Βιολογία και γενετική Κλασική Ιατρική Καρδιολογία Παθολογία Παιδιατρική

Ανοιχτός αρτηριακός πόρος

25 Φεβρουαρίου 2021

Χρήσιμες πληροφορίες για τον ανοιχτό αρτηριακό πόρο

Ο ανοιχτός βοτάλειος πόρος ή ανοιχτός αρτηριακός πόρος (ΑΒΠ), είναι η αδυναμία σύγκλεισης του βοτάλειου πόρου μετά τη γέννηση.

Στο 75% των περιπτώσεων συμβαίνει σαν μεμονωμένο γεγονός

Επηρεαζόμενα συστήματα: Καρδιαγγειακό

Επικρατέστερη ηλικία: Βρεφική

Επικρατέστερο φύλο: Γυναίκες > Άνδρες (2-3:1)

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΥ ΠΟΡΟΥ

Παιδιά:

Ατελής ανάπτυξη
Υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του αναπνευστικού
Εύκολη κόπωση
Δύσπνοια στην κόπωση

Ενήλικες:

Κόπωση στα πόδια
Κόπωση
Δύσπνοια
Στηθάγχη
Συγκοπτικά επεισόδια

Σημεία (διαφυγή από αριστερά προς τα δεξιά)

Τραχύ συστολικό φύσημα
Συνεχές φύσημα (σαν ατμομηχανής)
Ροίζος στο αριστερό άνω χείλος του στέρνου
Αλλόμενος σφυγμός με μεγάλη διαφορική πίεση
Έντονη καρδιακή ώση αντιληπτή στην κορυφή
Συστολικό κλικ εξωθήσεως
Διαστολικό κύλισμα (εστία ακροάσεως μιτροειδούς)
Έντονη εφίδρωση
Ταχύπνοια, ταχυκαρδία, τρίζοντες αν υπάρχει ανεπάρκεια

Σημεία (διαφυγή από δεξιά προς τ’ αριστερά)

Κυάνωση ιδιαίτερα στα κάτω άκρα
Πληκτροδακτυλία
Διαστολικό φύσημα Graham – Steele (ανεπάρκεια πνευμονικής)
Πολυκυτταραιμία

ΑΙΤΙΑ ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΥ ΠΟΡΟΥ

Πρώιμα νεογνά
Συγγενής
Υποξία
Προσταγλανδίνες

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΥ ΠΟΡΟΥ

Πρώιμο νεογνό
Μεγάλα ύψη
Λοίμωξη της μητέρας από Rubella
Συνυπάρχουσες καρδιακές ανωμαλίες
Οποιαδήποτε διαταραχή που προκαλεί υποξία (πνευμονική, αιματολογική, κτλ.)

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΥ ΠΟΡΟΥ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Φλεβικός βόμβος
Καθολική ανώμαλη πρόσφυση πνευμονικών φλεβών
Ρήξη κόλπου Valsava
Αρτηριοφλεβικές επικοινωνίες
Ανώμαλη έκφυση της αριστερής στεφανιαίας αρτηρίας από την πνευμονική αρτηρία
Απουσία ή ατρησία πνευμονικής βαλβίδας
Ανεπάρκεια αορτής με έλλειψη του κοιλιακού διαφράγματος
Περιφερική στένωση της πνευμονικής (λοίμωξη της μητέρας από Rubella)
Αρτηριακός κορμός
Αορτοπνευμονικό παράθυρο
Συρίγγιο στεφανιαίας αρτηρίας

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΥ ΠΟΡΟΥ

Αέρια αίματος

ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Διόγκωση αριστερού κόλπου και αριστερής κοιλίας
Ο ανοιχτός πόρος μπορεί να έχει ανώμαλο χιτώνα (λοίμωξη της μητέρας από Rubella)

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

To ΗΚΓ σε παιδιά και ενήλικες μπορεί να έχει ευρήματα υπερτροφίας αριστερού κόλπου και αριστερής κοιλίας
Το ΗΚΓ στα νεογνά είναι συνήθως φυσιολογικά

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

Ηχοκαρδιογράφημα/Doppler
Ηχοκαρδιογράφημα αντιθέσεως
Ραδιοϊσοτοπική αγγειογραφία
Μαγνητική τομογραφία
Η ακτινογραφία θώρακος στα βρέφη είναι συνήθως φυσιολογική
Ακτινογραφία θώρακος σε παιδιά και ενήλικες (αγγειακή διαφυγή, ασβεστώσεως, διόγκωση αριστερής κοιλίας και αριστερού κόλπου, διάταση ανιούσης αορτής, διάταση πνευμονικών αρτηριών)

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Ο καθετηριασμός της καρδιάς και η αγγειογραφία θα αναδείξει τη διαφυγή και θα καθορίσει το μέγεθος της, όπως και της πίεσης στα πνευμονικά αγγεία και άλλες συνυπάρχουσες ανωμαλίες
Ηχοκαρδιογράφημα – διόγκωση αριστερού κόλπου
Doppler – αναδεικνύει την κατεύθυνση της διαφυγής και το μέγεθος του ανοιχτού πόρου

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΥ ΠΟΡΟΥ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Νοσηλεία για χειρουργική επέμβαση

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

Σε μέτρια/μεγάλη διαφυγή, χειρουργική εκτομή και σύγκλιση
Καθετηριασμός της μηριαίας και απόφραξη του ανοιχτού βοτάλειου πόρου με ειδικό πλαστικό ή διπλή ομπρέλα
Οι μικρές διαφυγές που δεν δημιουργούν συμπτώματα μπορεί να μην χρειάζονται σύγκλειση
Πνευμονική υποστήριξη
Οξυγόνο για αντιμετώπιση της υποξίας
Περιορισμός νατρίου και υγρών
Διόρθωση της αναιμίας (αιματοκρίτης > 45)

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Όση ανέχεται ο ασθενής

ΔΙΑΙΤΑ

Δεν χρειάζεται ειδικό διαιτολόγιο

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Ενημέρωση για τα πρώιμα νεογνά και εξήγηση των διαφόρων θεραπειών για τα πρώιμα και τα τελειόμηνα νεογνά

ΦΑΡΜΑΚΑ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ

Προτιμάται η ινδομεθακίνη 0,2-0,25 mg/kg ΕΦ. Επανάληψη κάθε 12-24 ώρες για 3 φορές (μεγάλη αποτελεσματικότητα σε τελειόμηνα νεογνά, δεν είναι αποτελεσματική σε παιδιά ή ενήλικες)
Οξυγόνο
Διουρητικά
Αντιβιοτική προφυλακτική αγωγή αν δεν γίνει χειρουργική επιδιόρθωση

Αντενδείξεις:

Για τη θεραπεία με ινδομεθακίνη:

Διαταραχές νεφρικής λειτουργίας
Αιμορραγική διάθεση
Καταπληξία
Νεκρωτική εντεροκολίτιδα
Ισχαιμία μυοκαρδίου

Προφυλάξεις: Στην αγωγή με ινδομεθακίνη – ολιγουρία, υπονατριαιμία

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Μετά την σύγκλειση ετήσιος έλεγχος ρουτίνας
Όταν δεν έχει γίνει σύγκλειση ο έλεγχος των διαφυγών θα πρέπει να είναι συχνότερος

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Αριστερή καρδιακή ανεπάρκεια
Πνευμονική υπέρταση
Υπερτροφία και ανεπάρκεια δεξιάς καρδιάς
Σύνδρομο Eisenmenger
Βακτηριδιακή ενδοκαρδίτιδα
Ισχαιμία μυοκαρδίου
Νεκρωτική εντεροκολίτιδα

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Η αυτόματη σύγκλιση μετά την ηλικία των 3 μηνών είναι σπάνια
Πριν τους 3 μήνες, το ποσοστό σύγκλισης στα πρώιμα νεογνά είναι 75%
Πριν τους 3 μήνες, το ποσοστό σύγκλισης στα τελειόμηνα νεογνά είναι 40%
Καλύτερα αποτελέσματα εάν η χειρουργική σύγκλιση γίνει πριν την ηλικία των 3 χρόνων
Μεγαλύτερη συχνότητα αυξημένων αντιστάσεων στην πνευμονική κυκλοφορία και πνευμονικής υπέρτασης εάν η σύγκλιση γίνει μετά την ηλικία των 3 χρόνων
Δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα στατιστικά αποτελέσματα όμως φαίνεται ότι οι μεγάλες διαφυγές συνδυάζονται με μειωμένη επιβίωση

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Στένωση ισθμού αορτής
Στένωση ή ατρησία πνευμονικής αρτηρίας
Περιφερική στένωση πνευμονικής (λοίμωξη μητέρας από Rubella)
Αορτική στένωση
Έλλειμα κοιλιακού διαφράγματος
Νεκρωτική εντεροκολίτιδα
Στρεβλοποδία, καταρράκτης, τύφλωση, συστηματική στένωση αρτηριών (συσχετίζεται με λοίμωξη από Rubella)

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Οι ήπιες ή μεγάλες διαφυγές διαγιγνώσκονται στην βρεφική ή παιδική ηλικία. Οι μικρές διαφυγές μερικές φορές διαγιγνώσκονται στην ενήλικο ζωή

Παιδιατρικό:

Τα σημεία και τα συμπτώματα έχουν άμεση εξάρτηση με το μέγεθος της διαφυγής
Μερικά βρέφη με συνυπάρχουσες καρδιοπάθειες έχουν προσωρινά όφελος από έναν ανοιχτό πόρο για να εξασφαλίσουν παροχή προς τους πνεύμονες (αποφράξεις δεξιών κοιλοτήτων) ή την περιφέρεια (στένωση ισθμού αορτής). Το όφελος αυτό διαρκεί λίγο, γι’ αυτό το συντομότερο δυνατό θα πρέπει να προχωρήσουμε σε οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος

Γηριατρικό: Η αποκατάσταση σε ηλικία 50-70 χρόνων συνήθως έχει καλά αποτελέσματα

ΚΥΗΣΗ

Γυναίκες με μικρού ή μετρίου μεγέθους πόρο και διαφυγή από αριστερά προς τα δεξιά, συνήθως έχουν φυσιολογική εγκυμοσύνη χωρίς επιπλοκές
Μεγάλος κίνδυνος υπάρχει σε αυτές με υψηλές πνευμονικές αντιστάσεις και διαφυγή από δεξιά προς τα αριστερά

ΑΛΛΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Μετά την χειρουργική αποκατάσταση δεν χρειάζεται προφυλακτική αντιβιοτική αγωγή

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τα καρδιοαγγειακά νοσήματα

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τα καρδιοαγγειακά νοσήματα

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Ισθμική στένωση αορτής

Ενδοαγγειακή αντιμετώπιση ανευρυσμάτων

Μειώστε την αρτηριακή σας πίεση με φυσικούς τρόπους

Ατρησία της τριγλώχινας

Ανεπάρκεια τριγλώχινας

Στένωση τριγλώχινας

Τρίχωρος καρδιά εκ δύο κόλπων και μίας κοιλίας

Βελονισμός για να ρυθμίσετε την πίεσή σας

Διατροφή για την υπέρταση

Οι απαραίτητες βιταμίνες για όσους έχουν πίεση

Νόσοι του συνδετικού ιστού