Όγκοι σιελογόνων αδένων

Χρήσιμες πληροφορίες για τους όγκους σιελογόνων αδένων

Γράφει η 

Δρ Σάββη Μάλλιου Κριαρά 

Ειδικός Παθολόγος-Ογκολόγος, MD, PhD

Οι όγκοι σιελογόνων αδένων είναι καλοήθη ή κακοήθη νεοπλάσματα των μεγάλων (παρωτίδα, υπογνάθιων, υπογλώσσιων) ή των μικρών (ενδοστοματικών, φαρυγγικών, ρινικών) σιελογόνων αδένων. Οι όγκοι τις περισσότερες φορές εμφανίζονται σαν αφοριζόμενες μάζες αν και μερικές φορές μπορεί να εκδηλωθούν σαν μια διάχυτη διόγκωση του αδένα ή υποβλεννογόνια διόγκωση μέσα στην στοματική κοιλότητα. Οι κακοήθεις όγκοι χαρακτηρίζονται από τοπική υποτροπή και περινευρική διήθηση (αδενοκυστικοί), ή από τοπική υποτροπή και λεμφαδενικές μεταστάσεις (βλεννοεπιδερμοειδείς, αδενοκαρκινώματα, καρκινώματα από πλακώδη κύτταρα).

Τύποι:

• Πολυμορφικό αδένωμα (ο πιο συχνός όγκος) – 45% όλων των όγκων
• Μονομορφικό αδένωμα – 12% όλων των όγκων
• Βλεννοεπιδερμοειδές καρκίνωμα – 12% όλων των όγκων
• Αδενοκυστικό – 6% όλων των όγκων
• Λιγότερο συχνοί όγκοι είναι – το αδενοκαρκίνωμα, τα καρκινώματα από πλακώδη κύτταρα, κυψελοειδές καρκίνωμα, οξύφιλα αδενώματα, όγκος Warthin

Κατανομή των νεοπλασμάτων 

• Παρωτίδα (80% καλοήθη, 20% κακοήθη) – 70% είναι πολυμορφικά αδενώματα, 10% μονομορφικά αδενώματα, 12% βλεννοεπιδερμοειδή καρκινώματα, 5% αδενοκυστικά
• Υπογνάθιοι (60% καλοήθη, 40% κακοήθη) – 40% είναι πολυμορφικά αδενώματα, 10% βλεννοεπιδερμοειδή καρκινώματα, 20% αδενοκυστικά καρκινώματα
• Μικροί σιελογόνοι αδένες (40% καλοήθη, 60% κακοήθη) – 40% είναι πολυμορφικά αδενώματα, 25% βλεννοεπιδερμοειδή καρκινώματα, 25% αδενοκυστικά καρκινώματα

Επηρεαζόμενα συστήματα: Νευρικό/Πεπτικό

Επικρατέστερη ηλικία: Κακοήθη – ηλικία 55 χρόνων, καλοήθη – ηλικία 45 χρόνων

Επικρατέστερο φύλο: Άνδρες = Γυναίκες

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΟΓΚΩΝ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ

• Αφοριζόμενη μάζα σε ανατομική περιοχή – 96% (κακοήθης)
• Ανύψωση του λοβού του αυτιού
• Πόνος 12-25% (κακοήθης), 2,5% (καλοήθης)
• Παραισθησίες στην περιοχή κατανομής του τριδύμου
• Παράλυση ή δυσλειτουργία του προσωπικού νεύρου 8-26% (κακοήθη)
• Καθήλωση στους μασητήρες και στα πτερύγια του τραχήλου 17% (κακοήθη)
• Εξέλκωση δέρματος 9% (κακοήθη)
• Μεταστάσεις στους τραχηλικούς λεμφαδένες 20% (κακοήθη)
• Μάζα στον φάρυγγα (αντιπροσωπεύει στους όγκους του εν τω βάθει λοβού της παρωτίδας)

ΑΙΤΙΑ ΟΓΚΩΝ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ

• Άγνωστα
• Πιθανολογείται η ιονίζουσα ακτινοβολία

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΟΓΚΩΝ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ 

• Φλεγμονώδεις μάζες
• Λεμφαδένες υπογνάθιοι και στην περιοχή της παρωτίδας
• Σύνδρομο Mikulicz (MD), είναι μια νόσος σχετιζόμενη με την ανοσοσφαιρίνη IgG4 που χαρακτηρίζεται από επίμονη, συνήθως ανώδυνη, αμφοτερόπλευρη διεύρυνση του δακρυϊκού πόρου, της παρωτίδας και των υπογνάθιων αδένων. Σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα ανοσοσφαιρίνης ορού (Ig) G4, λεμφοκυττάρων και διήθηση από IgG4 – θετικών πλασματοκυττάρων. Κατά κύριο λόγο προκαλεί ξηρότητα του στόματος και των οφθαλμών, αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσει και άλλα όργανα, όπως τους πνεύμονες, το ήπαρ και τους νεφρούς, ενώ συνοδεύεται από επιπλοκές, όπως η αυτοάνοση παγκρεατίτιδα (AIP), η οπισθοπεριτοναϊκή ίνωση, και η διάμεση νεφρίτιδα
• Λίθοι σιελογόνων αδένων
• Οστέϊνο μόρφωμα υπερώας (των μικρών αδένων), (Torus palatinus)
• Νεκρωτική αιελομεταπλασία (των μικρών αδένων)
• Τραχηλικοί λεμφαδένες
• Σύνδρομο Sjogren

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

• Ανοσολογικός έλεγχος
• Κλάσματα αμυλάσης (φλεγμονή)

ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Από τους 100 όγκους παρωτίδας, 70 δε θα είναι νεοπλασματικοί, 21 θα είναι καλοήθη νεοπλάσματα και 9 θα είναι κακοήθη νεοπλάσματα

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

• Τεχνήτιο-99 (όγκος Warthin) (καλύτερα να μη γίνεται)
• Υπερηχογράφημα (φλεγμονή ή κακοήθεια)
• Σιαλογραφία (για λίθους ή χρόνια παρωτίτιδα)

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

• CT/MRI. Και οι δύο παρέχουν ανατομικές και άλλες πληροφορίες που βοηθούν στη διάγνωση
• Ακτινογραφία θώρακος – Sjogren, μεταστάσεις

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

• Βιοψία με βελόνα (δε συνιστάται αυτή η μέθοδος από το φόβο της διασποράς ενός κακοήθους όγκου)
• Επιφανειακή λοβεκτομή

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΓΚΩΝ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

• Διαδικασίες που αφορούν νοσηλευόμενο ασθενή με την συνήθη νοσηλευτική φροντίδα
• Υποστήριξη του κεφαλιού ώστε να παροχετεύεται η παρωτίδα
• Συνήθως νοσηλεία 2-4 ημερών
• Καλοήθεις όγκοι – επιφανειακή ή ολική συντηρητική (αφήνουμε το νεύρο παρωτιδεκτομή) ανάλογα με την θέση του όγκου
• Κακοήθεις όγκοι – ολική παρωτιδεκτομή ή εκτομή των σιελογόνων αδένων με μετεγχειρητική ακτινοβολία (καλύτερα να μη γίνεται) στην βάση της παρωτίδας στο κρανίο με/χωρίς να περιλαμβάνει τον τράχηλο ανάλογα με το ιστολογικό αποτέλεσμα. Διατήρηση του προσωπικού νεύρου εκτός και αν έχει διηθηθεί από τον όγκο
• Λεμφαδενικός καθαρισμός του τραχήλου (καλύτερα να μη γίνεται) εάν υπάρχουν ψηλαφητοί λεμφαδένες ή σε περίπτωση καρκινώματος από πλακώδη κύτταρα, βλενοειδερμοειδούς καρκινώματος υψηλής κακοήθειας εκλεκτική εκτομή τραχήλου
• Ανύψωση της κεφαλής του κρεβατιού κατά τη μετεγχειρητική περίοδο
• Αναρρόφηση των εκκρίσεων από την παροχέτευση για 1-2 ημέρες
• Επάλειψη της τομής με αντιβιοτική αλοιφή

ΔΙΑΙΤΑ

Μη διεγερτικά υγρά

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

• Παρακολούθηση του πρωτοπαθούς όγκου
• Υποτροπιάζουσες μάζες
• Συμπτωματολογία βλάβης τριδύμου
• Σύνδρομο Frey (ιδρώνει σε γευστικά ερεθίσματα)
• Συμπτωματολογία βλάβης προσωπικού νεύρου (πάρεση)

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

• Για κακοήθη νεοπλάσματα – μια φορά κάθε 4 μήνες τον πρώτο χρόνο, τα επόμενα χρόνια μια φορά κάθε 6 μήνες και στην συνέχεια μια φορά τον χρόνο
• Για καλοήθη νεοπλάσματα – μια φορά τον χρόνο για 5 χρόνια

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

• Το σύνδρομο Frey (ιδρώνει σε γευστικά ερεθίσματα) εκδηλώνεται στο 20% περίπου των ασθενών που υποβάλλονται σε παρωτιδεκτομή
• Οι διαταραχές του προσωπικού νεύρου που παρατηρούνται μετά την επέμβαση θα πρέπει να υποχωρήσουν σε 6 μήνες, ακόμη και εάν εφαρμοσθεί μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία
• Αισθητική δυσμορφία με μέτρια επιπέδωση του προσώπου στο σημείο της παρωτιδεκτομής
• Τραυματισμός του υπογλώσσιου ή γλωσσικού νεύρου κατά την εκτομή του υπογνάθιου αδένα
• Πιθανή υποτροπή του πολυμορφικού αδενώματος, εάν δεν γίνει πλήρης εκτομή γιατί έχει ψευδοπόδια σε όλο το μήκος του λοβού

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ 

• Το πολυμορφικό αδένωμα της παρωτίδας χωρίς θεραπεία θα εμφανίσει σε διάστημα 20 χρόνων κακοήθη εξαλλαγή σε ποσοστό 2-10%. Με την κατάλληλη αντιμετώπιση η συχνότητα υποτροπής του πολυμορφικού αδενώματος της παρωτίδας είναι 1,5%. Η πρόγνωση των κακοήθων νεοπλασμάτων εξαρτάται από το στάδιο
• Αδενοκυστικό – παρωτίδας 73% 5ετής επιβίωση, 21% 15ετής
• Αδενοκαρκίνωμα – 78% 5ετής επιβίωση, 41% 20ετής
• Βλεννοεπιδερμοειδές – χαμηλής κακοήθειας 81% 5ετής επιβίωση, 48% 15ετής , υψηλής κακοήθειας 46% 5ετής επιβίωση, 25% 15ετής

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Παιδιατρικό: Στα παιδιά στο αιμαγγείωμα είναι ο πιο συχνός καλοήθης όγκος με δεύτερο σε συχνότητα το πολυμορφικό αδένωμα. Το βλεννοεπιδερμοειδές είναι ο πιο συχνός κακοήθης όγκος.

ΚΥΗΣΗ

Δεν επηρεάζεται

Το μοριακό προφίλ του όγκου είναι απαραίτητο και χρήσιμο εργαλείο για τη θεραπευτική σας απόφαση.

Ζητείστε την εξέταση πριν κάνετε οποιαδήποτε θεραπεία. Η ζωή σας είναι πολύτιμη.

Η εξατομικευμένη θεραπεία του καρκίνου των σιελογόνων αδένων είναι μονόδρομος!

Να προτιμάτε τις φυσικές θεραπείες για τον καρκίνο των σιελογόνων, σύμφωνα με το Μοριακό Προφίλ του Όγκου

Η ζωή είναι πολύτιμη.

Η ζωή είναι δική σας. Πάρτε την στα χέρια σας!

Το μοριακό προφίλ του όγκου είναι απαραίτητο και χρήσιμο εργαλείο για τη θεραπευτική σας απόφαση.

Ζητείστε την εξέταση πριν κάνετε οποιαδήποτε θεραπεία. Η ζωή σας είναι πολύτιμη.

Ζητήστε από την EMEDI πληροφορίες για το μοριακό προφίλ του όγκου.

Μάθετε όλες τις πληροφορίες από τους συνεργάτες μας για την εξατομικευμένη θεραπεία του καρκίνου των σιελογόνων αδένων, πατώντας εδώ.

Γράφει η
Δρ Σάββη Μάλλιου Κριαρά
Ειδικός Παθολόγος- Ογκολόγος, MD, PhD

Διαβάστε περισσότερα για την Σάββη Μάλλιου Κριαρά

Εμπιστευθείτε τους διατροφικούς συμβούλους της EMEDI

Εμπιστευθείτε το ογκολογικό συμβούλιο της EMEDI

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον καρκίνο των σιελογόνων αδένων 

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον καρκίνο των σιελογόνων αδένων 

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα  για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Σημαντικές πληροφορίες για την παράλυση του Bell

Χρήσιμες πληροφορίες για την ξηροστομία στον καρκίνο

Χρήσιμες πληροφορίες για τις κακοήθεις βλάβες των σιελογόνων αδένων

Διογκωμένος κακοήθης λεμφαδένας τραχήλου

Όγκοι σιελογόνων αδένων