Χρήσιμες πληροφορίες για τον υπερπαραθυρεοειδισμό
Ο υπερπαραθυρεοειδισμός αντιπροσωπεύει μία απώλεια των φυσιολογικών ρυθμιστικών λειτουργιών του σώματος που αφορούν τη λειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων, με αποτέλεσμα την απώλεια της ικανότητας τους να διατηρούν ένα φυσιολογικό επίπεδο ασβεστίου του ορού.
- Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός – άμεση υπερλειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων είτε λόγω υπερπλασίας, είτε λόγω αδενώματος των παραθυρεοειδών
- Δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός – συνήθως παρατηρείται σε χρόνια νεφρική νόσο ή σε καταστάσεις ένδειας βιταμίνης D οι οποίες οδηγούν σε υπερπλασία και των τεσσάρων αδένων και συνακόλουθη αυξημένη δραστηριότητα
- Πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία (σύνδρομα πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας) – νοσολογικές καταστάσεις με πολλαπλές ενδοκρινικές δυσλειτουργίες, εκ των οποίων η υπερπλασία των παραθυρεοειδών αδένων οδηγεί σε κλινικό υπερπαραθυρεοειδισμό
- Καρκίνωμα παραθυρεοειδών – εξαιρετικά σπάνιο
Επηρεαζόμενα συστήματα: Ενδοκρινικό/Μεταβολικό
Επικρατέστερη ηλικία: Ηλικία μεγαλύτερη από 50 ετών
Επικρατέστερο φύλο: Γυναίκες > Άνδρες (4:1)
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΥΠΕΡΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ
“Επώδυνα οστά, νεφρικοί λίθοι, βογκητά της κοιλιάς και στεναγμός της ψυχής”. Πρέπει να το σκεφτείτε για να το διαγνώσετε
Νεφροί:
- Νεφρολιθίαση
- Νεφρασβέστωση
- Ελαττωμένη σπειραματική κάθαρση
- Δίψα
- Πολυδιψία
- Πολυουρία
Γαστρεντερικό:
- Δυσφορία στην κοιλιά
- Γαστροδωδεκαδακτυλικό έλκος
- Παγκρεατίτιδα
- Παγκρεατικές ασβεστώσεις
- Δυσκοιλιότητα
- Έμετος
- Ανορεξία
- Απώλεια βάρους
Σκελετικό:
- Πόνοι και ευαισθησία οστών
- Κυστικές βλάβες οστών
- Αφαλάτωση σκελετού
- Αυτόματα κατάγματα
- Καθιζήσεις σπονδύλων
- Οστεοπόρωση
Διανοητικές λειτουργίες:
- Αδιαθεσία
- Απάθεια
- Ανησυχία
- Κατάθλιψη
- Ψύχωση
Νευρολογικό:
- Υπνηλία
- Κώμα
- Διάχυτες ΗΕΓφικές ανωμαλίες
Νευρομυϊκό:
- Μυϊκή αδυναμία
- Αδυναμία
- Υποτονία
Καρδιαγγειακό:
- Υπέρταση
- Βραχύ QT διάστημα
Αρθρώσεις/περιαρθρικοί ιστοί:
- Αρθραλγίες
- Ουρική αρθρίτιδα
- Ψευδοουρική αρθρίτιδα
- Περιαρθρικές ασβεστώσεις
Οφθαλμός:
- Ινώδης κερατοπάθεια
- Επιπεφυκίτιδα
- Εναποθέσεις ασβεστίου στον επιπεφυκότα
ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΡΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ
Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός:
- Οφείλονται σε υπερπλασία συνήθως ενός, αλλά μερικές φορές πολλαπλών παραθυρεοειδών αδένων ή αδενωματώδεις αλλοιώσεις που οδηγούν σε μία ανεξέλεγκτη αύξηση παραγωγής και απελευθέρωσης παραθορμόνης που ακολούθως οδηγεί σε αύξηση του ασβεστίου ορού
Δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός:
- Παρατηρείται πιο συχνά στη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια λόγω επίκτητης υπερπλασίας και υπερλειτουργίας των παραθυρεοειδών αδένων
- Απώλεια νεφρικού παρεγχύματος που οδηγεί σε υπερφωσφαταιμία
- Επιδείνωση παραγωγής καλσιτριόλης που οδηγεί σε υπασβεστιαιμία
- Γενική σκελετική και νεφρική αντίσταση στη δράση της παραθορμόνης για λόγους άγνωστους
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
- Ηλικία πάνω από τα 50
- Γυναίκες φύλο
- Πιο συχνή εμφάνιση σε εύκρατα παρά σε τροπικά κλίματα
- Υψηλότερη συχνότητα σε άτομα εκτεθέντα σε θεραπευτική ακτινοβολία χαμηλής δόσης
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΥΠΕΡΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ
ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Πρέπει να αποκλεισθούν άλλες αιτίες αυξημένου ασβεστίου ορού
Οφειλόμενος σε αυξημένη PTH:
- Έκτοπος υπερπαραθυρεοειδισμός
- Βρογχογενές καρκίνωμα
- Καρκίνος του νεφρού
Μη παραθυρεοειδικές αιτίες:
- Κακοήθεια – καρκίνωμα μαστού, πολλαπλούν μυέλωμα, λέμφωμα, λευχαιμία, καρκίνος προστάτη, νόσος του Paget
- Κοκκιωματώδης νόσος – σαρκοείδωση, φυματίωση, βηρυλλίωση, ιστοπλάσμωση, κοκκιδιοειδομύκωση
- Φάρμακα – θειαζιδικά διουρητικά, φουρσεμίδη, τοξικότητα από βιταμίνη D, περίσσεια βιταμίνης Α, λίθιο σύνδρομο λήψεως αντιόνων, χορήγηση εξωγενούς ασβεστίου
- Ενδοκρινικά – υπερθυρεοειδισμός, οξεία επινεφριδιακή ανεπάρκεια, βίπωμα, φαιοχρωμοκύττωμα
- Οικογενής υποασβεστιουρική υπερασβεστιαιμία
- Ακινητοποίηση
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
- Αυξημένο ασβέστιο ορού, πάνω από 10,2 mg/dL (2,55 mmol/l) σε τρεις επιτυχείς μετρήσεις
- Αυξημένα επίπεδα ανοσοδραστικής παραθορμόνης ορού
- Χαμηλά επίπεδα φωσφορικών του ορού, κάτω από 2,5 mg/dL (0,81 mmol/L)
- Αυξημένα επίπεδα χλωρίου του ορού
- Ελαττωμένο επίπεδο CO2 του ορού
- Υπερχλωραιμική μεταβολική οξέωση
- Αύξηση κυκλικού ΑΜΡ ούρων
ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
- Υπερπλασία παραθυρεοειδών – άλλοι παραθυρεοειδείς με κυτταρικές αλλαγές
- Αδένωμα παραθυρεοειδών – μόνο ένας αδένας συνήθως με κυτταρικές αλλοιώσεις
- Καρκίνωμα παραθυρεοειδών – κυτταρικές αλλοιώσεις συμβατές με κακοήθεια, π.χ. κυτταρική ατυπία, αλλοιώσεις στους λεμφαδένες
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ
Ανοσολογική μέθοδος με αντισώματα κατά ΡΤΗ (παραθορμόνης)
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ
- Υπερηχοτομογραφία αυχένος
- Σπινθηρογράφημα θαλλίου, τεχνητίου (καλύτερα να μη γίνεται)
- Αξονική τομογραφία
- Καλύτερα μαγνητική τομογραφία παραθυρεοειδών αδένων
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
- Διαδερμική δια βελόνης αναρρόφηση υλικού και προσδιορισμός παραθορμόνης
- Ανοικτή χειρουργική αφαίρεση με διάγνωση μέσω ταχείας βιοψίας σε τομές ψυκτικού
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΕΡΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ
ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ
Εξωνοσοκομειακός ασθενής συνήθως. Νοσηλεία στο νοσοκομείο μόνο για χειρουργική αφαίρεση αδένων ή θεραπεία υποκείμενης νόσου
ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
- Χειρουργική αφαίρεση του νοσούντος αδένος είναι η μόνη αποδεδειγμένη θεραπεία για υπερπαραθυρεοειδισμό (υφολική αφαίρεση)
- Λίγοι ασθενείς με ασυμπτωματική υπερασβεστιαιμία λόγω υπερπαραθυρεοειδισμού μπορεί να μην είναι υποψήφιοι για χειρουργική αφαίρεση αλλά να αντιμετωπίζονται συντηρητικά. Αποφυγή αφυδάτωσης είναι το πιο σημαντικό τμήμα θεραπείας
Χειρουργική θεραπεία:
- Σε προεγχειρητικούς και αμέσως μετά την εγχείρηση ασθενείς, επιβάλλεται καλή ενυδάτωση για να αποφευχθεί η παραγωγή λίθων
- Η ενδεικνυόμενη μέθοδος είναι η χειρουργική διερεύνηση με ανοιχτό τράχηλο
- Αφαίρεση του προφανώς νοσούντος αδένος με βιοψίες και των άλλων αδένων για να βεβαιωθείτε για τη βιωσιμότητα τους από φυσιολογικής (λειτουργικής) πλευράς (καλύτερα να μη γίνονται βιοψίες)
- Ολική αφαίρεση και των τεσσάρων αδένων και μεταμόσχευση στο βραχίονα ενός υγιούς αδένος, συνιστάται από μερικούς ειδικούς
- Σοβαρή προσοχή κατά τη διερεύνηση του τραχήλου και την αφαίρεση των παραθυρεοειδών για την ύπαρξη έκτοπου αδένος στην περιοχή του αυχένα
- Η μετεγχειρητική πορεία απαιτεί ειδική φροντίδα για τη διατήρηση ανοικτών αεραγωγών και υπάρχει κίνδυνος για απόφραξη αεραγωγών
- Παρακολούθηση νεφρικής λειτουργίας πολύ στενά
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
- Εκπαιδεύστε τον σχετικά με τα φάρμακα
- Σημαντική η περιοδική κλινική και εργαστηριακή εκτίμηση
ΦΑΡΜΑΚΑ
ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ
- Διουρητικά του τύπου της φουροσεμίδης σε υπερασβεστιαιμικούς, αλλά καλά ενυδατωμένους ασθενείς
- Οιστρογόνα ενδείκνυνται σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με υπερπαραθυρεοειδισμό
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
- Παρακολούθησε στενά τη νεφρική λειτουργία
- Πιθανή πτώση των επιπέδων ασβεστίου του ορού μπορεί να οδηγήσει σε παροδική τετανία
ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
- Σκελετική βλάβη (παθολογικά κατάγματα)
- Νεφρική βλάβη
- Λοιμώξεις ουροποιητικού
- “Παραθυρεοειδική δηλητηρίαση”
- Υπέρταση
Από την εγχείρηση:
- Υπερπαραθυρεοειδισμός
- Υποτροπιάζουσα βλάβη λαρυγγικού νεύρου
- Αιμορραγία
- Λοίμωξη
- Ανεπιτυχής θεραπεία (χειρουργική) (5%)
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ
- Η μετεγχειρητική πορεία απαιτεί παρακολούθηση ασβεστίου ορού για επιβεβαίωση ότι η υπερπαραθυρεοειδική κατάσταση δεν θα ξαναναπτυχθεί
- Η πρόγνωση είναι άριστη στον πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό, με εξαφάνιση πολλών από τα προεγχειρητικά συμπτώματα
- Ο δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός έχει φτωχή πρόγνωση λόγω της πρωτοπαθούς νόσου που έχει εγκαταστήσει χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
ΔΙΑΦΟΡΑ
ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
Γηριατρικό:
- Συχνό στο γήρας
- Πιο συχνό να υπάρχει υποκείμενη νόσος
- Μπορεί να προκαλεί σύγχυση και να εκλαμβάνεται και γεροντική άνοια
ΚΥΗΣΗ
Σπάνια κατά την εγκυμοσύνη
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τις διαταραχές των παραθυρεοειδών αδένων
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Χρήσιμες πληροφορίες για την οστεοπόρωση
Χρήσιμες πληροφορίες για την ουρική αρθρίτιδα
Πρωτοπαθείς κακοήθεις οστικοί όγκοι
Χρήσιμες πληροφορίες για το φαιοχρωμοκύττωμα
Χρήσιμες πληροφορίες για την ψευδοουρική αρθρίτιδα
Χρήσιμες πληροφορίες για την παραθορμόνη
Οι καλύτερες διαγνωστικές εξετάσεις για το ενδοκρινικό σύστημα και τον μεταβολισμό
