Χρήσιμες πληροφορίες για τις εγκεφαλικές μεταστάσεις
Ειδικός Παθολόγος-Ογκολόγος, MD, PhD
Τα συμπτώματα που υποδηλώνουν εγκεφαλικές μεταστάσεις είναι ο πονοκέφαλος, η αλλαγή της πνευματικής κατάστασης, η εστιασμένη αδυναμία και οι επιληπτικές κρίσεις, ο ίλιγγος, οι αλλαγές στην γνωστική κατάσταση, την προσωπικότητα και οι αλλαγές στη συμπεριφορά, η ναυτία και ο έμετος, η απώλεια μνήμης, η αυξημένη ενδοκρανιακή πίεση, οι παραισθησίες, οι οπτικές αλλαγές, η παράλυση και η αταξία.
Τα συμπτώματα αναπτύσσονται, συνήθως, σε μέρες ή εβδομάδες αν και μια αιμορραγία σε μια μετάσταση μπορεί να προκαλέσει ξαφνική νευρολογική επιδείνωση.
Με την χρήση όμως της απεικονιστικής διάγνωσης, όλο και περισσότερες ασυμπτωματικές βλάβες διαγιγνώσκονται. Η MRI (Μαγνητική Τομογραφία) είναι η πιο ευαίσθητη εξέταση για τις εγκεφαλικές μεταστάσεις.
Η σπάνια περίπτωση μιας μονήρους εγκεφαλικής μετάστασης σε απουσία συστηματικής νόσου μπορεί να σημαίνει θεραπεύσιμη νόσο με ένδειξη για χειρουργική αφαίρεση ή στερεοτακτική ραδιοχειρουργική.
Παρά του ότι ο πρωταρχικός σκοπός στους περισσότερους ασθενείς είναι η ανακούφιση από τα νευρολογικά συμπτώματα, δευτερεύων σκοπός είναι η παράτηση ζωής. Σε ασθενείς με εκτεταμένη εξωκρανιακή νόσο, κακή γενική κατάσταση και μικρό προσδόκιμο επιβίωσης, δεν είναι απαραίτητη η ακτινοβολία, γιατί μπορεί να έχει περισσότερες παρενέργειες παρά όφελος.
Η πρόγνωση για ασθενείς με συμπτωματική εγκεφαλική μετανόσο εγκεφάλου είναι 1-2 μήνες χωρίς θεραπεία, 2-3 μήνες με κορτικοστερεοειδή και 3-12 μήνες με ολοκρανιακή ακτινοβολία.
Προγνωστικοί παράγοντες σε ασθενείς με εγκεφαλική μεταστατική νόσο:
- Τύπος πρωτοπαθούς όγκου
- Ηλικία μικρότερη από 65 ετών
- Karnofsky performance status μεγαλύτερη ή ίση με 70
- Ελεγχόμενος πρωτοπαθής όγκος
Θεραπεία εγκεφαλικών μεταστάσεων
- Η θεραπεία για τις εγκεφαλικές μεταστάσεις είναι κυρίως παρηγορητική, και οι στόχοι της θεραπείας είναι η μείωση των συμπτωμάτων και η παράταση της ζωής. Ωστόσο, σε μερικούς ασθενείς, ιδιαίτερα τους νεότερους, πιο υγιείς ασθενείς, η επιθετική θεραπεία αποτελείται από ανοιχτή κρανιοτομή με μέγιστη εκτομή, επιθετική βιολογική θεραπεία, και ακτινοχειρουργική παρέμβαση, με πολύ καλά αποτελέσματα.
- Αντιεπιληπτικά χρησιμοποιούνται σε 30-40% των ασθενών με μεταστάσεις στον εγκέφαλο που βιώνουν κρίσεις, καθώς υπάρχει κίνδυνος επιληψίας και θανάτου, όπως συμβαίνει με άλλους ασθενείς με πιθανώς σοβαρές μορφές επιληπτικών κρίσεων (ιδιαίτερα γενικευμένων τονικών – σπασμών, ή grand mal, σπασμών, όπου το σύνολο του εγκεφάλου και όχι μόνο μια τοπική εστίαση ή λοβός, είναι παθολογικά προσβεβλημένοι. Η φαινυτοΐνη είναι το συνηθέστερα χρησιμοποιούμενο φάρμακο και άλλα αντιεπιληπτικά, όπως το βαλπροϊκό οξύ μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν.
- Η ακτινοθεραπεία παίζει ένα κρίσιμο ρόλο στη θεραπεία των εγκεφαλικών μεταστάσεων, και περιλαμβάνει την ολοκρανιακή ακτινοβολία, την κλασματοποιημένη ακτινοθεραπεία και την ακτινοχειρουργική. Η ακτινοβόληση ολόκληρου του εγκεφάλου είναι προτιμότερη για τους ασθενείς με πολλαπλές βλάβες, προσδόκιμο ζωής λιγότερο από τρεις μήνες, ή χαμηλή βαθμολογία κατά Karnofsky. Εντούτοις, συχνά, προκαλεί σοβαρές παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της νέκρωσης από ακτινοβολία, την άνοια, την τοξική λευκοεγκεφαλοπάθεια, την μερική έως πλήρη απώλεια μαλλιών, ναυτία, πονοκεφάλους και μέση ωτίτιδα. Στα παιδιά αυτή η θεραπεία μπορεί να προκαλέσει διανοητική καθυστέρηση, ψυχιατρικές διαταραχές, και άλλα νευροψυχιατρικά αποτελέσματα.
- Οι εγκεφαλικές μεταστάσεις συχνά αντιμετωπίζονται χειρουργικά, με μέγιστη χειρουργική εκτομή ακολουθούμενη από στερεοτακτική ακτινοχειρουργική ή ακτινοβολία ολόκληρου του εγκεφάλου.
- Η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική χρησιμοποιείται για την θεραπευτική αγωγή ενός περιορισμένου αριθμού εγκεφαλικών μεταστάσεων και έχει αποδειχθεί ότι επιτυγχάνει εξαιρετικά τοπικό έλεγχο του όγκου.
- Η χημειοθεραπεία σπάνια χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των εγκεφαλικών μεταστάσεων, γιατί οι χημειοθεραπευτικοί παράγοντες διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό ελάχιστα. Ωστόσο, ορισμένοι καρκίνοι όπως λεμφώματα, ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα και ο καρκίνος του μαστού είναι πολύ χημειοευαίσθητοι και η χημειοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία των εξωκράνιων θέσεων μεταστατικής νόσου σε αυτούς τους καρκίνους.
- Η ενδοραχιαία χημειοθεραπεία, είναι μία τεχνική στην οποία ένα χημειοθεραπευτικό φάρμακο χορηγείται μέσω ένεσης στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των εγκεφαλικών μεταστάσεων.
- Κορτικοστερεοειδή
-Τα κορτικοστερεοειδή είναι η αρχική θεραπεία για όλους τους ασθενείς. Ελαττώνουν την φλεγμονή και το οίδημα γύρω από τις μεταστάσεις. Τα συμπτώματα βελτιώνονται σε 24 ώρες.
-Μια τυπική δόση 20 mg δεξαμεθαζόνη ανά ημέρα που σταδιακά ελαττώνεται ενδείκνυνται.
-Ένας ανταγωνιστής των Η1 υποδοχέων ή αναστολέας αντλίας πρωτονίων χρησιμοποιείται για αποφυγή γαστρικού έλκους.
-Μια καλή ανταπόκριση στα κορτικοστερεοειδή σημαίνει καλή ανταπόκριση στην ακτινοβολία εγκεφάλου.
- Ολοκρανιακή ακτινοβολία εγκεφάλου
-Η δόση είναι 30 Gy σε 10 συνεδρείες.
-Οι βραχυπρόθεσμες επιπλοκές είναι η αλωπεκία, οι δερματικές αντιδράσεις, η κόπωση και η ωτοτοξικότητα.
-Οι επιζήσαντες πάνω από 1 έτος υποφέρουν από αδυναμία και κόπωση.
-Περίπου 80% όσων παραμένουν εν ζωή έχουν σταθερή νευρολογική εικόνα.
- Υψηλής δόσης στερεοτακτκή ακτινοθεραπεία
-Οι ενδείξεις περιλαμβάνουν μονήρη μετάσταση, αλλά σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες μέχρι και 10.
-Όταν δεν υπάρχει ανταπόκριση στην ολοκρανιακή ακτινοβολία, όπως σε ακτινοάντοχους όγκους (μελάνωμα, νεφροκυτταρικός καρκίνος).
-Σήμερα, θεωρείται εξατομικευμένη θεραπεία.
- Χειρουργική αφαίρεση
-Οι ενδείξεις είναι, όπως στην στερεοτακτική ακτινοθεραπεία.
Είτε χειρουρική εξαίρεση είτε στερεοτακτική χειρουργική τα αποτελέσματα είναι τα ίδια.
Ιδίως, σε μονήρη συμπτωματική μετάσταση υπάρχει πλήρης ανακούφιση από την χειρουργική εξαίρεση.
Αιτίες εγκεφαλικών μεταστάσεων
Οι πιο συχνές αιτίες εγκεφαλικών μεταστάσεων:
- Καρκίνος του πνεύμονα, 48%
- Καρκίνος του μαστού, 15%
- Ουρογεννητικός καρκίνος, 11%
- Οστεοσάρκωμα, 10%
- Μελάνωμα, 9%
- Καρκίνος κεφαλής και τραχήλου, 6%
- Νευροβλάστωμα, 5%
- Γαστρεντερικοί καρκίνοι, ιδιαίτερα του παχέος εντέρου και καρκίνωμα του παγκρέατος, 3%
- Λέμφωμα, 1%
Πρόγνωση εγκεφαλικών μεταστάσεων
Η πρόγνωση για εγκεφαλικές μεταστάσεις είναι μεταβλητή και εξαρτάται από τον τύπο του πρωτοπαθούς καρκίνου, την ηλικία του ασθενούς, την παρουσία ή απουσία των εξωκρανιακών μεταστάσεων, και τον αριθμό των μεταστατικών θέσεων στον εγκέφαλο. Για όλους τους ασθενείς, η μέση επιβίωση είναι μόνο 2,3 μήνες. Ωστόσο, σε εκείνους που είναι μικρότεροι από 65, και σε εκείνους με μία μόνο θέση στον εγκέφαλο, η πρόγνωση είναι πολύ καλύτερη, με διάμεση επιβίωση μέχρι 13,5 μήνες.
Να προτιμάτε τις φυσικές θεραπείες για τον καρκίνο, σύμφωνα με το Μοριακό Προφίλ του Όγκου
Η ζωή είναι πολύτιμη.
Η ζωή είναι δική σας. Πάρτε την στα χέρια σας!
Το μοριακό προφίλ του όγκου είναι απαραίτητο και χρήσιμο εργαλείο για τη θεραπευτική σας απόφαση.
Ζητείστε την εξέταση πριν κάνετε οποιαδήποτε θεραπεία. Η ζωή σας είναι πολύτιμη.
Ζητήστε από την EMEDI πληροφορίες για το μοριακό προφίλ του όγκου.
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Οι συχνότεροι ενδοκρανιακοί όγκοι
Στοχευμένη θεραπεία για τις εγκεφαλικές μεταστάσεις
Η ανάγκη για βελτίωση της ακτινοθεραπείας στους όγκους του εγκεφάλου
