Χρήσιμες πληροφορίες για την πνευμονία
Η πνευμονία είναι μια λοίμωξη που προκαλεί φλεγμονή στους αερόσακους στον έναν ή και στους δύο πνεύμονες. Οι αερόσακοι μπορεί να γεμίσουν με υγρό ή πύον, προκαλώντας βήχα με φλέγματα ή πύον, πυρετό, ρίγη και δυσκολία στην αναπνοή. Μια ποικιλία οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των βακτηρίων, των ιών και των μυκήτων, μπορεί να προκαλέσουν πνευμονία. Η πνευμονία μπορεί να ποικίλλει σε σοβαρότητα από ήπια έως απειλητική για τη ζωή. Είναι πιο σοβαρό για βρέφη και μικρά παιδιά, άτομα άνω των 65 ετών και άτομα με προβλήματα υγείας ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ
Τα σημεία και τα συμπτώματα της πνευμονίας ποικίλλουν από ήπια έως σοβαρά, ανάλογα με παράγοντες όπως ο τύπος του μικροβίου που προκαλεί τη λοίμωξη, η ηλικία και η γενική υγεία. Τα ήπια σημεία και συμπτώματα είναι συχνά παρόμοια με εκείνα του κρυολογήματος ή της γρίπης, αλλά διαρκούν περισσότερο.
Τα σημεία και τα συμπτώματα της πνευμονίας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πόνος στο στήθος όταν αναπνέετε ή βήχετε
- Σύγχυση ή αλλαγές στη νοητική κατάσταση (σε ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω)
- Βήχας, που μπορεί να προκαλέσει φλέγματα
- Κούραση
- Πυρετός, εφίδρωση και τρέμουλο
- Χαμηλότερη από την φυσιολογική θερμοκρασία σώματος (σε ενήλικες άνω των 65 ετών και άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα)
- Ναυτία, έμετος ή διάρροια
- Δυσκολία στην αναπνοή
Τα νεογνά και τα βρέφη μπορεί να μην παρουσιάζουν κανένα σημείο της μόλυνσης. Ή μπορεί να κάνουν εμετό, να έχουν πυρετό και βήχα, να φαίνονται ανήσυχοι ή κουρασμένοι και χωρίς ενέργεια ή να έχουν δυσκολία στην αναπνοή και στο φαγητό.
Επισκεφθείτε το γιατρό σας εάν έχετε δυσκολία στην αναπνοή, πόνο στο στήθος, επίμονο πυρετό 39 C ή υψηλότερο ή επίμονο βήχα, ειδικά εάν βγάζετε με το βήχα πύον.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό τα άτομα σε αυτές τις ομάδες υψηλού κινδύνου να επισκέπτονται έναν γιατρό:
- Ενήλικες άνω των 65 ετών
- Παιδιά κάτω των 2 ετών με σημεία και συμπτώματα
- Άτομα με υποκείμενη κατάσταση υγείας ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
- Άτομα που λαμβάνουν χημειοθεραπεία ή λαμβάνουν φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα
- Για ορισμένους ηλικιωμένους και άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια ή χρόνια πνευμονικά προβλήματα, η πνευμονία μπορεί γρήγορα να γίνει μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση.
ΑΙΤΙΑ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ
Πολλά μικρόβια μπορούν να προκαλέσουν πνευμονία. Τα πιο συχνά είναι τα βακτήρια και οι ιοί στον αέρα που αναπνέουμε. Το σώμα, συνήθως, εμποδίζει αυτά τα μικρόβια να μολύνουν τους πνεύμονες. Μερικές φορές όμως αυτά τα μικρόβια μπορούν να υπερνικήσουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα, ακόμα κι αν η υγεία σας είναι γενικά καλή.
Η πνευμονία ταξινομείται ανάλογα με τους τύπους μικροβίων που την προκαλούν και από πού πάθατε τη μόλυνση.
Πνευμονία της κοινότητας
Η πνευμονία της κοινότητας είναι ο πιο συχνός τύπος πνευμονίας. Εμφανίζεται εκτός νοσοκομείων ή άλλων εγκαταστάσεων υγειονομικής περίθαλψης.
Μπορεί να προκληθεί από:
- Βακτήρια. Η πιο συχνή αιτία βακτηριακής πνευμονίας είναι ο Streptococcus pneumoniae. Αυτός ο τύπος πνευμονίας μπορεί να εμφανιστεί από μόνος του ή μετά από κρυολόγημα ή γρίπη. Μπορεί να επηρεάσει ένα μέρος (λοβό) του πνεύμονα, μια κατάσταση που ονομάζεται λοβιακή πνευμονία.
- Οργανισμοί που μοιάζουν με βακτήρια. Το Mycoplasma pneumoniae μπορεί, επίσης, να προκαλέσει πνευμονία. Συνήθως προκαλεί ηπιότερα συμπτώματα από άλλους τύπους πνευμονίας. Η περιπατητική πνευμονία είναι ένα άτυπο όνομα που δίνεται σε αυτόν τον τύπο πνευμονίας, ο οποίος συνήθως δεν είναι αρκετά σοβαρός ώστε να απαιτεί ανάπαυση στο κρεβάτι.
- Μύκητες. Αυτός ο τύπος πνευμονίας είναι πιο συχνός σε άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα και σε άτομα που έχουν εισπνεύσει μεγάλες δόσεις των οργανισμών. Οι μύκητες που την προκαλούν μπορούν να βρεθούν στο έδαφος ή στα περιττώματα των πτηνών και ποικίλλουν ανάλογα με τη γεωγραφική θέση.
- Ιοί, συμπεριλαμβανομένου του COVID-19. Ορισμένοι από τους ιούς που προκαλούν κρυολόγημα και τη γρίπη μπορεί να προκαλέσουν πνευμονία. Οι ιοί είναι η πιο συχνή αιτία πνευμονίας σε παιδιά μικρότερα των 5 ετών. Η ιογενής πνευμονία είναι συνήθως ήπια. Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να γίνει πολύ σοβαρό. Ο κορωνοϊός 2019 (COVID-19) μπορεί να προκαλέσει πνευμονία, η οποία μπορεί να γίνει σοβαρή.
Νοσοκομειακή πνευμονία
Μερικοί άνθρωποι κολλάνε πνευμονία κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο νοσοκομείο για άλλη ασθένεια. Η νοσοκομειακή πνευμονία μπορεί να είναι σοβαρή επειδή τα βακτήρια που την προκαλούν μπορεί να είναι πιο ανθεκτικά στα αντιβιοτικά και επειδή τα άτομα που την προσβάλλουν είναι ήδη άρρωστα. Τα άτομα που βρίσκονται σε αναπνευστικά μηχανήματα (αναπνευστήρες), που χρησιμοποιούνται συχνά σε μονάδες εντατικής θεραπείας, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο αυτού του τύπου πνευμονίας.
Πνευμονία που αποκτήθηκε από την υγειονομική περίθαλψη
Η πνευμονία που αποκτάται από την υγειονομική περίθαλψη είναι μια βακτηριακή λοίμωξη που εμφανίζεται σε άτομα που ζουν σε εγκαταστάσεις μακροχρόνιας φροντίδας ή που λαμβάνουν περίθαλψη σε εξωτερικά ιατρεία, συμπεριλαμβανομένων των κέντρων αιμοκάθαρσης νεφρών. Όπως η πνευμονία που αποκτάται από το νοσοκομείο, η πνευμονία που αποκτάται από την υγειονομική περίθαλψη μπορεί να προκληθεί από βακτήρια που είναι πιο ανθεκτικά στα αντιβιοτικά.
Πνευμονία από εισρόφηση
Η πνευμονία από εισρόφηση εμφανίζεται όταν εισπνέετε φαγητό, ποτό, εμετό ή σάλιο στους πνεύμονές σας. Η εισρόφηση είναι πιο πιθανή εάν κάτι διαταράσσει τα φυσιολογικά αντανακλαστικά, όπως εγκεφαλική βλάβη ή πρόβλημα κατάποσης ή υπερβολική χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ
Η πνευμονία μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε.
Όμως οι δύο ηλικιακές ομάδες που διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο είναι:
- Παιδιά ηλικίας 2 ετών ή μικρότερα
- Άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω
Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
- Νοσηλευόμενοι. Διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο πνευμονίας εάν βρίσκεστε σε μονάδα εντατικής θεραπείας νοσοκομείου, ειδικά εάν βρίσκεστε σε μηχάνημα που σας βοηθά να αναπνέετε (αναπνευστήρας).
- Χρόνιες ασθένειες. Είναι πιο πιθανό να πάθετε πνευμονία εάν έχετε άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) ή καρδιακή νόσο.
- Κάπνισμα. Το κάπνισμα βλάπτει τη φυσική άμυνα του σώματός σας ενάντια στα βακτήρια και τους ιούς που προκαλούν πνευμονία.
- Εξασθενημένο ή κατασταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα. Τα άτομα που έχουν HIV/AIDS, που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων ή που λαμβάνουν χημειοθεραπεία ή μακροχρόνια στεροειδή διατρέχουν κίνδυνο.
ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ
Ακόμη και με τη θεραπεία, ορισμένα άτομα με πνευμονία, ειδικά εκείνα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, μπορεί να εμφανίσουν επιπλοκές, όπως:
- Βακτήρια στην κυκλοφορία του αίματος (βακτηριαιμία). Τα βακτήρια που εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος από τους πνεύμονές σας μπορούν να μεταδώσουν τη μόλυνση σε άλλα όργανα, προκαλώντας δυνητικά ανεπάρκεια οργάνων.
- Δυσκολία αναπνοής. Εάν η πνευμονία σας είναι σοβαρή ή έχετε χρόνιες υποκείμενες πνευμονικές παθήσεις, μπορεί να έχετε πρόβλημα να αναπνεύσετε αρκετό οξυγόνο. Μπορεί να χρειαστεί να νοσηλευτείτε και να χρησιμοποιήσετε αναπνευστικό μηχάνημα (αναπνευστήρα) όσο ο πνεύμονάς σας επουλώνεται.
- Συσσώρευση υγρού γύρω από τους πνεύμονες (υπεζωκοτική συλλογή). Η πνευμονία μπορεί να προκαλέσει τη συσσώρευση υγρού στο λεπτό διάστημα μεταξύ των στρωμάτων του ιστού που καλύπτουν τους πνεύμονες και την κοιλότητα του θώρακα (υπεζωκότας). Εάν το υγρό μολυνθεί, μπορεί να χρειαστεί να το αποστραγγίσετε μέσω θωρακικού σωλήνα ή να το αφαιρέσετε με χειρουργική επέμβαση.
- Πνευμονικό απόστημα. Ένα απόστημα εμφανίζεται εάν σχηματιστεί πύον σε μια κοιλότητα στον πνεύμονα. Ένα απόστημα αντιμετωπίζεται συνήθως με αντιβιοτικά. Μερικές φορές, απαιτείται χειρουργική επέμβαση ή παροχέτευση με μακριά βελόνα ή σωλήνα που τοποθετείται στο απόστημα για την αφαίρεση του πύου.
ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ
Για να βοηθήσετε στην πρόληψη της πνευμονίας:
- Εφαρμόστε καλή υγιεινή. Για να προστατευθείτε από λοιμώξεις του αναπνευστικού που μερικές φορές οδηγούν σε πνευμονία, πλένετε τακτικά τα χέρια σας ή χρησιμοποιείτε απολυμαντικό χεριών με βάση το αλκοόλ.
- Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα βλάπτει τη φυσική άμυνα των πνευμόνων σας έναντι των λοιμώξεων του αναπνευστικού (κάποιοι θεωρούν ότι έχει προστατευτικό αποτέλεσμα).
- Διατηρήστε το ανοσοποιητικό σας σύστημα ισχυρό. Κοιμηθείτε αρκετά, ασκείστε τακτικά και ακολουθήστε μια υγιεινή διατροφή.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ
Ο γιατρός σας θα ξεκινήσει ρωτώντας για το ιατρικό σας ιστορικό και κάνοντας μια φυσική εξέταση, συμπεριλαμβανομένης της ακρόασης των πνευμόνων σας με ένα στηθοσκόπιο για να ελέγξει για μη φυσιολογικούς ήχους φυσαλίδων ή τριξίματος που υποδηλώνουν πνευμονία.
Εάν υπάρχει υποψία πνευμονίας, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει τις ακόλουθες εξετάσεις:
- Εξετάσεις αίματος. Οι εξετάσεις αίματος χρησιμοποιούνται για να επιβεβαιώσουν μια λοίμωξη και να προσπαθήσουν να αναγνωρίσουν τον τύπο του οργανισμού που προκαλεί τη μόλυνση. Ωστόσο, η ακριβής αναγνώριση δεν είναι πάντα δυνατή.
- Ακτινογραφία θώρακος. Αυτό βοηθά τον γιατρό σας να διαγνώσει την πνευμονία και να προσδιορίσει την έκταση και τη θέση της λοίμωξης. Ωστόσο, δεν μπορεί να πει στον γιατρό σας τι είδους μικρόβιο προκαλεί την πνευμονία.
- Παλμική οξυμετρία. Αυτό μετρά το επίπεδο οξυγόνου στο αίμα σας. Η πνευμονία μπορεί να εμποδίσει τους πνεύμονές σας να μεταφέρουν αρκετό οξυγόνο στην κυκλοφορία του αίματός σας.
- Καλλιέργεια πτυέλων. Ένα δείγμα υγρού από τους πνεύμονές σας (πτύελα) λαμβάνεται μετά από βαθύ βήχα και αναλύεται για να βοηθήσει στον εντοπισμό της αιτίας της λοίμωξης.
Ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει πρόσθετες εξετάσεις εάν είστε άνω των 65 ετών, είστε στο νοσοκομείο ή έχετε σοβαρά συμπτώματα ή καταστάσεις υγείας.
Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Αξονική τομογραφία. Εάν η πνευμονία σας δεν υποχωρεί τόσο γρήγορα όσο αναμενόταν, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει αξονική τομογραφία θώρακα για να αποκτήσει μια πιο λεπτομερή εικόνα των πνευμόνων σας.
- Καλλιέργεια υπεζωκοτικού υγρού. Λαμβάνεται δείγμα υγρού βάζοντας μια βελόνα μεταξύ των πλευρών σας από την περιοχή του υπεζωκότα και αναλύεται για να βοηθήσει στον προσδιορισμό του τύπου της λοίμωξης.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ
Η θεραπεία για την πνευμονία περιλαμβάνει τη θεραπεία της λοίμωξης και την πρόληψη των επιπλοκών. Τα άτομα που έχουν πνευμονία από την κοινότητα συνήθως μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι με φαρμακευτική αγωγή. Αν και τα περισσότερα συμπτώματα υποχωρούν σε λίγες μέρες ή εβδομάδες, το αίσθημα κούρασης μπορεί να επιμείνει για ένα μήνα ή περισσότερο. Οι συγκεκριμένες θεραπείες εξαρτώνται από τον τύπο και τη σοβαρότητα της πνευμονίας σας, την ηλικία σας και τη συνολική υγεία σας.
Οι επιλογές περιλαμβάνουν:
- Αντιβιοτικά. Αυτά τα φάρμακα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της βακτηριακής πνευμονίας. Μπορεί να χρειαστεί χρόνος για να προσδιορίσετε τον τύπο του βακτηρίου που προκαλεί την πνευμονία σας και να επιλέξετε το καλύτερο αντιβιοτικό για τη θεραπεία της. Εάν τα συμπτώματά σας δε βελτιωθούν, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει ένα διαφορετικό αντιβιοτικό.
- Αντιβηχικά. Αυτό το φάρμακο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ηρεμήσει τον βήχα σας, ώστε να μπορείτε να ξεκουραστείτε. Επειδή ο βήχας βοηθά να χαλαρώσετε και να μετακινήσετε το υγρό από τους πνεύμονές σας, καλό είναι να μην εξαλείφετε τελείως τον βήχα σας. Επιπλέον, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι τα φάρμακα για το βήχα δε μειώνουν ικανοποιητικά το βήχα που προκαλείται από πνευμονία. Εάν θέλετε να δοκιμάσετε ένα κατασταλτικό του βήχα, χρησιμοποιήστε τη χαμηλότερη δόση που σας βοηθά να ξεκουραστείτε.
- Αντιπυρετικά/παυσίπονα. Αυτά περιλαμβάνουν φάρμακα όπως η ασπιρίνη, η ιβουπροφαίνη και η ακεταμινοφαίνη. Μη ρίχνετε τον πυρετό αν υποψιάζεστε ιογενή πνευμονία. Η αυξημένη θερμοκρασία δεν επιτρέπει τον πολλαπλασιασμό του ιού.
Νοσηλεία σε νοσοκομείο
Μπορεί να χρειαστεί να νοσηλευτείτε εάν:
- Είστε μεγαλύτεροι από 65 ετών
- Έχετε σύγχυση
- Η νεφρική σας λειτουργία έχει μειωθεί
- Η συστολική σας πίεση είναι κάτω από 90 χιλιοστά υδραργύρου (mm Hg) ή η διαστολική σας πίεση είναι 60 mm Hg ή κάτω
- Η αναπνοή σας είναι γρήγορη (30 αναπνοές ή περισσότερες το λεπτό)
- Χρειάζεστε αναπνευστική βοήθεια
- Η θερμοκρασία σας είναι κάτω από την κανονική
- Ο καρδιακός σας ρυθμός είναι κάτω από 50 ή πάνω από 100
Μπορεί να εισαχθείτε στη μονάδα εντατικής θεραπείας εάν χρειαστεί να τοποθετηθείτε σε αναπνευστικό μηχάνημα (αναπνευστήρας) ή εάν τα συμπτώματά σας είναι σοβαρά.
Τα παιδιά μπορούν να νοσηλευτούν εάν:
- Είναι μικρότερα των 2 μηνών
- Είναι ληθαργικά ή έχουν υπερβολική υπνηλία
- Έχουν δυσκολία στην αναπνοή
- Έχουν χαμηλά επίπεδα οξυγόνου στο αίμα
- Εμφανίζονται αφυδατωμένα
Τρόπος ζωής και σπιτικές θεραπείες
Αυτές οι συμβουλές μπορούν να σας βοηθήσουν να ανακάμψετε πιο γρήγορα και να μειώσετε τον κίνδυνο επιπλοκών:
- Να ξεκουράζεστε αρκετά. Μην επιστρέψετε στο σχολείο ή στη δουλειά έως ότου η θερμοκρασία σας επανέλθει στο φυσιολογικό και σταματήσετε να βήχετε βλέννα. Ακόμα κι όταν αρχίσετε να αισθάνεστε καλύτερα, προσέξτε να μην το παρακάνετε. Επειδή η πνευμονία μπορεί να επανεμφανιστεί, είναι καλύτερα να μην επιστρέψετε στη ρουτίνα σας μέχρι να αναρρώσετε πλήρως. Ρωτήστε το γιατρό σας εάν δεν είστε σίγουροι.
- Μείνετε ενυδατωμένοι. Πίνετε πολλά υγρά, ειδικά νερό, για να βοηθήσετε στη ρευστοποίηση της βλέννας στους πνεύμονές σας.
- Τρώτε καυτερές σούπες και πίνετε αφεψήματα βοτάνων συχνά.
- Να χρησιμοποιείτε εφυγραντήρα στο δωμάτιο που βρίσκεστε και που κοιμάστε. Βάλτε αιθέρια έλαια που βοηθούν στη ρευστοποίηση της βλέννας σε νεφελοποιητή.
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τις λοιμώξεις
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα προϊόντα για τις λοιμώξεις
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Χρήσιμες πληροφορίες για το σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας ενηλίκων
Σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας των νεογνών
Χρήσιμες πληροφορίες για την πνευμονίτιδα εξ υπερευαισθησίας
Πνευμονία από Pneumoystis Carinii
Χρήσιμες πληροφορίες για την πνευμονία από μυκόπλασμα
Χρήσιμες πληροφορίες για τη γρίπη
Λοίμωξη από αναπνευστικό συγκυτιακό ιό
Αποφρακτική βρογχιολίτιδα με οργανούμενη πνευμονία
Χρήσιμες πληροφορίες για τις βρογχεκτασίες
