Χρήσιμες πληροφορίες για τη φθειρίαση
Φθειρίαση ονομάζεται η μόλυνση από ψείρες
- Οι ψείρες εκτοπαρασιτικοί οργανισμοί οι οποίοι όταν απομακρυνθούν από τον ανθρώπινο ξενιστή πεθαίνουν εντός 10 ημερών
- Οι ψείρες τρέφονται αποκλειστικά με ανθρώπινο αίμα τρυπώντας το δέρμα, εγχέοντας σίελο και στη συνέχεια απομυζώντας αίμα
- Οι ψείρες είναι κινητοί οργανισμοί και μπορούν να μετακινούνται ταχέως, με αποτέλεσμα να διευκολύνεται η μετάδοση τους
- Το ώριμο θηλυκό παράσιτο γεννά 3-6 αυγά την ημέρα. Τα αυγά είναι 0,8 mm σε μήκος, λευκά και μοιάζουν να είναι κολλημένα στερεά στη βάση της τρίχας. Εκκολάπτονται μέσα σε 8-10 ημέρες και φθάνουν στην ωριμότητα σε 8-18 ημέρες. Οι ενήλικοι οργανισμοί ζουν 9-10 ημέρες
- Τα αυγά μπορούν να ζήσουν για 3 εβδομάδες αφ’ότου απομακρυνθούν από τον ανθρώπινο ξενιστή
Δύο είδη ψειρών προσβάλλουν τον άνθρωπο:
- Η ανθρώπινη ψείρα αποτελείται από 2 υποκατηγορίες: την κεφαλική ψείρα (Pediculus humans corporis) και τη σωματική ψείρα είναι ανατομικά ίδιες, αν και η κεφαλική ψείρα είναι μικρότερη σε μέγεθος. Και τα 2 είδη είναι περίπου 2 mm, είναι επίπεδα, χωρίς πτερά και έχουν 3 ζεύγη άκρων που συμφύονται στερεά πίσω από την κεφαλή
- Η ψείρα του εφηβαίου μοιάζει με καβούρι της θάλασσας και είναι βραχύτερη από τα άλλα είδη, με μεγάλες δαγκάνες στο 2ο και 3ο κάτω άκρο
Επηρεαζόμενα συστήματα: Δέρμα
Επικρατέστερη ηλικία: Πιο συχνή σε ενήλικες – ψείρα του εφηβαίου. Πιο συχνή σε παιδιά – κεφαλική ψείρα
Επικρατέστερο φύλο: Γυναικείο > Ανδρικό
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΦΘΕΙΡΙΑΣΗΣ
Κεφαλική φθειρίαση:
- Απαντάται συχνότερα στο οπίσθιο μέρος του τριχωτού της κεφαλής και του λαιμού και οπισθοωτιαία (είναι οι θερμότερες περιοχές των τριχών)
- Τα αυγά μοιάζουν με μικρά σφαιρικά σωμάτια πάνω στο στέλεχος της τρίχας. Δεν μετακινούνται. Αυτό τα ξεχωρίζει από την πιτυρίδα
- Τα αυγά απαντώνται πιο συχνά από τους ενήλικες παρασιτικούς οργανισμούς
- Κνησμός – συχνά
- Νυγμώδες αίσθημα στο τριχωτό της κεφαλής
- Η εκδορά (ξύσιμο) μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και δευτεροπαθή βακτηριδιακή επιμόλυνση, με πυόδερμα και διόγκωση οπίσθιων τραχηλικών λεμφαδένων
- Μπορεί να προσβληθούν και οι βλεφαρίδες
Σωματική φθειρίαση:
- Προσβάλλει άτομα με κακή σωματική υγιεινή
- Οι ενήλικοι παρασιτικοί οργανισμοί ζουν και εναποθέτουν/επωάζουν τα αυγά τους στις ραφές των ρούχων
- Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι ο κνησμός που οδηγεί στην εκδορά και σε μετέπειτα στάδια σε δευτερογενή επιλοίμωξη
- Δήγματα που δεν έχουν επιμολυνθεί παρουσιάζονται ως ερυθρές βλατίδες διαμέτρου 2-4 mm, με ερυθηματώδη βάση
- Σε χρόνιες περιπτώσεις το δέρμα μασχάλης, βουβώνων και κορμού εμφανίζει διάχυτη υπέρχρωση με πάχυνση
Φθειρίαση εφηβαίου:
- Αίσθημα κνησμού στην πρωκτογεννητική χώρα
- Μπορεί να μην υπάρχει συμπτωματολογία κατά τη διάρκεια της επώασης των 30 ημερών
- Μικροί καφεοειδείς ενήλικες οργανισμοί ανευρίσκονται στη βάση των τριχών προσκολλημένοι σε δύο διαφορετικές τρίχες
- Τα αυγά ανευρίσκονται στη βάση του στελέχους των τριχών
- Καθυστέρηση στην έναρξη της θεραπείας μπορεί να οδηγήσει σε διάχυτη βουβωνική φλεγμονή και περιοχική λεμφαδενοπάθεια
- Κηλίδες γκρίζου-μπλε χρώματος μπορεί να εμφανισθούν στη βουβωνική περιοχή πλησίον της μόλυνσης
- Οι τρίχες του εφηβαίου είναι το πιο συχνό σημείο μόλυνσης
- Οι ψείρες μπορούν να επεκταθούν και σε τρίχες πέριξ του πρωκτού, στην κοιλία, μασχάλες, θώρακα, γένεια, φρύδια και βλεφαρίδες
- Μολυσμένοι ανήλικες ασθενείς μπορούν να μεταδώσουν ψείρες στις βλεφαρίδες παιδιών. Από αυτό μπορεί να προκαλέσει βλεφαρίτιδα με εντοπισμένο κνησμό και/ή μόλυνση
ΑΙΤΙΑ ΦΘΕΙΡΙΑΣΗΣ
Οι ψείρες μεταδίδονται μέσω στενής σωματικής επαφής ή επαφής με αντικείμενα όπως κτένες, καπέλα, ρούχα και σεντόνια
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΦΘΕΙΡΙΑΣΗΣ
- Φθειρίαση σώματος – αδυναμία αλλαγής και πλυσίματος ρουχισμού, συνωστισμός σε κοιτώνες
- Φθειρίαση εφηβαίου – σεξουαλική επαφή με μολυσμένο άτομο
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΦΘΕΙΡΙΑΣΗΣ
ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Με το άκαρι της ψώρας και άλλους παρασιτικούς οργανισμούς που προκαλούν δερματικές αντιδράσεις στον άνθρωπο
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ
- Οι ψείρες του τριχωτού της κεφαλής και του εφηβαίου διακρίνονται με προσεκτική εξέταση των τριχών
- Οι ψείρες και τα αυγά τους είναι ορατά δια του μικροσκοπίου
- Κατόπιν εξέτασης υπό τον λαπτήρα του Wood, οι ζωντανοί οργανισμοί εμφανίζουν λευκό φθορισμό και τα κενά αυγά γκρίζο φθορισμό
- Εξέταση των ρούχων ιδίως στη γεννητική περιοχή και τις μασχάλες, αναδεικνύει τις ψείρες και τα αυγά τους
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
Ιστορικό και φυσική εξέταση
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΦΘΕΙΡΙΑΣΗΣ
ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ
Εξωτερικός ασθενής
ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
Απομάκρυνση των ψειρών:
- Μετά τη θεραπεία με σαμπουάν ή γαλάκτωμα, τα αυγά παραμένουν στο τριχωτό της κεφαλής ή το εφηβαίο
- Τα αυγά απομακρύνονται ευκολότερα με μία λεπτή χτένα. Η απομάκρυνση μπορεί να γίνει ευκολότερα εάν οι τρίχες του τριχωτού πλυθούν σε ισόποσο διάλυμα ύδατος και λευκού ξυδιού και καλυφθούν με μία πετσέτα για τουλάχιστον 15 λεπτά
- Η θεραπεία επαναλαμβάνεται περιοδικά για επίμονες ψείρες
- Όλα τα μέλη της οικογένειας, μολυσμένα με ψείρες υποβάλλονται σε θεραπεία ταυτοχρόνως
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
- Η κακή σωματική υγιεινή δεν αποτελεί παράγοντα κινδύνου για μόλυνση από φθειρίαση τριχωτού της κεφαλής
ΦΑΡΜΑΚΑ ΦΘΕΙΡΙΑΣΗΣ
ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ
- Φθειρίαση του τριχωτού της κεφαλής – η υπάρχουσα θεραπεία περιλαμβάνει τη Λινδάνη, τις συνεργικές πυρεθρίνες και διάλυμα 1% περμεθρίνης. Μία και μόνη εφαρμογή με περμεθρίνη είναι το ίδιο αποτελεσματική όσο δύο εφαρμογές με συνεργικές πυρεθρίνες και περισσότερο αποτελεσματική από μία επικάλυψη με λινδάνη
- Φθειρίαση του εφηβαίου – η θεραπεία περιλαμβάνει τη λινδάνη, τις συνεργικές πυρεθρίνες ή την περμεθρίνη. Τα φάρμακα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε ως σαμπουάν με χρόνο παραμονής 10 λεπτών, είτε ως διάλυμα που μπορεί να παραμείνει τοπικά για αρκετές ώρες για καλύτερα αποτελέσματα
- Φθειρίαση του σώματος – καλύτερη θεραπεία περιλαμβάνει τη λινδάνη ή τις συνεργικές πυρεθρίνες σε διάλυμα για τοπική εφαρμογή μία φορά και χρόνο παραμονής για αρκετές ώρες για καλύτερα αποτελέσματα
- Φθειρίαση του σώματος – καλύτερη θεραπεία περιλαμβάνει τη λινδάνη ή τις συνεργικές πυρεθρίνες σε διάλυμα για τοπική εφαρμογή μία φορά και χρόνο παραμονής για αρκετές ώρες
- Μόλυνση βλεφαρίδων – θεραπεύεται με προσεκτική μηχανική αφαίρεση των ψειρών και των αυγών τους ή με την τοποθέτηση βαζελίνης 3 με 4 φορές την ημέρα για 8-10 ημέρες
Αντενδείξεις: Αποφυγή χρήσης λινδάνης σε βρέφη και εγκύους
Προφυλάξεις:
- Ποτέ να μη γίνεται χρήση φθειροκτόνων για τη θεραπεία μόλυνσης των βλεφαρίδων
- Κατά λάθος κατάποση ή υπερβολική χρήση λινδάνης μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα από το ΚΝΣ
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
Μαλαθείον 0,5% διάλυμα για πλύσεις
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
Όσο είναι αναγκαίο
ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ
- Η συχνή αλλαγή και καθαρισμός των ρούχων εξουδετερώνει τον κίνδυνο της μόλυνσης από σωματική φθειρίαση
- Προσεκτική παρακολούθηση στα σχολεία από νοσηλεύτριες δημόσιας υγείας βοηθάει για την αποφυγή υποτροπών ή μετάδοσης της φθειρίασης του τριχωτού της κεφαλής
- Η πλύση χτενών, βουρτσών, καπέλων, παλτών, κολάρων, κλινοσκεπασμάτων, μαξιλαροθηκών, κλπ., βοηθάει ώστε να προληφθεί η επαναμόλυνση από φθειρίαση του τριχωτού
ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
Συχνή εφαρμογή των φθειροκτόνων μπορεί να προκαλέσε ιπαρατεταμένο κνησμό
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ
- Με κατάλληλη θεραπεία το ποσοστό ίασης είναι πάνω από 90%
- Η υποτροπή είναι συχνή, κύρια λόγω επαναμόλυνσης ή αδυναμίας συμμόρφωσης με τη θεραπεία
ΔΙΑΦΟΡΑ
ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
- Η φθειρίαση του εφηβαίου μεταδίδεται άμεσα με τη σεξουαλική επαφή, με πιθανότητα μετάδοσης 90%. Το 1/3 των ασθενών θα έχει επίσης και κάποια άλλη σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσο
- Προσβολή των βλεφαρίδων σε μικρό παιδί μπορεί να είναι σημείο σεξουαλικής κακοποίησης
ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
Άλλα: Ο τύφος, ο υποτροπιάζων πυρετός, ο πυρετός των χαρακωμάτων μεταδίδονται από ψείρες του σώματος κατά τη διάρκεια του πολέμου, καθώς και σε υπανάπτυκτες χώρες
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τις λοιμώξεις
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα προϊόντα για τις λοιμώξεις
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με ρίγανη
Να χρησιμοποιείτε φυσικό σαμπουάν για τις ψείρες
Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με μαϊντανό
Οι θεραπευτικές ιδιότητες της μαγιονέζας