Χρήσιμες πληροφορίες για το σύνδρομο Bartter
Σύνδρομο Bartter είναι η υπερτροφία και υπερπλασία των παρασπειραματικών κυττάρων, η οποία προκαλεί υποκαλαιμική αλκάλωση και υπεραλδοστερονισμό.
Χαρακτηριστικά: απουσία υπέρτασης, παρά την αυξημένη συγκέντρωση ρενίνης στο πλάσμα και απώλεια της συσπαστικής επίδρασης της αγγειοτενσίνης. Προσβάλλει συνήθως παιδιά, είναι πιθανά, κληρονομούμενο και μπορεί να σχετίζεται με άλλες συγγενείς διαταραχές, όπως χαμηλό ανάστημα και διανοητική καθυστέρηση. Συνήθης πορεία, χρόνια.
Το σύνδρομο Bartter είναι μια σπάνια κληρονομική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από ένα ελάττωμα στο παχύ ανιόν σκέλος της αγκύλης του Henle, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα χαμηλά επίπεδα καλίου (υποκαλιαιμία), αυξημένο pH αίματος (αλκάλωση) και φυσιολογική έως χαμηλή πίεση αίματος.
Υπάρχουν δύο τύποι συνδρόμου Bartter: νεογνικό και κλασσικό. Μια στενά συνδεδεμένη διαταραχή, το σύνδρομο Gitelman, είναι πιο ήπια και από τους δύο υποτύπους του συνδρόμου Bartter.
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ BARTTER
Στο 90% των περιπτώσεων, το νεογνικό σύνδρομο Bartter εμφανίζεται μεταξύ 24 και 30 εβδομάδων κύησης με περίσσεια αμνιακού υγρού. Μετά τη γέννηση, το βρέφος φαίνεται να ουρεί και να πίνει υπερβολικά, πολυουρία και πολυδιψία, αντίστοιχα. Μπορεί να προκληθεί απειλητική για τη ζωή αφυδάτωση εάν το βρέφος δεν λάβει επαρκή υγρά. Περίπου το 85% των βρεφών απορρίπτει υπερβολικές ποσότητες ασβεστίου στα ούρα και στα νεφρά, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε πέτρες στα νεφρά. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το βρέφος μπορεί να πάθει νεφρική ανεπάρκεια.
Οι ασθενείς με κλασικό σύνδρομο Bartter μπορεί να έχουν συμπτώματα τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής τους, αλλά συνήθως διαγιγνώσκονται στη σχολική ηλικία ή αργότερα. Όπως τα βρέφη με τον νεογνικό υπότυπο, οι ασθενείς με κλασικό σύνδρομο Bartter έχουν επίσης πολυουρία, πολυδιψία και τάση για αφυδάτωση, αλλά φυσιολογική ή ελαφρώς αυξημένη απέκκριση ασβεστίου στα ούρα χωρίς την τάση να αναπτύξουν πέτρες στα νεφρά. Αυτοί οι ασθενείς έχουν επίσης έμετο και καθυστέρηση ανάπτυξης. Η νεφρική λειτουργία είναι επίσης φυσιολογική εάν η νόσος αντιμετωπίζεται, όμως περιστασιακά οι ασθενείς προχωρούν σε νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου. Το σύνδρομο Bartter χαρακτηρίζεται από χαμηλά επίπεδα καλίου στο αίμα, αλκάλωση, φυσιολογική έως χαμηλή αρτηριακή πίεση και αυξημένη ρενίνη και αλδοστερόνη του πλάσματος. Πιθανώς υπάρχουν πολυάριθμες αιτίες αυτού του συνδρόμου. Οι διαγνωστικοί δείκτες περιλαμβάνουν υψηλό κάλιο και χλωριδίων στα ούρα παρά τις χαμηλές τιμές ορού, αυξημένη ρενίνη πλάσματος, υπερπλασία της παρασπειραματικής συσκευής στη βιοψία νεφρού (καλύτερα να μη γίνεται) και προσεκτική εξαίρεση της κατάχρησης διουρητικών. Συχνά εντοπίζεται υπερβολική παραγωγή προσταγλανδινών από τα νεφρά. Μπορεί επίσης να συμβεί σπατάλη μαγνησίου. Οι ομόζυγοι ασθενείς πάσχουν από σοβαρή υπερασβεστιουρία και νεφροασβέστωση.
ΑΙΤΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ BARTTER
- Άγνωστα
- Πρωτοπαθής νεφρική απώλεια καλίου
- Ελαττωματική νεφροσωληνιαριακή μεταφορά καλίου
- Ελαττωματική νεφροσωληναριακή μεταφορά χλωριούχων
ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ BARTTER
Το σύνδρομο Bartter προκαλείται από μεταλλάξεις γονιδίων που κωδικοποιούν πρωτεΐνες που μεταφέρουν ιόντα στα νεφρικά κύτταρα στο παχύ ανιόν άκρο του νεφρώνα που ονομάζεται επίσης ανιόν σκέλος της αγκύλης του Henle. Συγκεκριμένα, οι μεταλλάξεις που εμπλέκουν άμεσα ή έμμεσα τον συμμεταφορέα Na-K-2Cl είναι βασικές. Ο συμμεταφορέας Na-K-2Cl εμπλέκεται στην ηλεκτροουδέτερη μεταφορά ενός ιόντος νατρίου, ενός καλίου και δύο ιόντων χλωρίου κατά μήκος της κορυφαίας μεμβράνης του σωληναρίου. Ο βασεοπλευρικός υποδοχέας που ανιχνεύει το ασβέστιο έχει την ικανότητα να ρυθμίζει προς τα κάτω τη δραστηριότητα αυτού του μεταφορέα κατά την ενεργοποίηση. Μόλις μεταφερθούν στα κύτταρα του σωληναρίου, τα ιόντα νατρίου μεταφέρονται ενεργά κατά μήκος της βασεοπλευρικής μεμβράνης μέσω Na+/K+-ATPases και τα ιόντα χλωρίου περνούν μέσω διευκολυνόμενης διάχυσης μέσω των βασοπλευρικών καναλιών χλωρίου. Το κάλιο, ωστόσο, είναι σε θέση να διαχέεται πίσω στον αυλό των σωληναρίων μέσω των κορυφαίων καναλιών καλίου, επιστρέφοντας ένα καθαρό θετικό φορτίο στον αυλό και καθιερώνοντας μια θετική τάση μεταξύ του αυλού και του ενδιάμεσου χώρου. Αυτή η βαθμίδα φόρτισης είναι υποχρεωτική για την παρακυτταρική επαναρρόφηση τόσο των ιόντων ασβεστίου όσο και των ιόντων μαγνησίου. Η σωστή λειτουργία όλων αυτών των μεταφορέων είναι απαραίτητη για την κανονική επαναρρόφηση ιόντων κατά μήκος του παχύ ανιόντος της αγκύλης και η απώλεια οποιουδήποτε συστατικού μπορεί να οδηγήσει σε λειτουργική αδρανοποίηση του συστήματος στο σύνολό του και να οδηγήσει στην εμφάνιση του συνδρόμου Bartter. Η απώλεια της λειτουργίας αυτού του συστήματος επαναρρόφησης έχει ως αποτέλεσμα μειωμένη επαναρρόφηση νατρίου, καλίου και χλωρίου στο παχύ ανιόν άκρο, καθώς και κατάργηση της θετικής τάσης στον αυλό, με αποτέλεσμα μειωμένη επαναρρόφηση ασβεστίου και μαγνησίου. Η απώλεια επαναρρόφησης νατρίου εδώ έχει επίσης το ανεπιθύμητο αποτέλεσμα της κατάργησης της υπερτονικότητας του νεφρικού μυελού, μειώνοντας σοβαρά την ικανότητα επαναρρόφησης νερού αργότερα στον άπω νεφρώνα και το σύστημα συλλεκτικών αγωγών, οδηγώντας σε σημαντική διούρηση και πιθανότητα μείωσης όγκου. Τέλος, το αυξημένο φορτίο νατρίου στον περιφερικό νεφρώνα προκαλεί αντισταθμιστικούς μηχανισμούς επαναρρόφησης, αν και σε βάρος του καλίου με απέκκριση από τα κύρια κύτταρα και προκύπτει υποκαλιαιμία. Αυτή η αυξημένη απέκκριση καλίου αντισταθμίζεται εν μέρει από α-παρενθετικά κύτταρα σε βάρος των ιόντων υδρογόνου, οδηγώντας σε μεταβολική αλκάλωση.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ BARTTER
Τα άτομα που πάσχουν από σύνδρομο Bartter παρουσιάζουν συμπτώματα που είναι πανομοιότυπα με εκείνα των ασθενών που λαμβάνουν διουρητικά αγκύλης όπως η φουροσεμίδη, δεδομένου ότι τα διουρητικά αγκύλης στοχεύουν στην ακριβή πρωτεΐνη μεταφοράς που είναι ελαττωματική στο σύνδρομο, τουλάχιστον για το σύνδρομο Bartter τύπου 1. Οι άλλοι υπότυποι του συνδρόμου περιλαμβάνουν μεταλλάξεις σε άλλους μεταφορείς που οδηγούν σε λειτουργική απώλεια του μεταφορέα-στόχου. Οι ασθενείς συχνά παραδέχονται ότι προτιμούν τα αλμυρά τρόφιμα. Τα κλινικά ευρήματα που χαρακτηρίζουν το σύνδρομο Bartter είναι η υποκαλιαιμία, η μεταβολική αλκάλωση και η φυσιολογική έως χαμηλή αρτηριακή πίεση. Αυτά τα ευρήματα μπορεί επίσης να προκληθούν από άλλες καταστάσεις, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση.
Κατά τη διάγνωση του συνδρόμου Bartter, οι ακόλουθες καταστάσεις πρέπει να αποκλειστούν ως πιθανές αιτίες της συμπτωματολογίας:
- Χρόνιος έμετος: Αυτοί οι ασθενείς θα έχουν χαμηλά επίπεδα χλωρίου στo αίμα. Έχουν σχετικά υψηλότερα επίπεδα χλωρίου στα ούρα.
- Κατάχρηση διουρητικών φαρμάκων: Ο γιατρός πρέπει να ελέγξει τα ούρα για πολλαπλά διουρητικά πριν τεθεί η διάγνωση.
- Ανεπάρκεια μαγνησίου και ανεπάρκεια ασβεστίου: Αυτοί οι ασθενείς θα έχουν επίσης χαμηλό επίπεδο μαγνησίου και ασβεστίου στον ορό και στα ούρα.
- Οι ασθενείς με σύνδρομο Bartter μπορεί επίσης να έχουν αυξημένα επίπεδα ρενίνης και αλδοστερόνης.
- Το προγεννητικό σύνδρομο Bartter μπορεί να συσχετιστεί με πολυϋδράμνιο.
Τα σύνδρομα Bartter και Gitelman χαρακτηρίζονται και τα δύο από χαμηλά επίπεδα καλίου και μαγνησίου στο αίμα, φυσιολογική έως χαμηλή αρτηριακή πίεση και υποχλωραιμική μεταβολική αλκάλωση. Ωστόσο, το σύνδρομο Bartter χαρακτηρίζεται επίσης από υψηλή ρενίνη, υψηλή αλδοστερόνη, υπερασβεστιουρία και μη φυσιολογικό μεταφορέα Na+-K+-2Cl− στο παχύ ανιόν σκέλος της αγκύλης του Henle, ενώ το σύνδρομο Gitelman προκαλεί υπασβεστιουρία και οφείλεται σε ανώμαλη θειαζιδική ευαισθησία του μεταφορέα στο άπω τμήμα. Το σύνδρομο Pseudo-Bartter είναι ένα σύνδρομο παρόμοιας εμφάνισης με το σύνδρομο Bartter αλλά χωρίς κανένα από τα χαρακτηριστικά γενετικά του ελλείμματα. Το σύνδρομο ψευδο-Bartter έχει παρατηρηθεί στην κυστική ίνωση, καθώς και στην υπερβολική χρήση καθαρτικών.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ BARTTER
- Υψηλό διαιτητικό κάλιο
- Υψηλό διαιτητικό χλωριούχο νάτριο
- Συμπληρωματικό κάλιο
- Σπιρονολακτόνη
- Ινδομεθακίνη
- Ιβουπροφαίνη
- Ασπιρίνη
- Καπτοπρίλη
- Προπρανολόλη
Η λήψη συμπληρωμάτων νατρίου, χλωρίου και καλίου υπό ιατρική επίβλεψη είναι απαραίτητη και η σπειρονολακτόνη μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη μείωση της απώλειας καλίου. Η δωρεάν και ανεπιφύλακτη πρόσβαση στο νερό είναι απαραίτητη για την πρόληψη της αφυδάτωσης, καθώς οι ασθενείς διατηρούν την κατάλληλη ανταπόκριση στη δίψα. Σε σοβαρές περιπτώσεις όπου το συμπλήρωμα από μόνο του δε μπορεί να διατηρήσει τη βιοχημική ομοιόσταση, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση της σπειραματικής διήθησης και μπορεί να είναι πολύ χρήσιμα, αν και μπορεί να προκαλέσουν γαστρικό ερεθισμό και θα πρέπει να χορηγούνται παράλληλα με θεραπείες καταστολής του στομαχικού οξέος. Οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης. Σε μικρά μωρά και παιδιά, είναι απαραίτητο ένα χαμηλό όριο ελέγχου των ηλεκτρολυτών του ορού κατά τη διάρκεια περιόδων ασθένειας που θέτει σε κίνδυνο την πρόσληψη υγρών. Το υπερηχογράφημα νεφρών θα πρέπει να χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση της ανάπτυξης νεφροασβέστωσης, μιας συχνής επιπλοκής που αυξάνει περαιτέρω τη δυσκολία συγκέντρωσης των ούρων.
ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ BARTTER
Οι περιορισμένες διαθέσιμες προγνωστικές πληροφορίες υποδηλώνουν ότι η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία βρεφών και μικρών παιδιών με κλασικό σύνδρομο Bartter μπορεί να βελτιώσει την ανάπτυξη και ίσως τη διανοητική ανάπτυξη. Από την άλλη πλευρά, η παρατεταμένη υποκαλιαιμία και η υπερρενιναιμία μπορεί να προκαλέσουν προοδευτική σωληναριακή διάμεση νεφρίτιδα, με αποτέλεσμα νεφρική νόσο τελικού σταδίου. Με την έγκαιρη θεραπεία των ηλεκτρολυτικών ανισορροπιών, η πρόγνωση για ασθενείς με κλασικό σύνδρομο Bartter είναι καλή.
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για την υγεία των νεφρών
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για την υγεία των νεφρών
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Πότε πρέπει να κάνετε εξέταση αίματος για ρενίνη
