Εναλλακτικές Θεραπείες Antistress Θεραπείες Βότανα Ομοιοπαθητική Συμπληρώματα Διατροφής Διατροφή

Δυόσμος

22 Ιουνίου 2025

Δυόσμος. Ο δυόσμος έχει αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιβακτηριακές επιδράσεις και βοηθάει στην υγεία του πεπτικού συστήματος.

Δυόσμος

Ο δυόσμος (Mentha spicata) είναι συγγενές φυτό της μέντας, με μενθόλη σε μικρότερη ποσότητα. Χρησιμοποιείται ευρέως στην παραδοσιακή ιατρική και στη μαγειρική. Ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae (Χειλανθή).

Χρησιμοποιείται το υπέργειο τμήμα του φυτού (φύλλα και βλαστοί) νωπό ή αποξηραμένο και είναι από τα πιο συχνά βότανα που όλοι έχουν στο μπαλκόνι τους. Ο δυόσμος δεν μπορεί να λείπει από κανένα σπίτι. Με την ευχάριστη γεύση του ταιριάζει σε πολλά φαγητά, όπως κεφτέδες, ντολμαδάκια γιαλαντζί, γεμιστά, πίτες και πολλά άλλα.

1. Φυτοχημεία – Βιοδραστικά Συστατικά του δυόσμου

Περιέχει ~35 κύρια συστατικά, μεταξύ των οποίων φαινολικά οξέα (π.χ. καφεϊκό, φερουλικό), φλαβονοειδή (π.χ. λουτεολίνη), μονοτερπένια (καρβόνη ~50–60 %, λεμονένιο) και λιπαρά οξέα, στιγμαστερόλη και τοκοφερόλες.
Η καρβόνη είναι υπεύθυνη για τις σπασμολυτικές και αναλγητικές δράσεις.

2. Αντιμικροβιακή & Αντιπαρασιτική δράση του δυόσμου

Αντιβακτηριακή δραστικότητα έναντι Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Listeria (MIC/minimum inhibitory concentration/ελάχιστη ανασταλτική συγκέντρωση 1.6–3.2 µL/mL).
Αντιμυκητιασική: εναντίον Candida albicans, Aspergillus niger, Cryptococcus κ.ά.
Εντομοπωθητική και τοξική δράση σε κουνούπια, κυρίως, λόγω της καρβόνης.
Αντιπαρασιτική δράση, κυρίως, μέσω του αιθέριου ελαίου του, το οποίο περιέχει ενώσεις, όπως, καρβόνη και λιμονένιο

3. Αντιφλεγμονώδης & Αναλγητική δράση του δυόσμου

Μείωση οιδήματος: σημαντική, δοσοεξαρτώμενη
Μείωση IL‑1β/interleukin-1β/ιντερλευκίνη-1 σε βλεννογονίτιδα
Αναλγητική δράση: έως ~60 % αναστολή σε 500 mg/kg
Αντιπυρετική δράση

4. Αντιοξειδωτική δράση δυόσμου

O δυόσμος, παρουσιάζει σημαντικές αντιοξειδωτικές επιδράσεις λόγω της πλούσιας περιεκτικότητάς της σε φαινολικές ενώσεις. Αυτά τα αντιοξειδωτικά βοηθούν στην εξουδετέρωση των επιβλαβών ελεύθερων ριζών στο σώμα, μειώνοντας τον κίνδυνο διαφόρων ασθενειών που σχετίζονται με το οξειδωτικό στρες.

5. Αντιδιαβητική δράση δυόσμου

Σε δοσολογία (π.χ. 200–400 mg/kg): μείωση σακχάρου, χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων, LDL/low-density lipoprotein/λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας, αύξηση HDL/high-density lipoprotein/λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας.

6. Νευρολογική & Καταπραϋντική δράση δυόσμου

Έχει αντιαγχωτική και ηρεμιστική δράση και παρατείνει τον ύπνο χωρίς τοξικότητα, άρα δρα ευεργετικά στο νευρικό σύστημα.
Έχει δράση κατά των κολικών κι εναντίον των αερίων του στομάχου, της ναυτίας και του έμετου και είναι εξαιρετικό βότανο για την αντιμετώπιση των έμετων στην εγκυμοσύνη.

7. Διουρητική & Λιπολυτική δράση δυόσμου

Η Mentha spicata (δυόσμος) εμφανίζει διουρητική και λιπολυτική δράση. Η διουρητική της δράση αποδίδεται στην αυξημένη νεφρική ροή αίματος, στην αναστολή της επαναρρόφησης νατρίου και στη διέγερση της παραγωγής ούρων. Η λιπολυτική δράση της μέντας συνδέεται με την ικανότητά της να κινητοποιεί και να οξειδώνει το αποθηκευμένο σωματικό λίπος.

8. Δερματολογική & Αγγειοπροστατευτική δράση δυόσμου

Αντιφλεγμονώδης και αναλγητική χρήση σε καταπλάσματα για αιμορροΐδες και εγκαύματα.
Αντιμυκητιασική δράση κατά δερματοφύτων.

9. Αντιιική δράση δυόσμου

Εκχυλίσματα του δυόσμου εμφανίζουν δραστηριότητα έναντι του ιού HSV‑1/Herpes Simplex Virus type 1/Ιός απλού έρπητα τύπου 1 και του ιού HIV‑1/Human immunodeficiency virus type 1/Ιός ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας τύπου 1.

Ο δυόσμος έχει πολλές θεραπευτικές δράσεις: αντιφλεγμονώδεις, αντιμικροβιακές, αντιδιαβητικές, νευροκαταπραϋντικές, διουρητικές, λιποδιαλυτικές και δερματοτονωτικές. Οι μελέτες επιβεβαιώνουν τη χρήση για γαστρεντερικούς κολικούς, ήπιο άγχος, διούρηση και τοπική εφαρμογή για αιαμορροΐδες και εγκαύματα.

Ιδιότητες & Χρήσεις δυόσμου:

Πεπτικό σύστημα: Αντιμετώπιση κολικών, αερίων, φουσκώματος, ανακούφιση από τη ναυτία, ήπια δράση κατά της γαστρικής δυσφορίας (κατάλληλος για εγκυμοσύνη).
Διουρητική δράση: Βοηθά στην αποβολή περιττών υγρών και είναι χρήσιμος σε περιπτώσεις κατακράτησης υγρών.
Κατά των αιμορροΐδων: Ήπια αντιφλεγμονώδης δράση. Δροσιστική και καταπραϋντική χρήση σε τοπικά επιθέματα ή λουτρά.
Δράση στο νευρικό σύστημα: Ελαφρώς ηρεμιστική και χαλαρωτική επίδραση. Συντελεί στη μείωση του άγχους, ιδιαίτερα όταν καταναλώνεται ως αφέψημα.

Βιβλιογραφία

^ Jump up to:^a ^b ^c “Mentha spicata L.” Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 5 December 2024.
^ Jump up to:^a ^b “Mentha spicata subsp. spicata”. Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 5 December 2024.
^ “Mentha spicata (spearmint): Go Botany”. gobotany.nativeplanttrust.org. Archived from the original on 2019-05-18. Retrieved 2018-12-10.
^ Harley, R. M. (1972). “Mentha”. Flora Europaea. Vol. 3..
^ Jump up to:^a ^b ^c ^d “Mint”. Our Herb Garden. 2013-03-02. Archived from the original on 2023-02-19. Retrieved 2018-12-10.
^ Jump up to:^a ^b ^c Kalra, A.; Singh, H. B.; Pandey, R.; Samad, A.; Patra, N. K.; Kumar, Sushil (2005). “Diseases in Mint: Causal Organisms, Distribution, and Control Measures”. Journal of Herbs, Spices & Medicinal Plants. 11 (1–2): 71–91. doi:10.1300/J044v11n01_03. S2CID 84328718.
^ “Spearmint”. www.plantgrower.org. Retrieved 2022-05-02.
^ Yogalakshmi, K.; Rajeswari, M.; Sivakumar, R.; Govindarajan, M. (2012-05-01). “Chemical composition and larvicidal activity of essential oil from Mentha spicata (Linn.) against three mosquito species”. Parasitology Research. 110 (5): 2023–2032. doi:10.1007/s00436-011-2731-7. ISSN 1432-1955. PMID 22139403. S2CID 12022813.
^ Gullace, M. (2007-01-01). “Antimicrobial and antioxidant properties of the essential oils and methanol extract from Mentha longifolia L. ssp. longifolia”. Food Chemistry. 103 (4): 1449–1456. doi:10.1016/j.foodchem.2006.10.061. ISSN 0308-8146.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9019422/2022 Apr 12;2022:7990508. doi: 10.1155/2022/7990508, Medicinal Uses, Phytochemistry, Pharmacology, and Toxicology of Mentha spicata, Naoual El Menyiy et all
www.emedi.gr