Χρήσιμες πληροφορίες για την πανώλη
Η πανώλη είναι οξεία λοίμωξη
Η πανώλη είναι σποραδική σε παγκόσμια κλίμακα, ειδικά σε έθνη του Τρίτου Κόσμου. Οι επιδημίες σχετίζονται με πόλεμο, πείνα και καταστροφή. Είναι νόσος από αρουραίους και άλλα μικρά σπονδυλωτά. Μεταδίδεται στους ανθρώπους από τους ψύλλους των αρουραίων. Γίνεται τυχαία μετάδοση σε ανθρώπους που χειρίζονται μολυσμένους ιστούς και τυχαία μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο, από εκκρίσεις ψύλλων που δαγκώνουν ανθρώπους
Επικρατέστερο φύλο: Άνδρες = Γυναίκες
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Βουβωνική πανώλη:
- Οξεία έναρξη μετά από επώαση 2-8 ημερών
- Πυρετός
- Ρίγη
- Αδυναμία
- Πονοκέφαλος
- “Βουβώνας” – επώδυνος, πολύ ευαίσθητη διόγκωση των επιχώριων λεμφαδένων, που παροχετεύουν τη θέση ενοφθαλμισμού. Υπερκείμενο οίδημα. Τυπικά απουσία υπερκείμενης δερματικής βλάβης, απαγωγός λεμφαγγειΐτιδα
- Δερματικές βλάβες – φλύκταινες, φυσαλίδες, εσχάρες στην περιοχή του(των) δήγματος(ων) του ψύλλου
Πορφυρική σηψαιμική πανώλη:
- Στοιχεία βουβωνικής πανώλης
- Τυχαία εμφάνιση χωρίς συμπτώματα από το βουβώνα
- Υπόταση
- Ηπατοσπληνομεγαλία
- Παραλήρημα
- Σπασμοί σε παιδιά
- Shock
Δευτεροπαθής πνευμονική πανώλη:
- Στοιχεία βουβωνικής και σηψαιμικής πανώλης
- Βήχας
- Πόνος στο στήθος
- Δύσπνοια
- Αιμόπτυση
Πρωτοπαθής πνευμονική πανώλη:
- Οξεία έναρξη ώρες έως μία ημέρα μετά την εισπνοή των βακτηριδίων
- Πυρετός
- Ρίγη
- Βήχας
- Πόνος στο στήθος
- Δύσπνοια
- Αιμόπτυση
- Λήθαργος
- Υπόταση
- Καταπληξία
ΑΙΤΙΑ ΠΑΝΩΛΗΣ
- Yersinia pestis μεταδιδόμενη με δήγμα ψύλλου από μολυσμένο τρωκτικό
- Μη θεραπευμένη βουβωνική πανώλης μπορεί να εξελιχθεί σε δευτεροπαθή πνευμονικό τύπο, που μπορεί να μεταδοθεί με μολυσμένα σταγονίδια του αναπνευστικού
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΠΑΝΩΛΗΣ
- Περιβαλλοντική έκθεση σε αρουραίους και ψύλλους
- Στενή επαφή με ασθενή με πνευμονική πανώλη
- Βάκιλος της πανώλης σε εργαστήριο
- Κυνηγοί που γδέρνουν άγρια ζώα
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΑΝΩΛΗΣ
ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Άλλα αίτια κεραυνοβόλου βακτηριαιμίας, πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας, λεμφαγγειΐτιδας
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
- Αυξημένος αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων, κυρίως ώριμα και ανώριμα ουδετερόφιλα. Λευχαιμοειδής αντίδραση μερικές φορές
- Χρώση επιχρίσματος υλικού παρακέντησης από το βουβώνα, πτυέλων, περιφερικού αίματος, αποκαλύπτει Gram (-) κοκκοβακτηρίδια με διπολική χρώση, εμφάνιση “παραμάνας”
- Καλλιέργειες υλικού παρακέντησης, αίματος, πτυέλων (έγχυση ζωμού βόειου κρέατος, αίματος και άγαρ του MacConkey) αναπτύσσουν τυπικά βακτήρια. Οι αρχές δημόσιας υγείας οργανώνουν οριστική ταυτοποίηση και ορολογική παρακολούθηση
- Αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης ή PCR
ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Στην οξεία φλεγμονή κυριαρχούν τα ουδετερόφιλα, η νέκρωση, μάζες βακίλλων της πανώλης, οροπυώδης περικαρδίτιδα
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ
Χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων, απόδειξη ότι μπορεί να συμβεί διάχυτη ενδοαγγειακή πήξη
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ
Ακτινογραφία θώρακος – πνευμονική πύκνωση, τμηματική ή συρρέουσα στην πνευμονική πανώλη
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΑΝΩΛΗΣ
ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ
Εισαγωγή στο νοσοκομείο. Για υποψιαζόμενη πνευμονική πανώλη, αναπνευστική απομόνωση μέχρι 48 ώρες μετά την αρχική αποτελεσματική θεραπεία ή αφού τα πτύελα βγουν αρνητικά
ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
- Μη δημιουργείτε αερόλυμα
- Λάβετε αίμα και υλικό από το βουβώνα φορώντας γάντια
- Ειδοποιήστε στο εργαστήριο για να παρθούν προφυλάξεις
- Ενδοφλέβια υγρά, όπως χρειάζεται
- Καυτά, υγρά επιθέματα για τους βουβώνες
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Κλινήρης μέχρι να αναρρώσει
ΔΙΑΙΤΑ
Όσο είναι ανεκτή κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
- Αποφύγετε την επαφή με άγρια ζώα
- Ελαττώστε τους πληθυσμούς αρουραίων και ψύλλων στο περιβάλλον
ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΑΝΩΛΗΣ
ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ
- Στρεπτομυκίνη – 30 mg/Kg ΕΜ σε δύο διηρημένες δόσεις ημερησίως για 10 ημέρες. Αν η στρεπτομυκίνη δεν είναι διαθέσιμη, γενταμυκίνη
- Αν η στρεπτομυκίνη αντενδείκνυται ή η κατάσταση επιτρέπει φαρμακευτική αγωγή από το στόμα – τετρακυκλίνη 25-50 mg/Kg ημερησίως, χωρισμένη ισότιμα κάθε 6 ώρες για 10 ημέρες
- Για μηνιγγίτιδα – χλωραμφενικόλη 25 mg/Kg ακολουθούμενα από 60 mg/Kg σε 4 ισότιμα μοιρασμένες δόσεις, ημερησίως, για 10 ημέρες
Προφυλάξεις:
- Σε νεφρική ανεπάρκεια, μειώστε τη δόση της στρεπτομυκίνης, 20 mg/Kg ημερησίως αν είναι ήπια και 8 mg/kg κέθε 3 ημέρες αν είναι προχωρημένη
- Σε έγκυες γυναίκες και σε αυτούς με διαταραχές ακοής, μειώστε τη στρεπτομυκίνη σε 3 ημέρες, αφού είναι απύρετος
- Η χλωραμφενικόλη σχετίζεται με τοξικότητα στο αίμα
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
Απαραίτητη σε κλινικό επίπεδο
ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ
- Αποφύγετε την επαφή με φορείς, μολυσμένο ιστό ή αερόλυμα, π.χ. σε περίπτωση πνευμονικής πανώλης
- Απονεκρωθέν εμβόλιο σε άτομα υψηλού κινδύνου για τη μείωση του κινδύνου και/ή τη σοβαρότητα, προφύλαξη τετρακυκλίνης.
ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
- Εξέλιξη της βουβωνικής μορφής σε σηψαιμική και πνευμονική μορφή
- Νέκρωση του βουβώνα μπορεί να απαιτεί παρακέντηση ή σχάση και παροχέτευση
- Περικαρδίτιδα
- Σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας ενηλίκων
- Μηνιγγίτιδα
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ
- Θνησιμότητα μη θεραπεύσιμης πανώλης > 50%, 100% σε πρώιμη πνευμονική πανώλη
- Η πανώλη μπορεί να είναι κεραυνοβόλος, π.χ. έκθεση πρώτα συμπτώματα και θάνατος σε μία ημέρα σε πρωτοπαθή πνευμονική πανώλη. Δεν πρέπει να καθυστερεί η θεραπεία σε υποψιαζόμενες περιπτώσεις μέχρι να επιβεβαιωθεί η διάγνωση από το εργαστήριο. Καθυστέρηση της αρχικής θεραπείας περισσότερο από 24 ώρες μετά την έναρξη της πρωτοπαθούς πνευμονικής πανώλης, συνήθως ακολουθείται από θάνατο
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τις λοιμώξεις
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα προϊόντα για τις λοιμώξεις
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τα βακτήρια