Αϋπνία

28 Δεκεμβρίου 2020

Χρήσιμες πληροφορίες για την αϋπνία

Αϋπνία είναι η δυσκολία στην επέλευση ή διατήρηση του ύπνου, ενδιάμεση αφύπνιση, αφύπνιση νωρίς το πρωί ή συνδυασμός των παραπάνω.

Μπορεί να είναι:

Παροδική – λόγω μίας κρίσης ζωής, απώλειας ή αλλαγής στο περιβάλλον
Χρόνια – σχετίζεται με οργανικές και ψυχιατρικές παθήσεις ή λήψη φαρμάκων

Επηρεαζόμενα συστήματα: Νευρικό

Επικρατέστερη ηλικία: Ηλικιωμένοι

Επικρατέστερο φύλο: Άνδρες = Γυναίκες

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΫΠΝΙΑΣ

Αισθητή μείωση της διάρκειας του ύπνου
Αρχική αϋπνία – δυσκολία στην επέλευση του ύπνου τη συνηθισμένη ώρα
Μέση αϋπνία – αφύπνιση κατά τη διάρκεια του συνηθισμένου ύπνου, “στριφογύρισμα”
Τελική αϋπνία – αφύπνιση νωρίς το πρωί
Υπνηλία και ύπνος κατά τη διάρκεια της ημέρας
Κόπωση
Άγχος αναμονής

ΑΙΤΙΑ ΑΫΠΝΙΑΣ

Οργανικές παθήσεις – αρθρίτιδα, πρωτοπαθής ινομυαλγία, υπερθυρεοειδισμός, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, δωδεκαδακτυλικό έλκος, νόσος του Alzheimer και άλλες άνοιες, σύνδρομο ύπνου-άπνοιας, αναπνευστικές παθήσεις και όλες οι επώδυνες καταστάσεις (π.χ. μυϊκές κράμπες)
Ψυχιατρικές παθήσεις – κυρίως κατάθλιψη, που συνήθως συνοδεύεται από αφύπνιση νωρίς το πρωί, μπορεί όμως να εκδηλώνεται με αρχική ή μέση αϋπνία
Άγχος
Σχιζοφρένεια
Μανία
Αϋπνία από χρήση ουσιών – αλκοόλ, καφεΐνη, νικοτίνη
Μη συνταγογραφούμενα φάρμακα – διαιτητικά συμπληρώματα, αποσυμφορητικά, αντιβηχικά
Συνταγογραφούμενα φάρμακα – στεροειδή, θεοφυλλίνη, φαινοτοΐνη, λεβοντόπα
Αποφρακτική άπνοια του ύπνου
Ταξίδια με τζετ λόγω της διαφοράς ώρας (παροδική)
Βαρύ κάπνισμα

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΫΠΝΙΑΣ

Χρόνιες παθήσεις
Ηλικία πάνω από 50 ετών
Χρήση πολλών φαρμάκων
Παχυσαρκία

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΑΫΠΝΙΑΣ

Η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί με την εφαρμογή πολυπνογραφικών μελετών, ειδικά σε υποψία συνδρόμου ύπνου – άπνοιας. Η δοκιμασία αυτή όμως, συνήθως δεν είναι ούτε απαραίτητη, ούτε πρακτική

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΫΠΝΙΑΣ

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΫΠΝΙΑΣ

Παροδική αϋπνία:

Διαρκεί λιγότερο από 3 ή 4 εβδομάδες
Οι κατάλληλες θεραπευτικές παρεμβάσεις είναι π καθησυχασμός και η υποστήριξη του ασθενούς

Χρόνια αϋπνία:

Αντιμετώπιση των υποκείμενων αιτιών: πόνος, φάρμακα, κατάθλιψη
Αποφυγή αλκοόλ μετά τις 5μμ ή μέχρι 6 ώρες πριν την κατάκλιση λόγω δευτεροπαθούς επανεμφάνισης της διέγερσης
Παροτρύνετε τους ασθενείς να μην κοιμούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας και να αποκτήσουν συνήθειες την ώρα της κατάκλισης που βοηθάνε στο να αποκοιμηθούν
Μία διεξοδική ανασκόπηση των συνηθειών του ασθενούς, της λήψης φαρμάκων, της δίαιτας και της άσκησης μπορεί να αποκαλύψει ανατάξιμα αίτια αϋπνίας
Τα υπνωτικά να συνταγογραφούνται μόνο σε αποτυχία των παραπάνω μέτρων

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΫΠΝΙΑΣ

Χωρίς περιορισμούς
Η καθημερινή άσκηση είναι χρήσιμη. Να αποφεύγετε η άσκηση πριν την κατάκλιση

ΔΙΑΙΤΑ

Αποφυγή καφεΐνης
Αποφύγετε τα βαριά γεύματα αργά το βράδυ (μερικές φορές ένα ελαφρύ γεύμα πριν την κατάκλιση βοηθάει)
Αποφύγετε την κατανάλωση οινοπνεύματος μετά τις 5 μμ ή μέσα στις 6 ώρες πριν την κατάκλιση λόγω δευτεροπαθούς επανεμφάνισης της διέγερσης

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΑΫΠΝΙΑ

Εξηγήστε τα πρότυπα ύπνου και την σημασία του για την υγεία
Υποδείξτε τους περιορισμούς και τις ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για αϋπνία

ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΫΠΝΙΑΣ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΑΫΠΝΙΑΣ

Αναλγητικά, όπως χορηγούνται σε πόνο
Βενζοδιαζεπίνες σε αϋπνία

Φλουραζεπάμη, 15-30 mg, μακρύς χρόνος ημιζωής οι ηλικιώμένοι μπορεί να έχουν καλύτερα αποτελέσματα με μικρότερες δόσεις
Τεμαζεπάμη, 15 mg 1 με 2 ώρες πριν την κατάκλιση
Τριαζολάμη, μικρότερος χρόνος ημιζωής, 0,125 mg σε ηλικιωμένους συνιστώνται μικρότερες δόσεις. Χρήσιμο ως τμήμα της θεραπευτικής αντιμετώπισης της αϋπνίας σε ταξίδια με τζετ

Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά

Προτιμάται η αμιτριπτυλίνη λόγω της ηρεμιστικής της δράσης. Μια τυπική δόση ενάρξεως είναι 50-100 mg προ του ύπνου

Νέος μη βενζοδιαζεπινούνος παράγων

Zolpidem tartate (Ambiem) έχει εγκριθεί για την αϋπνία
Η συνιστώμενη δόση από τον κατασκευαστή είναι 5 mg για ηλικιωμένους/ανάπηρους ασθενείς

Αντενδείξεις:

Κύηση και γαλουχία
Ψυχώσεις
Οξύ γλαύκωμα κλειστής γωνίας
Σοβαρή ηπατοπάθεια
Καταθλιπτικός ασθενής με πιθανές τάσεις αυτοκτονίας

Προφυλάξεις:

Όλες οι βενζιδιαζεπίνες μπορεί να προκαλέσουν παράδοξη ανησυχία
Η φλουραζεπάμη μπορεί να προκαλέσει αταξία με ασυνέργεια και ανεπάρκεια των διανοητικών λειτουργιών
Η τριαζολάμη έχει συσχετιστεί με πρόδρομη αμνησία (δηλαδή το προσβαλλόμενο άτομο δεν μπορεί να μάθει καινούρια πράγματα)
Μερικοί ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν ψύχωση και σπασμούς μετά από απότομη διακοπή
Επανεμφάνιση αϋπνίας
Ψυχολογική και, σπάνια, φυσική εξάρτιση
Φυσική εξάρτηση
Η αμιτριπτυλίνη μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα και ορθοστατική υπόταση
Το Zolpidem μπορεί να χρησιμοποιηθεί με τις ίδιες προφυλάξεις όπως και τα άλλα υπνωτικά. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι υπνηλία, ζάλη, πονοκέφαλος και ναυτία σε υψηλότερες δόσεις

Σημαντικές πιθανές αλληλεπιδράσεις:

Το αλκοόλ μπορεί να επάγει τη δράση των βενζοδιαζεπινών, στο ΚΝΣ
Τα επίπεδα διγοξίνης στον ορό μπορεί να βρεθούν αυξημένα
Η αποτελεσματικότητα της λεβοντόπα μπορεί να μειωθεί

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Η υδροχλωρική διφαινυδραμίνη έχει χρησιμοποιηθεί για την πρόκληση ύπνου στους ηλικιωμένους αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει σύγχυση και κεφαλαλγία
Η ένυδρος χλωράλη προτιμάται από μερικούς κλινικούς γιατρούς δεδομένου ότι δεν προκαλεί ανοχή ή απόσυρση. Νυχτερινή δόση 250-500 mg

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΑΫΠΝΙΑΣ

Ανάγκη τακτικής επανεξέτασης όταν χορηγούνται βενζοδιαζεπίνες. Αποφύγετε την επιπόλαια συνταγογραφία
Παρακολούθηση ανάλογα με τις ανάγκες κάθε ασθενούς. Παραπομπή για ψυχοκοινωνική υποστήριξη, αν κρίνεται αναγκαία

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΑΫΠΝΙΑΣ

Πρέπει να υποχωρεί με την πάροδο του χρόνου. Η αντιμετώπιση των υποκείμενων συμπτωμάτων βοηθάει

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΑΫΠΝΙΑΣ

Η παροδική αϋπνία μεταπίπτει σε χρόνια
Αυξημένη υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Γηριατρικό:

Ιδιαίτερη προσοχή κατά τη συνταγογράφηση βενζοδιαζεπινών ή άλλων κατασταλτικών – υπνωτικών στους ηλικιωμένους
Ενημερώστε τους μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς για τις αλλαγές του ύπνου που επέρχονται με την ηλικία

ΚΥΗΣΗ

Παροδική αϋπνία μπορεί να εμφανισθεί λόγω δυσφορίας από τις διάφορες στάσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου

Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για τις διαταραχές ύπνου

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για τις διαταραχές ύπνου

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Αυτοκτονία

Διαταραχή μετατραυματικού stress

Εσείς πόσο καλά κοιμάστε;

Πώς να κρατήσετε το μυαλό σας κοφτερό

Κάνναβη και αϋπνία

Μήπως δεν κοιμάστε καλά;

Όταν υπάρχει ανισορροπία νευροδιαβιβαστών

Κρύο ή ζεστό μπάνιο για καλή υγεία;

Διατηρείστε υγιές το βιολογικό σας ρολόι

Καφές ραδικιού

Πώς να χρησιμοποιείτε τα αιθέρια έλαια