Σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης

Χρήσιμες πληροφορίες για την απρόσφορη έκκριση αντιδιουρητικής ορμόνης

Το σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης χαρακτηρίζεται από υπονατριαιμία και αύξηση της ωσμωτικότητας των ούρων χωρίς προφανές ερέθισμα για την απελευθέρωση ADH. Τα επίπεδα του ολικού νατρίου του σώματος μπορεί να είναι φυσιολογικά ή σχεδόν φυσιολογικά. Σχετίζεται με υποκείμενη διαταραχή π.χ. νεόπλασμα, πνευμονική πάθηση ή πάθηση του κεντρικού νευρικού συστήματος

Επηρεαζόμενα συστήματα: Ενδοκρινείς/Μεταβολισμός

Επικρατέστερη ηλικία: Συχνή στους ηλικιωμένους

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

• Συνήθως, νευρολογικά
• Ληθαργικότητα
• Ανησυχία
• Σύγχυση
• Οίδημα (σπάνια)
• Ανορεξία
• Ναυτία/Έμετοι
• Κεφαλαλγία
• Ευερεθιστότητα
• Μειωμένα αντανακλαστικά
• Σπασμοί
• Κώμα
• Ασυμπτωματική

ΑΙΤΙΑ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

• Σάρκωμα πνευμόνων
• Φάρμακα (βινκριστίνη, ναρκωτικά, θειαζιδικά διουρητικά, κυκλοφωσφαμίδη, καρβαμαζεπίνη, βαρβιτουρικά, μορφίνη, χλωροπροπαμίδη, νικοτίνη, βήτα αδρενεργικοί αγωνιστές, γενικά αναισθητικά, ωκυτοκίνη)
• Έκτοπη παραγωγή ADH
• Νόσος του Hodgkin
• Υποθειρεοειδισμός
• Ιδιοπαθής
• Λοιμώδη νοσήματα
• Ερυθηματώδης λύκος
• Μηνιγγίτιδα
• Έμφραγμα του μυοκαρδίου
• Μυξοίδημα
• Καρκίνωμα του παγκρέατος
• Πνευμονία
• Πορφυρία
• Αερισμός με θετική πίεση
• Πνευμονική φυματίωση
• Πυρετός των βραχωδών ορέων
• Όγκος – βρογχογενές καρκίνωμα
• Αγγειακές παθήσεις

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

• Ασθενής με αιτιολογική διαταραχή
• Χρήση υπεύθυνων φαρμάκων
• Ηλικιωμένος ασθενής
• Μετεγχειρητική περίοδος
• Ασθενείς σε ιδρύματα

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

• Μετεγχειρητικά:

1. Προκαλείται από μη ωσμωτική απελευθέρωση της ADH
2. Προσβάλλει συχνότερα γυναίκες από άνδρες
3. Η ADH αυξάνεται από τον πόνο και τα ναρκωτικά

• Σύνδρομο μετά από προστατεκτομή:

1. Πλύσεις με διαλύματα ελεύθερα ηλεκτρολυτών
2. Πλύσεις με διαλύματα D5W που απορροφούνται

• Ψυχογενής πολυδιψία:

1. Σπάνια απαιτείται δραστική αντιμετώπιση
2. Η διούρηση εμφανίζεται όταν διακόπτεται η πρόσληψη νερού
3. Η πρόσληψη είναι συνήθως πάνω από 10 lt/ημέρα
4. Αλληλεπίδραση με άλλα ψυχοτρόπα φάρμακα

• Οξεία (συνήθως σε παιδιά):

1. Κατάποση νερού κατά την κολύμβηση
2. Αραιά διαλύματα
3. Υποκλυσμό με νερό

• Φαρμακευτική:

1. Έγχυση ωκυτοκίνης – χορηγείται σε D5W κατά τη διάρκεια του τοκετού (η ωκυτοκίνη έχει αντιδιουρική δράση)
2. Κυκλοφωσφαμίδη – συνήθως με ΕΦ χορήγηση
3. Χλωροπροπαμίδη (από του στόματος αντιδιαβητικός παράγοντας)
4. Καρβαμαζεπίνη – κεντρική απελευθέρωση ADH
5. Βινκριστίνη – κεντρική απελευθέρωση ADH
6. Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα – μείωση νεφρικών προσταγλανδινών

• Φαρμακευτική από διουρητικά:

1. Συνήθως, θειαζιδικά
2. Αύξηση της βαζοπρεσσίνης λόγω μείωσης του δραστικού όγκου αίματος
3. Συνήθως σε ηλικιωμένους ή σε βουλιμία
4. Αργή διόρθωση

• Όγκοι – βρογχογενές καρκίνωμα (εκκρίνει ουσίες με δράση ADH):
• Ανεξήγητη επίμονη υπονατριαιμία μπορεί να υποδηλώνει νεόπλασμα
• Πνευμονικές παθήσεις:

1. Φυματίωση – εκκρίνει ADH
2. Μηχανικός αερισμός – η αύξηση της ενδοθωρακικής πίεσης και η ελάττωση της καρδιακής παροχής προκαλούν μείωση του δραστικού όγκου αίματος και αυξημένη έκκριση ADH
3. Άσθμα, οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια, πνευμονία

• ΚΝΣ/διέγερση υποθαλάμου:

1. Μηνιγγίτιδα
2. Πυρετός των βραχωδών ορέων
3. Εγκεφαλίτιδα
4. Τραύμα – ειδικά μετά από νευροχειρουργική επέμβαση

• Ενδοκρινείς:

1. Νόσος του Addison
2. Υποθυρεοειδισμός

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

• Ουρία χαμηλή ή φυσιολογική
• Κρεατινίνη χαμηλή ή φυσιολογική
• Ωσμωτικότητα ούρων 200 milliosmols
• Συγκέντρωση Na ούρων > 20 mEq/lt
• Αυξημένη συγκέντρωση ADH στον ορό
• Φυσιολογική λειτουργία νεφρών και επινεφριδίων
• Ουρικό οξύ χαμηλό

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

Η δοκιμασία φόρτισης με νερό από το στόμα μπορεί να είναι χρήσιμη για τη διάγνωση σε μερικούς ασθενείς. Η απάντηση στη φόρτιση με νερό θα είναι ανεπαρκής σε σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης ADH

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

Εξωτερικός ή εσωτερικός ασθενής ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων ή της υποκείμενης αιτίας

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

Ήπια συμπτωματολογία:

• Ο ασθενής έχει Na ορού > 125 mEq/lt
• Περιορισμός των υγρών σε 800-1000 ml/ημέρα

Οξεία (διάρκεια κάτω από 48 ώρες):

• Υπέρτονος αλατούχος ορός
• Διούρηση

Συμπτωματική (σπασμοί/κώμα):

• Υψηλή θνητότητα που οφείλεται στο εγκεφαλικό οίδημα όταν το Na ορού < 120 mEq/lt
• Μείωση της πρόσληψης νερού από το στόμα σε 2/3 της ποσότητας συντήρησης
• Αύξηση της πρόσληψης αλατιού από το στόμα
• Διόρθωση του ελλείματος του Na ορού, έλλειμα mEq Na = επιθυμητή τιμή Na – πραγματική τιμή Na x 0,5 ΣΒ (Kg)
• Σταδιακή αύξηση του Na ορού με υπέρτονο αλατούχο ορό κατά 0,5 mEq/lt/ώρα μέχρι να φτάσει την τιμή 120 mEq/lt

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Όση ανέχεται ο ασθενής

ΔΙΑΙΤΑ

Μπορεί να απαιτείται αυξημένη πρόσληψη αλατιού ή μειωμένη πρόσληψη νερού ανάλογα με το αίτιο

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗ ΕΚΚΡΙΣΗ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

Περιορισμός στη δίαιτα και στα υγρά

ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

• Διούρηση – φουροσεμίδη και ωριαία αποκατάσταση χλωριούχου νατρίου και χλωριούχου καλίου – απαιτείται τακτική παρακολούθηση. Θεραπεία εκλογής στην οξεία φάση
• Δεμεκλοκυκλίνη – ανταγωνίζεται την ADH στα νεφρικά σωληνάρια – προκαλεί νεφρογενή άποιο διαβήτη (δοσολογία για μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση: 600-1200 mg/ημέρα. Έναρξη δράσης μέσα σε μία εβδομάδα, γι’ αυτό δε συνιστάται στην οξεία φάση)
• Λίθιο – ανταγωνίζεται την ADH στα νεφρικά σωληνάρια – έχει το μειονέκτημα της τοξικότητας του λιθίου, αντιαναβολική δράση ειδικά σε κίρρωση και συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια

Υπέρτονος αλατούχος ορός:

• Αυξήστε το Na ορού κατά 10-12 mEq/lt κάθε 24 ώρες
• Αυξήστε το Na ορού και +- 5% στη διάρκεια των πρώτων ωρών
• Αυξήστε το Na ορού μόνο μέχρι την τιμή των 120 mEq/lt απότομα
• Αυξήστε το Na ορού κατά 0,5 mEq/ώρα

Αντενδείξεις: Αποφυγή χορήγησης υγρών σε συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, νεφρωσικό σύνδρομο ή κίρρωση

Προφυλάξεις: 

Πολύ γρήγορη διόρθωση μπορεί να προκαλέσει:

• Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
• Υποσκληρίδια και ενδοεγκεφαλική αιμορραγία
• Μόνιμη βλάβη του ΚΝΣ, ειδικά με Na ορού < 120 mEq/lt

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

• Προσεκτική, συνεχής, κλινική και εργαστηριακή παρακολούθηση της υπονατριαιμίας στη διάρκεια της οξείας φάσης
• Σε χρόνια διαταραχή, παρακολούθηση της υποκείμενης αιτίας, ως ενδείκνυται

ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

• Αναζήτηση του αιτίου της απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης, αν είναι άγνωστο
• Παρακολούθηση των ηλεκτρολυτών σε μετεγχειρητικούς ασθενείς για να καθοριστεί αν η πρόσληψη υγρών χρειάζεται περιορισμό
• Μείωση ή αλλαγή της φαρμακευτικής αγωγής, αν το αίτιο είναι κάποιο φάρμακο
• Ισόβιος περιορισμός της πρόσληψης υγρών

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

Κεντρική γεφυρική μυελινόλυση: χρόνια υπονατριαιμία (συνήθως < 120 mEq/lt). Πολύ γρήγορη διόρθωση (> 12 mEq/ημέρα)

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

Εξαρτάται από το υποκείμενο αίτιο

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Γηριατρικό: Πιο συχνή σ’ αυτή την ομάδα ασθενών

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το νευρικό σύστημα

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το νευρικό σύστημα

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Άποιος διαβήτης

Κλινική εικόνα του καρκίνου του πνεύμονα

Σύνδρομο Guillain Barre

www.emedi.gr