Ο καρκίνος νεφρού είναι ανθεκτικός σε χημειοθεραπείες και ακτινοθεραπείες
Ειδικός Παθολόγος-Ογκολόγος, MD, PhD
Οι νεφροκυτταρικοί καρκίνοι αποτελούν το 90% των κακοηθειών του νεφρού και είναι ένας από τους πιο ανθεκτικούς καρκίνους στη θεραπεία.
Η συχνότητά του είναι σχεδόν διπλάσια στους άνδρες από ότι στις γυναίκες.
Η εμφάνισή του γίνεται με ποικίλα συμπτώματα και σημεία. Μόνο το 10% των περιπτώσεων εμφανίζεται με αιματουρία, πόνο στην κοιλιά και ψηλαφητή μάζα. Σήμερα οι περισσότεροι ασθενείς έχουν μικρούς όγκους που περιορίζονται στο νεφρό και ανευρίσκονται τυχαία μετά από προληπτικό απεικονιστικό έλεγχο.
Για τη διάγνωση η ενδοφλέβια πυελογραφία έχει ευαισθησία 67%, η αξονική 94% και ο υπέρηχος 79% για όγκους μικρότερους από 3 εκατοστά. Καλύτερα να γίνεται μαγνητική τομογραφία οπισθοπεριτοναϊκού χώρου.
Για τη σταδιοποίηση η αξονική έχει περιορισμένη αξία στην αναγνώριση των περιοχικών λεμφαδένων. Η μαγνητική είναι χρήσιμη για τον προσδιορισμό της διήθησης της κάτω κοίλης φλέβας, αλλά και για την έκταση της βλάβης (προσοχή απαιτείται διαφοροδιάγνωση από τη θρόμβωση).
Η χειρουργική επέμβαση είναι η μόνη θεραπευτική πράξη και πρέπει να γίνεται σε ασθενείς με νόσο περιορισμένη στο νεφρό ή με μικρή μεταστατική νόσο.
Γίνεται ριζική νεφρεκτομή. Αν η νόσος ανιχνευτεί πρώιμα μπορεί να γίνει και συντηρητική επέμβαση στο νεφρό και μάλιστα λαπαροσκοπικά ή με ρομποτική χειρουργική.
Αν έχει γίνει επέκταση της νόσου στη νεφρική φλέβα ή στην κάτω κοίλη φλέβα η νόσος θεωρείται σταδίου ΙΙΙ, αλλά δεν αποκλείεται η χειρουργική εξαίρεση και 50% αυτών των ασθενών έχουν παρατεταμένη επιβίωση αν γίνει καλή χειρουργική εξαίρεση.
Το σύνδρομο Stauffer’s περιγράφει την κατάσταση εκείνη που ένας ασθενής δεν έχει μεταστατική νόσο, αλλά είναι διαταραγμένη η βιοχημεία του ήπατος. Αλλά και αυτοί οι ασθενείς μπορούν να χειρουργηθούν, γιατί η βιοχημεία του ήπατος επανέρχεται στα φυσιολογικά μετά την αφαίρεση του πρωτοπαθούς όγκου.
Οι ασθενείς με μικρό φορτίο μεταστατικής νόσου μπορούν να χειρουργηθούν, επίσης, για παράδειγμα μεταστατική νόσος στους πνεύμονες, γιατί δεν υπάρχει άλλη αποτελεσματική θεραπεία. Επίσης, σε ασθενείς με μονήρεις μεταστάσεις στα οστά πρέπει να χειρουργηθούν, γιατί η ακτινοθεραπεία στον καρκίνο νεφρού δεν είναι αποτελεσματική.
Πριν το χειρουργείο συστήνεται εμβολισμός των πρωτοπαθών και μεταστατικών εστιών, γιατί οι βλάβες έχουν μεγάλη αιμάτωση. Η νεφρεκτομή θα ανακουφίσει και από τα συμπτώματα και θα ελέγξει και την αιμορραγία, αν και κάποιες φορές (1% μόνο) έχει παρατηρηθεί και υποστροφή των μεταστάσεων αυτόματη.
Η κρυοχειρουργική σε συνδυασμό με τις κυτοκίνες έχουν όφελος στην επιβίωση.
Παθολογία του καρκίνου του νεφρού και γενετική του καρκίνου του νεφρού
- Διαυγοκυτταρικό: Κυψελιδοειδές (3p) ή σαρκωματώδες στο εγγύς σωληνάριο Von Hippel-Lindau. 70-80%, 55-60% 5ετής επιβίωση
- Θηλώδες ή χρωμόφιλο: Θηλώδες τύπου Ι (+7, +17, -Y) ή σαρκωματώδες στο εγγύς σωληνάριο και θηλώδες τύπου ΙΙ Bell, 10-15%,τρισωμία, ΜΕΤ γονίδιο, 80-90% 5ετής επιβίωση
- Χρωμοφοβικό: Συμπαγών σωληναρίων (μονοσωμία ή υποδιπλοειδία) ή σαρκωματώδες στη φλοιώδη μοίρα και τους συλλεκτικούς αγωγούς, 5%, 90% 5ετής επιβίωση
- Ογκοκυτταρικό: Συμπαγών σωληναρίων (μονοσωμία ή υποδιπλοειδία) ή σαρκωματώδες στη φλοιώδη μοίρα και τους συλλεκτικούς αγωγούς, 5%, 90% 5ετής επιβίωση
- Συλλεκτικών αγωγών –Bellini: Θηλώδες ή σαρκωματώδες μυελοειδής και των συλλεκτικών αγωγών, 1%, 18Υ, 5% 5ετής επιβίωση
- Αταξινόμητα: 4-5%, 5% 5ετής επιβίωση
Η ταξινόμηση του καρκίνου του νεφρού γίνεται βάσει της μορφολογίας και της ιστολογίας. Οι περισσότεροι όγκοι είναι διαυγοκυτταρικού τύπου και οι θηλωματώδεις είναι δεύτεροι σε συχνότητα. Τα ογκοκυτταρικά είναι ασυνήθη επιθηλιακά νεοπλάσματα και θεωρούνται καλοήθη. Οι όγκοι Συλλεκτικών αγωγών –Bellini είναι επιθετικοί όγκοι και ανθεκτικοί στη θεραπεία.
Οι περισσότεροι καρκίνοι του νεφρού είναι κληρονομικοί. Η ύπαρξη ενός συγγενή πρώτου βαθμού αυξάνει τον κίνδυνο 4 φορές.
Η νόσος Von Hippel-Lindau είναι ένα κληρνομικό νόσημα πολλαπλών καρκίνων που προδιαθέτει σε καρκίνο του νεφρού, αιμαγγειώματα αμφιβληστροειδούς, αιμαγγειοβλαστώματα της σπονδυλικής στήλης και του εγκεφάλου και φαιοχρωματοκυτώματα. Οι νεφρικοί καρκίνοι αναπτύσσονται σε 40% των ασθενών και το γενετικό ελάττωμα υπάρχει στο χρωμόσωμα 3p25. Το γονίδιο κωδικοποιεί μια πρωτεϊνη που αρνητικά ρυθμίζει την μεταγραφή γονιδίου αναστέλλοντας έναν παράγοντα-σύμπλεγμα επιμήκυνσης. Περίπου 97% των σποραδικών καρκίνων νεφρού έχουν χάσει τουλάχιστον ένα αλλήλιο στο 3p. Άλλες περιοχές του 3p, όπως 3p12 και 3p14 επηρεάζονται, επίσης.
Στον μη κληρονομικό τύπο σπάνια υπάρχουν μεταλλάξεις των TP53 & RB ογκοκατασταλτικών γονιδίων.
Βιολογία του καρκίνου του νεφρού
Οι νεφρικοί καρκίνοι είναι ανθεκτικοί σε όλες τις μορφές της θεραπείας, μερικώς από το γεγονός ότι αυτοί οι όγκοι εκφράζουν την p-γλυκοπρωτεϊνη, το προϊόν του γονιδίου της πολυανθεκτικότητας στα φάρμακα. Μπλοκάρισμα της λειτουργίας αυτής της αντλίας μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα μιας στοχευμένης βιολογικής θεραπείας. Η ανοσοθεραπεία με γενετικά μηχανικά κυτταρικά κύτταρα που εκκρίνουν υψηλά επίπεδα της ινετρλευκίνης (IL)-4 ή (IL)-2 μπορεί να προκαλέσει ανοσία στον όγκο. Η αγγειακή φύση των νεφρικών καρκίνων και η συνοδός υψηλή έκκριση του βασικού ινοβλαστικού αυξητικού παράγοντα (bFGF) ή του αγγειακού ενδοθηλιακού αυξητικού παράγοντα (VEGF) κάνει την αναστολή της αγγειογένεσης του όγκου μια καλή θεραπευτική επιλογή (ανάλογα με το μοριακό προφίλ του όγκου).
Στη μεταστατική νόσο οι παράγοντες κινδύνου είναι:
- Όχι προηγούμενη νεφρεκτεμή
- Karnofsky κλίμακα κάτω από 80
- Χαμηλά επίπεδα αιμοσφαιρίνης
- Υψηλά επίπεδα ασβεστίου ανάλογα με τη διόρθωση
- Πολύ υψηλά επίπεδα γαλακτικής δεϋδρογενάσης -LDH
Η μέση επιβίωση είναι 24, 12 και 5 μήνες σε ασθενείς με ένα ή δύο ή τρεις και άνω παράγοντες.
Δεν μπορεί κανείς να προβλέψει την πορεία της μεταστατικής νόσου στον καρκίνο του νεφρού. 10% των ασθενών με μεταστατική νόσο δεν έχουν πρόοδο της νόσου μετά από 1 έτος παρακολούθησης.
Τροποποιητές βιολογικής ανταπόκρισης
Η φυσική ιστορία του καρκίνου του νεφρού δείχνει ότι μετά τη νεφρεκτομή υπάρχει μακρά σταθεροποίηση της νόσου, χωρίς να έχει γίνει συστηματική θεραπεία και μάλιστα, αν και σπάνια, έχουν αναφερθεί ξαφνικές υποχωρήσεις όλων των όγκων.
Η ιντερφερόνη και η aldesleukin (IL-2) είναι φάρμακα αποτελεσματικά για τον καρκίνο νεφρού.
-Οι ινερφερόνες έχουν άμεση αντικαρκινική δράση με μεγαλύτερη ανταπόκριση (30%) σε μικρή μεταστατική νόσο στους πνεύμονες (3×106 ανά ημέρα ή 5-20 εκατομ μονάδες ανά ημέρα). Η ιντερφερόνη μπορεί να συνδυαστεί και με 13-cis-ρετινοϊκό οξύ, με εξαφάνιση ακόμη και των οστικών μεταστάσεων.
Η ιντερφερόνη χρησιμοποιείται και ως συμπληρωματική θεραπεία μετά το χειρουργείο. Η ελάττωση των ανασταλτικών κυτοκινών που παράγονται από τον όγκο ελαττώνει το καρκινικό φορτίο και το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στον όγκο, αυξάνοντας την μέση επιβίωση κατά 10 μήνες.
-Η aldesleukin δεν έχει άμεσα αντιπολλαπλασιαστικά αποτελέσματα, αλλά διεγείρει τα λεμφοκύτταρα. Σε υψηλές δόσεις υπάρχει ελάττωση του όγκου κατά 15% και μπορεί να συνδυαστεί και με ενεργοποιημένα κύτταρα φονείς λεμφοκίνες, που λαμβάνονται με λευκαφαίρεση μετά το έναυσμα με την aldesleukin, αυξάνονται έξω από το σώμα και μετά ξαναχορηγούνται μαζί με την aldesleukin. Η τοξικότητα είναι μεγάλη με τη θεραπεία υψηλών δόσεων, γι’ αυτό πρέπει να γίνονται χαμηλές δόσεις. Το σύνδρομο διαφυγής των τριχοειδών έχει 4% θνησιμότητα και απαιτεί εντατική θεραπεία. Νέες κυτοκίνες και βιολογικοί παράγοντες αναπτύσσονται για τον καρκίνο του νεφρού.
Οι αντιαγγειογενετικοί παράγοντες έχουν πολύ καλά αποτελέσματα στον καρκίνο του νεφρού λόγω του ότι οι διαυγοκυτταρικοί καρκίνοι έχουν μεταλλάξεις στο VHL γονίδιο.
Να προτιμάτε τις φυσικές θεραπείες αν πάσχετε από καρκίνο νεφρού, σύμφωνα με το Μοριακό Προφίλ του Όγκου
Η ζωή είναι πολύτιμη.
Η ζωή είναι δική σας. Πάρτε την στα χέρια σας!
Το μοριακό προφίλ του όγκου είναι απαραίτητο και χρήσιμο εργαλείο για τη θεραπευτική σας απόφαση.
Ζητείστε την εξέταση πριν κάνετε οποιαδήποτε θεραπεία. Η ζωή σας είναι πολύτιμη.
Ζητήστε από την EMEDI πληροφορίες για το μοριακό προφίλ του όγκου.
Διαβάστε περισσότερα για την Σάββη Μάλλιου Κριαρά
Εμπιστευθείτε τους διατροφικούς συμβούλους της EMEDI
Εμπιστευθείτε το ογκολογικό συμβούλιο της EMEDI
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον καρκίνο νεφρού
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον καρκίνο νεφρού
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό
Διαβάστε, επίσης,
Παράγοντες που καθορίζουν τη θεραπευτική απόφαση στην ογκολογία
Πρόληψη καρκίνου νεφρού με το ποτό;
Ενδοσκοπική, Λαπαροσκοπική και Ρομποτική Ουρολογία
Η οικογενής αμυλοειδική νευροπάθεια
Αντιαγγειογενετικοί παράγοντες
Το καρκινικό μονοπάτι στον καρκίνο του νεφρού
Τα παχιά ψάρια προστατεύουν από τον καρκίνο νεφρού
Οι ενδοκρινολογικές αιτίες πυρετού
Ανάπτυξη κακοήθειας μετά από μεταμόσχευση οργάνων
Πότε πρέπει να κάνετε εξέταση αίματος για ρενίνη
Αρχές χημειοθεραπείας του καρκίνου
Η Ρ-γλυκοπρωτεΐνη υπεύθυνη για την αντίσταση του καρκίνου στη θεραπεία