Χρήσιμες πληροφορίες για το φαινόμενο του Raynaud
Φαινόμενο Raynaud είναι αγγειοσυσπαστική διαταραχή που εκδηλώνεται αμφοτερόπλευρα με περιοδικά επεισόδια έντονης ωχρότητας και μετά κυάνωσης των δακτύλων των χεριών (σπανίως των ποδιών) μετά από έκθεση στο κρύο.
Με τη θερμότητα προκαλείται αγγειοδιαστολή και έντονη ερυθρότητα που ακολουθείται από οίδημα, αίσθημα σφύξεων και παραισθήσεις. Υποχωρεί με τη θερμότητα. Μπορεί να προκληθεί από συναισθηματική ένταση. Οι αντίχειρες, σπανίως, προσβάλλονται. Στο 13% των περιπτώσεων μπορεί να ατροφήσουν οι θηλές των δαχτύλων, και να εμφανισθούν ισχαιμικά έλκη στις άκρες των δακτύλων.
50% ιδιοπαθής ή πρωτοπαθής νόσος του Raynaud, 50% δευτεροπαθής (φαινόμενο Raynaud)
- Νόσος – προοδευτική, συμμετρική. Προσβάλλει τα δάχτυλα των χεριών, σπανίως των ποδιών. Η αναλογία γυναικών/ανδρών είναι 4:1. Ηλικίες μεταξύ 15-45. Με την πάροδο του χρόνου ο αγγειοσπασμός είναι συχνότερος και πιο έντονος. Δεν εμφανίζεται γάγγραινα, σπανίως, έλκη. Εφ’ όσον δεν υπάρχει υποκείμενη νόσος η διάγνωση τίθεται μόνο μετά από δύο χρόνια. Μπορεί να συνοδεύεται από σπασμό των στεφανιαίων αγγείων ή πρωτοπαθή πνευμονική υπέρταση. Στις αρτηρίες των δακτύλων δεν διαπιστώνονται βλάβες ιστολογικώς
- Το φαινόμενο – μπορεί να είναι ετερόπλευρο, ασύμμετρο, μπορεί να προσβάλλονται μόνο ένα ή δύο δάχτυλα. Συνήθως, με την πάροδο του χρόνου διαπιστώνονται συνυπάρχουσες υποκείμενες παθήσεις. Συνήθως, έχει χειρότερη πρόγνωση και μεγαλύτερη από ό,τι η πρωτοπαθής νόσος
Επηρεαζόμενα συστήματα: Δέρμα/Εξωκρινείς, Μυοσκελετικό, Αιμοποιητικό/Λεμφικό/Ανοσολογικό
Επικρατέστερη ηλικία: Πάνω από 40 χρόνων
Επικρατέστερο φύλο:
- Γυναίκες > άνδρες (4:1 στην πρωτοπαθή νόσο)
- Άνδρες = γυναίκες (δευτεροπαθής)
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ RAYNAUD
- Με την έκθεση στο κρύο οι άκρες των δακτύλων παίρνουν χρώμα λευκό/ωχρό, μετά κυανό, ενώ με τη θερμότητα ερυθρό και με πόνο
- Οι ράγες των δακτύλων εμφανίζουν εξελκώσεις, ενώ σε βαρεία μακροχρόνια περιστατικά (10-13% των περιπτώσεων) καταλήγουν σε αυτόματους ακρωτηριασμούς
- Στην πρωτοπαθή νόσο η φυσική εξέταση είναι χωρίς παθολογικά ευρήματα, στη δευτεροπαθή μπορεί να διαπιστωθεί υποκείμενο αγγειακό ή αυτοάνοσο νόσημα
ΑΙΤΙΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ RAYNAUD
Στην πρωτοπαθή μορφή μπορεί να ενέχεται ιδιοσυγκρασιακή ευαισθησία των αγγείων των δακτύλων στους β-αδρενεργικούς υποδοχείς. Στο δευτεροπαθές Raynaud μπορεί να ενέγχονται οι υποδοχείς της σεροτονίνης (5-HT2). Διαταραχές των αιμοπεταλίων και της γλοιότητας του αίματος μπορεί, επίσης, να ευθύνονται
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ RAYNAUD
- Κάπνισμα
- Προϋπάρχουσα αυτοάνοση νόσος ή νόσος του συνδετικού ιστού
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ RAYNAUD
ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
- Αποφρακτική θρομβαγγειΐτιδα (Νόσος Buerger) στους άνδρες, προσβάλλει τα κάτω άκρα, μόνο σε ποσοστό μικρότερο του 5% υπάρχει προσβολή των άνω άκρων, 90% εμφανίζουν Raynaud το οποίο συσχετίζεται με το κάπνισμα
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Προϊούσα συστηματική σκλήρυνση (σκληρόδερμα) – 90% εμφανίζουν Raynaud, το Raynaud μπορεί να προηγείται άλλων συμπτωμάτων κατά πολλά χρόνια
- Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος
- Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
- Σύνδρομο θωρακικής εξόδου
- Σύνδρομο CREST (ασβέστωση δέρματος, φαινόμενο Raynaud, δυσκινησία οισοφάγου, σκληροδακτυλία και τηλεαγγειεκτασία)
- Κρυοσφαιριναιμίες
- Μακροσφαιριναιμία του Waldenstrom
- Ακροκυάνωση
- Πολυκυτταραιμία
- Επαγγελματικά τραύματα (ιδιαίτερα από κρουστικά εργαλεία)
- Φάρμακα (β-αναστολείς, κλονιδίνη, εργοταμίνη, μεθυσεργίδη, αμφεταμίνες, βρωμοκρυπτίνη, μπλεομυκίνη, βινβλαστίνη, σισπλατίνη, κυκλοσπορίνη)
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Εξετάσεις για υποκείμενες παθήσεις (γενική αίματος, ΤΚΕ, RF, ANA, ανοσοηλεκτροφόρηση, έλεγχος κινητικότητας οισοφάγου)
ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Τα ιστολογικά ευρήματα των βιοψιών δέρματος έχουν μικρή συσχέτιση με την κλινική εικόνα. Μπορεί να διαπιστωθεί οίδημα, νεκρωτική ή μη νεκρωτική αγγειΐτιδα
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ
- Δοκιμασία κρύου ώστε να αναδειχθούν οι χαρακτηριστικές αλλαγές του χρώματος στα χέρια
- Τριχοειδοσκόπηση των παρωνυχίδων για να διαπιστωθούν διεύρυνση, ανώμαλη πορεία των τριχοειδών του συνδετικού ιστού
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ
Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να αναδείξει οστεολύσεις των άπω αποφύσεων των φαλάγγων, ρίκνωση και ασβέστωση των μαλακών ιστών
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
Ως επί το πλείστον η διάγνωση στηρίζεται στο ιστορικό και στην δοκιμασία του κρύου
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ RAYNAUD
ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ
Η αντιμετώπιση του ασθενούς σε επίπεδο εξωτερικού ιατρείου, συνήθως, αρκεί
ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
- Ζεστό ντύσιμο, γάντια, αποφυγή κρύου
- Αποφυγή καπνίσματος
- Αποφυγή β-blockers, αμφεταμινών, εργοταμίνης, αλκαλοειδών, σουματριπτάνης
- Ειδικές τεχνικές με τις οποίες οι ασθενείς μαθαίνουν να αυξάνουν την θερμοκρασία των χεριών τους
- Προστατευτικά δακτύλων τα οποία μπαίνουν πάνω από τις εξελκώσεις
- Η βοήθεια την οποία προσφέρει η αυχενική συμπαθεκτομή είναι παροδική – τα συμπτώματα επανέρχονται σε 1-2 χρόνια
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Αποφυγή κάθε δραστηριότητας η οποία συνεπάγεται έκθεση στο κρύο
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
Υπογραμμίζεται η διακοπή του καπνίσματος. Αποφυγή επιβαρυντικών παραγόντων (τραυματισμός, κλυδωνισμοί, κρύο, κλπ.)
ΦΑΡΜΑΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ RAYNAUD
ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ
- Νιφεδιπίνη 30-90 mg την ημέρα (εμείνετε στη μορφή βραδείας αποδέσεμυσης). (Μπορεί να είναι απαραίτητη μόνο τον χειμώνα). Ποσοστό μέχρι και 75% παρουσιάζει βελτίωση
- Η υποχώρηση των συμπτωμάτων δεν συσχετίζονται με αντικειμενικές ενδείξεις βελτίωσης
Αντενδείξεις: Αλλεργία στο φάρμακο, εγκυμοσύνη, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
Προφυλάξεις: Μπορεί να προκληθεί κεφαλαλγία, ζάλη, φωτοφοβία, υπόταση
Σημαντικές πιθανές αλληλεπιδράσεις:
- Αυξάνει τα επίπεδα της διγοξίνης στον ορό – όταν προστεθεί στην θεραπεία η νιφεδιπίνη θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά τα επίπεδα της διγοξίνης
- Η σιμετιδίνη αυξάνει τα επίπεδα της νιφεδιπίνης – ίσως απαιτηθεί προσαρμογή της δόσης
- Σε ασθενείς που παίρνουν κουμαρινίκα μπορεί να αυξήσει τον χρόνο προθρομβίνης
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
Η διλτιαζέμη, η βεραπαμίλη, η ρεζερπίνη, η μεθυλντόπα, η πραζοσίνη έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
- Αντιμετώπιση των εξελκώσεων στις άκρες των δακτύλων, καθώς επίσης και άμεση αντιμετώπιση των λοιμώξεων
- Παρακολουθούμε συνεχώς για σημεία ή συμπτώματα που υποδηλώνουν συνυπάρχουσα νόσο, γιατί το φαινόμενο Raynaud μπορεί να προηγείται κατά μέσο όρο 11 χρόνια περίπου της εκδήλωσης τέτοιου είδους παθήσεων
ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ
- Αποφυγή τραυματισμού των άκρων των δακτύλων
- Αποφυγή της έκθεσης στο κρύο
- Διακοπή καπνίσματος
ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
Γάγγραινα, αυτόματος ακρωτηριασμός των άκρων των δαχτύλων
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ
- Μακροχρόνια πορεία με υποτροπιάζουσα ισχαιμικά επεισόδια και εξελκώσεις
- Στις περιπτώσεις του δευτεροπαθούς φαινομένου, μπορεί τελικά να εκδηλωθούν τα συμπτώματα της υποκείμενης νόσου
ΔΙΑΦΟΡΑ
ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
- Λύκος
- Ρευματοειδή αρθρίτιδα
- Σκληρόδερμα
- Πολυμυοσίτιδα
- Σύνδρομο Sjogren
- Αποφρακτική αγγειακή νόσος
- Κρυοσφαιριναιμία
- Χρήση κρουστικών εργαλείων
ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
Παιδιατρικό: Στα παιδιά συσχετίζεται με συστηματικό ερυθηματώδη λύκο και σκληρόδερμα
Γηριατρικό: Η εμφάνιση του Raynaud μετά την ηλικία των 40 χρόνων σχεδόν πάντα υποδηλώνει την ύπαρξη υποκείμενης νόσου
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τα καρδιοαγγειακά νοσήματα
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τα καρδιοαγγειακά νοσήματα
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης
Τα πεπτίδια για το σύνδρομο Raynaud
Η θεραπεία του καρκίνου με πεπτίδια
Τα τριπεπτίδια είναι το μέλλον
Τα πεπτίδια για την αθηροσκλήρωση
Σε ποιες ασθένειες χρησιμοποιούνται τα πεπτίδια
Τα πεπτίδια στη θεραπεία του καρκίνου
Θεραπεία ασθενειών με ζωικής προέλευσης προϊόντα
Πεπτίδια για ανάρρωση από καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό
