Οφθαλμικά χημικά εγκαύματα

29 Απριλίου 2021

Χρήσιμες πληροφορίες για τα οφθαλμικά χημικά εγκαύματα

Οφθαλμικά χημικά εγκαύματα

Έκθεση του ματιού σε χημικά μπορεί να καταλήξει σε ταχεία καταστροφική και μόνιμη βλάβη και είναι ένα από τα πραγματικά επείγοντα περιστατικά στην οφθαλμολογία.

Διαχωρίστε τη χημική έκθεση σε αλκάλεα από αυτή σε οξέα:

Αλκαλικά εγκαύματα – πιο σοβαρά, η βάση διατιτραίνει και σαπωνοποιεί τους ιστούς εύκολα, μπορεί να προκαλέσει τραύμα στα βλέφαρα, επιπεφυκότα, κερατοειδή, σκληρό χιτώνα, ίριδα, φακούς και αμφιβληστροειδή
Εγκαύματα από οξέα – συνήθως, το οξύ δεν παραβλάπτει εσωτερικές δομές, εφ’όσον η πήξη της πρωτεΐνης περιορίζει τη διείσδυση του οξέος. Το τραύμα συχνά περιορίζεται στα βλέφαρα, τον επιπεφυκότα και τον κερατοειδή

Επηρεαζόμενα συστήματα: Νευρικό, Δέρμα/Εξωκρινείς αδένες

Επικρατέστερη ηλικία: 18-65

Επικρατέστερο φύλο: Άνδρες > Γυναίκες

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΟΦΘΑΛΜΙΚΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΕΓΚΑΥΜΑΤΩΝ

Ήπια εγκαύματα:

Πόνος και θολή όραση
Ερύθημα και οίδημα του δέρματος του βλεφάρου
Ελαττώματα του επιθηλίου του κερατοειδή
Εκσεσημασμένο οίδημα του επιπεφυκότα, υπεραιμία και αιμορραγίες χωρίς ισχαιμία γύρω από το σκληρό-κερατοειδικό όριο
Ήπια αντίδραση πρόσθιου θαλάμου

Μέτρια ως σοβαρά εγκαύματα:

Συμπτώματα σοβαρού πόνου και αξιοσημείωτα μειωμένη όραση
Εγκαύματα 2ου και 3ου βαθμού του δέρματος του βλεφάρου
Οίδημα και θολεροποίηση του κερατοειδή
Ελλείμματα του επιθηλίου του κερατοειδή
Σημαντικό εκσεσημασμένο οίδημα του επιπεφυκότα και λεύκανση και λεύκανση γύρω από το σκληρό κερατοειδές όριο
Μέτρια αντίδραση πρόσθιου θαλάμου
Αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση
Τοπική νεκρωτική αμφιβληστροειδοπάθεια
Σε αλκαλικά εγκαύματα μπορεί να υπάρχει αρχικά πόνος που αργότερα μειώνεται

ΑΙΤΙΑ ΟΦΘΑΛΜΙΚΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΕΓΚΑΥΜΑΤΩΝ

Αλκάλεα: Αμμωνία (ΝΗ3), υδροξείδιου του νατρίου (NaOH), υδροξείδιο του μαγνησίου Mg(OH)2, υδροξείδιο του καλίου (ΚΟΗ) και υδροξείδιο του ασβεστίου Ca(OH)2
Οξέα: Υδροχλωρικό (HCI), υδροφθορικό (HF), οξικό (CH3COOH), νιτρώδες (ΗΝΟ2) και θειϊκό (H2SO4)

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΟΦΘΑΛΜΙΚΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΕΓΚΑΥΜΑΤΩΝ

Εργασία σε οικοδομές (πλαστικά, τσιμέντο, ασβέστης)
Χρήση παραγόντων καθαρισμού (στεγνό καθάρισμα, αμμωνία)
Εκρήξεις μπαταρίας αυτοκινήτου (θειϊκό οξύ)
Εργασία σε βιομηχανίες (πολλοί πιθανοί παράγοντες)
Αλκοολισμός

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΟΦΘΑΛΜΙΚΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΕΓΚΑΥΜΑΤΩΝ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Θερμικά εγκαύματα
Οφθαλμικό ουλώδες πεμφιγοειδές
Άλλα αίτια θόλωσης του κερατοειδή

ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Καθίζηση των γλυκοαζαμινογλυκανών, προκαλεί θόλωση του κερατοειδή
Σαπωνοποίηση των μεμβρανών των κυττάρων προκαλεί το θάνατο των κυττάρων
Κατιόν που συνδέεται με κολλαγόνο καταλήγει σε ενυδάτωση, πάχυνση και σμίκρυνση των ινιδίων κολλαγόνου. Αυτό μπορεί με μηχανικό τρόπο να αυξήσει την ενδοφθάλμια πίεση

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

Μέτρηση του pH της δακρυϊκής στιβάδας με χαρτί ηλιοτροπίου ή ηλεκτρονική μήλη, [καταιοντικό υγρό με μη ουδέτερο pH (π.χ. ο φυσιολογικός ορός έχει pH 4,5) μπορεί να αλλάζει τα αποτελέσματα]

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

Δεν είναι απαραίτητος, εκτός αν υπάρχει υποψία ενδοφθάλμιου ή κογχικού ξένου σώματος

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Προσεκτική εξέταση με τη σχισμοειδή λυχνία, βυθοσκόπηση, τονομετρία και μέτρηση της οπτικής οξύτητας
Η πλήρης έκταση της βλάβης από αλκαλικά εγκαύματα μπορεί να μην είναι εμφανής μέχρι και 47-72 ώρες μετά την έκθεση

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΦΘΑΛΜΙΚΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΕΓΚΑΥΜΑΤΩΝ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Η εισαγωγή από νοσοκομείο και στο θάλαμο εντατικής θεραπείας εξαρτάται από τη σοβαρότητα

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

Άφθονος καταιονισμός και αφαίρεση των ξένων σωμάτων του κερατοειδή ή του επιπεφυκότα είναι πάντα η αρχική θεραπεία. Συνεχίστε τον καταιονισμό μέχρι η δακρυϊκή στιβάδα να αποκτήσει ουδέτερο pH να σταθεροποιηθεί. Σκουπίστε τους θόλους του επιπεφυκότα κάθε 12-24 ώρες για να προληφθούν οι συμφύσεις

Χειρουργικές παρεμβάσεις:

Έγκαιρο κλείσιμο του ματιού για τη διατήρηση της στιβάδας των δακρύων και για τις παθήσεις του επιθηλίου του κερατοειδή
Ταρσορραφή σε εμμένοντα επιθηλιακά ελλείμματα
Συγκόλληση ιστού (βιολογική κόλλα (π.χ. ισοβουτυλικά κυανοακρυλικά) σε επικείμενη ή πραγματική διάτρηση του κερατοειδούς
Μεταμόσχευση με αυτομόσχευμα επιπεφυκότα ή σκληροκερατοειδούς ορίου για αποκατάσταση των μητρικών κυττάρων του επιθηλίου
Πεταλωτή (επιπολής) ή διεισδυτική κερατοπλαστική για πλαστική σταθεροποίηση ή αποκατάσταση της όρασης

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Γυαλιά ασφαλείας

ΦΑΡΜΑΚΑ ΟΦΘΑΛΜΙΚΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΕΓΚΑΥΜΑΤΩΝ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ

Άμεση θεραπεία (οποιοσδήποτε μη τοξικός ερεθιστικός παράγοντας)

Σε νοσοκομειακό πλαίσιο, αποστειρωμένο νερό, φυσιολογικός ορός, Ringer’s lactated διάλυμα είναι αποτελεσματικά
Έξω από το νοσοκομείο, χρησιμοποιείστε ότι είναι διαθέσιμο (νερό βρύσης). Η ταχύτητα της καταιόνησης είναι σημαντική
Η καταιόνηση συνεχίζεται μέχρι το pH του άνω/κάτω κοιτώματος του επιπεφυκότα να γίνει ουδέτερο
Είναι αδύνατη η υπερκαταιόνιση

Περαιτέρω θεραπεία:

Τοπικά αντιβιοτικά προφυλακτικά: Οποιοσδήποτε παράγοντας ευρέος φάσματος, π.χ. αλοιφή βακιτρακίνης/πολυμυξίνης κάθε 2-4 ώρες, αλοιφή χλωραμφαινικόλης κάθε 2-4 ώρες
Υποκατάστατα δακρύων: Hypotears PF ή Cellufresh σταγόνες κάθε 4 ώρες, αλοιφή Refresh PM κάθε ώρα
Κυκλοπληγικά: για φωτοφοβία και/ή ραγοειδίτιδα κυκλοπεντολάτη 1% 3 φορές την ημέρα ή σκοπολαμίνη 1/4% 2 φορές την ημέρα
Αντιγλαυκωματικά για αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση: Τιμολόλη 2 φορές την ημέρα ή levobunolol 2 φορές την ημέρα και/ή ακεταζολαμίδη 125-250 mg από του στόματος κάθε 6 ώρες ή methazolamide 25-50 mg από του στόματος 2 φορές την ημέρα και/ή μαννιτόλη 20% 1-2 gr/Kg ΕΦ κατά περίσταση
Κορτικοστεροειδή για ενδοφθάλμια φλεγμονή: οξεική πρεδνιζόνη 1% ή ισοδύναμο κάθε 1-4 ώρες για 10-14 ημέρες, αν είναι σοβαρό, πρεδνιζόνη 20-60 mg από του στόματος κάθε ημέρα για 5-7 ημέρες. Μειώστε γρήγορα αν το επιθήλιο παραμείνει ανέπαφο μέχρι εκείνη τη στιγμή
Σκεφτείτε το προστατευτικό κάλυμμα κολαγόνου: βοηθάει στην απορρόφηση των κολλαγενασών και στην επανεπιθηλιοποίηση του κερατοειδή
Σκεφτείτε το ασκορβικό οξύ: 500 mg από του στόματος 4 φορές την ημέρα
Σκεφτείτε την ακετυλοκυστεΐνη: 10-20% μέγιστο κάθε 4 ώρες αν συμβεί τήξη του κερατοειδή

Προφυλάξεις:

Για την τιμολόλη και τη levobunolol – ιστορικό συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας ή χρόνιας αποφρακτικής πνευμονικής νόσου
Για το ακεταζολαμίδιο και το methazolamide – ιστορικό νεφρολιθίασης ή μεταβολικής οξέωσης
Για τη μαννιτόλη – ιστορικό συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας ή νεφρικής ανεπάρκειας
Για τη σκοπολαμίνη – ιστορικό κατακράτησης ούρων

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Εξαρτάται από τη σοβαρότητα του οφθαλμικού τραύματος, από καθημερινές σε εβδομαδιαίες επισκέψεις αρχικά
Μπορεί να είναι ενδονοσοκομειακός ασθενής
Αν παίρνει μαννιτόλη ή πρεδνιζόνη, συχνός έλεγχος ηλεκτρολύτων ορού

ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ

Γιαλιά ασφαλείας για να είναι ασφαλές το ανεπηρέαστο μάτι

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Εμμένουσα επιθηλιοπάθεια
Ινοαγγειακή παννώδης κερατίτιδα
Έλκος/διάτρηση κερατοειδή
Προοδευτικό συμβλέφαρο και εντρόπιο
Κερατίτιδα από νευροτροφικά αίτια
Γλαύκωμα
Καταρράκτης
Υποτονία
Φθίση βολβού

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Εξαρτάται από τη σοβαρότητα του αρχικού τραύματος
Αυξημένα ποσοστά ισχαιμίας στο σκληροκερατοειδές όριο και θόλωσης του κερατοειδή συνδυάζονται με φτωχότερη πρόγνωση
Σε σοβαρά τραυματισμένα μάτια, η μόνιμη απώλεια όρασης δεν είναι ασυνήθης

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Χημικά ή θερμικά εγκαύματα του δέρματος του προσώπου

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Γηριατρικό:

Εκτεθειμένη οφθαλμική επιφάνεια με ξηρή κερατίτιδα ή άλλη νόσο σχετίζεται με φτωχότερη πρόγνωση
Εκτεθειμένο επιθήλιο κερατοειδή ή προϋπάρχον γλαύκωμα μπορεί επίσης να επιπλέξει τον κλινικό χειρισμό

Τα κατάλληλα προϊόντα για τα μάτια σας

Πατήστε, εδώ για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα για τα μάτια σας

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό

Διαβάστε, επίσης,

Χρόνιο γλαύκωμα ανοικτής γωνίας

Χρήσιμες πληροφορίες για την αποκόλληση αμφιβληστροειδούς

Χρήσιμες πληροφορίες για την αμβλυωπία

Χρήσιμες πληροφορίες για τη νόσο του Graves’

Μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια

Γλαύκωμα κλειστής γωνίας

Χρήσιμες πληροφορίες για τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια

Γεροντική εκφύλιση της ωχράς κηλίδας

Βλεφαρίτιδα

Έλκος κερατοειδούς

Έχει παρενέργειες η συνεχής χρήση της μάσκας;