Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με κυδωνιά
Κυδωνιά ή Cydonia vulgaris ή κυδωνιά η κοινή ανήκει στην οικογένεια των Ροδίδων.
Είναι δέντρο φυλλοβόλο, οπωροφόρο και καλλιεργείται στα ορεινά. Έχει φύλλα ωοειδή, οξύκορφα, έμμισχα, χνουδωτά. Τα άνθη της είναι ρόδινα και βρίσκονται σε μικρές ομάδες στη βάση των ακραίων φύλλων της. Ο καρπός της είναι μεγάλος, σαρκώδης και αρωματικός με λεπτό χνούδι. Ανθίζει την άνοιξη και τη συναντάμε στα ορεινά μας χωριά.
Πατρίδα της θεωρείται η Περσία, έχει όμως εξαπλωθεί και καλλιεργείται σε πάρα πολλές χώρες από τα παλιά χρόνια. Σε άγρια κατάσταση συναντιέται περιορισμένη κλίμακα.
Οι αρχαίοι Έλληνες τη θεωρούσαν σαν το δέντρο της ευτυχίας και το είχαν αφιερώσει στην Αφροδίτη, τη θεά του έρωτα και της ομορφιάς.
Στις βόρειες χώρες, όπου η καλλιέργεια της κυδωνιάς είναι εκτεταμένη, οι λαοί έχουν συνδέσει τις προβλέψεις τους για τον καιρό του χειμώνα με την καρποφορία της κυδωνιάς. Εάν η καρποφορία είναι πλούσια, τότε περιμένουν βαρυχειμωνιά και αντίθετα αν η καρποφορία είναι πενιχρή, ήπιο χειμώνα.
Η κυδωνιά ήταν συνδεδεμένη με τα μυστικά ορισμένων επαγγελμάτων, όπως των μπαρμπέρηδων που έφτιαχναν από τα κουκούτσια της μια μπριγιαντίνη για το γυάλισμα και στερέωμα των μαλλιών, των ψαλτάδων, τραγουδιστών και ρητόρων που με το νερό των κουκουτσιών της έκαναν γαργάρες για να προφυλάξουν και να διατηρήσουν τη φωνή τους.
Στην πατρίδα μας η κυδωνιά είναι δέντρο που ευδοκιμεί και καλλιεργείται, κυρίως, στα ορεινά, όμως στην εποχή τους βρίσκουμε τον καρπό τους σε όλες σχεδόν τις φρουταρίες.
Χρήσιμα μέρη κυδωνιάς
Χρήσιμα μέρη της σαν βότανα είναι οι καρποί, τα άνθη και τα φύλλα της.
Εάν θέλουμε μπορούμε να φυλάξουμε για το χειμώνα κυδώνια φτάνει να διαλέξουμε φρούτα γερά με το κοτσάνι τους και όχι τελείως ώριμα, θα κερώσουμε το κοτσάνι τους και θα τα κρεμάσουμε σε δροσερό σκιερό τόπο. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος για φύλαξη είναι η ξήρανση. Καθαρίζουμε τα κυδώνια από το χνούδι που τα περιβάλλει και το φυλάμε, γιατί όπως θα δούμε έχει και αυτό τη χρήση του σαν βότανο, τα κόβουμε φέτες λεπτές, τα ξηραίνουμε και τα φυλάμε. Το ίδιο και τα κουκούτσια τους, τα άνθη και τα φύλλα της κυδωνιάς.
Εάν θα κάνουμε γλυκό κυδωνιού, τότε μπορούμε να μαζέψουμε το χνούδι, τη φλούδα του καρπού και τα κουκούτσια, να τα ξηράνουμε και να τα φυλάξουμε.
Τα κυδώνια είναι μυρωδάτος καρπός αλλά με στυφή και λίγο υπόξινη γεύση, η οποία χάνεται όταν ψηθούν.
Περιέχουν σάκχαρο, υδατάνθρακες, μηλικό οξύ, ρητίνη, πηκτίνη, τανίνη, αζωτούχες ουσίες και ανόργανα άλατα.
Οι σπόροι τους περιέχουν άφθονες βλεννώδεις ουσίες που εντοπίζονται στο φλοιό τους, ενώ τα σπέρματα περιέχουν αμυγδαλίνη. Γι’ αυτό οι σπόροι πρέπει να αφήνονται σε κρύο νερό ολόκληροι, χωρίς να τους σπάσουμε, όταν θέλουμε να πάρουμε τις βλεννώδεις ουσίες τους.
Οι κυριότερες ιδιότητες των κυδωνιών είναι στυπτικές και μαλακτικές και οφείλονται στα δραστικά τους συστατικά και στον τρόπο προετοιμασίας τους.
Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με κυδωνιά
Άνθη, φύλλα κυδωνιάς
Ένα ζεστό ρόφημα από τα άνθη και τα φύλλα της κυδωνιάς, που το ετοιμάζουμε βράζοντας 4 κουταλιές της σούπας βότανο για 5 λεπτά σε δύο ποτήρια νερό, βοηθά σε:
- Αϋπνίες, παίρνουμε ένα ποτήρι ζεστό ρόφημα πριν πάμε για ύπνο
- Περιπτώσεις νευρασθένειας και νευρικής ταχυκαρδίας
- Βήχας και εμπύρετες καταστάσεις
Εξωτερικά το αφέψημα αυτό χρησιμοποιείται με κομπρέσες σε πόνους ματιών και σαν κολλύριο για παθήσεις των ματιών, όπως φλεγμονές, κοκκίνισμα και κουρασμένα μάτια.
Βάμμα κυδωνιάς
Αφήνουμε 150 γραμμάρια ψιλοκομμένα φύλλα κυδωνιάς σε μισό λίτρο καθαρό οινόπνευμα για 10 ημέρες, σουρώνουμε και φυλάμε.
Από το βάμμα αυτό παίρνουμε 20 σταγόνες, διαλυμένες σε λίγο νερό, τρεις φορές την ημέρα, σε περιπτώσεις ψηλής πίεσης.
Κυδώνια
Το χνούδι τους είναι αιμοστατικό και με αυτό μπορούμε να σταματήσουμε μικρές αιμορραγίες, απλώνοντάς το πάνω στην πληγή. Γι’ αυτό, όταν θα χρησιμοποιήσουμε κυδώνια φροντίζουμε να αφαιρέσουμε το χνούδι τους, πριν τα πλύνουμε και να το φυλάμε για κάθε ενδεχόμενο. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν φρέσκα ή ξηρά τα κυδώνια, για τις διάφορες προετοιμασίες και ιδιότητες τους. Τα κυδώνια έχουν στυφή και υπόξινη γεύση, έστω και παραγινομένα, γι’ αυτό σπάνια θα βρεθούν άτομα με ιδιαίτερη προτίμηση για το φρούτο αυτό ωμό. Με το ψήσιμο όμως η στυφάδα τους χάνεται, όχι όμως και οι θεραπευτικές τους ιδιότητες.
Τα κυδώνια είναι στυπτικά και χρησιμοποιούνται για το σκοπό αυτό από τα πανάρχαια χρόνια. Αφέψημα τους χρησιμοποιείται σε δυσεντερίες με εμετούς και ευκοιλιότητες, καθώς και σε περιπτώσεις αιμόπτυσης.
Το ίδιο αποτέλεσμα έχει και το σιρόπι των ψητών κυδωνιών χωρίς πρόσθετη ζάχαρη. Τα ψήνουμε σε μέτριο φούρνο να μαλακώσουν, τα στίβουμε και παίρνουμε το χυμό τους. Από το χυμό αυτό συστήνεται να παίρνουμε δύο κουταλιές της σούπας, 2 φορές την ημέρα. Η δοσολογία αυτή είναι για παιδιά, αλλά μπορούμε να την τριπλασιάσουμε για μεγάλους.
Το λικέρ των κυδωνιών είναι τονωτικό και συστήνεται σε υπερήλικες και σε άτομα που βρίσκονται στο στάδιο ανάρρωσης μετά από σοβαρή αρρώστια. Είναι ευστόμαχο και συστήνεται σε περιπτώσεις δυσπεψίας και ξινίλων στο στομάχι, σε ιλίγγους και σε εμετούς.
Το κυδωνόκρασο είναι ένα άλλο τονωτικό παρασκεύασμα από τα κυδώνια. Χρησιμοποιείται με κομπρέσες για τη θεραπεία πληγών, με γαργάρες για πληγές στα ούλα και για ερεθισμένα λαιμά, με κολπικές πλύσεις για τη χαλάρωση του κόλπου, ενώ με κομπρέσες καταπολεμεί τη χαλαρότητα του στήθους.
Το ίδιο αποτέλεσμα για το στήθος έχουν και τα καταπλάσματα με λειωμένα φρέσκα κυδώνια.
Τα κυδώνια θεωρούνται αφροδισιακά για τις γυναίκες.
Οι φρέσκες φλούδες των κυδωνιών συστήνονται να τρώγονται από όσους υποφέρουν από το συκώτι τους, από όσους έχουν ενοχλήσεις του λεπτού εντέρου και από όσους υποφέρουν από διάρροιες.
Τα ψητά κυδώνια όμως με τη φλούδα τους είναι ήπια καθαρτικά, γιατί η φλούδα τους ενεργοποιεί τα έντερα.
Κουκούτσια κυδωνιών
Τα κουκούτσια ή σπόροι ή σπέρματα των κυδωνιών ήταν το μυστικό όπλο των ρητόρων, των ψαλτάδων και των μπαρμπέρηδων και αυτό χάριν στη μεγάλη ποσότητα βλέννας που περιέχουν. Περιέχουν 20% βλεννώδεις ουσίες, όπως η κυδωνίνη, αραβινόζη και ξυλόζη, πρωτεΐνες, μηλικό οξύ, αμυγδαλίνη, λιπαρές ουσίες, τανίνη, φωσφορικό οξύ κ.α.
Η αμυγδαλίνη για την επίδραση του νερού, μετατρέπεται σε κυανούχα ένωση που είναι δηλητηριώδης για τον άνθρωπο. Γι’ αυτό και το επαναλαμβάνουμε δεν πρέπει να σπάζονται οι σπόροι, που χρησιμοποιούνται για φαρμακευτικά παρασκευάσματα, ούτε και να τους τρώμε.
Το κρύο έμβρεγμα των σπόρων των κυδωνιών παίρνεται αφού αφήσουμε 1 κουταλιά της σούπας σπόρους σε ένα ποτήρι κρύο νερό από μια μέχρι τρεις ώρες. Πετάμε τους σπόρους και κρατάμε την παχύρευστη ουσία που μένει. Γλυκαίνουμε με μέλι και παίρνουμε ένα φλιτζανάκι του καφέ τέσσερις φορές την ημέρα.
Βοηθά σε βρογχίτη, έντονο βήχα και φλέγματα, γιατί ενεργεί μαλακτικά και αποχρεπτικά, σε γαστρεντερικά προβλήματα, όπως εμετούς και διάρροιες, σε βράχνιασμα και φλεγμονές των αναπνευστικών οδών, σε αιμοπτύσεις και μητρορραγίες καθώς και πονοκεφάλους.
Το ίδιο, αραιωμένο με ίση ποσότητα ροδόσταγμα, βοηθά με γαργάρες, σε προβλήματα του αναπνευστικού.
Εξωτερικά χρησιμοποιείται και βοηθά σε εγκαύματα, σκασίματα της επιδερμίδας, όπως χιονίστρες, ραγάδες και αιμορροΐδες. Επίσης για σκασίματα στα χείλη και στις ρόγες των μαστών. Ακόμη σε έκζεμα, πρήξιμο, σπυριά και αιματώματα ή μώλωπες.
Αραιωμένο με ίση ποσότητα ροδόσταγμα βοηθά με κομπρέσες σε ερεθισμένα ματόκλαδα.
Οι μπαρμπέρηδες έκαναν τη δική τους μπριγιαντίνη από τη βλέννα αυτή των κοκυκουτσιών, που τη χρησιμοποιούσαν για να στερεώσουν και να γυαλίσουν τα μαλλιά των πελατών τους, μουσχοπουλώντας την συνάμα.
Από τη βλέννα αυτή μπορούμε να κάνουμε το δικό μας κολλύριο για τα μάτια, ενώ μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε συνάμα και σαν μαλακτικό δέρματος:
- Καλύπτουμε τα κουκούτσια κυδωνιών με απεσταγμένο νερό και τα ανακατεύουμε μέχρι οι βλεννώδεις ουσίες τους περάσουν στο υγρό. Πετάμε τα κουκούτσια και φυλάμε το υγρό σε καθαρό μπουκαλάκι.
Θεραπευτικά παρασκευάσματα από τα κυδώνια
Αφέψημα
Βράζουμε 50 γραμμάρια φύλλα σε τρία ποτήρια νερό για λίγα λεπτά, σουρώνουμε και παίρνουμε τρία ποτήρια την ημέρα. Το αφέψημα αυτό συστήνεται για νευρασθένειες. Για την ευκοιλιότητα, βράζουμε φύλλα ή φλούδα κυδωνιών.
Κυδωνόκρασο
Βάζουμε σε μια μπουκάλα με άσπρο αγνό κρασί 3-4 κυδώνια ψιλοκομμένα και τα αφήνουμε για 7-10 μέρες, ανακατεύοντάς τα συχνά. Σουρώνουμε, πετάμε τα κυδώνια και φυλάμε το κρασί, που το χρησιμοποιούμε με μέτρο σαν τονωτικό.
Λικέρ
Βάζουμε ίσα μέρη ψιλοκομμένο κυδώνι, ζάχαρη και καθαρό οινόπνευμα σε μια μπουκάλα. Τα κλείνουμε καλά και τα αφήνουμε μέχρι και ένα μήνα, ανακατώνοντάς τα συχνά. Σουρώνουμε και φυλάμε το λικέρ που το χρησιμοποιούμε σε περιπτώσεις δυσπεψίας και ξινίλων στο στομάχι.
Κυδωνόπαστο
Πλένουμε και ψήνουμε στο φούρνο μέχρι να μαλακώσουν ενάμιση κιλό κυδώνια. Παίρνουμε τη μαλακή τους σάρκα, προσθέτουμε ένα κιλό ζάχαρη και το βράζουμε σε κατσαρόλα μέχρι να αρχίσουν οι άκρες να ξεκολλούν από τα τοιχώματα της κατσαρόλας. Αφαιρούμε από τη φωτιά, προσθέτουμε θκιούλι για μυρωδιά και ψιλοκομμένα και καθαρισμένα αμύγδαλα, ανακατώνουμε καλά και το απλώνουμε στον πάτο ενός ρηχού ταψιού και το πιέζουμε να πάρει τη φόρμα του. Αφήνουμε να στεγνώσει για 2-3 μέρες, το κόβουμε σε ρόμβους, το πασπαλίζουμε με ζάχαρη και το φυλάμε.
Τα κατάλληλα βότανα για την Υγεία σας
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα βότανα για την υγεία σας