Στηθάγχη

Σαββούλα Μάλλιου Κριαρά

17 Σεπτεμβρίου 2021

Χρήσιμες πληροφορίες για τη στηθάγχη

Στηθάγχη είναι σύμπλεγμα συμπτωμάτων που προκαλούνται από την ισχαιμία του μυοκαρδίου.

Κλασσική στηθάγχη – αίσθημα βάρους ή πίεσης στην προκάρδιο χώρα, συνήθως ελκυόμενο μετά από σωματική άσκηση ή άγχος και ανακουφιζόμενο στην ηρεμία
Ισοδύναμο στηθάγχης – δύσπνοια, κόπωση, ναυτία, εφίδρωση ή πόνος εντοπισμένος σε άτυπη θέση (π.χ. σαγόνι), ο οποίος προκαλείται από ισχαιμία του μυοκαρδίου και δεν συνοδεύεται από το τυπικό πιεστικό αίσθημα στο στήθος
Ανάστροφη στηθάγχη – επίσης ονομάζεται στηθάγχη Prinzmetal και περιγράφει τη στηθάγχη που λαμβάνει χώρα στην ηρεμία ή με τυπικό τρόπο μετά από άσκηση ή κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η στηθάγχη Prinzmetal προκαλείται από σπασμό των στεφανιαίων αρτηριών και σχετίζεται με ΗΚΓραφικές αλλαγές (συνήθως ανάσπαση του ST) κατά τη διάρκεια των συμπτωμάτων
Ασταθής στηθάγχη – πόνος, ο οποίος είναι πρωτοεμφανιζόμενος ή ο οποίος έχει αλλάξει χαρακτήρα για να γίνει πιο συχνός ή πιο έντονος ή και τα δύο. Η ασταθής στηθάγχη προμηνύει έμφραγμα του μυοκαρδίου σε κάποιο ποσοστό ασθενών

Επηρεαζόμενα συστήματα: Καρδιαγγειακό

Γενετική: Η στεφανιαία νόσος έχει γενετική εμπλοκή

Επικρατέστερη ηλικία: Πιο συχνή στους μεσήλικες και πιο ηλικιωμένους άνδρες, μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες

Επικρατέστερο φύλο: Άνδρες > Γυναίκες

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΣΤΗΘΑΓΧΗΣ

Προκάρδιο αίσθημα πίεσης ή βάρους που ακτινοβολεί στην πλάτη, τον αυχένα ή τους βραχίονες, προκαλούμενο από άσκηση, συναισθηματική ένταση ή φαγητό και ανακουφίζεται με ανάπαυση ή νιτρώδη
Αναπνευστική δυσφορία, ναυτία και εφίδρωση, συχνά συνοδεύουν τον πόνο
Δύσπνοια μπορεί να υπάρχει ως μοναδικό σύμπτωμα
Συμπτωματολογία και πόνος από το επιγάστριο μπορεί να υποδύονται άτυπα συμπτώματα στηθάγχης

ΑΙΤΙΑ ΣΤΗΘΑΓΧΗΣ

Αθηροσκλήρυνση των στεφανιαίων αρτηριών
Σπασμός των στεφανιαίων αρτηριών
Θρόμβωση
Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος
Οζώδης πολυαρτηρίτιδα
Ρευματική μυοκαρδίτιδα
Σκληρόδερμα
Ακτινοβολία
Αμυλοείδωση
Κληρονομική νέκρωση του μέσου χιτώνα της αορτής
Θρομβωτική θρομβοπενική πορφύρα
Στένωση αορτής
Υπερτροφική καρδιομυοπάθεια
Πρωτοπαθής πνευμονική υπέρταση
Υπέρταση
Ανεπάρκεια αορτής

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΤΗΘΑΓΧΗΣ

Υπερχοληστερολαιμία
Οικογενειακό ιστορικό
Υπέρταση
Κατάχρηση καπνού
Κατάχρηση οινοπνεύματος
Άνδρες
Παχυσαρκία
Σακχαρώδης διαβήτης

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΤΗΘΑΓΧΗΣ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Περικαρδίτιδα
Ρήξη αορτής
Πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας
Πνευμονική εμβολή
Πνευμονική υπέρταση
Πνευμοθώρακας
Μεσοθωρακίτιδα
Πλευρίτιδα
Οισοφαγίτιδα
Σπασμός οισοφάγου
Πεπτικό άλγος
Γαστρίτιδα
Χολοκυστίτιδα
Φλεγμονή της πλευράς και του χόνδρου (χονδροπλευρική φλεγμονή)
Νόσοι νευρικών ριζών
Αρθροπάθεια ώμου
Νευρωσικός ασθενής

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Ολική χοληστερόλη – συνήθως αυξημένη
HDL χοληστερόλη – συνήθως ελαττωμένη
LDL χοληστερόλη – συνήθως αυξημένη

ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Αθηροσκλήρυνση στεφανιαίων αρτηριών

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

ΗΚΓ – μπορεί να δείξει στοιχεία προηγούμενου εμφράγματος, άλλα ευρήματα είναι μη ειδικά και τα επάρματα είναι συνήθως φυσιολογικά. Η διγοξίνη και ποικίλοι αντιαρρυθμικοί παράγοντες μπορεί να κάνουν το ΗΚΓ αναξιόπιστο. Αποκλεισμός σκέλους, σύνδρομο Wolff – Parkinson – White ή ενδοκοιλιακές καταστάσεις καθυστέρησης αγωγής ερεθίσματος, μπορεί να κάνουν το ΗΚΓ αναξιόπιστο
Δοκιμασία κόπωσης

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

Ηχοκαρδιογράφημα σε κόπωση
Δοκιμασία κόπωσης με θάλλιο
Stress από φάρμακα ή ηχοκαρδιογράφημα Sestanibi
Στεφανιογραφία

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΗΘΑΓΧΗΣ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Τα συμπτώματα του ασθενούς πρέπει να ελέγχονται φαρμακευτικά. Εάν τα συμπτώματα είναι ασταθή, ενδείκνυται εισαγωγή στο νοσοκομείο

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

Θεραπευτικός στόχος – εμπεριέχει την ελάττωση των απαιτήσεων του μυοκαρδίου σε οξυγόνο ή την αύξηση της παροχής οξυγόνου
Μη επιθετικές δοκιμασίες συχνά ενδείκνυνται με σκοπό την αποφυγή ενός γεγονότος για τον ασθενή, που μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τη λειτουργία του μυοκαρδίου
Διακοπή του καπνίσματος
Πρόγραμμα άσκησης μετά από έγκριση γιατρού
Μείωση της πρόσληψης καφεΐνης
Ελαχιστοποίηση του άγχους

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Όση γίνεται ανεκτή μετά από ιατρική συμβουλή

ΔΙΑΙΤΑ

Δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά, σε χοληστερόλη
Απώλεια βάρους, εάν είναι υπέρβαρος

ΦΑΡΜΑΚΑ ΣΤΗΘΑΓΧΗΣ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ

Ασπιρίνη – 160 mg 4 φορές την ημέρα σε στεφανιαία νόσο στην οποία δεν υπάρχει αντένδειξη (π.χ. χρήση κουμαρινικών)
β-αναστολείς – μετοπρολόλη 25-150 mg 2 φορές την ημέρα ή προπρανολόλη 30-120 mg 2-3 φορές την ημέρα. Οι β-αναστολείς είναι αποτελεσματικοί στη μείωση της καρδιακής συχνότητας και επομένως τη μείωση κατανάλωσης οξυγόνου και τη μείωση της στηθάγχης. Προσαρμόστε τις δόσεις σύμφωνα με την κλινική απόκριση. Σκοπός μας είναι η διατήρηση της καρδιακής συχνότητας σε 55-60 παλμούς το λεπτό. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι συχνές και περιλαμβάνουν κόπωση, ανικανότητα, επιδείνωση της περιφερικής αγγειακής και αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, κατάθλιψη και διαταραχές του ύπνου
Νιτρικά – δινιτρικός ισοσορβίτης 10-60 mg 3 φορές την ημέρα. Δρα μέσω ελάττωσης του προφορτίου και αγγειοδιαστολής των στεφανιαίων. Ταχυφυλαξία εμφανίζει γρήγορα και οι δόσεις δεν πρέπει να είναι πάνω από 3 την ημέρα με ένα ελάχιστο 2 ωρών μεταξύ της βραδινής και της πρωινής δόσης. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες συμπεριλαμβάνουν πονοκεφάλους, οι οποίοι είναι συνήθως παροδικοί και υπόταση συνήθως στους ασθενείς με μειωμένο όγκο αίματος
Νιτρογλυκερίνη – 40 mcg υπογλώσσια είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τα οξέα επεισόδια στηθάγχης. Η δόση μπορεί να επαναλαμβάνεται αρκετές φορές για χρόνο 10-15 λεπτών. Εάν ο/η ασθενής δεν ανακουφιστεί πρέπει να του έχουν δοθεί οδηγίες, ότι πρέπει να απευθυνθεί αμέσως σε γιατρό
Ανταγωνιστές ασβεστίου – μορφές παρατεταμένης δράσεως της βεραπαμίλης 160-480 mg 4 φορές την ημέρα ή διλτιαζέμη 90-360 mg 4 φορές την ημέρα είναι διαθέσιμα. Οι ποικίλοι παράγοντες έχουν τις δικές τους ανεπιθύμητες ενέργειες (π.χ. βεραπαμίλη – δυσκοιλιότητα, νιφεδιπίνη – περιφερικό οίδημα). Κανένας από τους ανταγωνιστές ασβεστίου με ελαττωμένη κοιλιακή λειτουργία (κλάσμα εξώθησης αριστερής κοιλίας < 40%)
Ηπαρίνη – ενδοφλέβια σε δόση ικανή για να αυξηθεί ο χρόνος ενεργοποιημένης μερικής θρομβοπλαστίνης 1,5 x μάρτυρα πρέπει να γίνεται σε ασθενείς με διεγνωσμένη ασταθή στηθάγχη

Σημαντικές πιθανές αλληλεπιδράσεις:

Οι β-αναστολείς και οι ανταγωνιστές ασβεστίου μπορεί να εμφανίσουν συνέργεια και να προκαλέσουν συμπτωματικό καρδιακό αποκλεισμό, αν και κάθε κατηγορία φαρμάκου χωριστά μπορεί να εμφανίσει αυτήν την παρενέργεια
Επίσης χρειάζεται προσοχή στο συνδυασμό φαρμάκων αυτών των δύο κατηγοριών (β-αναστολείς και αναστολείς ασβεστίου) σε ασθενείς με ακόμα και ελάχιστα ελαττωμένη κοιλιακή λειτουργία

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Αντιλιπιδαιμικά φάρμακα σε ασθενείς με μη καλές τιμές λιπορωτεϊνών αίματος

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Εξαρτάται από τη συχνότητα και σοβαρότητα των συμπτωμάτων
Εισαγωγή στο νοσοκομείο για έναρξη ηπαρίνης ενδοφλέβια ενδείκνυται σε ασθενείς με διεγνωσμένη ασταθή στηθάγχη

ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ

Διακοπή καπνίσματος, συμμόρφωση σε δίαιτα με χαμηλά λιπαρά, χαμηλή χοληστερόλη, τακτική αερόβια άσκηση
Λάβετε υπ’ όψη σας τα αντιλιπιδαιμικά

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Σχετιζόμενες με νέκρωση του μυοκαρδίου που προκύπτει σε έμφραγμα
Αρρυθμία
Καρδιακή ανακοπή
Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Ποικίλει και εξαρτάται από την έκταση της στεφανιαίας νόσου, όσο και από τη λειτουργία της αριστερής κοιλίας
Συνολική ετήσια θνησιμότητα 3-4%

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Υπερχοληστερολαιμία
Χωλότητα
Ασταθής (προεμφραγματική) στηθάγχη
Μιτροειδική παλινδρόμηση (ανεπάρκεια)
Δυσλειτουργία του θηλοειδούς μυός
Κοιλιακό ανεύρυσμα
Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής
Γιγαντοκυτταρική αρτηρίτιδα
Κακοήθης αναιμία και άλλες καταστάσεις υψηλής αποβολής (output)
Γνήσια πολυερυθραιμία
Στένωση νεφρικής αρτηρίας
Αρτηρίτιδα Takayasu
Νόσος του Graves
Υπερτροφική υποαορτική στένωση
Πρωτοπαθής υπερθυρεοειδισμός

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Παιδιατρικό: Υποψιαστείτε σε οικογενή δυσλιπιδαιμία σε παιδιά, που εμφανίζονται με εκδηλώσεις στεφανιαίας νόσου

Γηριατρικό: Οι ασθενείς μπορεί να είναι πολύ ευαίσθητοι στις παρενέργειες των φαρμάκων (π.χ. β-αναστολείς – κατάθλιψη)

ΚΥΗΣΗ

Πρέπει να αποκλειστούν άλλες διαγνώσεις και η ασθενής να παρακολουθείται στενά από ένα γυναικολόγο και ένα καρδιολόγο καθώς οι μεταβολικές ανάγκες της κύησης θα επιδεινώσουν τα συμπτώματα και θα παρεμβαίνουν άμεσα στη θεραπεία

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τα καρδιοαγγειακά νοσήματα

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τα καρδιοαγγειακά νοσήματα

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Χρήσιμες πληροφορίες για τη στένωση αορτικής βαλβίδας

Σιδηροπενική αναιμία

Υπέρταση – Επείγουσες καταστάσεις

Υπερχοληστερολαιμία

Πνευμονικό οίδημα

Χρήσιμες πληροφορίες για την αθηροσκλήρυνση

Διαχωριστικό ανεύρυσμα αορτής

Αρτηριοσκληρυντική καρδιακή νόσος

Έμφραγμα του μυοκαρδίου

Κοιλιακή ταχυκαρδία

Ιδιοπαθής υπερτροφική υπαορτική στένωση