα ή εισπνεόμενο βρωμιούχο ιπρατρόπιο
Θεραπεύστε τις κρίσεις με εισπνεόμενους β-αγωνιστές και ώσεις στερεοειδών

Σοβαρό άσθμα: Συχνά συμπτώματα που επηρεάζουν τη δραστηριότητα, νυχτερινά συμπτώματα, συχνές νοσηλείες, PEFR < 60% του προβλεπόμενου, χωρίς να επηρεάζουν την ανάπτυξη ή την εξέλιξη

Cromolyn, όπως παραπάνω
Εισπνεόμενα στεροειδή: μερικοί ασθενείς μπορεί να χρειάζονται παρ’ ημέρα στεροειδή από το στόμα
Η θεοφυλλίνη είναι συχνά χρήσιμη κυρίως για τα νυχτερινά συμπτώματα, θεραπευτικά επίπεδα 10-20 mg/ml

Οξεία επιδείνωση:

Εισπνεόμενοι β-αγωνιστές (αλβουτερόλη) για αναστροφή της απόφραξης των αεραγωγών
Ψάξτε για αυξημένο έργο αναπνοής, σύνδρομο διαφυγής αέρος, ατελεκτασία
Βραχεία θεραπεία με στεροειδή 2 mg/Kg από το στόμα κάθε πρωί για 5-7 ημέρες
Αμινοφυλλίνη ενδοφλέβια προσθέτει μόνο τοξικότητα
Παρακολούθηση για μια τουλάχιστον ώρα

Σύστηματα χορήγησης:

Παιδιά κάτω των δύο ετών – νεφελοποιητές ή δοσιμετρικό αεροσόλ και αεροθάλαμο με βαλβίδα και μάσκες
Παιδιά από 2-4 ετών δοσιμετρικό σε αεροσόλ και αεροθάλαμο με βαλβίδα
Παιδιά από 5 ετών δοσιμετρικό σε αεροσόλ ή εισπνεόμενα σε σκόνη

Ενδονοσοκομειακή νοσηλεία:

Ενδοφλέβια στεροειδή: solumedrol 2 mg/Kg δόση εφόδου και στη συνέχεια 1 mg/Kg ενδοφλεβίως κάθε 6 ώρες
Συχνά β-αγωνιστές: αερολύματα
Αμινοφυλλίνη ενδοφλέβια στάγδην αν δεν ανταποκρίνονται καλά
Σπάνια: ισοπροτερενόλη ή τερβουταλίνη ΕΦ, μηχανική αναπνοή

Αντενδείξεις:

Ηρεμιστικά βλεννολυτικά
Αντιβιοτικά συνήθως δεν χρειάζονται
Αποφύγετε τους β-αγωνιστές

Σημαντικές πιθανές αλληλεπιδράσεις:

Η ερυθρομυκίνη και η σιπροφλοξασίνη μειώνουν την κάθαρση της θεοφυλλίνη και μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα κατά 15-20%

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Κετοτιφαίνιο
Η1 – ανταγωνιστές
ΤΑΟ – Τρολεαντομυκίνη
Μεθοτρεξάτη
IVIG – ανοσοσφαιρίνες ενδοφλεβίως
Φλουροσεμίδη

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΑΣΘΜΑ

Αναπνευστικές δοκιμασίες στο σπίτι. Μέτρηση μέγιστης εκπνευστικής ροής στο σπίτι με φορητό μετρητή
pH και αέρια αρτηριακού αίματος
Οξυμετρία
Ηλεκτρολύτες

ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Είναι ουσιώδης η ταυτόχρονη θεραπεία:

Κατανοείστε τα φάρμακα, εισπνοές, νεφελοποιητές, μετρητές μέγιστης ροής
Παρακολούθηση συμπτωμάτων, μέγιστης ροής
Προκαθορισμένο σχέδιο δράσης για τις υποτροπές
Γραπτές οδηγίες
Ερευνήστε και ελέγξτε τους εκλυτικούς παράγοντες (παράγοντες μόλυνσης, άσκησης, άκαρι σκόνης σπιτιού μύκητες, πιτυρώδη λέπια από τρίχες ή φτερά ζώων) εάν είναι σοβαροί
Ετήσιος εμβολιασμός για αιμόφιλο
Αποφύγετε την ασπιρίνη
Αποφύγετε θειώδη και ταρτραζίνη (προσθετικά φαγητών)

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Αναπνευστική ανεπάρκεια – μηχανική αναπνοή
Ατελεκτασία σε 25% των ενδονοσοκομειακών ασθενών
Χαλαρή παράλυση μετά από επιδείνωση (αυτοπεριοριζόμενη)
Θάνατος
Σύνδρομο διαφυγής αέρα (πνευμοθώρακας)
Σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης)
Επηρεασμένος μεταβολισμός θεοφυλλίνης

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Εξαιρετική με προσοχή στη γενική υγεία και χρήση φαρμάκων για έλεγχο των συμπτωμάτων
Λιγότερο από το 50% των παιδιών με άσθμα συνεχίζουν να έχουν μετά το πέρας της σχολικής ηλικίας
Ο κίνδυνος θνησιμότητας αυξάνει με:

Περισσότερες από 3 το χρόνο εισαγωγές σε θάλαμο εντατικής νοσηλείας
Νυχτερινά συμπτώματα
Ιστορικό εισαγωγής στη μονάδα εντατικής θεραπείας
Μηχανικός αερισμός
Περισσότερες από 2 νοσηλείες το χρόνο
Εξάρτηση από στερεοειδή (συστηματική χρήση)
Ιστορικό συγκοπής με άσθμα

Τα ποσοστά θνησιμότητας αυξάνουν
Αν η ανταπόκριση στη θεραπεία είναι φτωχή ανασκοπείστε τη διάγνωση και τη συμμόρφωση του ασθενούς, πριν προσθέσετε περισσότερο ισχυρή θεραπεία

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Οισοφαγίτιδα από αναγωγή
Κολπίτιδα

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Παιδιατρικό: 50% των νέων περιστατικών ασθμάτων εμφανίζονται σε παιδιά κάτω των 10 ετών

Γηριατρικό: Είναι ασύνηθες να συμβούν επεισόδια για πρώτη φορά σε αυτή την ηλικιακή ομάδα

ΚΥΗΣΗ

Περίπου το 50% των ασθματικών ασθενών δεν έχουν αλλαγές, 20% φαίνεται να βελτιώνονται και 25% έχουν χειρότερα συμπτώματα
Αποφυγή stress
Αποφυγή φαρμάκων που αντενδείκνυνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για τους πνεύμονες

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τους πνεύμονες

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Ασκαρίδες εντέρου

Βρογχιολίτιδα

Χρήσιμες πληροφορίες για την οξεία βρογχίτιδα

Χρήσιμες πληροφορίες για τις βρογχεκτασίες

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Πνευμονίτιδα εξ υπερευαισθησίας

Διαφοροδιάγνωση λεμφαγγειακής καρκινωμάτωσης

Ηωσινοφιλικές πνευμονίες

Τα ζώα προστατεύουν από τις αλλεργίες

Οι καλύτερες θεραπείες για τις αλλεργίες

Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για τις αλλεργίες