Κλασική Ιατρική Ενδοκρινολογία Παθολογία

Υπερθυρεοειδισμός

Σαββούλα Μάλλιου Κριαρά

22 Σεπτεμβρίου 2021

Χρήσιμες πληροφορίες για τον υπερθυρεοειδισμό

Ο υπερθυρεοειδισμός οφείλεται στην αυξημένη παραγωγή θυρεοειδικής ορμόνης.

Στα αίτια του υπερθυρεοειδισμού περιλαμβάνονται:

Νόσος του Graves – η πιο συχνή μορφή – μία αυτοάνοση πάθηση. Οφείλεται στην παραγωγή ανοσοσφαιρινών που διεγείρουν τον θυρεοειδή (TSI’s) της τάξης των IgG που δεσμεύονται στους υποδοχείς της θυρεοτροπίνης (TSH) στο θυρεοειδή αδένα. Οι TSI’s μιμούνται τη δράση της TSH προκαλώντας αυξημένη έκκριση θυροξίνης (Τ4) και τριϊωδοθυρονίνης (Τ3). Η βρογχοκήλη και η οφθαλμοπάθεια είναι συχνά ευρήματα
Παροδικός υπερθυρεοειδισμός – σπάνια διαταραχή που αποτελεί ποικιλία της λεμφοκυτταρικής θυρεοειδίτιδας. Τα κύρια ευρήματα είναι η βρογχοκήλη και πιθανώς ο υποθυρεοειδισμός
Τοξική πολυοζώδης βρογχοκήλη – εμφανίζεται σε μεγάλη ηλικία. Οι όζοι δεν είναι ορατοί και σχεδόν ποτέ κακοήθεις. Δεν παρουσιάζει οφθαλμοπάθεια ή εντοπισμένο μυξοίδημα
Τοξικό αδένωμα – μονήρης όζος με αυτόνομη λειτουργία. Σχεδόν πάντα καλοήθης
Άλλα αίτια είναι σπάνια και περιλαμβάνουν όγκους της υπόφυσης που εκκρίνουν TSH, πρόσληψη εξωγενών Τ3 και Τ4, λειτουργικούς τροφοβλαστικούς όγκους και τον υπερθυρεοειδισμό από ιώδιο

Επηρεαζόμενα συστήματα: Ενδοκρινείς/Μεταβολισμός

Επικρατέστερη ηλικία: Κάθε ηλικία με μεγαλύτερη συχνότητα στην 3η και 4η δεκαετία

Επικρατέστερο φύλο: Γυναίκες > Άνδρες

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ

Σε ενήλικες:

Νευρικότητα (85%)
Αυξημένη εφίδρωση (70%)
Δυσανεξία στη θερμότητα (70%)
Αίσθημα προκάρδιων παλμών και ταχυκαρδία (75%)
Δύσπνοια (75%)
Αδυναμία και καταβολή (60%)
Απώλεια βάρους (50%)
Αυξημένη όρεξη (40%)
Οφθαλμοπάθεια (25%)
Βρογχοκήλη (95%)
Τρόμος (65%)
Θερμό και υγρό δέρμα (72%)
Συναισθηματική αστάθεια

Σε παιδιά:

Πρόωρη ανάπτυξη
Οφθαλμικές διαταραχές, πιο συχνές

ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ

Νόσος του Graves – αυτοάνοση πάθηση
Παροδικός υπερθυρεοειδισμός – αυτοάνοση πάθηση με αυξημένο κίνδυνο κατά τη διάρκεια της κύησης
Τοξικό αδένωμα – άγνωστα

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ

Θετικό οικογενειακό ιστορικό
Γυναικείο φύλο
Άλλες αυτοάνοσες παθήσεις

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Αγχώδης νεύρωση
Κακοήθεια
Διαβήτης
Εμμηνόπαυση
Φαιοχρωμοκύττωμα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Τ3 – Ραδιοανοσομέτρηση (RIA) > 200 ng/ml
T4 – RIA > 12,5 mcg/dl
Δείκτης ελεύθερης θυροξίνης FTI > 12
TSH – RIA μη ανιχνεύσιμη
Πρόσληψη ραδιενεργού ιωδίου (RIU) – υψηλή στη νόσο του Graves, χαμηλή στον παροδικό υπερθυρεοειδισμό, υψηλή ή φυσιολογική στους τοξικούς όζους

Φάρμακα που μπορεί να μεταβάλλουν τα ευρήματα:

Αναβολικά στεροειδή
Ανδρογόνα
Οιστρογόνα
Ηπαρίνη
Ιωδιούχα σκευάσματα
Φαινυτοΐνη
Ριφαμπικίνη
Σαλικυλικά
Θυροξίνη

Διαταραχές που μπορεί να μεταβάλλουν τα ευρήματα:

Διάφορες μη θυρεοειδικές παθήσεις μπορούν να επηρεάσουν την Τ4 και Τ3 με μικρή επίδραση στην TSH
Ο δείκτης ελεύθερης θυροξίνης επιτρέπει τη διόρθωση των αποτελεσμάτων που έχουν επηρεαστεί από την κύηση και τα οιστρογόνα

ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Νόσος του Graves – υπερπλασία
Παροδικός υπερθυρεοειδισμός – λεμφοκυτταρική διήθηση
Τοξικοί όζοι – σχηματισμός όζου

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

Ραδιοανοσολογική μέτρηση

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Εξωνοσοκομειακή αντιμετώπιση με εξαίρεση την θυρεοειδική κρίση, μία απειλητική για τη ζωή του ασθενή κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει καρδιακή ανεπάρκεια, μανία ή κώμα
Εισαγωγή σε νοσοκομείο αν πρόκειται να γίνει υφολική θυρεοειδεκτομή

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

Αντιθυρεοειδικά φάρμακα, ραδιενεργό ιώδιο, σπάνια υφολική θυρεοειδεκτομή

ΔΙΑΙΤΑ

Επαρκής πρόσληψη θερμίδων για την αποφυγή της απώλειας βάρους

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Σημασία της φαρμακευτικής αγωγής

ΦΑΡΜΑΚΑ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ

Αρχική θεραπεία:

Προπυλθειουρακίλη (PTU)

Ενήλικες (προτιμάται σε ηλικιωμένους ασθενείς, σε καρδιοπάθεια, θυρεοειδική κρίση, σε κύηση και θηλασμό) 100-900 mg/ημέρα από το στόμα, 3 φορές την ημέρα
Παιδιά > 10 ετών, 150-300 mg/ημέρα από το στόμα, 3 φορές την ημέρα ή 5-7 mg/kg/ημέρα. Το ραδιενεργό ιώδιο είναι συχνά το φάρμακο εκλογής
Παιδιά 6-10 ετών, 50-150 mg/ημέρα από το στόμα, 3 φορές την ημέρα ή 5-7 mg/kg/ημέρα. Το ραδιενεργό ιώδιο είναι συχνά η πρώτη επιλογή

Μεθιμαζόλη (ΜΜΙ)

Ενήλικες 15-60 mg/ημέρα από το στόμα, 1 φορά ημερησίως
Παιδιά 6-10 ετών, ο,4 mg/kg/ημέρα από το στόμα, ημερησίως

Συντήρηση με αντιθυρεοειδικά:

Προπυλθειουρακίλη (PTU)

Ενήλικες 50-600 mg/ημέρα από το στόμα, 1 φορά ημερησίως
Παιδιά, 50 mg 2 φορές την ημέρα από το στόμα (ή 1/2 – 2/3 της αρχικής δόσης)

Μεθιμαζόλη (ΜΜΙ)

Ενήλικες 5-30 mg/ημέρα από το στόμα, ημερησίως
Παιδιά 0,2 mg/kg/ημέρα από το στόμα, ημερησίως

Θυρεοτοξική κρίση:

Προπυλθειουρακίλη (PTU) (προτιμάται από το ΜΜΙ)

Ενήλικες 15-20 mg από το στόμα, κάθε 4 ώρες την πρώτη ημέρα (μαζί με άλλα φάρμακα)
Νεογνά 10 mg/kg/ημέρα από το στόμα, κάθε 4 ώρες

Επιπρόσθετα φάρμακα:

Ραδιενεργό ιώδιο – ιωδιούχο νάτριο 131. Υπολογισμός δοσολογίας: (80 μCi/g θυρεοειδικού ιστού x βάρος θυρεοειδούς)/24ωρη πρόσληψη ραδιενεργού ιωδίου
Βήτα ανταγωνιστές – προπρανολόλη 40-240 mg ημερησίως από το στόμα

Αντενδείξεις:

Ραδιενεργό ιώδιο – κύηση και γαλουχία
Προπρανολόλη – συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, άσθμα, χρόνια βρογχίτιδα, κύηση, υπογλυκαιμία

Προφυλάξεις:

PTU και MMI (Μεθιμαζόλη) – μπορεί να προκαλέσουν δερματίτιδα, ακοκκιοκυτταραιμία ή ηπατοτοξικότητα
Ραδιενεργό ιώδιο – μπορεί να προκαλέσει υποθυρεοειδισμό στο έμβρυο ή διαμαρτίες διάπλασης αν χορηγηθεί κατά τη διάρκεια της κύησης

Σημαντικές πιθανές αλληλεπιδράσεις: Η PTU μπορεί να αυξήσει τη δράση των αντιπηκτικών από του στόματος

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Ipodate sodium – 0,5 g 4 φορές/ημέρα ΡΟ

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Επανάληψη θυρεοειδικών ορμονών 2 φορές/χρόνο
Γενική αίματος και ηπατικές δοκιμασίες όταν ενδείκνυνται
Η θεραπεία με αντιθυρεοειδικά φάρμακα συνεχίζεται για 3-12 μήνες
Μετά από θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο πρέπει να γίνεται έλεγχος της θυρεοειδικής λειτουργίας μετά από 6 εβδομάδες, 12 εβδομάδες, 6 μήνες και μία φορά το χρόνο, στη συνέχεια, αν ο ασθενής είναι ευθυρεοειδικός

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Υποπαραθυρεοειδισμός, βλάβη του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου και υπερθυρεοειδισμός μετά από υφολική θυρεοειδεκτομή
Εμφάνιση υποθυρεοειδισμού μετά από θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο
Απώλεια όρασης ή διπλωπία σε βαριά οφθαλμοπάθεια
Εντοπισμένο προκνημιαίο μυξοίδημα
Θυρεοειδική ακροπάθεια
Καρδιακή ανεπάρκεια σε ηλικιωμένους ασθενείς με υποκείμενη καρδιοπάθεια
Οστεοπόρωση
Μυϊκή αδυναμία
Νεφρασβέστωση

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Με σωστή διάγνωση και κατάλληλη θεραπεία η πρόγνωση είναι καλή

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Άλλες σχετιζόμενες παθήσεις
Σύνδρομο Down

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΤΑΣΕΙΣ

Παιδιατρικό: Τα νεογνά αντιμετωπίζονται αντιθυρεοειδικά φάρμακα για 2-3 μήνες. Τα περισσότερα παιδιά αντιμετωπίζονται με αντιθυρεοειδικά φάρμακα

Γηριατρικό:

Τα χαρακτηριστικά σημεία και συμπτώματα μπορεί να απουσιάζουν στους ηλικιωμένους
Πιο δύσκολη η διάγνωση
Καρδιακή ανεπάρκεια, πιο πιθανή

ΚΥΗΣΗ

Θεραπεία με μικρές δόσεις PTU (προπυλθειουρακίλη) λόγω του αυξημένου κινδύνου των αυτόματων αποβολών και των πρόωρων τοκετών στις έγκυες με υπερθυρεοειδισμό
Αποφυγή φαρμακευτικού υποθυρεοειδισμού
Τα συμπτώματα μπορεί να μην είναι σαφή
Η θυρεοτοξίκωση

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το θυρεοειδή

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το θυρεοειδή

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Υπερασβεστιαιμία και κακοήθεια

Υπερθυρεοειδισμός

Υπερασβεστιαιμία

Υποκαλιαιμική περιοδική παράλυση

Χρήσιμες πληροφορίες για τη νόσο του Graves’

Nόσος Graves

Θυρεοτοξική κρίση

Πολύ χρήσιμες πληροφορίες για τη θυρεοειδίτιδα

Καρκίνος θυρεοειδούς και κάνναβη

Τεστ για να ελέγξετε το θυρεοειδή σας στο σπίτι

Η βρογχοκήλη μπορεί να οφείλεται στη διατροφή