Η χρήση των βιοδεικτών στην ογκολογία
Για την καλύτερη διαχείριση των ασθενών με διάφορους τύπους καρκίνου απαιτείται η χρήση βιοδεικτών. Επιπρόσθετα το μοριακό προφίλ του όγκου με αναγνώριση των καρκινικών μονοπατιών που εμπλέκονται σε ένα συγκεκριμένο τύπο καρκίνου και σε έναν συγκεκριμένο ασθενή δίνει πληροφορίες για την εξατομικευμένη θεραπεία του καρκίνου.
Οι καρκινικοί δείκτες που χρησιμοποιούνται στην ογκολογία:
- Καρκίνος εντέρου: CEA: Χρησιμοποιείται στην πρόγνωση, στην μετεγχειρητική παρακολούθηση και στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
- Καρκίνος εκ γεννητικών κυττάρων: AFP, HCG, LDH: Χρησιμοποιείται στην πρόγνωση, στην μετεγχειρητική παρακολούθηση και στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας. Η LDH χρησιμοποιείται στην πρόγνωση μόνο.
- Τροφοβλαστικός καρκίνος: HCG: Χρησιμοποιείται στην πρόγνωση, στην μετεγχειρητική παρακολούθηση και στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
- Καρκίνος ωοθηκών: CA-125: Χρησιμοποιείται στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας και στη διαφορική διάγνωση καλοηθών και κακοηθών μαζών σε μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
- Καρκίνος προστάτη: PSA: Χρησιμοποιείται στον προσυμπτωματικό έλεγχο σε άνδρες που έχουν αυξημένο κίνδυνο και όχι στον γενικό πληθυσμό, στην πρόγνωση, στην μετεγχειρητική παρακολούθηση και στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
- Καρκίνος μαστού: ER, PR, HER-2, uPA, PAI-I, CA15-3, CEA: ER, PR: Χρησιμοποιείται για τη διάγνωση της ανταπόκρισης στην ορμονοθεραπεία και στην πρόγνωση, HER-2: Χρησιμοποιείται για τη διάγνωση της ανταπόκρισης στην τραστουζουμάμπη και στην λαπατινίμπη και στην πρόγνωση, uPA, PAI-I: Χρησιμοποιείται για την πρόγνωση σε καρκίνο μαστού με αρνητικούς λεμφαδένες, CA15-3, CEA: Χρησιμοποιείται στην μετεγχειρητική παρακολούθηση και στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας. Ο CEA δεν πρέπει μόνος του να χρησιμοποιείται μόνος του στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
- Καρκίνος ήπατος: AFP: Χρησιμοποιείται στην διάγνωση, στην πρόγνωση, στην μετεγχειρητική παρακολούθηση και στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
Καρκίνος θυρεοειδούς (διαφοροποιημένος): Θυρεοσφαιρίνη: Χρησιμοποιείται στην μετεγχειρητική παρακολούθηση και στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
CEA: Καρκινοεμβρυικό αντιγόνο
AFP: Άλφα φετοπρωτεϊνη
HCG: Ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη
LDH: Γαλακτική δεϋδρογενάση
PSA: Ειδικό προστατικό αντιγόνο
ER: Οιστρογονικοί υποδοχείς
PR: Προγεστερινικοί υποδοχείς
uPA: Ενεργοποιητής του πλασμινογόνου ουροκινάσης
PAI-I: Αναστολέας του ενεργοποιητή πλασμινογόνου
Το καρκινοεμβρυικό αντιγόνο στον καρκίνο του εντέρου-CEA
- Το CEA χρησιμοποιείται στην πρόγνωση, στην μετεγχειρητική παρακολούθηση και στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας σε ασθενείς με προχωρημένη νόσο.
- Προεγχειρητικά πρέπει να μετρηθεί το CEA για προγνωστικούς λόγους και βοηθά και στην επιλογή της χειρουργικής εξαίρεσης. Αν το CEA είναι αυξημένο προεγχειρητικά, μπορεί να βοηθήσει στην αναγνώριση ασθενών με αρνητικούς λεμφαδένες που είναι υψηλού κινδύνου και θα ωφεληθούν από την εξατομικευμένη συμπληρωματική θεραπεία.
- Μετά την χειρουργική εξαίρεση σε καρκίνο εντέρου οι ασθενείς χρειάζονται παρακολούθηση του CEA κάθε 3 μήνες σε ασθενείς με νόσο σταδίου ΙΙ ή ΙΙΙ για τουλάχιστον 3 χρόνια, εάν ο ασθενής είναι υποψήφιος για χειρουργείο ή εξατομικευμένη θεραπεία σε μεταστατική νόσο.
- Επίσης, το CEA πρέπει να μετράται σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο εντέρου που λαμβάνει συστηματική θεραπεία. Εάν το CEA αυξηθεί περισσότερο από 30% δείχνει πρόοδο της νόσου, αν και οι ψευδώς θετικές αυξήσεις πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Άλφα-φετοπρωτεϊνη, ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη και LDH σε καρκίνο γενετικών κυττάρων
Η άλφα-φετοπρωτεϊνη, η ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη και η LDH σε καρκίνο γενετικών κυττάρων προσδιορίζουν την πρόγνωση σε ασθενείς με καρκίνο των γενετικών κυττάρων. Η AFP και η HCG απαραίτητα μετρούνται για την παρακολούθηση των ασθενών. Μετά από θεραπεία σε μη σεμινωματώδεις όγκους γενετικών κυττάρων των όρχεων, η επίμονη αύξηση της AFP ή HCG χωρίς ακτινολογικά ή κλινικά ευρήματα, υποδηλώνουν ενεργή νόσο και απαιτούν έναρξη εξατομικευμένης θεραπείας, αλλά φυσικά τα ψευδώς θετικά αποτελέσματα πρέπει να εξαιρεθούν.
CA-125 στον καρκίνο των ωοθηκών
Οι κύριες χρήσεις του CA-125 είναι στην διαφορική διάγνωση των καλοηθών και κακοηθών μαζών σε μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και στην παρακολούθηση των ασθενών που κάνουν εξατομικευμένη θεραπεία με καρκίνο των ωοθηκών. Σε μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με πυελική μάζα το CA-125 πρέπει να μετράται και αν είναι αυξημένο πρέπει να ακολουθεί αντιμετώπιση. Το CA-125 χρησιμοποιείται σαν δείκτης σε γυναίκες που κάνουν εξατομικευμένη θεραπεία σε καρκίνο των ωοθηκών. Πολλοί υποστηρίζουν ότι το CA-125 δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για τον προσυμπτωματικό έλεγχο.
PSA στον καρκίνο του προστάτη
- Αν και σαν βιοδείκτης χρησιμοποιείται ευρύτατα τα αποτελέσματα της χρήσης το PSA στον προσυμπτωματικό έλεγχο ποικίλουν και άλλοι είναι υπέρ και άλλοι κατά.
- Το PSA μπορεί να δώσει προγνωστικές πληροφορίες σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη. Η μέτρησή του πριν την εξατομικευμένη θεραπεία (όσο πιο υψηλό είναι τόσο χειρότερη είναι η πρόγνωση) και η μέτρησή του μετά την θεραπεία και για την παρακολούθηση του ασθενούς έχει κάποια χρησιμότητα στην ογκολογία.
Βιοδείκτες στον καρκίνο μαστού
- Οι οιστρογονικοί και οι προγεστερινικοί υποδοχείς σαν προγνωστικοί δείκτες
- Η μέτρηση των οιστρογονικών ER και των προγεστερινικών PR υποδοχέων γίνεται για την εκτίμηση της ανταπόκρισης του διηθητικού καρκίνου μαστού στην ορμονοθεραπεία. Βέβαια, ο ρόλος των ορμονικών υποδοχέων για την εξακρίβωση της ευαισθησίας στην ενδοκρινική θεραπεία σε ασθενείς με πορογενές καρκίνωμ in situ δεν είναι ξεκάθαρο. Οι οιστρογονικοί υποδοχείς μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την πρόγνωση σε νεοδιαγνωσθέντα καρκίνο μαστού. Στην πρόγνωση οι οιστρογονικοί υποδοχείς έχουν θέση για τα 6 έως 7 χρόνια μετά τη διάγνωση και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν ισχυρός προγνωστικός δείκτης σε ασθενείς με καρκίνο μαστού με αρνητικούς λεμφαδένες. Παρόλα αυτά οι οιστρογονικοί και προγεστερινικοί υποδοχείς πάντα μετρούνται στον καρκίνο του μαστού.
Το HER-2 σαν προγνωστικός δείκτης
Το HER-2 στον καρκίνο του μαστού χρησιμοποιείται για την διάγνωση της ανταπόκρισης σε αντι- HER-2 θεραπείες όπως η τραστουζουμάμπη και η λαπατινίμπη. Οι ασθενείς με θετικό HER-2 με θετικούς λεμφαδένες έχουν χειρότερη πρόγνωση από τις HER-2 αρνητικές ασθενείς αν δεν γίνει θεραπεία αντι- HER-2.
uPA, PAI-I σαν προγνωστικοί δείκτες
Οι ενεργοποιητές του πλασμινογόνου ουροκινάσης και οι αναστολείς του ενεργοποιητή πλασμινογόνου είναι οι καλύτεροι προγνωστικοί παράγοντες στην ογκολογία. Η προγνωστική ικανότητα αυτών των δυο πρωτεϊνών σε ασθενείς με καρκίνο μαστού με αρνητικούς λεμφαδένες και όσες ασθενείς έχουν χαμηλά επίπεδα είναι μεγάλη και δείχνει ότι οι ασθενείς έχουν ελάχιστες πιθανότητες για υποτροπή και δεν χρειάζεται να πάρουν συμπληρωματική θεραπεία. Απαιτείται φρέσκος ή φρεσκοκατεψυγμένος ιστός.
CA-15-3 στην μετεγχειρητική παρακολούθηση και στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας σε καρκίνο μαστού
Ο ρόλος της μέτρησης των CA15-3 και CEA στην μετεγχειρητική παρακολούθηση σε ασυμπτωματικές ασθενείς με προηγούμενη διάγνωση καρκίνου μαστού αμφισβητείται. Το CEA και το MUC-1 ή BR 27.29 πρέπει να χρησιμοποιούνται στην μετεγχειρητική παρακολούθηση, αλλά πολλοί θεωρούν ότι σε ασυμπτωματικές ασθενείς δεν απαιτείται. Το CA 15-3 και το CEA πρέπει να αξιολογούνται σε συνδυασμό με τον απεικονιστικό έλεγχο για την παρακολούθηση ασθενών με προχωρημένο καρκίνο του μαστού, αλλά είναι χρήσιμοι και για τις ασθενείς που δεν είναι δυνατόν να κάνουν απεικονιστικό έλεγχο.
Το μοριακό προφίλ του όγκου
Η μελέτη του ανθρώπινου γονιδιώματος και των mRNAs, αλλά και των πρωτεϊνών με RT- PCR Reverse Transcriptase-Polymerase Chain Reaction χρησιμοποιείται πλέον στην πρόγνωση, όπως γίνεται και στο Oncotype DX & MammaPrint.
Το Mammaprint ελέγχει 70 γονίδια σε ασθενείς με αρνητικούς λεμφαδένες, μικρότερες των 55 ετών και με καρκίνο μαστού. Χρησιμοποιείται για να αποφύγουν οι γυναίκες τις περιττές θεραπείες αν δεν απαιτείται.
Το Oncotype DX μετράει την έκφραση 21 γονιδίων με RT-PCR σε δείγματα παραφίνης ή φορμαλίνης. Χρησιμοποιείται για να αποφύγουν οι γυναίκες τις περιττές θεραπείες αν δεν απαιτείται και οι γυναίκες με θετικούς οιστρογονικούς υποδοχείς θεραπεύονται με ταμοξιφένη.
Το μοριακό προφίλ του όγκου δίνει πληροφορίες για την πρόγνωση και βοηθά στην εξατομικευμένη θεραπεία.
Οι πιο σημαντικές πληροφορίες για τους βιοδείκτες που χρησιμοποιούνται στην Ογκολογία:
- Εκτός από την HCG σε ασθενείς με τροφοβλαστική νόσο, κανένας καρκινικός δείκτης δεν είναι ειδικός ακόμη και σε προχωρημένη νόσο. Απαιτείται, συνήθως και δεύτερος δείκτης.
- Μην αλλάζετε τη θεραπεία λόγω μιας απλής αύξησης ή μείωσης των επιπέδων του καρκινικού δείκτη. Επιβεβαιώστε τη αύξηση με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις και σε διαφορετικά εργαστήρια.
- Οι καρκινικοί δείκτες μπορεί να αυξάνονται λόγω της απόπτωσης και λόγω της νέκρωσης των καρκινικών κυττάρων και όχι λόγω της προόδου της νόσου.
- Και οι καλοήθεις νόσοι μπορεί να αυξήσουν τους βιοδείκτες του καρκίνου, απλώς, συνήθως είναι μικρότερες από ότι σε προχωρημένη νόσο.
- Μόνο το CEA μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση της επιβίωσης σε ασθενείς με καρκίνο εντέρου χειρουργηθέν.
- Μην ξεχνάτε ότι πολλοί καρκινικοί δείκτες έχουν αμφίβολη χρησιμότητα: CA19-9 στον παγκρεατικό καρκίνο, SCC στα πλακώδη καρκινώματα, NSE, χρωμογρανίνη και καλσιτονίνη σε νευροενδοκρινείς όγκους και ειδικές κερατοκερατίνες σε διάφορους τύπους καρκίνων.
Να προτιμάτε τις φυσικές θεραπείες για τον καρκίνο, σύμφωνα με το Μοριακό Προφίλ του Όγκου
Η ζωή είναι πολύτιμη.
Η ζωή είναι δική σας. Πάρτε την στα χέρια σας!
Το μοριακό προφίλ του όγκου είναι απαραίτητο και χρήσιμο εργαλείο για τη θεραπευτική σας απόφαση.
Ζητείστε την εξέταση πριν κάνετε οποιαδήποτε θεραπεία. Η ζωή σας είναι πολύτιμη.
Ζητήστε από την EMEDI πληροφορίες για το μοριακό προφίλ του όγκου.
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Οι τεχνικές εξατομικευμένης θεραπείας του καρκίνου
Προγνωστικοί παράγοντες στον καρκίνο
Μικροσκοπικές ενδείξεις της προέλευσης ενός όγκου
Το καρκινικό μονοπάτι στον καρκίνο του μαστού
Η τροφοβλαστική νόσος της κύησης
Ο ρόλος του ογκολόγου στον πρώιμο καρκίνο μαστού
Μάθετε να αξιολογείτε σωστά το PSA
Η σωστή εκτίμηση των καρκινικών δεικτών
Κίνδυνος για μετάσταση στον καρκίνο παχέος εντέρου
Βιολογική θεραπεία του καρκίνου
Σε ποιες ασθένειες χρησιμοποιούνται τα πεπτίδια
Τα πεπτίδια στη θεραπεία του καρκίνου
Θεραπεία του καρκίνου εξατομικευμένα
