Θρομβοπενία

Θρομβοπενία. Όταν τα αιμοπετάλια είναι χαμηλά υπάρχει κίνδυνος για μώλωπες, πετέχειες και αιμορραγίες στο δέρμα, στους βλεννογόνους και αλλού

Θρομβοπενία

Οι όροι θρομβοπενία και θρομβοκυτταροπενία αναφέρονται στη μείωση των αιμοπεταλίων στο αίμα.

Ο φυσιολογικός αριθμός αιμοπεταλίων ανθρώπου κυμαίνεται από 150.000 έως 450.000 αιμοπετάλια ανά ανά χιλιοστόλιτρο (mL).

Θρομβοπενία είναι όταν τα αιμοπετάλια είναι κάτω από 50.000 ανά ανά χιλιοστόλιτρο (mL).

Σημεία και συμπτώματα θρομβοπενίας

Συχνά, τα χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων δεν οδηγούν σε κλινικά προβλήματα.

Περιστασιακά, μπορεί να υπάρχουν μώλωπες, πορφύρα ιδιαίτερα στους βραχίονες, πετέχειες (εντοπισμένες αιμορραγίες στο δέρμα και τους βλεννογόνους), ρινορραγίες ή/και αιμορραγία των ούλων.

Ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό είναι ζωτικής σημασίας, για να βρεθεί η αιτία των χαμηλών αιμοπεταλίων. Είναι, επίσης, σημαντικό να ελεγχθεί, ότι οι άλλοι τύποι κυττάρων του αίματος, όπως τα ερυθρά αιμοσφαίρια και τα λευκά αιμοσφαίρια, δεν είναι, επίσης, χαμηλά.

Ένα άτομο με χαμηλά αιμοπετάλια μπορεί να παραπονείται για ένα αίσθημα κακουχίας, για κόπωση και γενική αδυναμία (με ή χωρίς συνοδό απώλεια αίματος). Σε θρομβοπενία, που δεν προϋπήρχε, θα πρέπει να διερευνηθεί το ενδεχόμενο να είναι υπεύθυνα κάποια φάρμακα, που παίρνει ο ασθενής (θρομβοπενία προκαλούμενη από φάρμακα).

Μπορεί να υπάρχουν πετέχειες ή εκχυμώσεις και αργή, συνεχής αιμορραγία από τυχόν τραυματισμούς ή πληγές και μπορεί να υπάρχουν μεγάλες, γεμάτες αίμα πομφόλυγες στο στόμα.

Εάν ο αριθμός των αιμοπεταλίων του ατόμου είναι μεταξύ 30.000 και 50.000/ανά χιλιοστόλιτρο (mL), μώλωπες σε μικροτραυματισμούς είναι πιθανόν να συμβαίνουν. Αν είναι μεταξύ 15.000 και 30.000/ ανά χιλιοστόλιτρο (mL), αυτόματοι μώλωπες εμφανίζονται (κυρίως, στα χέρια και τα πόδια).

Αιτίες θρομβοπενίας

-Μειωμένη παραγωγή αιμοπεταλίων

• Έλλειψη βιταμίνης Β12 ή φυλλικού οξέος.
• Λευχαιμία ή μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο.
• Μειωμένη παραγωγή θρομβοποιητίνης από το ήπαρ σε ηπατική ανεπάρκεια.
• Σήψη από ιογενή ή βακτηριακή λοίμωξη.
• Ο Δάγγειος πυρετός μπορεί να προκαλέσει θρομβοκυτταροπενία με άμεση μόλυνση των μεγακαρυοκυττάρων του μυελού των οστών, καθώς και ανοσολογική μικρή επιβίωση των αιμοπεταλίων.

–Κληρονομικά σύνδρομα θρομβοπενίας

• Συγγενής αμεγακαρυωτική θρομβοπενία.
• Σύνδρομο θρομβοπενίας από απουσία της κερκίδας (σύνδροµο TAR-thrombocytopenia with absent radius).
• Αναιμία Fanconi. Η αναιμία Fanconi είναι μια σπάνια κληρονομική διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από προοδευτική ανεπάρκεια του μυελού των οστών, ποικίλες συγγενείς ανωμαλίες, προδιάθεση στην ανάπτυξη αιματολογικών ή συμπαγών όγκων και κυτταρική υπερευαισθησία σε μεταλλαξιογόνους παράγοντες, όπως η μιτομυκίνη.
• Σύνδρομο Bernard- Soulier, με μεγάλα αιμοπετάλια.
• Ανωμαλία May-Hegglin, ο συνδυασμός της θρομβοπενίας, με ωχρά μπλε εγκλείσματα (σωμάτια Dohle εντός των ουδετερόφιλων) και γιγαντιαία αιμοπετάλια. Ανωμαλία May Hegglin με σωμάτια Dohle εντός των ουδετερόφιλων
• Σύνδρομο Grey αιμοπεταλίων, γκρι αιμοπετάλια, επειδή στερούνται κόκκους άλφα.
• Σύνδρομο Alport, είναι μια γενετική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από σπειραματονεφρίτιδα, νεφρική νόσο τελικού σταδίου, απώλεια ακοής και προβλήματα στα μάτια.
• Σύνδρομο Wiskott – Aldrich, που είναι μια σπάνια φυλοσύνδετη υπολειπόμενη ασθένεια που χαρακτηρίζεται από έκζεμα, θρομβοκυτταροπενία (χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων), ανεπάρκεια του ανοσοποιητικού συστήματος και αιματηρή διάρροια.

-Αυξημένη καταστροφή αιμοπεταλίων

• Ιδιοπαθής θρομβοπενική πορφύρα
• Θρομβωτική θρομβοπενική πορφύρα
• Αιμολυτικό-ουραιμικό σύνδρομο
• Διάχυτη ενδοαγγειακή πήξη
• Παροξυσμική νυχτερινή αιμοσφαιρινουρία
• Αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο
• Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος
• Πορφύρα μετά τη μετάγγιση
• Νεογνική αλλοάνοσος θρομβοπενία
• Σπληνική παγίδευση των αιμοπεταλίων που οφείλεται σε υπερσπληνισμό
• Ο Δάγγειος πυρετός έχει δειχθεί ότι προκαλεί συντομευμένη επιβίωση των αιμοπεταλίων και ανοσολογική καταστροφή των αιμοπεταλίων
• Θρομβοπενία που σχετίζεται με τον HIV

-Φάρμακα που προκαλούν θρομβοπενία

Άμεση μυελοκαταστολή

•         βαλπροϊκό οξύ
•         μεθοτρεξάτη
•         καρμποπλατίνη
•         ιντερφερόνη
•         ισοτρετινοΐνη
•         panobinostat (πανομπινοστάτη)
•         πολλά φάρμακα χημειοθεραπείας
•         Singulair (νατριούχος μοντελουκάστη)
•         Αναστολείς Η2 και αναστολείς της αντλίας πρωτονίων έχουν δείξει αυξημένα συμπτώματα θρομβοπενίας, όπως κόκκινες πετέχειες στο κάτω μέρος των ποδιών

Ανοσολογική καταστροφή των αιμοπεταλίων

• Ένα μόριο φάρμακο συνδέεται με το τμήμα Fab ενός αντισώματος: Ένα κλασικό παράδειγμα είναι η κινιδίνη. Το τμήμα Fc του μορίου του αντισώματος δεν εμπλέκεται στη διαδικασία πρόσδεσης. Ενώ ένα μέρος του αντισώματος, το θραύσμα δέσμευσης αντιγόνου (Fab), αναγνωρίζει το αντιγόνο, το άλλο μέρος του αντισώματος, γνωστό ως κρυσταλλώσιμο θραύσμα (Fc), αλληλεπιδρά με άλλα στοιχεία του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως φαγοκύτταρα ή συστατικά του η οδός του συμπληρώματος, για την προώθηση της απομάκρυνσης του αντιγόνου
• Ένα μόριο φαρμάκου δεσμεύεται με το τμήμα Fc του αντισώματος, με το σύμπλοκο φαρμάκου/αντισώματος στη συνέχεια δεσμεύει και ενεργοποιεί τα  αιμοπετάλια: θρομβοκυτοπενία οφειλόμενη στην ηπαρίνη είναι ένα κλασικό παράδειγμα, όπου το σύμπλοκο ηπαρίνη -αντίσωμα- παράγοντας αιμοπεταλίων 4 (PF4-Platelet Factor 4-Παράγοντας αιμοπεταλίων 4) δεσμεύεται με τους υποδοχείς Fc των κυττάρων του δικτυοενδοθηλιακού συστήματος και η καταστροφή των αιμοπεταλίων παρεμποδίζεται. Αυτό μπορεί να εξηγήσει, γιατί δεν υπάρχει σοβαρή θρομβοπενία από την ηπαρίνη.
• Η αμπσιξιμάμπη προκαλεί θρομβοπενία

Άλλα φάρμακα που προκαλούν θρομβοπενία

• Συχνά: κινίνη, κινιδίνη, σουλφοναμίδες, σουλφονυλουρίες, θειαζιδικά διουρητικά (σε μακροχρόνια χορήγηση), άλατα χρυσού.
• Περιστασιακά: Ακεταζολαμίδη, ακετυλοσαλικυκικό οξύ, βαρβιτουρικά, καρβαμαζεπίνη, ινδομεθακίνη, αμινοσαλικυλικό οξύ, φαινυντοΐνη, παράγωγα πυραζολόνης, πενικιλλίνες, κεφαλοσπορίνες.
• Σπάνια: Πορφύρα μετά από μετάγγιση λόγω αλλοαντισωμάτων έναντι του Human platelet antigen 1/Αντιγόνο ανθρώπινων αιμοπεταλίων 1. Πτώση των αιμοπεταλίων, συνήθως, 5-10 ημέρες μετά τη μετάγγιση.

–Άλλες αιτίες που προκαλούν θρομβοπενία

• Δάγκωμα φιδιού (κυρίως, οχιά)
• Onyalai, μια νόσος άγνωστης αιτιολογίας που εμφανίζεται μόνο σε ορισμένα μέρη της Αφρικής, από την κακή διατροφή ή την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων
• Η υπερβολική κατανάλωση ελαίων που περιέχουν ερουκικό οξύ, όπως του σιναπιού του Lorenzo
• Τοξικότητα από νιασίνη – Αναστρέψιμη θρομβοκυτταροπενία έχει παρατηρηθεί σε ασθενείς με τοξικότητα στη νιασίνη, ιδιαίτερα όταν έχουν καταναλωθεί μεγάλες δόσεις (3000mg/ημέρα) σε ασθενείς με διαταραγμένη νεφρική λειτουργία
• Ψευδοθρομβοπενία (κακή καταμέτρηση από το μηχάνημα)

Συγκρίνοντας τις δοκιμασίες της πήξεως

Εργαστηριακά ευρήματα σε διάφορες διαταραχές αιμοπεταλίων και διαταραχές της πήξης

Διάγνωση θρομβοπενίας

Οι εργαστηριακές εξετάσεις για τη θρομβοπενία: γενική αίματος, ηπατικά ένζυμα, νεφρική λειτουργία, επίπεδα της βιταμίνης Β₁₂, επίπεδα φυλλικού οξέος, ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων και επίχρισμα περιφερικού αίματος.

Εάν η αιτία για το χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων παραμένει ασαφής, μια βιοψία του μυελού των οστών, συνήθως, συνιστάται, για να διευκρινιστεί κατά πόσον ο χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων οφείλεται σε μειωμένη παραγωγή ή περιφερική καταστροφή (καλύτερα να μη γίνεται).

Η θρομβοπενία σε νοσηλευόμενους αλκοολικούς μπορεί να προκληθεί από σπληνομεγαλία, έλλειψη φυλλικού οξέος και στις περισσότερες φορές άμεση τοξική επίδραση του αλκοόλ στην παραγωγή αιμοπεταλίων, στο χρόνο επιβίωση και τη λειτουργία των αιμοπεταλίων. Ο αριθμός αιμοπεταλίων αρχίζει να αυξάνεται μετά από 2 έως 5 ημέρες αποχής από το αλκοόλ.

Εργαστηριακές εξετάσεις για τον προσδιορισμό του αριθμού των αιμοπεταλίων και τη θρόμβωση γίνονται, επίσης.

Σε σοβαρή θρομβοπενία, μια μελέτη του μυελού των οστών μπορεί να καθορίσει τον αριθμό, το μέγεθος και την ωριμότητα των μεγακαρυoκυττάρων (τα κύτταρα του μυελού των οστών που απελευθερώνουν ώριμα αιμοπετάλια).

Αιμοπεταλιακά αυτοαντισώματα ανευρίσκονται σε > από 80%, δεν είναι όμως, ειδικά.

Θεραπεία θρομβοπενίας

Η θεραπεία καθοδηγείται από την αιτιολογία και τη σοβαρότητα της νόσου.

Η κύρια ιδέα στη θεραπεία της θρομβοκυτταροπενίας είναι να εξαλείψει το υποκείμενο πρόβλημα.

Τα κορτικοστεροειδή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αύξηση της παραγωγής αιμοπεταλίων.

Ανθρακικό λίθιο ή φυλλικό οξύ μπορούν, επίσης, να χρησιμοποιηθούν για να διεγείρουν την παραγωγή του μυελού των οστών των αιμοπεταλίων.

Μεταγγίσεις αιμοπεταλίων μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να σταματήσει η επεισοδιακή ανώμαλη αιμορραγία που προκαλείται από το χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων. Ωστόσο, εάν η καταστροφή των αιμοπεταλίων προέρχεται από μια διαταραχή του ανοσοποιητικού, οι εγχύσεις αιμοπεταλίων μπορεί να μην είναι αποτελεσματικές και η αιμορραγία να μην σταματά.

Ειδικά σχέδια θεραπείας ανάλογα με την υποκείμενη αιτιολογία της θρομβοπενίας

-Θρομβωτική θρομβοπενική πορφύρα

Θρομβωτική θρομβοπενική πορφύρα είναι μια επείγουσα ιατρική κατάσταση, δεδομένου ότι η αιμολυτική αναιμία και η ενεργοποίηση των αιμοπεταλίων μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια και αλλαγές στο επίπεδο της συνείδησης. Θεραπεία στη δεκαετία του 1980 γινόταν με πλασμαφαίρεση και γίνεται ακόμα.

-Ιδιοπαθής θρομβοπενική πορφύρα

Πολλές περιπτώσεις της ιδιοπαθούς θρομβοπενικής πορφύρας μπορεί να αφεθούν χωρίς θεραπεία, και αυτόματη ύφεση (ειδικά, στα παιδιά) δεν είναι ασυνήθιστη. Σε αιμοπετάλια κάτω από 50.000, γίνεται παρακολούθηση με τακτικές εξετάσεις αίματος και αν και τα αιμοπετάλια είναι κάτω από 10.000 γίνεται θεραπεία και στενή παρακολούθηση, γιατί ο κίνδυνος αιμορραγίας είναι μεγάλος.

Θεραπείες για την ιδιοπαθή θρομβοπενική πορφύρα:

• Πρεδνιζόνη και άλλα κορτικοστεροειδή (έως 2mg/kg από το στόμα ημερησίως για 2-4 εβδομάδες και μετά σταδιακή μείωση)
• Ενδοφλέβια ανοσοσφαιρίνη (σε σοβαρή ιδιοπαθή θρομβοκυτταρική πορφύρα, σε αντένδειξη για γλυκοκορτικοειδή ή αιμορραγία, πριν την εγχείρηση ή την εξαγωγή δοντιού)
• Σπληνεκτομή σε άτομα < των 50 ετών
• Αζαθειοπρίνη (50-100mg από το στόμα ημερησίως για 4-8 εβδομάδες)
• Danazol ή δαναζόλη
• Eltrombopag ή ελτρομβοπάγη
• Rituximab ή ριτουξιμάμπη
• Romiplostim ή ρομιπλοστίμη
• Μεταγγίσεις αιμοπεταλίων γίνονται μόνο σε επαπειλούμενη έκδηλη αιμορραγία

Τα ανάλογα θρομβοποιητίνης έχουν δοκιμαστεί εκτενώς για τη θεραπεία της ιδιοπαθούς θρομβοπενικής πορφύρας. Οι παράγοντες αυτοί, όμως διεγείρουν τα αντισώματα εναντίον της ενδογενούς θρομβοποιητίνης ή προκαλούν θρόμβωση.

Το romiplostim (εμπορική ονομασία Nplate) χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ιδιοπαθούς θρομβοπενικής πορφύρας σε ανθεκτικούς ασθενείς, ιδιαίτερα σε αυτούς που υποτροπιάζουν μετά από σπληνεκτομή. Η ρομιπλοστίμη (romiplostim) είναι μία πρωτεΐνη σύντηξης του Fc-πεπτιδίου (πεπτιδικό σωμάτιο) που μεταβιβάζει σήματα και ενεργοποιεί τα ενδοκυττάρια μεταγραφικά μονοπάτια μέσω του υποδοχέα της θρομβοποιητίνης (TPO-Thrombopoietin) (επίσης, γνωστού ως cMpl) ώστε να αυξηθεί η παραγωγή αιμοπεταλίων.

Πατήστε, εδώ, για να διαβάσετε για τη ρομιπλοστίμη και τις παρενέργειές της

-Θρομβοκυττοπενία μετά από διακοπή της ηπαρίνης

Οι κλινικοί γιατροί για να αποφευχθεί η θρόμβωση, αρχίζουν άμεσα βαρφαρίνη και αυξάνεται ο κίνδυνος φλεβικής γάγγραινας των άκρων. Για το λόγο αυτό, οι ασθενείς αντιμετωπίζονται με άμεσο αναστολέα της θρομβίνης, όπως τη λεπιρουδίνη. Άλλα αντιπηκτικά χρησιμοποιούνται μερικές φορές, όπως η μπιβαλιρουδίνη και fondaparinux ή φονταπαρινόξη.

Μεταγγίσεις αιμοπεταλίων δε γίνονται δεδομένου ότι η θρόμβωση είναι πρόβλημα σε αυτή την ασθένεια.

–Συγγενής αμεγακαρυωτική αναιμία

Η μεταμόσχευση Μυελού των Οστών/Stem Cell μεταμόσχευση θεραπεύει αυτή τη γενετική ασθένεια. Συχνές μεταγγίσεις αιμοπεταλίων απαιτούνται μέχρι να γίνει η μεταμόσχευση.

-Νεογνική θρομβοπενία

Η θρομβοπενία επηρεάζει ένα μικρό ποσοστό των νεογέννητων και ο επιπολασμός της σε μονάδες εντατικής θεραπείας νεογνών είναι υψηλή. Οι περισσότερες από τις περιπτώσεις θρομβοπενίας επηρεάζουν πρόωρα βρέφη και είναι αποτέλεσμα ανεπάρκειας του πλακούντα ή εμβρυϊκής υποξίας. Άλλες αιτίες λιγότερο συχνές είναι αλλοάνοσες, γενετικές, αυτοάνοσες λοιμώξεις και η διάχυτη ενδοαγγειακή πήξη. Η θρομβοπενία ξεκινά μετά τις πρώτες 72 ώρες από τη γέννηση είναι συχνά αποτέλεσμα σήψης ή νεκρωτικής εντεροκολίτιδας. Σε περίπτωση μόλυνσης, γίνεται PCR-Polymerase chain reaction-Αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης για τον  εντοπισμό του παθογόνου και την ανίχνευση γονιδίων αντοχής στα αντιβιοτικά. Οι πιθανοί παθογόνοι οργανισμοί μπορεί να είναι μύκητες, βακτήρια και ιοί, όπως κυτταρομεγαλοϊός, ιός της ερυθράς, ιός HIV/human immunodeficiency virus/ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας, Staphylococcus sp, Enterococcus sp, Streptococcus agalactiae, Streptococcus viridans, Listeria monocytogenes, Escherichia coli, Haemophilus influenzae, Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa, Yersinia enterocolitica, Borrelia burgdorferi, Candida sp, Toxoplasma gondii. Η σοβαρότητα της θρομβοπενίας μπορεί να συσχετίζεται με το είδος του παθογόνου. Οι πιο σοβαρές καταστάσεις σχετίζονται με μύκητες ή gram αρνητικά βακτήρια. Το παθογόνο μπορεί να μεταδοθεί κατά τη διάρκεια της γέννησης ή πριν από αυτήν, αλλά, επίσης και από το θηλασμό ή κατά τη διάρκεια της μετάγγισης.

Η ιντερλευκίνη-11 ερευνάται ως ένα φάρμακο για την διαχείριση της θρομβοπενίας, ιδίως σε περιπτώσεις σήψης ή νεκρωτικής εντεροκολίτιδας.

Υψηλής Ποιότητας Συμπλήρωμα Διατροφής για τη θρομβοπενία

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε το Υψηλής Ποιότητας Συμπλήρωμα Διατροφής για τη θρομβοπενία

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τη θρομβοπενία

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τη θρομβοπενία

Διαβάστε, επίσης,

Θρομβοπενία

Μικροκεφαλία

Πυρετός Lassa

Πιροπλάσμωση

Ιός Ζίκα

Σηψαιμία

Ανεπάρκεια παράγοντα Χ

Αιμολυτική αναιμία

Λοιμώδης μονοπυρήνωση

www.emedi.gr