Κλασική Ιατρική Γαστρεντερολογία Ενδοκρινολογία Παθολογία Διατροφή

Παχυσαρκία

7 Ιουνίου 2021

Χρήσιμες πληροφορίες για την παχυσαρκία

Παχυσαρκία είναι η κατάσταση του αυξημένου σωματικού βάρους (αποτελούμενου και από άπαχο και από λιπώδη ιστό), που οδηγεί σε αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα.

Επίσης, ορίζεται ως βάρος κατά 20% μεγαλύτερο από το επιθυμητό σωματικό βάρος ενός ατόμου

Η ανδροειδής παχυσαρκία (ανδρικού προτύπου ή κοιλιακή παχυσαρκία) είναι πιο επικίνδυνη, ενώ η γυναικοειδής παχυσαρκία (γυναικείου τύπου ή γλουτιαία παχυσαρκία) είναι λιγότερο επικίνδυνη για μακροχρόνια προβλήματα υγείας.

Επηρεαζόμενα συστήματα: Γαστρεντερικό, Ενδοκρινικό/Μεταβολικό

Γενετική: Το 25-30% της διακύμανσης του σωματικού λίπους είναι γενετικά μεταδιδόμενο

Επικρατέστερη ηλικία: Όλες οι ηλικίες

Επικρατέστερο φύλο: Άνδρες < Γυναίκες

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Αύξηση σωματικού βάρους και λιπώδους ιστού

ΑΙΤΙΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Πολυπαραγοντικά
Έχουν περιγραφεί σπάνια γενετικά σύνδρομα
Η ιδιοπαθής παχυσαρκία θεωρείται ότι οφείλεται σε έλλειψη ισορροπίας μεταξύ πρόσληψης τροφής και κατανάλωσης ενέργειας (φυσική δραστηριότητα και ταχύτητα μεταβολισμού)
Ινσουλίνωμα
Υποθαλαμικές διαταραχές
Σύνδρομο Cushing

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Παχυσαρκία των γονέων
Κύηση
Καθιστική ζωή
Δίαιτα πλούσια σε λιπαρά
Χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Δεν χρειάζονται για τη διάγνωση
Σκεφτείτε για λειτουργικές δοκιμασίες του θυρεοειδούς
Παράγοντες κινδύνου καρδιοπάθειας: χοληστερόλη ορού, τριγλυκερίδια, γλυκόζη

Διαταραχές που μπορεί να μεταβάλλουν τα ευρήματα: Υποθυρεοειδισμός

ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Υπερτροφία και/ή υπερπλασία των λιποκυττάρων
Καρδιομεγαλία
Ηπατομεγαλία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

Δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) = βάρος σώματος (kg) διαιρούμενο δια του τετραγώνου του ύψους του σώματος (m). Παχυσαρκία υπάρχει όταν ΔΜΣ > 30 kg/m2
Καθορίστε το πρότυπο της κατανομής λίπους μετρώντας τις περιφέρειες της μέσης και των γοφών και υπολογίζοντας το λόγο μέση/γοφοί (WHR)
Η ανδροειδής (ανδρικού προτύπου ή κοιλιακή παχυσαρκία) έχει WHR μεγαλύτερο από 0,85 για τις γυναίκες, 0,95 για τους άνδρες
Η γυναικοειδής (γυναικείου προτύπου ή γλουτιαία παχυσαρκία) έχει WHR λιγότερο από 0,85 για τις γυναίκες, 0,95 για τους άνδρες

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Εξωνοσοκομειακός ασθενής

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

Κατάλληλες ενέργειες για την πρωτοβάθμια περίθαλψη περιλαμβάνουν: εκτίμηση του βαθμού του κινδύνου για την υγεία, αξιολόγηση του κινήτρου για την απώλεια βάρους, βοήθεια των ασθενών να θέσουν στόχους θεραπείας, συμβουλευτικό πρόγραμμα ή προσφυγή σε ειδικευμένο διαιτολόγο ή πρόγραμμα απώλειας βάρους με εκβάνθυση του θέματος της δίαιτας, σωματική άσκηση και διαφοροποίηση συμπεριφοράς, και μακροχρόνια παρακολούθηση
Περιστασιακά, ασθενείς με σοβαρή παχυσαρκία (ΔΜΣ > 40 kg/m2) αντιμετωπίζονται με εγχείρηση πτύχωσης στομάχου. Αυτή περιλαμβάνει περίπλοκη προεγχειρητική εκτίμηση, χειρουργείο και παρακολούθηση και πρέπει να γίνεται μόνο σε κέντρο ειδικευμένο σε αυτή τη θεραπεία. Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία μακρόχρονης απώλειας βάρους, που υπάρχει για “νοσηρή” παχυσαρκία
Υπάρχουν πολλά γνωστά εμπορικά και κοινοτικά προγράμματα για τη θεραπεία της παχυσαρκίας. Τα αποδεκτά προγράμματα πρέπει να περιλαμβάνουν δίαιτες που ανταποκρίνονται στο RDA για θρεπτικά συστατικά, συμβουλές για άσκηση, διαφοροποίηση συμπεριφοράς και πρόβλεψη για μακροχρόνια διατήρηση. Οι γιατροί μπορούν να παρέχουν αξιόλογη επιπλέον εκτίμηση και μακροχρόνια παρακολούθηση

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Η άσκηση μόνη της, σπάνια προκαλεί σημαντική απώλεια βάρους. Μπορεί να βελτιώσει τα μακροχρόνια αποτελέσματα της θεραπείας απώλειας βάρους και θα πρέπει να είναι αναπόσπαστο τμήμα οποιουδήποτε προγράμματος απώλειας βάρους

ΔΙΑΙΤΑ

Το περιορισμένο διαιτολόγιο είναι ο ακρογωνιαίος λίθος στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας (φτωχό σε λίπη, πλούσιο σε συμπλέγματα υδατανθράκων και φυτικές ίνες)
Μία μείωση κατά 500 kcal στην πρόληψη θερμίδων θα οδηγήσει σε απώλεια βάρους περίπου 1/2 κιλού την εβδομάδα.

Δίαιτες πολύ λίγων θερμίδων (VLCD):

(400-800 kcal την ημέρα): συνήθως, βασίζονται σε διαφοροποίηση της πρόσληψης υγρών και προκαλούν πιο γρήγορη απώλεια βάρους
Στις επιπλοκές των VLCD περιλαμβάνονται: αφυδάτωση, ορθοστατική υπόταση, κόπωση, μυϊκές κράμπες, δυσκοιλιότητα, πονοκέφαλο, δυσανεξία στο κρύο και υποτροπή μετά τη διακοπή τους
Στις σχετικές αντενδείξεις στις VLCD περιλαμβάνονται: πρόσφατο έμφραγμα μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό αγγειακό επεισόδιο, νεφρική ή ηπατική νόσος, καρκίνος, κύηση, ινσουλινο-εξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης, μερικές ψυχιατρικές διαταραχές
Η ιατρική επίβλεψη είναι σημαντική για τις VLCD

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Είναι σημαντική η εκπαίδευση του ασθενούς σχετικά με τη μείωση του βάρους
Η διαμόρφωση της συμπεριφοράς μπορεί να βελτιώσει την συνέπεια στο διαιτολόγο και τα μακροχρόνια αποτελέσματα της απώλειας βάρους και πρέπει να συμπεριλαμβάνεται σε οποιοδήποτε πρόγραμμα απώλειας βάρους

ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ

Η φαρμακευτική θεραπεία συνήθως δε συνιστάται
Ανορεξιογόνα – diethylpropion, φεντερμίνη, φενφλουραμίνη, μαζινδόλη (φάρμακα κατηγορίας IV) ή phendimetrarine, beurphetamine (φάρμακα κατηγορίας ΙΙΙ) μπορεί να ενδείκνυνται για χρήση μικρής διάρκειας (λίγες εβδομάδες) σε συνδυασμό με ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους

Αντενδείξεις: Προχωρημένη αθηροσκλήρυνση, συμπτωματική καρδιαγγειακή νόσος, υπέρταση, υποθυρεοειδισμός, γλαύκωμα, ιστορικό κατάχρησης φαρμάκων, καταστάσεις υπερδιεγέρσεως, χρήση αναστολέων της ΜΑΟ

Προφυλάξεις:

Πιθανότητα κατάχρησης ειδικά για την κατηγορία ΙΙΙ
Υποτροπή μετά τη διακοπή του φαρμάκου

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Η φαινυλπροπανολαμίνη χρησιμοποιοείται σε όλα τα σκευάσματα απώλειας βάρους

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Η μακρόχρονη παρακολούθηση είναι σημαντική για την πρόληψη της επιπλέον απόκτησης βάρους ή της επανάκτησης βάρους ή της επανάκτησης βάρους μετά την δίαιτα

ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ

Ενημέρωση για τακτική άσκηση και προσεκτική δίαιτα με παρακολούθηση, ειδικά σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες και σε αυτούς με οικογενειακό ιστορικό παχυσαρκίας ή σακχαρώδη διαβήτη

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Αυξημένη θνησιμότητα κυρίως λόγω καρδιαγγειακής νόσου
Σακχαρώδης διαβήτης
Υπέρταση
Υπερλιπιδαιμία
Νόσος χοληδόχου κύστης με χολολιθίαση
Οστεοαρθρίτιδα
Ουρική αρθρίτιδα
Θρομβοεμβολικό επεισόδιο
Σύνδρομα υπεραερισμού και υπνική άπνοια
Μειωμένη αυτοεκτίμηση
Διακρίσεις στον επαγγελματικό χώρο

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Μακροχρόνια διατήρηση της απώλειας βάρους είναι υπερβολικά δύσκολη
Αν ο ασθενής δεν έχει κίνητρα, δεν είναι πιθανή η επιτυχής απώλεια βάρους

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Η προεφηβική περίοδος και η περίοδος των νεαρών ενηλίκων, φαίνεται να είναι ευαίσθητες περίοδοι για την ανάπτυξη παχυσαρκίας

Παιδιατρικό: Ο επιπολασμός της παχυσαρκίας αυξάνεται. Μεταξύ άλλων παραγόντων εμπλέκονται η μειωμένη φυσική δραστηριότητα και η αυξημένη τηλεθέαση

Γηριατρικό: Η αναγκαιότητα απόκτησης επιθυμητού βάρους (αυτό που σχετίζεται με το χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας) αυξάνει με την ηλικία.

ΚΥΗΣΗ

Η κύηση είναι μια συνήθης περίοδος για την έναρξη ή την αύξηση της παχυσαρκίας

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για την παχυσαρκία

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για την παχυσαρκία

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Υπερτριγλυκεριδαιμία

Υπερτρίχωση

Δίαιτα 6 εβδομάδων για να αδυνατίσετε πριν τις διακοπές

Χρήσιμες πληροφορίες για την ουρική αρθρίτιδα

Οσφυαλγία

Χολολιθίαση

Αποφρακτική άπνοια του ύπνου

Διαταραχές μεσοσπονδυλίων δίσκων

Έμφραγμα του μυοκαρδίου

Δίαιτες Υψηλής Ενέργειας για Αδυνάτισμα

Οι καλύτερες βιταμίνες για αδυνάτισμα