Κλασική Ιατρική Δερματολογία Λοιμωξιολογία Παθολογία

Ψυχρά έλκη

6 Ιουνίου 2021

Ψυχρά ή άτονα έλκη

Τα ψυχρά ή άτονα έλκη είναι επιπολής εξελκώσεις που προκαλούνται από τον ερπητοϊό.

Τα ψυχρά έλκη αρχίζουν σα μικροί, μαλακοί σβώλοι πάνω στα χείλη, τη γλώσσα, τον ουρανίσκο, τα ούλα ή τα εσωτερικά μάγουλα και συνήθως, προηγείται μια αίσθηση αιχμηρού πόνου ή τσουξίματος.

Τα ψυχρά έλκη είναι ερυθρές, γεμάτες υγρό φυσαλίδες οι οποίες, συνήθως, σχηματίζουν συσσωματώματα και μπορεί να παραμείνουν για δύο εβδομάδες ή περισσότερο.

Οι σβώλοι αυτοί, συνήθως, εξελίσσονται σε επώδυνες εξελκώσεις που σχηματίζουν κρούστα ή κάκαδο μέσα σε 1 εβδομάδα.

Η ίαση απαιτεί ένα διάστημα μεταξύ δέκα ημερών και τριών εβδομάδων.

Τα εν λόγω έλκη προκαλούνται από τον ιό του απλού έρπητα (herpes simplex virus). Μπορούν να μεταδοθούν από το ένα άτομο στο άλλο μέσω της επαφής, όπως το φιλί. Μάλιστα, είναι μεταδοτικά ακόμη κι αν δεν είναι ορατά.

Τα στάδια στα ψυχρά ή άτονα έλκη

Στάδιο 1: Φαγούρα και αίσθηση «μυρμηγκιάσματος», περίπου 24 ώρες πριν την εμφάνιση της φουσκάλας.

Στάδιο 2: Το γεμάτο υγρό έλκος (ή έλκη) εμφανίζεται.

Στάδιο 3: Η φουσκάλα διαρρηγνύεται, το υγρό βγαίνει από αυτή και σχηματίζει επώδυνες πληγές.

Στάδιο 4: Το έλκος ξεραίνεται και δημιουργεί μία σκληρή επιφάνεια σαν κρούστα (εσχάρα), η οποία προκαλεί φαγούρα.

Στάδιο 5: Η κρούστα αποπίπτει και το έλκος επουλώνεται.

Προδιαθεσικοί παράγοντες για ψυχρά ή άτονα έλκη

Πιστοποιείται η παρουσία HSV-1.

Οι παράγοντες κινδύνου που ενεργοποιούν τον ιό HSV-1

Το άγχος ή η στενοχώρια
Ένα σοβαρό έγκαυμα
Μία μόλυνση, ένα κρυολόγημα ή ο πυρετός
Το έκζεμα
Η έκθεση στον ήλιο
HIV/AIDS
Το εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία
Η έμμηνος ρύση
Κάποια οδοντιατρική εργασία
Οι ιατρικές μάσκες
Η επαφή με το υγρό μιας τέτοια πληγής μέσω φιλιού, κοινής χρήσης ποτών, τροφίμων ή ειδών προσωπικής υγιεινής, όπως οδοντόβουρτσες και ξυραφάκια. Αν έρθετε σε επαφή με το σάλιο ενός ατόμου το οποίο έχει τον ιό, μπορεί να μολυνθείτε από αυτόν, ακόμη κι αν δεν έχει ορατά έλκη.

Αρχικά νιώθετε μία αίσθηση φαγούρας ή καψίματος στα χείλη ή το πρόσωπο αρκετές ημέρες πριν αναπτυχθεί ένα ψυχρό έλκος. Αυτή είναι η καλύτερη στιγμή να ξεκινήσετε θεραπεία.

Όταν το έλκος σχηματιστεί, θα παρατηρήσετε μία ανυψωμένη κόκκινη φουσκάλα γεμάτη με υγρό, η οποία είναι επώδυνη και ευαίσθητη στην αφή. Μπορεί να εμφανιστούν περισσότερα από ένα έλκη ταυτόχρονα.

Το ψυχρό έλκος θα παραμείνει έως δύο εβδομάδες και θα είναι μεταδοτικό έως ότου εξαφανιστεί η κρούστα που το καλύπτει στα τελευταία του στάδια. Το πρώτο ψυχρό έλκος μπορεί να χρειαστεί έως και 20 μέρες για να εμφανιστεί, από την στιγμή που μολυνθήκατε με τον ιό.

Κατά τον σχηματισμό ενός ψυχρού έλκους μπορεί να αποκτήσετε:

Λεμφαδενοπάθεια
Πυρετό
Μυϊκούς πόνους
Μόνιμη απώλεια της όρασης αν προσβάλλουν το μάτι

Αίτια των ψυχρών ελκών

Τα ψυχρά έλκη προκαλούνται από τον ιό του απλού έρπητα (herpes simplex virus).
Υπάρχουν δύο τύποι του συγκεκριμένου ιού. Ο τύπος 1 (HSV-1) συνήθως προκαλεί ψυχρά έλκη και ο τύπος 2 (HSV-2), συνήθως, προκαλεί έρπητα γεννητικών οργάνων. Ωστόσο, είναι πιθανό οι ρόλοι τους να αντιστραφούν, δηλαδή ο HSV-1 να προκαλέσει έρπητα γεννητικών οργάνων και ο HSV-2 ψυχρά έλκη. Οι δύο τύποι έρπητα μοιάζουν αρκετά στην εμφάνιση.
Τα ορατά, αλλά και τα μη ορατά, ψυχρά έλκη είναι μεταδοτικά. Μπορείτε να μολυνθείτε από τον ιό του απλού έρπητα αν έρθετε σε επαφή με ένα ήδη προσβεβλημένο άτομο. Αυτή η επαφή περιλαμβάνει το φιλί και την κοινή χρήση καλλυντικών ή τροφίμων.
Το στοματικό σεξ μπορεί να είναι η αιτία μετάδοσης τόσο των ψυχρών ελκών όσο και του έρπητα γεννητικών οργάνων.
Όταν τα έλκη επουλωθούν, ο ιός παραμένει σε αδρανή κατάσταση στο σώμα. Αυτό σημαίνει ότι νέα έλκη μπορούν να επανεμφανιστούν ανά πάσα στιγμή όταν ο ιός επανενεργοποιηθεί. Ορισμένοι άνθρωποι αναφέρουν συχνότερη εμφάνιση ελκών όταν το ανοσοποιητικό τους σύστημα είναι εξασθενημένο, όπως για παράδειγμα κατά την διάρκεια μιας ασθένειας ή περιόδων άγχους.

cold sore 2

Θεραπεία ψυχρών ελκών

Όταν το ψυχρό έλκος γίνει ενοχλητικό, μπορείτε να ανακουφίσετε τον πόνο και να προωθήσετε την επούλωση με αντιϊικές αλοιφές, όπως η πενσικλοβίρη ή docosanol. Αυτές οι αλοιφές τείνουν να είναι πιο αποτελεσματικές όταν εφαρμόζονται αμέσως μόλις εμφανιστούν τα πρώτα σημάδια του ψυχρού έλκους. Χρειάζεται να εφαρμόζονται 4 με 5 φορές την ημέρα για 4 με 5 μέρες.
Τα ψυχρά έλκη μπορούν να αντιμετωπιστούν με από του στόματος χορηγούμενα αντιϊικά, όπως η ακυκλοβίρη, η βαλακυκλοβίρη και η φαμκυκλοβίρη. Καλύτερα να μην τα λαμβάνετε. Έχουν πολλές παρενέργειες.
Τα ψυχρά έλκη μπορούν να προληφθούν και να θεραπευθούν με συμπληρώματα ψευδαργύρου. 25 χλγρ στοιχειακού ψευδαργύρου την ημέρα είναι απαραίτητα για τη θεραπεία. Η βιταμίνη C 500 χλγρ την ημέρα βοηθάει, επίσης.
Οι κρέμες ή οι αλοιφές με ψευδάργυρο τοποθετούνται απευθείας σε ένα ανεπτυγμένο έλκος κι επιταχύνουν τη θεραπεία , γιατί μπλοκάρουν την αναπαραγωγή του ιού και δρουν οι φυσικές θεραπείες.
Τα συμπτώματα μπορούν να ανακουφιστούν αν τοποθετείτε πάγο ή πετσέτες εμποτισμένες σε παγωμένο νερό πάνω στα ψυχρά έλκη.
Στις εναλλακτικές μεθόδους αντιμετώπισής τους περιλαμβάνεται η χρήση εκχυλίσματος λεμονιού.
Επίσης, η τακτική λήψη συμπληρωμάτων λυσίνης συνδέεται με μικρότερη συχνότητα εμφάνισης των ψυχρών ελκών σε ορισμένους ανθρώπους.
Η aloe vera, το καταπραϋντικό τζελ που βρίσκεται στο εσωτερικό των φύλλων του φυτού της αλόης, μπορεί να προσφέρει μια δροσερή αίσθηση ανακούφισης στο έλκος. Εφαρμόστε στην πληγή τζελ aloe vera πολλές φορές την ημέρα.
Η αμαμελίδα είναι ένα φυσικό αιμοστατικό που βοηθά στην ξήρανση και την επούλωση των ψυχρών ελκών.

Επιπλοκές ψυχρών ελκών

Δύσπνοια ή δυσκαταποσία
Υψηλό ή επίμονο πυρετό
Κόκκινα, ερεθισμένα μάτια με ή χωρίς οφθαλμικές εκκρίσεις

Πρόληψη ψυχρών ελκών

Να πλένετε τα χέρια σας τακτικά και να αποφεύγετε την δερματική επαφή με άλλους ανθρώπους. Φροντίστε να μην μοιράζεστε πράγματα που αγγίζετε με το στόμα σας, όπως προϊόντα για τα χείλη και τρόφιμα, ενώ έχετε εμφανίσει έλκος. Μην αγγίζετε και μην ξύνετε τα έλκη σας. Η επαφή μεταφέρει τον ιό στα χέρια, επιτρέποντας την εξάπλωσή του στα δάχτυλα, στα μάτια και, φυσικά, σε άλλα άτομα.

Μπορείτε να καταστείλετε την επανενεργοποίηση του ιού του απλού έρπητα λαμβάνοντας τα παρακάτω προληπτικά μέτρα:

Εάν το ψυχρό έλκος εμφανίζεται κάθε φορά που αγχώνεστε, εξασκηθείτε σε πρακτικές διαχείρισης του άγχους, όπως ο διαλογισμός.
Εάν το ψυχρό έλκος εμφανίζεται όταν εκτίθεστε στον ήλιο, εφαρμόστε φυσικό αντηλιακό με οξείδιο του ψευδαργύρου πριν από κάθε έκθεση.
Αποφύγετε να φιλάτε οποιονδήποτε έχει ψυχρό έλκος και μην κάνετε στοματικό σεξ με κάποιον που έχει έρπητα γεννητικών οργάνων.

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον έρπητα

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον έρπητα