Χρήσιμες πληροφορίες για τη χρόνια διάρροια
Χρόνια διάρροια είναι οι συχνές κενώσεις με κόπρανα πολύ μαλακά και μεγαλύτερης ποσότητας από ότι συνήθως, για μεγάλο χρονικό διάστημα (περισσότερα από 200 gr/ημέρα κόπρανα, για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του ενός μήνα).
Δεδομένου ότι ο κάθε ασθενής έχει τη δική του αντίληψη για τη διάρροια, μία λεπτομερής περιγραφή των συμπτωμάτων μπορεί να είναι διαφωτιστική
Επηρεαζόμενα συστήματα: Πεπτικό
Γενετική:
- Δυσανεξία σε δισακχαρίτες (συνήθως λακτόζη) είναι συνήθης μεταξύ των πληθυσμών ενηλίκων που δεν ανήκουν σε Κεντρο – ή Βορειο-ευρωπαϊκή εθνικότητα
- Η κοιλιοκάκη μπορεί να είναι οικογενής
Επικρατέστερη ηλικία: Μπορεί να προσβληθούν όλες οι ηλικίες. Συχνότερα η μέση και η τρίτη ηλικία
Επικρατέστερο φύλο: Άνδρες < Γυναίκες
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΔΙΑΡΡΟΙΑΣ
- Πιο συχνές αφοδεύσεις από αυτές που ο ασθενής θεωρεί φυσιολογικές
- Κόπρανα πιο μαλακής σύστασης από αυτή που θεωρεί ο ασθενής “φυσιολογική”
- Επαναλαμβανόμενη έπειξη προς αφόδευση
- Σε κάποιες περιπτώσεις, περιστασιακή ακράτεια κοπράνων
- Φόβος ακράτειας (συχνό)
- Απώλεια βάρους (σπάνιο)
- Διαταραχές ύδατος και ηλεκτρολυτών (σπάνιο)
- Συχνά υπογαστρικό άλγος πριν και κατά τη διάρκεια της αφόδευσης
ΑΙΤΙΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΔΙΑΡΡΟΙΑΣ
- Διαταραχές κινητικότητας, όπως στις λειτουργικές διαταραχές του εντέρου, ειδικά όταν εναλλάσσεται με δυσκοιλιότητα
- Ώσμωση υγρών προς τον εντερικό αυλό λόγω ύπαρξης μεγάλων ποσοτήτων μη απορροφήσιμων συστατικών (π.χ. Mg++, σορβιτόλη), όπως συμβαίνει σε καταστάσεις δυσαπορρόφησης
- Αύξηση έκκρισης νερού και ηλεκτρολυτών από τα κύτταρα του εντέρου προς τον αυλό, μετά από ερεθισμό από φάρμακα και διάφορους χημικούς παράγοντες
- Βλάβη των εντερικών κυττάρων, όπως συμβαίνει σε χρόνιες φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, νεοπλασματική διήθηση και ακτινική εντερίτιδα
- Επιμένουσα εντερική λοίμωξη είναι από μόνη της αιτία χρόνιας διάρροιας, εκτός από τη λαμβλίαση και την υπέρμετρη ανάπτυξη βακτηριδίων στο λεπτό έντερο
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΧΡΟΝΙΑΣ ΔΙΑΡΡΟΙΑΣ
- Χρόνια λήψη καθαρτικών
- Χρόνια λήψη οινοπνεύματος
- Σοβαρός και μακροχρόνιας εξέλιξης σακχαρώδης διαβήτης
- Προηγούμενη εγχείρηση, όπως χολοκυστεκτομή, γαστρεκτομή, βαγοτομή, εντεροκτομή ή εντερική παράκαμψη
- Συναισθηματική αστάθεια
- AIDS/Λοίμωξη από HIV
- Διαιτητικά βοηθήματα (π.χ. αυτά που περιέχουν σορβιτόλη ή μαννιτόλη)
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΧΡΟΝΙΑΣ ΔΙΑΡΡΟΙΑΣ
ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Το πιο συχνό και δύσκολο δίλλημα είναι η διάκριση μεταξύ “λειτουργικής” διαταραχής και οργανικής βλάβης
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
- Αιμοδιάγραμμα και βασικός βιοχημικός έλεγχος, συνήθως δεν προσφέρουν πολλά, εκτός από περιπτώσεις που αποτελούν ένδειξη υποκείμενης ή σχετιζόμενης πάθησης ή ηλεκτρολυτικών διαταραχών, όπως είναι η υποκαλιαιμία
- Μικροσκοπική εξέταση κοπράνων για αυγά και παράσιτα
- Πολύ χρήσιμη είναι και η μακροσκοπική εξέταση του δείγματος κοπράνων για παθογόνα βακτήρια
- Αν υπάρχει υποψία εκκριτικής διάρροιας, ο προσδιορισμός ορισμένων πεπτιδίων στον ορό (π.χ. γαστρίνη, εντεροπεπτίδιο) μπορεί να αποβεί χρήσιμος
- Συλλογή κοπράνων 24ώρου προκειμένου να εκτιμηθεί ο όγκος τους
- Μέτρηση λίπους κοπράνων μετά από δίαιτα που να περιλαμβάνει 100 gr λίπος/ημέρα
- Μέτρηση Na+ και Κ+ κοπράνων
- Ωσμωτικότητα ορού -2 x (Na+ + Κ+) = ωσμωτικό χάσμα. Μεγάλο ωσμωτικό χάσμα υποδηλώνει λήψη ωσμωτικά ενεργού υλικού (π.χ. σορβιτόλης), ενώ μικρό ωσμωτικό χάσμα δηλώνει εκκριτική αιτιολογία
ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
- Κανένα στην κοινή λειτουργική διάρροια
- Όταν υπάρχουν, τα ευρήματα είναι εκείνα της υποκείμενης πάθησης
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ
- Για τη διάκριση μεταξύ ωσμωτικής και εκκριτικής διάρροιας είναι σκόπιμο να τεθεί ο ασθενής σε νηστεία. Η ωσμωτική διάρροια θα υποχωρήσει, ενώ η εκκριτική θα παραμείνει ανεπηρέαστη
- Αν υπάρχει υποψία λήψης καθαρτικών, απαιτείται έλεγχος των κοπράνων για φαινολοφθαλεΐνη και ανθρακινόνες
- Η δοκιμασία εισπνοής υδρογόνου μπορεί να είναι χρήσιμη στην ανίχνευση δυσανεξίας σε δισακχαρίτες και στην υπερανάπτυξη εντερικής βακτηριακής χλωρίδας
- Σε υποψία εντερικής δυσαπορρόφησης, βιοψία βλεννογόνου του 12δακτύλου (συνήθως ενδοσκοπική). Αυτή συνήθως δεν γίνεται, εκτός και υπάρχουν ενδείξεις στεατόρροιας
- Αν υπάρχει υποψία κολλαγονώδους ή μικροσκοπικής κολίτιδας (κυρίως σε ηλικιωμένες γυναίκες), γίνονται κολονοσκόπηση και βιοψία του βλεννογόνου εντέρου
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ
Ο βαριούχος υποκλυσμός και το βαριούχο γεύμα μπορεί να δώσουν στοιχεία για φλεγμονώδη νόσο του εντέρου ή για άλλη εντερική αλλοίωση
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
- Η πρωκτοσιγμοειδοσκόπηση συνιστάται σε όλες τις περιπτώσεις
- Κολονοσκόπηση αν η διάρροια σχετίζεται με παρουσία αίματος στα κόπρανα ή με έλλειψη σιδήρου
- Πλήρης κολονοσκόπηση συνήθως δεν συνιστάται, εκτός αν απαιτείται η διερεύνηση μιας συγκεκριμένης κατάστασης
- Ύπαρξη εντερικής μελάνωσης στην ενδοσκόπηση, δηλώνει συχνή χρήση καθαρτικών ανθρακινόνης
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΔΙΑΡΡΟΙΑΣ
ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ
Εξωνοσοκομειακή σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις. Εξαίρεση όταν σοβαρή συνεχής διάρροια έχει προκαλέσει διαταραχές ύδατος και ηλεκτρολυτών που απαιτούν διόρθωση με παρεντερική χορήγηση υγρών
ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
Όταν οι διαταραχές ύδατος και ηλεκτρολυτών είναι ήπιες, από το στόμα χορήγηση διαλυμάτων αλάτων είναι συνήθως αρκετή
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Περιορισμένη μόνο για τον εξαντλημένο ασθενή
ΔΙΑΙΤΑ
- Συνήθως, δεν απαιτούνται περιορισμοί, εκτός από τις περιπτώσεις τροφών που επιτείνουν τη διάρροια, όπως τα δαμάσκηνα, κλπ. Είναι σκόπιμο να αποφεύγονται τα προϊόντα που περιέχουν λακτόζη για 2 εβδομάδες μετά από ιογενή γαστρεντερίτιδα
- Μείωση ή αποφυγή των προϊόντων που περιέχουν λακτόζη (γαλακτοκομικά, κλπ) στις περιπτώσεις δυσανεξίας στη λακτόζη
- Δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε γλουτένη είναι απαραίτητη στις περιπτώσεις κοιλιοκάκης
- Στις περιπτώσεις χρόνιας διάρροιας που εναλλάσσεται με δυσκοιλιότητα, συμπληρώματα υδρόφιλων κολλοειδών (π.χ. ψύλλιο ή συνθετικά ανάλογα) μπορεί να βοηθήσουν στην ομαλοποίηση των κενώσεων
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
- Απλουστευμένη εξήγηση της φυσιολογίας του εντέρου
- Διαβεβαίωση για την πολυμορφία της εντερικής λειτουργίας, καθώς και για το ότι ευκαιριακή ήπια διάρροια δεν σημαίνει αναγκαστικά δηλητηρίαση
ΦΑΡΜΑΚΑ
ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ
Η επιλογή εξαρτάται από τη διάγνωση, αν είναι δυνατόν, της υποκείμενης αιτίας. Οι παρακάτω δόσεις αναφέρονται σε ενήλικες.
Μη ειδική καταστολή της διάρροιας:
- Υδαρείς κενώσεις μπορεί να οφείλονται στη χρήση υδρόφιλων κολλοειδών, όπως είναι το ψύλλιο και τα συνθετικά ανάλογα που είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στην αντιμετώπιση των εναλλαγών διάρροιας δυσκοιλιότητας
- Διφαινοξυλάτη 5-20 mg την ημέρα ή λοπεραμίδη 4-16 mg την ημέρα, σε δόσεις που υπολογίζονται και χορηγούνται ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε σθενούς (τα οπιοειδή, όπως η κωδεΐνη, είναι επίσης αποτελεσματικά, αλλά η χρήση τους έχει σε μεγάλο βαθμό εγκαταλειφθεί)
- Καολίνη/πηκτίνη 1-8 κουταλάκια την ημέρα κατανεμημένα ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενούς
Στους πιο ειδικούς παράγοντες περιλαμβάνονται:
- Σε δυσανεξία στη λακτόζη, συμπλήρωμα λακτάσης
- Σε διάρροια λόγω πεπτιδίων, σωματοστατίνη
- Σε γαστρική υπερέκκριση, ανταγωνιστές των Η2 υποδοχέων (π.χ. σιμετιδίνη, ρατινιδίνη)
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
Στην περίπτωση που μια απλή “λειτουργική” διάρροια επιμένει, θα πρέπει να εκτελείται παραπέρα διερεύνηση για την αποκάλυψη πιθανής υποκείμενης αιτίας
ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ
Τα άτομα που πάσχουν από χρόνια διάρροια θα πρέπει να απέχουν από διαρροιογόνες τροφές, όπως η σορβιτόλη
ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
Σε σοβαρές περιπτώσεις, διαταραχές ύδατος και ηλεκτρολυτών
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ
Ήπια διάρροια που εκδηλώνεται ευκαιριακά και ανταποκρίνεται σε απλά μέτρα είναι ακίνδυνη. Όταν όμως αυτό συμβαίνει συνεχώς μπορεί να δημιουργεί σοβαρά προβλήματα
ΔΙΑΦΟΡΑ
ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
Χρόνιες φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (ελκώδης κολίτιδα, νόσος του Crohn), σύνδρομα δυσαπορρόφησης, διαβήτης, κλπ.
ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
Παιδιατρικό: Τα βρέφη και τα παιδιά παρουσιάζουν συνήθως διάρροια διαιτητικής αρχής η οποία εξαφανίζεται με την ηλικία
Γηριατρικό: Οι ηλικιωμένοι που κατά τη διάρκεια της ζωής τους είχαν φυσιολογική εντερική λειτουργία είναι σπάνιο να αποκτήσουν διάρροια λόγω ηλικίας και μόνο. Αντίθετα, αυτοί που πάντα είχαν τάση για διάρροια, μπορεί να διαπιστώσουν αυξανόμενο πρόβλημα με την πάροδο της ηλικίας
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το έντερο
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το έντερο
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό
Διαβάστε, επίσης,
Χρήσιμες πληροφορίες για τις ανοσοανεπάρκειες
Συμπληρώματα διατροφής για τη φλεγμονώδη νόσο εντέρου
Χρήσιμες πληροφορίες για το AIDS
Όλα τα κόλπα για να σταματήσετε τη διάρροια
Χρήσιμες συνταγές βοτάνων για τη διάρροια
Όλες οι ασθένειες ξεκινούν από το έντερο
Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με θρούμπι
Ορθομοριακή αποτοξίνωση του γαστρεντερικού συστήματος
Συμπληρώματα διατροφής για τις παθήσεις του πεπτικού
Έλεγχος λοιμώξεων από εντερόκοκκους στο νοσοκομείο
Οξεία γαστρεντερίτιδα σε παιδιά
Υπάρχουν κίνδυνοι από την Ακτινοθεραπεία;
Η διατροφή κατά την ακτινοθεραπεία
Όταν ταξιδεύετε σε προορισμούς υψηλού κινδύνου
Οι κανόνες υγιεινής για τα τρόφιμα