Στο σώμα του ανθρώπου εμφυτεύονται διάφορα σώματα για ιατρικούς σκοπούς
Tα ξένα σώματα που εμφυτεύονται στο ανθρώπινο σώμα είναι διαφόρων ειδών και είναι υπεύθυνα για λοιμώξεις:
-Λοιμώξεις που σχετίζονται με καθετήρες αγγειακούς, ουροκαθετήρες, νευροχειρουργικούς καθετήρες παροχέτευσης ΕΝΥ (Εγκεφαλονωτιαίου υγρού)
-Λοιμώξεις ορθοπαιδικών εμφυτευμάτων σε αρθροπλαστικές, οστεοσυνθέσεις και προθέσεις
-Λοιμώξεις καρδιακών εμφυτευμάτων, όπως προσθετικές βαλβίδες, εμφυτευόμενοι βηματοδότες-απινιδωτές, συσκευές υποστήριξης της λειτουργίας των κοιλιών-VADs-Venticular Assist Devices
-Λοιμώξεις αγγειακών εμφυτευμάτων, όπως αγγειοχειρουργικά μοσχεύματα, συνθετικά συστήματα αρτηριοφλεβώδους επικοινωνίας σε αιμοκαθαρόμενους ασθενείς
-Λοιμώξεις από παρουσία ξένων σωμάτων στη νευροχειρουργική, όπως σε συνθετικές μήνιγγες
-Λοιμώξεις εμφυτευόμενων νευροδιεγερτών
-Λοιμώξεις ενδοφθάλμιων φακών
-Λοιμώξεις οδοντικών προθέσεων
-Λοιμώξεις επανορθωτικής χειρουργικής, σε εμφυτεύματα μετά τη μαστεκτομή
-Λοιμώξεις σε ενδοπεϊκές προθέσεις
-Λοιμώξεις στην ΩΡΛ χειρουργική, σε κοχλιακά εμφυτεύματα
-Λοιμώξεις από οτιδήποτε εμφυτεύεται στο σώμα (port-a-cath, στεντς, ενδοφλέβιοι καθετήρες, υποκλείδιοι καθετήρες, αρτηριακοί καθετήρες, ουρητηροστομίες κ.α)
-Λοιμώξειςσε πλέγματα που τοποθετούνται σε κήλες
Η πνευμονία σε ινοκυστική νόσο, από P. aeruginosa και Staphylococcus aureus, η χρόνια μέση ωτίτιδα, η χρόνια ρινοκολπίτιδα, οι χρόνιες φλεγμονές, τα τραύματα και οποιαδήποτε λοίμωξη σε ξένο σώμα ή εμφύτευμα είναι λοιμώξεις που σχετίζονται με την ανάπτυξη biofilm.
Είναι πολλές οι λοιμώξεις στις οποίες αποδεδειγμένα συμμετέχει η δημιουργία βιομεμβράνης, που είναι μια τρισδιάστατη και αλληλέγγυα κοινωνία μικροβίων που, συνήθως, βρίσκεται προσκολλημένη σε μια επιφάνεια και προστατεύεται από ένα κέλυφος που τα ίδια μικρόβια παράγουν, για να επιβιώσουν σε αφιλόξενα και εχθρικά περιβάλλοντα, όπως στις επιφάνειες ξένων σωμάτων, εξαιτίας της σχετικής ένδειας θρεπτικών συστατικών για τα μικρόβια, της ανοσιακής απάντησης του ξενιστή με την κυτταρική και χυμική ανοσία, καθώς και της δράσης των αντιμικροβιακών παραγόντων.
Η βιομεμβράνη εμπλέκεται σε λοιμώξεις όχι μόνο στον άνθρωπο και όχι μόνο επί παρουσίας ξένων σωμάτων, αλλά και στο περιβάλλον, στη βιομηχανία, στις αγροτικές καλλιέργειες και στην κτηνοτροφία.
Στον άνθρωπο η βιομεμβράνη σχηματίζεται από τα μικρόβια που προσκολλώνται σε φυσικές και τεχνητές επιφάνειες, μέταλλα, πλαστικά, ιατρικά εμφυτεύματα και ζωικούς ιστούς.
Η βιομεμβράνη
Τα κύρια στοιχεία της βιομεμβράνης είναι ο μικροβιακός πληθυσμός και το προστατευτικό κέλυφος που αποτελείται από εξωκυττάρια θεμέλια ουσία ή matrix. Αυτό το προστατευτικό κέλυφος αποτελείται από πολυσακχαρίτες, πρωτεϊνες και DNA του μικροργανισμού και είναι υπεύθυνη για τη σταθερότητα της βιομεμβράνης και την επιβίωσή της. Οι δεσμοί της βιμεμβράνης είναι γλυκοσιδιακοί μοριακοί δεσμοί.
Πώς αναπτύσσεται η βιομεμβράνη
-Προσκόλληση μικροβιακών κυττάρων σε κάποια επιφάνεια, όπως μία βαλβίδα, με την ενεργοποίηση της μικροβιακής πρωτεϊνης επιφανείας.
-Ανάπτυξη της βιομεμβράνης με συνάθροιση μικροβίων και παραγωγή πολυσακχαριτών που αποτελούν την θεμέλια ουσία. Ο πολλαπλασιασμός των μικροβίων και σχηματισμός μικροαποικιών σχηματίζουν πολλαπλές στιβάδες εντός του πολυσακχαριδικού πολυμερούς.
-Με την πάροδο του χρόνου, σε λίγες ώρες ή ημέρες δημιουργείται η ώριμη βιομεμβράνη, από τη συσσώρευση μικροβίων, πρωτεϊνών, πολυσακχαριτών και διαύλων νερού, για να επικοινωνούν τα μικρόβια μεταξύ τους, με σύγχρονη παρουσία και άλλων μακρομοριακών ενώσεων, ηλεκτρολυτών και τμημάτων DNA, αλλά και ανοσοσφαιρινών του ξενιστή.
Έτσι δημιουργείται ένα καλά οργανωμένο οικοσύστημα επιβίωσης μικροβιακών αποικιών, που αν και είναι διαχωρισμένες, επικοινωνούν και διακινείται ενέργεια.
Η διαδικασία είναι ίδια με την δημιουργία ενός όγκου…
Κάποια από τα μικροβιακά κύτταρα ανεβαίνουν στην επιφάνεια της βιομεμβράνης. Με ψευδοπόδια και άλλους μηχανισμούς αποκολλώνται και αρχίσουν και αναπτύσσονται ελεύθερα εκτός της μητρικής βιομεμβράνης και μεταναστεύουν για να δημιουργήσουν μια βιομεμβράνη σε νέα επιφάνεια.
Η διαδικασία είναι ίδια με την μετάσταση ενός όγκου…
Η αποκόλληση μπορεί να είναι παθητική, όπως σε βακτηριοφάγους εντός της βιομεμβράνης ή ενεργητική, με μηχανική απομάκρυνση της βιομεμβράνης από την επιφάνεια.
Ο μικροβιακός πληθυσμός της βιομεμβράνης αποτελείται από κοινότητα μικροβίων που εγκλωβίζονται μέσα στο πολυμερές που τα ίδια παράγουν, όταν προσκολλώνται πάνω σε οποιαδήποτε φυσική ή τεχνητή επιφάνεια και τελικά εκφράζουν διαφορετικές ιδιότητες από τα αρχικά στελέχη, που δημιούργησαν τη βιομεμβράνη. Ο διαφορετικός αυτός φαινότυπος σε σχέση με τα συνήθη μικρόβια καθορίζεται και εκφράζεται γενετικά και απαντάται στο σύνολο, σχεδόν, των ειδών των μικροβίων: 65% των λοιμώξεων οφείλονται στην δημιουργία βιομεμβράνης και παρατηρούνται δύο μικροβιακοί πληθυσμοί: ο αρχικός τύπος ελεύθερων μικροβίων που ονομάζονται πλαγκτονικά και ο πληθυσμός των μικροβίων που έχουν καθηλωθεί στη βιομεμβράνη. Τα μικροβιακά κύτταρα εντός του biofilm διαφέρουν από τα αρχικά στον ρυθμό ανάπτυξης, στην γονιδιακή έκφραση και στις φυσικοχημικές και μεταβολικές ιδιότητες. Επίσης, πολλές βιομεμβράνες είναι πολυμικροβιακές.
Το 50-90% της οργανικής ύλης της βιομεμβράνης αποτελείται από τον εξωπολυσακχαρίτη και δημιουργούνται ανιόντα που συνδέονται με κατιόντα, όπως το ασβέστιο και το μαγνήσιο και αυξάνεται η προσκόλληση των σωματιδίων στη θεμέλια ουσία και η μεμβράνη εμφανίζεται ως ένα ποικιλόμορφο στρώμα μονόστοιβου ή πολύστοιβου μωσαϊκού.
Η δομή της βιομεμβράνης είναι ευθύγραμμη και αποτελείται από μικροαποικίες μικροβίων εγκλωβισμένων στον πολυσακχαρίτη, που διαχωρίζονται από γειτονικές μικροαποικίες από διαύλους νερού. Το είδος του μικροβίου παίζει ρόλο στο πάχος της βιομεμβράνης και η δομή της επηρεάζεται από μη μικροβιακά συστατικά του ξενιστή ή του περιβάλλοντος. Όπως, για παράδειγμα στην ενδοκαρδίτιδα, τα ερυθροκύτταρα και η ινική ενσωματώνονται στην βιομεμβράνη και σχηματίζουν κάψουλα ινώδους για να προστατεύονται τα μικρόβια από τα λευκοκύτταρα του ξενιστή. Μέσα στην βιομεμβράνη ανταλλάσσονται θρεπτικά συστατικά, γονίδια και αναπτύσσεται επικοινωνία μεταξύ των μικροβιακών κυττάρων-quorum sensing που ρυθμίζεται γονιδιακά με διαφορετικά γονίδια ανά είδος μικροβίου και δημιουργείται φυσικού τύπου βιομεμβράνη-wild type. Μετά, λόγω της επικοινωνίας των μικροβίων, ανταλλάσσονται γονίδια μεταξύ των ειδών και οι μικροβιακές αποικίες μεταλλάσσονται.
Τα μικρόβια μπορεί να κοιμούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα πάνω στην βιομεμβράνη, ακόμη και έτη και με την αλλαγή του μικροπεριβάλλοντος, για παράδειγμα λόγω μειωμένης ανοσιακής απόκρισης του ξενιστή, αρχίζουν και πολλαπλασιάζονται και εκδηλώνεται κλινικά η λοίμωξη.
Για να θεραπευθεί η λοίμωξη απαιτείται η απομάκρυνση του ξένου σώματος και της συνυπάρχουσας βιομεμβράνης.
Διαβάστε, επίσης,
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.