Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου

Χρήσιμες πληροφορίες για τη φλεγμονώδη νόσο της πυέλου

Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου είναι μία κλινική συνδρομή που προκαλείται από την άνοδο μικροοργανισμών από τον κόλπο και τον ενδοτράχηλο στο ενδομήτριο, τις σάλπιγγες, ωοθήκες και γειτνιάζοντα όργανα. Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου είναι ένας γενικός όρος που περιλαμβάνει μία ποικιλία λοιμώξεων του ανώτερου γεννητικού σωλήνα που δεν σχετίζονται με εγκυμοσύνη ή χειρουργικές επεμβάσεις, όπως είναι η σαλπιγγίτιδα, η σαλπιγγoωθηκίτιδα, η ενδομητρίτιδα, φλεγμονώδεις μάζες σαλπίγγων και ωοθηκών και πυελική ή διάχυτη περιτονίτιδα.

Παθογένεση: Ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο οι μικροοργανισμοί ανέρχονται από τον κατώτερο γεννητικό σωλήνα δεν είναι γνωστός. Μία πιθανότητα είναι ότι η χλαμυδιακή ή γονοκοκκική ενδοτραχηλίτιδα μεταβάλλουν τους αμυντικούς μηχανισμούς του τραχήλου της μήτρας επιτρέποντας την άνοδο της μικροβιακής χλωρίδας του κόλπου μετά ή άνευ του αρχικού παθογόνου οργανισμού. Επίσης είναι πιθανό να εμφανίζονται άλλες πολυμικροβιακές λοιμώξεις εκτός από ναϊσσέρεια της γονόρροιας ή χλαμύδιο trachomatis. Παράγοντες που προδιαθέτουν για την άνοδο των βακτηριδίων περιλαμβάνουν τη χρήση ενδομητρικής συσκευής (σπιράλ) και οι ορμονικές και φυσικές μεταβολές που σχετίζονται με την έμμηνο ρύση

Επηρεαζόμενα συστήματα: Αναπαραγωγικό

Επικρατέστερη ηλικία: 16-40

Επικρατέστερο φύλο: Μόνο γυναίκες

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΟΥΣ ΝΟΣΟΥ ΤΗΣ ΠΥΕΛΟΥ

• Μπορεί να είναι ασυμπτωματική
• Πόνος στο κάτω μέρος της κοιλιάς
• Πυρετός και κακουχία
• Κολπικά εκκρίματα
• Ακανόνιστη αιμορραγία
• Δυσανεξία κατά την ούρηση, πρωκτίτιδα
• Ναυτία και έμετοι
• Κοιλιακή ευαισθησία
• Ευαισθησία κατά την κίνηση του τραχήλου
• Ευαισθησία των εξαρτημάτων
• Ετερόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη ευαίσθητη μάζα στα εξαρτήματα

ΑΙΤΙΑ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΟΥΣ ΝΟΣΟΥ ΤΗΣ ΠΥΕΛΟΥ

Βακτηριολογία – Πολλαπλοί οργανισμοί δρουν ως αιτιολογικοί παράγοντες στην φλεγμονώδη νόσο της πυέλου και οι περισσότερες περιπτώσεις είναι πολυμικροβιακές. Το χλαμύδιο, ο γονόκοκκος, αποτελούν μία ευρεία ποικιλία αεροβίων και αναεροβίων βακτηριδίων που αναγνωρίζονται σαν αιτιολογικοί παράγοντες. Τα μυκοπλάσματα έχουν επίσης ενοχοποιηθεί αλλά ο ρόλος τους δεν είναι διευκρινισμένος. Η αναλογία των περιστατικών με χλαμυδιακή ή γονοκοκκική λοίμωξη ποικίλλει ευρέως αναλόγως του υπό μελέτη πληθυσμού. Τα πιο συχνά αναερόβια είναι το βακτηριοειδές, πεπτοστρεπτοκόκκους και πεπτοκόκκους. Οργανισμοί που σχετίζονται με τη βακτηριακή κολπίτιδα είναι παρόμοιοι με τα μη γονοκοκκικά μη χλαμυδιακά βακτηρίδια που ανευρίσκονται στον ανώτερο γεννητικό σωλήνα γυναικών με φλεγμονώδη νόσο της πυέλου

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 

• Σεξουαλικά δραστήρια, αναπαραγωγική ηλικία
• Πιο συχνό σε εφήβους
• Πολλοί σεξουαλικοί σύντροφοι
• Χρήση ενδομητρικών σπειραμάτων, ο μεγαλύτερος κίνδυνος κατά τους πρώτους μήνες μετά την τοποθέτηση
• Προηγούμενο ιστορικό φλεγμονώδη νόσο της πυέλου, 20-25% υποτροπιάζουν
• Χλαμυδιακή ή γονοκοκκική τραχηλίτιδα, 8-10% αναπτύσσουν φλεγμονώδη νόσο της πυέλου
• Η γονοκοκκική σαλπιγγίτιδα συμβαίνει συχνά εντός 7 ημερών από την έναρξη της εμμήνου ρύσεως
• Τα προφυλακτικά και τα κολπικά σπερματοκτόνα ελαττώνουν τον κίνδυνο της φλεγμονώδους νόσου της πυέλου
• Τα αντισυλληπτικά από το στόμα μπορεί να ελαττώνουν τον κίνδυνο από φλεγμονώδη νόσο της πυέλου

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΟΥΣ ΝΟΣΟΥ ΤΗΣ ΠΥΕΛΟΥ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ 

• Σκωληκοειδίτιδα
• Έκτοπος κύηση
• Συστροφή ωοθηκών
• Αιμορραγία ή ρήξη κύστεως ωοθήκης
• Ενδομητρίωση
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Διαταραχή σωματοποίησης

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

• Τεστ εγκυμοσύνης
• Λευκοκυτταρικός τύπος πάνω από 10.000 κύτταρα κατά mm3
• Χρώση κατά Gram ενδοτραχήλου για αρνητικούς κατά Gram ενδοκυττάριους διπλοκόκκους
• ΤΚΕ πάνω από 15 mm/ώρα
• Ενδοτραχηλική καλλιέργεια ή ορολογική δοκιμασία για χλαμύδια
• Πλασματοκυτταρική ενδομητρίτιδα κατά τη βιοψία ενδομητρίου

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

• Παρακέντηση Δουγλασσείου χώρου με καλλιέργεια του αναρροφούμενου υλικού
• Διαγνωστική λαπαροσκόπηση με καλλιέργεια των σαλπίγγων

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

Υπερηχογράφημα πυέλου

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

• Η διάγνωση της φλεγμονώδους νόσου της πυέλου διαφεύγει της προσοχής και ακόμη και οι ασυμπτωματικές ασθενείς διατρέχουν τον κίνδυνο επιπλοκών. Η διάγνωση είναι λανθασμένη σε ποσοστό 1/3 των διαγνωσμένων γυναικών. Η λαπαροσκοπική διάγνωση είναι η πλέον ακριβής αλλά στερείται πρακτικότητας ως εξέταση ρουτίνας και γενικά χρησιμοποιείται σε προβληματικές καταστάσεις. Είναι γενικά προτιμότερο να γίνεται υπερθεραπεία για λοίμωξη του γεννητικού σωλήνα παρά να διαφεύγει μία λοίμωξη της ανώτερης γεννητικής οδού
• Προτεινόμενα διαγνωστικά κριτήρια (επαρκή για εμπειρική θεραπεία)

1. Ευαισθησία στο κάτω τμήμα της κοιλιάς
2. Ευαισθησία κατά τη μετατόπιση του τραχήλου μήτρας
3. Ευαισθησία εξαρτημάτων

• Επιπρόσθετα κριτήρια:

1. Θερμοκρασία μεγαλύτερη ή ίση των 38 βαθμών C
2. Αριθμός λευκοκυττάρων μεγαλύτερος ή ίσος του 10.5000/mm3
3. Πυώδες υλικό κατά την παρακέντηση του οπίσθιου Δουγλάσσειου χώρου
4. Ψηλαφητή μάζα εξαρτημάτων
5. ΤΚΕ > 15 mm/ώρα
6. Εργαστηριακή επιβεβαίωση γονόρροιας ή χλαμυδιακής λοίμωξης

• Εξειδικευμένα κριτήρια:

1. Ιστοπαθολογική ενδομητρίτιδα κατά τη βιοψία
2. Απόστημα εξαρτημάτων στο υπερηχογράφημα
3. Λαπαροσκοπική ένδειξη φλεγμονώδους νόσου της πυέλου

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΟΥΣ ΝΟΣΟΥ ΤΗΣ ΠΥΕΛΟΥ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Σε εξωτερική βάση.

Εισαγωγή στο νοσοκομείο ενδείκνυται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Αβεβαιότητα ως προς τη διάγνωση
• Επείγουσες χειρουργικές καταστάσεις που δεν μπορούν να αποκλεισθούν όπως π.χ. σκωληκοειδίτιδα
• Υποψία ενδοπυελικού αποστήματος
• Εγκυμοσύνη
• Μη συμμόρφωση στη θεραπεία (εφηβική ηλικία)
• Σοβαρή ασθένεια
• Αδυναμία συμμόρφωσης ή ανοχής στη θεραπεία επί εξωνοσοκομειακής βάσης
• Αδυναμία ανταπόκρισης  στη θεραπεία
• Αδυναμία κλινικής παρακολούθησης για 72 ώρες από την έναρξη της αντιβιοτικής αγωγής
• Μόλυνση με ιό HIV

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

• Αποφυγή σεξουαλικής επαφής μέχρι την αποπεράτωση της θεραπείας
• Εξασφάλιση ότι οι σεξουαλικοί σύντροφοι θα εκτιμηθούν και θα αντιμετωπισθούν θεραπευτικά σε ορθή βάση. Οι σύντροφοι υποβάλλονται σε θεραπεία ανεξαρτήτως της διάγνωσης, με σχήματα αποτελεσματικά κατά των χλαμυδίων και του γονοκόκκου

Χειρουργική παρέμβαση:

• Εφαρμόζεται επί αποτυχίας της συντηρητικής αγωγής ή επί υποψίας ρήξης αποστήματος των εξαρτημάτων με οξεία χειρουργική κοιλία
• Προτιμάται μία συντηρητική χειρουργική επέμβαση. Εξασφαλίζεται με αυτό τον τρόπο ένα μετεγχειρητικό ποσοστό γονιμότητας 10-15%
• Υστερεκτομή και ωοθηκεκτομή για ηλικιωμένους ασθενείς που έχουν τεκνοποιήσει
• Η αποτυχία της ιατρικής αγωγής γενικά σχετίζεται με αποστήματα εξαρτημάτων που έγινε προσπάθεια να παροχετευθούν διατοιχωματικώς ή διακολπικώς υπό καθοδήγηση υπερηχοτομογραφική, αξονικής τομογραφίας ή λαπαροσκοπικώς

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Ανάλογη της βαρύτητας της κατάστασης

ΔΙΑΙΤΑ

Ανάλογη της βαρύτητας της κατάστασης

ΦΑΡΜΑΚΑ 

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ

• Αρκετά αντιβιοτικά σχήματα είναι πολύ αποτελεσματικά και κανένα από αυτά δεν αποτελεί θεραπεία εκλογής
• Η αντιβιοτική κάλυψη πρέπει να περιλαμβάνει χλαμύδια, γονόκοκκο, αναερόβια, αρνητικά κατά Gram ραβδία και στρεπτοκόκκους. Τα σχήματα που ακολουθούν είναι προτεινόμενα και τα ονόματα των συγκεκριμένων αντιβιοτικών είναι παραδείγματα

Ενδονοσοκομειακή θεραπεία – Προτεινόμενο σχήμα Α:

• Κεφοξιτίνη 2 g ΕΦ κάθε 6 ώρες ή κεφοτετάνη ΕΦ 2 g κάθε 12 ώρες (ή άλλες κεφαλοσπορίνες όπως κεφτιζοξίμη, κεφοταξίμη και κεφτριαξόνη) με δοξυκυκλίνη 100 mg από το στόμα ή ΕΦ κάθε 12 ώρες
• Θεραπεία για 48 ώρες μετά την κλινική βελτίωση και συνέχιση της δοξυκυκλίνης μετά το εξιτήριο του ασθενούς για ένα σύνολο 10-14 ημερών

Ενδονοσοκομειακή θεραπεία – προτεινόμενη σχήμα Β:

• Κλινδαμυκίνη 900 mg ΕΦ κάθε 8 ώρες και γενταμυκίνη δόση εφόδου ΕΦ ή ΕΜ (2 mg/kg σωματικού βάρους) ακολουθούμενα από δόση συντήρησης (1,5 mg/kg) κάθε 8 ώρες
• Θεραπεία για 48 ώρες μετά την κλινική βελτίωση με δοξυκυκλίνη μετά το εξιτήριο του ασθενούς όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η κλινδαμυκίνη 450 mg από το στόμα κάθε 6 ώρες για σύνολο 14 ημερών

Προετεινόμενο σχήμα εξωνοσοκομειακής θεραπείας Α:

• Κεφοξιτίνη 2 g ΕΜ και προβενεσίδη, 1 g από το στόμα, ταυτόχρονα ή κεφτριαξόνη 250 mg ΕΜ ή ισοδύναμη κεφαλοσπορίνη με δοξυκυκλίνη 100 mg από το στόμα κάθε 12 ώρες για 10-14 ημέρες ή ερυθρομυκίνη 500 mg από το στόμα για 10-14 ημέρες σε ασθενείς που δεν αντέχονται τις τετρακυκλίνες

Προετεινόμενο σχήμα εξωνοσοκομειακής θεραπείας Β:

• Οφλοξασίνη 400 mg από το στόμα κάθε 12 ώρες για 14 ημέρες μαζί με: είτε κλινδαμυκίνη 450 mg από το στόμα κάθε 6 ώρες, είτε μετρονιδαζόλη 500 mg από το στόμα κάθε 12 ώρες για 14 ημέρες

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

• Στην παρακολούθηση της κλινικής και συγκεκριμένα για εμφάνιση πυρετού, συμπτωμάτων, σημεία περιτοναϊσμού, αριθμό λευκοκυττάρων
• Παρακολούθηση του εξαρτηματικού αποστήματος με υπερηχογράφημα

ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ

• Εκπαιδευτικά προγράμματα εφαρμογής ασφαλούς σεξ
• Εκπαίδευση ιδιαίτερα για εκείνες που είχαν ήδη ένα επεισόδιο φλεγμονώδους νόσου της πυέλου
• Οι ενδομητρικές συσκευές αντενδείκνυνται σε γυναίκες με ιστορικό φλεγμονώδους νόσου της πυέλου ή τρόπο ζωής που σχετίζεται με σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα
• Τα αντισυλληπτικά από το στόμα μειώνουν τον κίνδυνο της φλεγμονώδους νόσου της πυέλου σε περιπτώσεις τραχηλίτιδας και οι περιπτώσεις φλεγμονώδους νόσου της πυέλου που συμβαίνουν έχουν γενικότερα ήπια συμπτώματα
• Αντισυλληπτικοί φραγμοί, ιδιαίτερα τα κοινά προφυλακτικά, σπερματοκτόνες κρέμες ή σφουγγάρια παρέχουν προστασία, η έκταση της οποίας δεν είναι απόλυτα διευκρινισμένη
• Να γίνεται εκτίμηση και θεραπεία των σεξουαλικών συντρόφων
• Να υπάρχει συμμόρφωση στην προτεινόμενη θεραπεία
• Να γίνεται έγκαιρη έναρξη θεραπείας όταν εμφανίζονται βλάβες ή εκκρίματα από τα γεννητικά όργανα
• Συχνές εξετάσεις για σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα σε μη μονογαμικές σχέσεις

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

• Απόστημα σαλπίγγων – ωοθηκών αναπτύσσεται σε περίπου 7-16% των ασθενών
• Υποτροπιάζουσα λοίμωξη σε 20-25% των ασθενών
• Ο κίνδυνος έκτοπης κύησης αυξάνεται κατά 7-10 φορές σε 8% των γυναικών που είχαν φλεγμονώδη νόσο της πυέλου
• Στειρότητα από βλάβη σαλπίγγων σε 15, 35 και 55% των γυναικών μετά από ένα, δύο και τρία επεισόδια φλεγμονώδους νόσου της πυέλου αντίστοιχα
• Χρόνιος πυελικός πόνος σε 20% των ασθενών σχετίζεται με το σχηματισμό συμφύσεων, χρόνια σαλπιγγίτιδα ή υποτροπιάζουσες λοιμώξεις

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ 

• Ευρεία διακύμανση με καλή πρόγνωση επί εγκαίρου αποτελεσματικής θεραπείας και πρόληψης περαιτέρω λοιμώξεων
• Κακή πρόγνωση σε καθυστερημένη θεραπεία και συνεχιζόμενο μη ασφαλή τρόπο ζωής

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

• Σε ασθενείς με φλεγμονώδη νόσο της πυέλου και ενδομήτριο σπείραμα, ιδιαίτερα εάν υπάρχει απόστημα εξαρτημάτων, πρέπει να είναι υπόψιν η πιθανότητα λοίμωξης με ακτινομύκητα η οποία απαιτεί θεραπεία με πενικιλλίνη
• Το ενδομήτριο σπείραμα αντενδείκνυται σε γυναίκες με προηγούμενο επεισόδιο φλεγμονώδους νόσου της πυέλου
• Η ρήξη ενός εξαρτηματικού αποστήματος είναι σπάνια αλλά επικίνδυνη για τη ζωή. Επιβάλλεται έγκαιρη χειρουργική διερεύνηση
• Χλαμυδιακή ή γονοκοκκική περιηπατίτιδα μπορούν να συμβούν στην φλεγμονώδη νόσο της πυέλου. Λέγεται σύνδρομο Fitz-Hugh-Curtis

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Παιδιατρικό: 

• Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου είναι σπάνια πριν την εφηβεία
• Οι έφηβοι είναι ευπαθείς στα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα συμπεριλαμβανομένης και της φλεγμονώδους νόσου της πυέλου. Η έγκαιρη δραστική θεραπεία για την πρόληψη στειρότητας είναι ιδιαίτερα σημαντική σε αυτή την ομάδα ασθενών

Γηριατρικό: Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου είναι σπάνια μετά την εμμηνόπαυση, αν και το εμμηνοπαυσιακό εξαρτηματικό απόστημα είναι μία καλά τυποποιημένη οντότητα

ΚΥΗΣΗ

Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου είναι σπάνια κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά συμβαίνει περιστασιακά και αυτή η πιθανότητα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τις λοιμώξεις

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα προϊόντα για τις λοιμώξεις 

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας

Τι να προσέχετε όταν κάνετε σεξ

Χλαμυδιακές σεξουαλικά μεταδιδόμενες παθήσεις

Χρήσιμες πληροφορίες για τις γονοκοκκικές λοιμώξεις

Σημαντικές πληροφορίες για την έκτοπη κύηση

Δυσπαρεύνια

Ενδομητρικές μηχανικές συσκευές

Τι να κάνετε αν έχετε εμμηνορραγία

Λειτουργική αιμορραγία από τη μήτρα

Μήπως έχετε πόνο στην πύελο;

Ορθοπρωκτικό απόστημα

Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου

Πονάτε κατά την σεξουαλική επαφή;

www.emedi.gr