Εχινόκκοκος νεφρού
Ο εχινόκοκκος του νεφρού ανήκει στις παρασιτικές παθήσεις.
Ο ασθενής μολύνεται με τα ωάρια του σκώληκα και από το πεπτικό του σύστημα, το εξάκανθο έμβρυο, αφού σπάσει το κέλυφος του ωαρίου μπαίνει στην πυλαία κυκλοφορία, περνάει τον ηπατικό και τον πνευμονικό φραγμό, μπαίνει στη μεγάλη κυκλοφορία και εγκαθίσταται στο νεφρό.
Η νεφρική εντόπιση είναι πιο σπάνια από την εντόπιση στο ήπαρ και τους πνεύμονες (2%).
Παθολογική ανατομική του εχινόκοκκου νεφρού
Το έμβρυο εγκαθίσταται στο νεφρικό παρέγχυμα, σχηματίζονται οι υδατίδες κύστεις, που προοδευτικά μεγαλώνουν και απωθούν το παρέγχυμα και τους κάλυκες. Αποτέλεσμα της πίεσης του παρεγχύματος είναι η αντιδραστική ανάπτυξη φλεγμονώδη συνδετικού ιστού κι έτσι σχηματίζεται ινώδης κάψα, πάνω στην οποία μπορεί να γίνουν και αποτιτανώσεις.
Πεδίο αποκόλλησης ανάμεσα στο παρέγχυμα και την κύστη δεν υπάρχει, γι΄αυτό δεν μπορεί να γίνει απλή εκτομή της κύστης.
Εξαιτίας της πίεσης σχηματίζονται και πολλές συμφύσεις με την αποχετευτική μοίρα, το περιτόναιο, το έντερο και τον υπεζωκότα.
Η εσωτερική μεμβράνη είναι το τοίχωμα της κύστης και η εσωτερική επιφάνεια της κύστης είναι η βλαστική μεμβράνη που σκεπάζεται από τα σπερματοφόρα κυστίδια. Αυτά μπορεί να εξελιχθούν σε θυγατέρες κύστεις, οι οποίες λιμνάζουν στο υγρό της κυστικής κοιλότητας.
Το υγρό είναι διαυγές, εκτός αν μολυνθεί οπότε γίνεται θολό.
Κλινικές εκδηλώσεις εχινόκοκκου νεφρού
Συνήθως, ο άρρωστος έρχεται στο γιατρό παραπονούμενος για ελαφρούς, διάχυτους πόνους στην οσφυϊκή χώρα.
Άλλοτε έρχεται, γιατί ανακάλυψε τυχαία διόγκωση στην περιοχή του νεφρού κι έτσι μπαίνει το πρόβλημα του διογκωμένου νεφρού.
Η διόγκωση αυτή μπορεί να έχει τα χαρακτηριστικά μιας κυστικής πάθησης, να είναι δηλαδή κινητή με ομαλή επιφάνεια και αντιτυπία, μπορεί όμως να είναι και τελείως άτυπη.
Στις περιπτώσεις που η κύστη επικοινωνεί με την αποχετευτική μοίρα, είναι δυνατό να εμφανιστούν δύο χαρακτηριστικές εκδηλώσεις:
1. Αποβολή θυγατέρων κύστεων με τα ούρα. Ό άρρωστος αναφέρει ότι ουρεί πατημένες ρόγες από σταφύλια. Η αποβολή αυτή συνοδεύεται, συνήθως και από κολικό του νεφρού.
2. Η κένωση της εχινοκόκοκκου κύστεως με αυτόν τον τρόπο έχει σαν αποτέλεσμα η ψηλαφούμενη να αλλάζει μέγεθος από τη μια εξέταση στην άλλη.
Διάγνωση της εχινοκόκκου κύστεως
Βασίζεται:
-Στο ιστορικό (τόπος καταγωγής, γεωργικό επάγγελμα, επαφές με ζώα, εχινόκοκκος σε άλλα όργανα).
-Ηωσινοφιλία στο αίμα.
-Δερμοαντίδραση Casoni και οροαντίδραση Weinberg, που μπορεί να είναι αρνητικές χωρίς να αποκλείεται η πάθηση. Η θετική αντίδραση δεν είναι παθογνωμική.
-Στον ακτινολογικό έλεγχο. Η απλή ακτινογραφία δείχνει αποτιτανώσεις που βάζουν την υποψία της πάθησης.
-Στην ενδοφλέβια ουρογραφία, υπάρχει, συνήθως, εικόνα απλής κύστης ή νεοπλασίας. Οι διάφορες εικόνες, σπάνια συναντιούνται. Η διάγνωση της εχινοκόκκου κύστεως γίνεται στο χειρουργικό τραπέζι.
-Η υπερηχοτομογραφία, η υπολογιστική τομογραφία και η μαγνητική τομογραφία προσφέρουν πολύτιμη βοήθεια στη διάγνωση.
Παρακέντηση της κύστης δεν πρέπει να γίνεται, γιατί υπάρχει φόβος διασποράς, ρήξης και αλλεργικής αντίδρασης. Το ίδιο ισχύει και για την αγγειογραφία.
Θεραπεία της εχινοκόκκου κύστεως
Είναι πάντοτε χειρουργική. Στη χειρουργική επέμβαση ο νεφρός περιβάλλεται με γάζες ποτισμένες σε φορμόλη και γίνεται φορμολίωση της κύστης, γιατί υπάρχει κίνδυνος διασποράς της νόσου.
Σε βαριές βλάβες του νεφρού γίνεται νεφρεκτομή.
Στις συντηρητικές χειρουργικές επεμβάσεις μπορεί κανείς να αφαιρέσει την κύστη με τομή κοντά στο νεφρικό παρέγχυμα, αλλά όχι πάνω σε αυτό. Η αφαίρεση της κύστης πάνω σε πεδίο αποκόλλησης είναι αδύνατη.
Άλλη συντηρητική επέμβαση είναι η εκτομή του τμήματος της κύστης που προβάλλει και η παροχέτευση ή μαρσιποποίηση της κοιλότητας που παραμένει.
Τέλος μπορεί να γίνει μερική νεφρεκτομή.
Οπισθοπεριτοναϊκή εντόπιση εχινοκόκκου κύστης ή οπισθοκυστική
Η οπισθοκυστική εντόπιση της εχινοκόκκου κύστης είναι δευτεροπαθής, από ενδοπεριτοναϊκή ρήξη εχινοκόκκου του ήπατος. Σχηματίζονται εχινόκοκκοι κύστεις στο δουγλάσειο χώρο που ύστερα από αντίδραση και διήθηση του περιτοναίου, γίνονται εξωπεριτοναϊκές και οπισθοκυστικές.
Κλινικά τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά του προστάτη ή της ακράτειας ούρων.
Η διάγνωση γίνεται από την κλινική και ακτινολογική εικόνα και η αντιμετώπιση είναι χειρουργική.
Διαβάστε, επίσης,
Εργαστηριακή διαφορική διάγνωση των ικτέρων
www.emedi.gr
