Μαστοειδίτιδα είναι η φλεγμονή των μαστοειδών κυψελών
Η μαστοειδίτιδα είναι το αποτέλεσμα μιας λοίμωξης που εκτείνεται στο κρανίο πίσω από το αυτί. Συγκεκριμένα, είναι μια φλεγμονή της επένδυσης του βλεννογόνου του μαστοειδούς άντρου και του συστήματος των μαστοειδών κυττάρων του αέρα μέσα στο μαστοειδές σύστημα.
Το μαστοειδές οστό είναι το τμήμα του κροταφικού οστού του κρανίου που βρίσκεται πίσω από το αυτί και περιέχει ανοικτούς χώρους που περιέχουν αέρα.
Η μαστοειδίτιδα προκαλείται, συνήθως, από την οξεία μέση ωτίτιδα (λοίμωξη μεσαίου ωτός) και εμφανίζεται στα παιδιά. Η λοίμωξη μπορεί να εξαπλωθεί στις περιβάλλοντες δομές, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου, προκαλώντας σοβαρές επιπλοκές.
Η επίπτωση της μαστοειδίτιδας είναι αρκετά χαμηλή, περίπου 0,004%, αν και είναι υψηλότερη στις αναπτυσσόμενες χώρες. Η κατάσταση συχνότερα επηρεάζει τα παιδιά ηλικίας από δύο έως δεκατριών μηνών, όταν εμφανίζονται συχνότερα οι μολύνσεις των αυτιών. Επηρεάζεται και η μέση ηλικία. Τα αρσενικά και τα θηλυκά επηρεάζονται εξίσου.
Τύποι μαστοειδίτιδας
Οξεία Μαστοειδίτιδα: Οξεία πυώδης φλεγμονή, επιπλοκή της οξείας μέσης ωτίτιδας.
Χρόνια μαστοειδίτιδα: Σχετίζεται με το χολοστεάτωμα και με χρόνια πάθηση του αυτιού.
Συμφυτική μαστοειδίτιδα.
Υποξεία μαστοειδίτιδα.
Σύνδρομο Gradenigo: με παράλυση της 6ης συζυγίας, ωτόρροια και οπισθοκογχικός πόνος.
Οξεία λιθοειδίτιδα.
Τα συμπτώματα της μαστοειδίτιδας είναι πόνος, ευαισθησία και οίδημα στην περιοχή του μαστοειδούς οστού. Μπορεί να υπάρχει πόνος στο αυτί και η περιοχή του αυτιού και του μαστοειδούς μπορεί να είναι κόκκινη (ερυθηματώδης). Πυρετός ή πονοκεφάλοι μπορεί, επίσης, να είναι παρόντες. Τα βρέφη εμφανίζουν, συνήθως, μη ειδικά συμπτώματα, όπως ανορεξία, διάρροια ή ευερεθιστότητα. Η αποστράγγιση από το αυτί συμβαίνει σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, με καφέ έκκριση στη μαξιλαροθήκη κατά το ξύπνημα.
Σημεία και συμπτώματα μαστοειδίτιδας
Ωταλγία
Προβολή και ερυθρότητα της τυμπανικής μεμβράνης
Οπισθοωτιαία διόγκωση και μάζα
Οπισθοωτιαίο ερύθημα
Οπισθοωτιαία ευαισθησία
Απώθηση του πτερυγίου του ωτός
Πυρετός
Αύξηση λευκών αιμοσφαιρίων
Θολερότητα των μαστοειδών κυψελών στις ακτινογραφίες
Συλλογή πύου στο μέσο αυτί και τις μαστοειδείς κυψέλες με ή χωρίς καταστροφή της αρχιτεκτονικής των οστών
Πιθανή ωτόρροια σε διάτρηση του τυμπάνου
Υποπεριοστικό απόστημα
Αίτια μαστοειδίτιδας
Οξεία μέση ωτίτιδα
Ατελώς θεραπευθείσα μέση πυώδης ωτίτιδα
Χολοστεάτωμα
Απόφραξη του αποχετευτικού συστήματος των μαστοειδών κυψελών
Παράγοντες κινδύνου μαστοειδίτιδας
Χολοστεάτωμα
Υποτροπιάζουσα οξεία μέση ωτίτιδα
Ανοσοκαταστολή
Διαφορική διάγνωση μαστοειδίτιδας
Οπισθοωτιαία φλεγμονώδης αδενοπάθεια
Βαριά εξωτερική ωτίτιδα
Οπισθοωτιαία κυτταρίτιδα
Καλοήθης νεοπλασία, όπως ανευρυσματική οστική κύστη, ινώδης δυσπλασία
Κακόηθες νεόπλασμα: ραβδομυοσάρκωμα
Διάγνωση μαστοειδίτιδας
Γενική αίματος και τύπος που δείχνει λευκοκυττάρωση
Η διάγνωση της μαστοειδίτιδας γίνεται βάσει του ιατρικού ιστορικού και της φυσικής εξέτασης. Οι μελέτες απεικόνισης παρέχουν πρόσθετες πληροφορίες. Η πρότυπη μέθοδος διάγνωσης είναι μέσω της σάρωσης με μαγνητική τομογραφία.
Παθολογοανατομικά ευρήματα μαστοειδίτιδας
Φλεγμονώδης ιστός στις μαστοειδείς κυψέλες
Κοκκιωματώδης ιστός
Οστεϊτιδα
Γίνεται ακοόγραμμα
Απεικονιστικές εξετάσεις για τη μαστοειδίτιδα
Ακτινογραφίες μαστοειδών που δείχνουν θολερότητα μαστοειδών κυψελών
Αξονική τομογραφία ή καλύτερα μαγνητική τομογραφία μαστοειδών κυψελών
Παθοφυσιολογία μαστοειδίτιδας
Τα βακτηρίδια απλώνονται από το μέσο αυτί στα μαστοειδή κύτταρα, όπου η φλεγμονή προκαλεί βλάβη στις οστικές δομές. Ο Streptococcus pneumoniae, ο Streptococcus pyogenes, ο Staphylococcus aureus, o Haemophilus influenzae και η Moraxella catarrhalis είναι οι συνηθέστεροι οργανισμοί που παρατηρούνται σε οξεία μαστοειδίτιδα. Οι οργανισμοί που σπάνια βρίσκονται είναι η Pseudomonas aeruginosa και άλλοι Gram-αρνητικοί αερόβιοι βακίλλοι και αναερόβια βακτήρια. Η P. aeruginosa, τα Enterobacteriaceae, S. aureus και αναερόβια βακτηρίδια (Prevotella, Bacteroides, Fusobacterium και Peptostreptococcus spp.) Είναι τα πιο κοινά προϊόντα στη χρόνια μαστοειδίτιδα. Σπανίως, το είδος Mycobacterium μπορεί επίσης να προκαλέσει τη μόλυνση.
Η μαστοειδίτιδα προκαλείται από το χολοστεάτωμα, το οποίο είναι ένας σάκος κερατινοποιητικού πλακώδους επιθηλίου στο μέσο αυτί που συνήθως προκύπτει από επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του μέσου ωτός. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, το χολοστεάτωμα μπορεί να προκαλέσει μαστοειδίτιδα, καθώς και άλλες επιπλοκές.
Θεραπεία μαστοειδίτιδας
Προφύλαξη του αυτιού από υγρά
Συχνός καθαρισμός του ακουστικού πόρου υπό μικροσκοπικό έλεγχο για την εξίσωση της πίεσης, τη διαβατότητα του σωληναρίου αερισμού και επαρκή παροχέτευση του μέσου ωτός
Μυριγγοτομή και τοποθέτηση σωληναρίου αερισμού
Λήψη υλικού για καλλιέργειες κατά τη μυριγγοτομή
Ενδοφλέβια αντιμικροβιακά για την αντιμετώπιση των πιο συχνών μικροβίων
Σε υποπεριοριστικό απόστημα θα πρέπει να γίνει παρακέντηση, διάνοιξη και παροχέτευση του αποστήματος
Η μαστοειδεκτομή εκτελείται στους ασθενείς που δεν ανταποκρίνεται στα παραπάνω μέτρα σε 18-72 ώρες ή σε αυτούς που παρουσιάζουν μηνιγγικές ή ενδοκρανιακές επιπλοκές
Μετά από την τοποθέτηση σωληναρίου αερισμού χρησιμοποιούνται, επίσης, αντιμικροβιακές σταγόνες, τοπικά.
Οι περισσότερες λοιμώξεις του αυτιού εμφανίζονται στα βρέφη, καθώς, οι ευσταχιανοί σωλήνες δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένοι και δεν αποστραγγίζονται εύκολα.
Η θεραπεία της μαστοειδίτιδας περιλαμβάνει τη χορήγηση ενδοφλέβιων αντιβιοτικών. Αρχικά, δίνονται αντιβιοτικά ευρέως φάσματος, όπως η κεφτριαξόνη. Μόλις βγουν τα αποτελέσματα της καλλιέργειας μπορεί να χορηγηθούν πιο ειδικά αντιβιοτικά για τα αερόβια και αναερόβια βακτηρίδια. Μπορεί να χρειαστεί να γίνουν χειρουργικές επεμβάσεις, όπως μυρυοτομή, η μικρή τομή στην τυμπανική μεμβράνη (τύμπανο) και η εισαγωγή ενός σωλήνα τυμπανοστομίας στο τύμπανο και γίνεται αποστράγγιση του πύου από το μέσο αυτί, συμβάλλοντας στη θεραπεία της λοίμωξης. Ο σωλήνας πέφτει αυτόματα μετά από μερικές εβδομάδες έως μήνες, και η τομή θεραπεύεται φυσικά. Εάν υπάρχουν επιπλοκές ή η μαστοειδίτιδα δεν ανταποκρίνεται στις παραπάνω θεραπείες, μπορεί να χρειαστεί να εκτελεστεί μαστοειδεκτομή: μια διαδικασία στην οποία ένα τμήμα του οστού απομακρύνεται και η μόλυνση αποστραγγίζεται.
Χορηγούνται αντιβιοτικά κατά των πιο κοινών μικροργανισμών, όπως β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος της ομάδας Α, σταφυλόκοκκος πνευμονίας και αιμόφιλος ινφλουέντζας.
Σε ασθενείς με χολοστεάτωμα χορηγούνται αντιβιοτικά για πρωτέα, βακτηρίδια και S. Aureus και ψευδομονάδες.
Σε ενήλικες χορηγείται ενδοφλέβια αμπικιλλίνη σε δόση 2 gr κάθε 6 ώρες ή αμπικιλλίνη/σουλφακτάμη ή κεφουροξίμη (750 mg) κάθε 8 ώρες. Σε παιδιά χορηγείται αμπικιλλίνη (100-200mg/kg την ημέρα διαiρεμένα κάθε 6 ώρες ή κεφουροξίμη 750 mg κάθε 8 ώρες.
Επίσης, τοποθετούνται σταγόνες τοπικά, όπως, κορτισπορίνη, ωτικές σταγόνες, γενταμυκίνη και οφθαλμικό διάλυμα.
Τέλος, μπορεί να χορηγηθούν αντιβιοτικά από το στόμα, όπως αμοξυκιλλίνη/κλαβουναλικό.
Πρόγνωση μαστοειδίτιδας
Με την άμεση θεραπεία, είναι δυνατό να θεραπευθεί η μαστοειδίτιδα. Η αναζήτηση ιατρικής φροντίδας πρώιμα στην έναρξη της νόσου είναι σημαντική. Ωστόσο, είναι δύσκολο για τα αντιβιοτικά να διεισδύσουν στο εσωτερικό των μαστοειδών οστών και έτσι μπορεί να μην είναι εύκολο να θεραπευτεί η λοίμωξη και μπορεί να υποτροπιάσει.
Η μαστοειδίτιδα έχει πολλές πιθανές επιπλοκές και όλες συνδέονται με τη μόλυνση που μεταδίδεται στις γύρω δομές.
Η απώλεια ακοής είναι πιθανή ή μπορεί να εμφανιστεί φλεγμονή του λαβυρίνθου του εσωτερικού αυτιού (λαβυρινθίτιδα), προκαλώντας ίλιγγο και μπορεί να αναπτυχθεί δακτύλιος αυτιού μαζί με την απώλεια ακοής, καθιστώντας πιο δύσκολη την επικοινωνία.
Η λοίμωξη μπορεί, επίσης, να εξαπλωθεί στο νεύρο του προσώπου (κρανιακό νεύρο VII), προκαλώντας παράλυση του προσωπικού νεύρου, προκαλώντας αδυναμία ή παράλυση ορισμένων μυών έκφρασης του προσώπου, στην ίδια πλευρά του προσώπου.
Άλλες επιπλοκές περιλαμβάνουν το απόστημα του Bezold, ένα απόστημα (μια συγκέντρωση πύου που περιβάλλεται από φλεγμονώδη ιστό) πίσω από τον στερνοκλειδομαστοειδή μυ του λαιμού ή ένα υποπεριτόναιο απόστημα μεταξύ του περιστόρθου και του μαστοειδούς οστού (με αποτέλεσμα την τυπική εμφάνιση ενός προεξέχοντος αυτιού).
Σοβαρές επιπλοκές προκύπτουν εάν η μόλυνση εξαπλωθεί στον εγκέφαλο. Αυτές περιλαμβάνουν τη μηνιγγίτιδα (φλεγμονή των προστατευτικών μεμβρανών που περιβάλλουν τον εγκέφαλο), επισκληρίδιο απόστημα (απόστημα μεταξύ του κρανίου και της εξωτερικής μεμβράνης του εγκεφάλου), θρομβοφλεβίτιδα φλεβωδών κόλπων εγκεφάλου (φλεγμονή των φλεβικών δομών του εγκεφάλου) ή απόστημα του εγκεφάλου.
Μετεγχειρητικά γίνεται ακοόγραμμα μετά την υποχώρηση της οξείας φάσης.
Πρόληψη μαστοειδίτιδας
Θεραπεία οξείας μέσης ωτίτιδας.
Αντιμετώπιση της χρόνιας δυσλειτουργίας της ευσταχιανής σάλπιγγας με σωληνάρια αερισμού.
Πρώιμη διάγνωση χολοστεατώματος.
Επιπλοκές μαστοειδίτιδας
Υποπεριοστικό απόστημα
Σύνδρομο Gradenigo με παράλυση της 6ης συζυγίας, ωτόρροια και οπισθοκογχικός πόνος
Απόστηματου Bezold
Θρόμβωση σιγμοειδούς κόλπου
Μηνιγγίτιδα
Ενδοκράνιο απόστημα
Επισκληρίδιο απόστημα
Υποσκληρίδιο απόστημα
Παρεγχυματικό απόστημα
Σε βαρυκοϊα αγωγιμότητας μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αποκατάσταση
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τη μαστοειδίτιδα
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τη μαστοειδίτιδα
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό
Διαβάστε, επίσης,
