Κλασική Ιατρική Ενδοκρινολογία Παθολογία

Μη ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης (τύπου 2)

14 Ιουλίου 2021

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2

Μη ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης είναι υπεργλυκαιμία και διαταραχές του μεταβολισμού της γλυκόζης που δεν προδιαθέτουν σε κέτωση και οφείλονται σε διαταραχή στην έκκριση ινσουλίνης, αλλά και στη δράση της στην περιφέρεια. Υπολογίζεται ότι αποτελεί το 80% των περιπτώσεων διαβήτη.

Επηρεαζόμενα συστήματα: Ενδοκρινείς/Μεταβολισμός

Επικρατέστερη ηλικία: Τυπικά εμφανίζεται μετά την ηλικία των 40 ετών

Επικρατέστερο φύλο: Γυναίκες > Άνδρες στον Καυκάσιο πληθυσμό

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΜΗ ΙΣΟΥΛΙΝΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Υπεργλυκαιμία και επιπλοκές όπως νεφροπάθεια, νευροπάθεια και αμφιβληστροειδοπάθεια
Πολυουρία
Πολυδιψία
Πολυφαγία
Απώλεια βάρους
Αδυναμία
Καταβολή
Συχνές λοιμώξεις

ΑΙΤΙΑ ΜΗ ΙΣΟΥΛΙΝΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Σημαντικοί θεωρούνται γενετικοί παράγοντες και η παχυσαρκία

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΜΗ ΙΣΟΥΛΙΝΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Οικογενειακό ιστορικό
Διαβήτης κύησης

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΜΗ ΙΣΟΥΛΙΝΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης
Παγκρεατική ανεπάρκεια
Φαιοχρωμοκύττωμα
Σύνδρομο Cushing
Χρήση κορτικοστεροειδών
Υπεργλυκαιμία λόγω στρες

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Σάκχαρο ορού μετά από νηστεία μεγαλύτερο από 140 mg/dl σε δύο τουλάχιστον μετρήσεις
Σάκχαρο ορού ≥ 200 mg/dl σε τυχαία μέτρηση σε συνδυασμό με συμπτώματα ΣΔ (π.χ. πολυουρία, πολυδιψία, πολυφαγία, κλπ)
Σάκχαρο ορού μετά από νηστεία < 140 μαζί με επίμονα αυξημένη γλυκόζη πλάσματος σε δύο τουλάχιστον δοκιμασίες ανοχής γλυκόζης. Η τιμή που λαμβάνεται μετά από 2 ώρες και τουλάχιστον άλλη μία μεταξύ 0 και 2 ωρών μετά τη χορήγηση 75 gr γλυκόζης, θα πρέπει να είναι ≥ 200 mg/dl. Η δοκιμασία δεν θα πρέπει να εκτελείται αν το σάκχαρο νηστείας είναι > 140 mg/dl
Αύξηση αιμοσφαιρίνης A1c

Φάρμακα που μπορεί να μεταβάλλουν τα ευρήματα: Τα κορτικοστεροειδή μπορεί να προκαλέσουν υπεργλυκαιμία

Διαταραχές που μπορεί να μεταβάλλουν τα ευρήματα: Σύνδρομο Cushing

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

Δοκιμασία ανοχής γλυκόζης συνήθως δεν είναι απαραίτητη, εκτός από τις περιπτώσεις διαβήτη κύησης

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΗ ΙΣΟΥΛΙΝΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Τακτική εξωνοσοκομειακή παρακολούθηση εκτός από τις επείγουσες επιπλοκές, όπως σοβαρή υπεργλυκαιμία, υπερωσμωτικό κώμα και σοβαρές λοιμώξεις

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

Τακτική παρακολούθηση του σακχάρου αίματος ή ούρων στο σπίτι
Τακτική εξέταση για τη διάγνωση επιπλοκών: αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπάθεια, νευροπάθεια

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Τακτική αερόβια άσκηση μπορεί να βελτιώσει την ανοχή στη γλυκόζη και να μειώσει τις απαιτήσεις σε φάρμακα

ΔΙΑΙΤΑ

Το πιο σημαντικό μέρος οποιασδήποτε δίαιτας είναι η απώλεια βάρους στους παχύσαρκους ασθενείς. Αύξηση σύνθετων υδατανθράκων, μείωση του λίπους, του άλατος και του οινοπνεύματος
Η δίαιτα από μόνη της μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη μεταβολικό έλεγχο του διαβήτη

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Η εκπαίδευση είναι πολύ σημαντική για τους ασθενείς με ΣΔ. Περιλαμβάνει πληροφορίες για τη νόσο, τα φάρμακα, τη θεραπεία, την κατ’ οίκον παρακολούθηση, την φροντίδα των κάτω άκρων, τη φυσική δραστηριότητα και τη δίαιτα

ΦΑΡΜΑΚΑ ΜΗ ΙΣΟΥΛΙΝΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ

Πρώτης γενιάς αντιδιαβητικά από του στόματος φάρμακα (αποφύγετέ τα σε ασθενείς γέρους ή με νεφρική ανεπάρκεια):

Τολβουταμίδη 500-300 mg/ημέρα σε 2-3 δόσεις
Τολαζαμίδη 100-1000 mg/ημέρα σε 1-2 δόσεις
Χλωροπροπαμίδη 100-500 mg/ημέρα σε 1 δόση

Δεύτερης γενιάς αντιδιαβητικά φάρμακα:

Γλυβουρίδη 1,25-20 mg/ημέρα σε 1-2 δόσεις (η 1η 10 mg το πρωί)
Γλυπιζίδη 2,5-40 mg/ημέρα σε 1-2 δόσεις (η 1η 20 mg το πρωί)

Σημείωση: Τα από του στόματος αντιδιαβητικά μπορούν να λαμβάνονται με τα γεύματα εκτός της γλυπιζίδης, που πρέπει να λαμβάνεται 30 λεπτά πριν τα γεύματα

Ινσουλίνη – απλή, NPH, Lente, Ultranente σε 1 ή κατά προτίμηση 2-3 ενέσεις την ημέρα

Ο συνδυασμός από του στόματος αντιδιαβητικών με ινσουλίνη αμφισβητείται. Μερικοί κλινικοί προσθέτουν μια βραδινή δόση ινσουλίνης ενδιαμέσου δράσεως, όταν τα από του στόματος αντιδιαβητικά αδυνατούν να ελέγξουν τα επίπεδα σακχάρου (π.χ. γλυκόζη πλάσματος νηστείας > 180 mg/dl ή αιμοσφαιρίνη A1c > 1,5% του ανώτερου φυσιολογικού ορίου). Όταν απαιτούνται 2 δόσεις ινσουλίνης για τον έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης, τα από του στόματος αντιδιαβητικά είναι καλύτερο να διακοπούν

Αντενδείξεις:

Για τα αντιδιαβητικά από του στόματος φάρμακα: ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης, κέτωση, κύηση, ιστορικό αλλεργίας
Απαιτείται προσοχή στη χρήση σε ηπατική ή νεφρική νόσο και σε οξεία λοίμωξη ή στρες

Θεραπεία διαβήτη τύπου 2

Αλλαγές του τρόπου ζωής

Μπορεί να είστε σε θέση να επιτύχετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μόνο με δίαιτα και άσκηση.

-Απώλεια βάρους. Η μείωση επιπλέον κιλών μπορεί να βοηθήσει. Ενώ η απώλεια του 5% του σωματικού σας βάρους είναι καλή, η απώλεια τουλάχιστον 7% και η διατήρησή του φαίνεται ιδανική. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος που ζυγίζει 180 κιλά μπορεί να αλλάξει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του χάνοντας περίπου 13 κιλά. Η απώλεια βάρους και ο έλεγχος των μερίδων και η κατανάλωση υγιεινών τροφίμων είναι ένας καλός τρόπος για να ξεκινήσετε.

–Υγιεινή διατροφή.

Τρώτε λιγότερες θερμίδες

Μειώστε τους εκλεπτυσμένους υδατάνθρακες, ειδικά τα γλυκά

Προσθέστε λαχανικά και φρούτα στη διατροφή σας

Να λαμβάνετε περισσότερες φυτικές ίνες

-Άσκηση.

Προσπαθήστε να λαμβάνετε 30 έως 60 λεπτά σωματικής άσκησης κάθε μέρα. Μπορείτε να περπατήσετε, να κάνετε ποδήλατο, να κολυμπήσετε ή να κάνετε οτιδήποτε άλλο αυξάνει τον καρδιακό σας ρυθμό. Συνδυάστε με προπόνηση δύναμης, όπως γιόγκα ή άρση βαρών. Εάν παίρνετε ένα φάρμακο που μειώνει το σάκχαρο στο αίμα σας, μπορεί να χρειαστείτε ένα σνακ πριν από την προπόνηση.

-Παρακολουθήστε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας.

Ανάλογα με τη θεραπεία σας, ειδικά εάν χρησιμοποιείτε ινσουλίνη, ο γιατρός σας θα σας πει εάν πρέπει να ελέγξετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας και πόσο συχνά να το κάνετε.

Φαρμακευτική αγωγή

Εάν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν αρκούν για τα επίπεδα του σακχάρου μπορεί να χρειαστείτε φάρμακα.

-Μετφορμίνη. Αυτό είναι συνήθως το πρώτο φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2. Μειώνει την ποσότητα γλυκόζης που παράγει το συκώτι σας και βοηθά το σώμα σας να ανταποκρίνεται καλύτερα στην ινσουλίνη.

–Σουλφονυλουρίες. Αυτή η ομάδα φαρμάκων βοηθά το σώμα σας να παράγει περισσότερη ινσουλίνη. Είναι η γλιμεπιρίδη, glipizide και glyburide.

–Μεγλιτινίδες. Βοηθούν το σώμα σας να παράγει περισσότερη ινσουλίνη και λειτουργούν γρηγορότερα από τις σουλφονυλουρίες. Μπορεί να πάρετε νατεγλινίδη ή ρεπαγλινίδη.

-Θειαζολιδινοδιόνες. Όπως η μετφορμίνη, σας κάνουν πιο ευαίσθητους στην ινσουλίνη. Θα μπορούσατε να πάρετε πιογλιταζόνη ή ροσιγλιταζόνη. Αλλά αυξάνουν, επίσης, τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων, έτσι δεν είναι, συνήθως, η πρώτη επιλογή για θεραπεία.

–Αναστολείς DPP-4. Αυτά τα φάρμακα – λιναγλιπτίνη, σαξαγλιπτίνη και σιταγλιπτίνη – βοηθούν στη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σας, αλλά μπορούν επίσης να προκαλέσουν πόνο στις αρθρώσεις και θα μπορούσαν να προκαλέσουν φλεγμονή στο πάγκρεας σας.

–Αγωνιστές υποδοχέα GLP-1. Λαμβάνετε αυτά τα φάρμακα με βελόνα για να επιβραδύνετε την πέψη και να μειώσετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Μερικές από τις πιο κοινές είναι η εξενατίδη, η λιραγλουτίδη και το semaglutide.

–Αναστολείς SGLT2. Αυτά βοηθούν τα νεφρά σας να φιλτράρουν περισσότερη γλυκόζη. Μπορεί να πάρετε καναγλιφλοζίνη, δαπαγλιφλοζίνη ή εμπαγλιφλοζίνη.

-Ινσουλίνη. Ινσουλίνη detemir ή ινσουλίνη glargine.

Ορισμένα φάρμακα ελέγχουν τις αιχμές του σακχάρου στο αίμα (μεταγευματική υπεργλυκαιμία). Άλλοι είναι πιο αποτελεσματικοί στη διακοπή υπογλυκαιμίας μεταξύ των γευμάτων.

Προφυλάξεις:

Ενημέρωση των ασθενών για τα σημεία της υπό- και υπεργλυκαιμίας
Παρακολούθηση γλυκόζης στο σπίτι (1-4 φορές την ημέρα), συνιστάται, στους ασθενείς που παίρνουν ινσουλίνη

Σημαντικές πιθανές αλληλεπιδράσεις: Φάρμακα που ενισχύουν τη δράση των υπογλυκαιμικών, π.χ. σαλικυλικά, κλοφιμπράτη, κουμαδίνη, χλωραμφενικόλη, αιθανόλη

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Η συχνότητα των επισκέψεων εξαρτάται από το βαθμό μεταβολικού ελέγχου. Κάθε 2 έως 4 μήνες είναι σύνηθες
Ανασκόπηση συμπτωμάτων και επιπέδων γλυκόζης των κατ’ οίκον μετρήσεων
Εξέταση σακχάρου (και Hb A1c)
Βυθοσκόπηση
Καρδιοπνευμονική εξέταση
Εξέταση ποδιών για έλκη, αρτηριακή ανεπάρκεια, νευροπάθεια
Πέντε χρόνια μετά την εκδήλωση θα πρέπει να εκτελούνται σε ετήσια βάση: οφθαλμολογική εξέταση, έλεγχος για πρωτεΐνουρία και νεφρική ανεπάρκεια

ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ

Αποφυγή αύξησης του βάρους και παχυσαρκίας και διατήρηση κανονικής φυσικής δραστηριότητας, μπορεί να προλάβει ή να καθυστερήσει τον ΣΔ

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Φαίνεται ότι οφείλονται στην επίδραση του ΣΔ πάνω στο αρτηριακό τοίχωμα
Περιφερική νευροπάθεια
Εξελισσόμενη αμφιβληστροειδοπάθεια
Νεφροπάθεια και χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
Αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή και περιφερική αγγειακή νόσος
Υπερωσμωτικό κώμα
Γάγγραινα άκρων
Τύφλωση
Γλάυκωμα
Καταρράκτης
Δερματικά έλκη
Αρθρώσεις Charcot

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων σακχάρου ορού μπορεί να καθυστερήσει ή να προλάβει τις επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη
Οι επιπλοκές αρχίζουν να εμφανίζονται 10-15 χρόνια μετά την έναρξη αλλά μπορεί να είναι παρούσες τη στιγμή της διάγνωσης, δεδομένου ότι ο ΣΔ μπορεί να παραμένει αδιάγνωστος για χρόνια

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Υπέρταση είναι συχνή
Επιτυχής έλεγχος, μπορεί να καθυστερήσει τις νεφρικές επιπλοκές
Υπερλιπιδαιμία
Ανικανότητα

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Παιδιατρικό: Έχουν αναφερθεί ευκαιριακά περιπτώσεις ΣΔ μη κετωτικής προδιάθεσης σε παιδιά

Γηριατρικό: Ο μη ινσουλινοεξαρτώμενος ΣΔ είναι συχνός στη μεγάλη ηλικία και είναι ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει σε τύφλωση, νεφρική ανεπάρκεια και ακρωτηριασμούς

Άλλα: Η νόσος γενικά αρχίζει στην ενήλικη ζωή συνήθως μετά τα 40

ΚΥΗΣΗ

Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει σημαντικές επιπλοκές από τη μητέρα μέχρι και απόρριψη του εμβρύου. Εντατική αντιμετώπιση από ειδικούς στον τομέα αυτό, έχει βελτιώσει πολύ τα αποτελέσματα

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το διαβήτη τύπου 2

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το διαβήτη τύπου 2

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό

Διαβάστε, επίσης,

Σακχαρώδης διαβήτης, ινσουλινοεξαρτώμενος (τύπου 1)

Διαβητική υπογλυκαιμία

Διαβητική κετοξέωση

Βιολογικές γλυκαντικές ουσίες

Οι θεραπευτικές εξελίξεις στο σακχαρώδη διαβήτη

Θεραπευτικός οραματισμός για τη θεραπεία του διαβήτη

Υποτάσσοντας το Διαβήτη τύπου 2

Τα οφέλη στην υγεία από τη ρεσβερατρόλη

Χρήσιμες συμβουλές για όσους έχουν διαβήτη

Νηστεία για την πρόληψη και θεραπεία του διαβήτη

Τα επικίνδυνα τεχνητά γλυκαντικά